Prawo epoki niewolnictwa - źródła prawa

Na jakim terenie zaczęła rozwijać się cywilizacja ludzka?

Cywilizacja ludzka zaczęła rozwijać się na terenie Bliskiego Wschodu, czyli dzisiejszej Azji Mniejszej, Syrii, Palestyny, Iraku i Iranu. Tereny te były areną wojen i konfliktów między różnymi ludami, ale w okresie pokoju odnośc była połączona więzami natury gospodarczej, religijnej, handlowej i przede wszystkim kulturalnej.

Jak powstala Mezopotamia?

Mezopotamia to kraj położony między Eufratem a Tygrysem. Powstała na przełomie IV i III tysiąclecia przed Chrystusem. Osiedlili się tam wówczas Sumerowie, którzy porzucili koczowniczy tryb życia i wykorzystując system nawadniający zajęli się rolnictwem. Konieczna była organizacja pracy i obrona przed najazdami z zewnątrz. Dla tych celów tworzono grody obronne z książętami-wodzami na czele. Między grodami toczyła się nieustanna walka o hegemonię.

Jak powstało państwo sumero-akkadyjskie?

Ok. połowy III tysiąclecia na tereny środkowej Mezopotamii wtargnęły od wschodu ludy pochodzenia semickiego. Od nazwy stolicy, w kótrej rezydował ich król Sargon I nazywa się ich Akkadyjczykami. Akkadyjczycy ulegli podbitym Sumerom pod względem kultury i dlatego ich państwo nazywa się sumero-akkadyjskim.

Kiedy królem Sumeru i Akkadu ogłosił się Ur-Nammu?

Ur-Nammu ogłosił sie królem Sumeru i Akkadu ok. 2070r.p.n.e. po usunięciu z obszarów sumeryjskich barbarzyńców Gutów.

Co to jest prawo klinowe?

Prawo klinowe to prawo państw starożytnego wschodu. Nazwa pochodzi od pisma, w którym starożytni spisywali swoje prawa. Wiele sposród tabliczek glianianych, które przetrwały do naszych czasów to dokumenty prawne.

Jaki jest najstarszy znany tekst legislacyjny?

Najstarszym znanym nam tekstem legislacyjnym jest fragment kodeksu znaleziony w 1952, pochodzącego z 2060r.p.n.e. Jego autorem był król Ur-Nammu. Zachowały się jedynie obszerny prolog, w którym władca powołując się na upoważnienie ze strony bóstwa obiecuje ochronę słabszych przed silniejszymi. Tekst kodeksu był prawdopodobnie oparty na ustawodastwie Urukaginy - władcy miasta Lagasz z roku ok. 2400p.n.e.

Jakie znasz inne teksty legislacyjne pisane w języku sumeryjskim i akkadyjskim?

W języku sumeryjskim został napisany kodeks z 1875r.p.n.e. Jego nautorem był władca Isinu Lipit-Isztar. Zachowane fragmenty obejmują prolog, 40 artykułów i epilog. Najstarszym tekstem legislacyjnym w języku akkadyjskim jest fragment kodeksu pochodzący z Esznuny z XIXw.p.n.e. Jego autorem był król Bilalama. Zawiera prolog i 60 artykułów.

Kiedy i jak powstało państwo starobabilońskie?

Na początku II tys.p.n.e. na południe Mozopotamii najechał lud Amurytów. Zajęli oni Babilon i uczynili go stolicą swojego państwa (państwo starobabilońskie). Szóstym królem państwa był Hammurabi, którego panowanie datuje sie na lata 1728-1686 p.n.e. był on autorem słynnego kodeksu odnalezionego w 1902 r. w Suzie.

Omów charakterystyczne cechy Kodeksy Hammurabiego.

KH został spisany w języku akkadyjskim. Jest najbardziej znanym i kompletnym zbiorem praw staroorientalnych. Hammurabi sam siebie określił wykonawcą roli bóstw. Jego celem nie było tworzenie nowych praw, ale uporządkowanie i poprawienie starych. Kodeks składa się z prologu, 282 paragrafów oraz epilogu. Obejmuje regulacje z zakresu prawa karnego, cywilnego, handlowego, morskiego i procesowego. W układzie kodeksu nie widac wypracowanej systematyki, regulacje z pokrewnych dziedzin prawa nie są umie

Co wiesz o Asyryjczykach i ich prawie?

W połowie III tysiąclecia na północną Mezopotamię najechały plemiona semickie, które stworzyły miasto-państwo Asur, stąd nazywamy ich Asyryjczykami. Pierwotnie podlegali Sargonowi I, ale po upadku państwa sumero-akkadyjskiego w 1850r.p.n.e. zyskali niepodległość i poszerzyli tereny swojego państwa. Byli najbardziej wojowniczym ludem starożytnego Bliskiego Wschodu. Upadło dopiero w 612r.p.n.e. Pomnikiem prawa asyryjskiego jest zbiór praw pochodzący z XV lub XIV w.p.n.e. Został spisany na trzech t

Omów krótko historię państwa hetyckiego.

Państwo hetyckie zostało założone w Azji Mniejszej przez ludy indoeuropejskie. Tzw. stare państwo hetyckie (1600-1450p.n.e.) przyczyniło się do upadku dynastii, z której pochodził Hammurabi. Po chwilowym upadku związanym ze wzroste państwa Mittani doszło do wielkiej świetności (1430-1200), aby później ulec "ludom morskim" zajmującym tereny Azji Mniejszej. Prawdopodobnie to ta walka zostala opisana w Iliadzie.

Co to jest kodeks hetycki? Omów jego cechy charakterystyczne.

Kodeks hetycki to dwie gliniane tablice pochodzący z okresu nowego państwa hetyckiego. Jest to najstarszy znany zbiór praw ludów indoeropejskich. Autor po raz pierwszy nie wywodzi swojego prawa do stanowienia z upoważnienia od bóstw. Układ kodeksu wskazuje na pewną systematykę wg dóbr, które miały byc chronione. Przepisy nie są sformułowane w imperatywie bezwarunkowym, ale w trybie przypuszczającym (jeśli człowiek...). Kodeks hetycki był prawdopodobnie wzorowany na KH, ale pod wieloma względami

Jaka był wkład Egiptu w starożytne systemy prawne?

Egipt, który powstal około IIItys. rozwijał się w nastroju rzadko zakłócanego spokoju. Rozwijał się intensywnie pod względem kulturowym, gospodarczym, handlowym i naukowym, ale jego wkład w rozwój prawa był niewielki aż do podboju przez Aleksandra Wielkiego w 332r.p.n.e., a potem przez Rzymian w 30r.p.n.e. Znana jest jedynie kodyfikacja króla Bochoriosa pochodząca z VIIIw.p.n.e.

Jaki do rozwoju prawa przyczynili się Hebrajczycy?

Hebrajczycy około roku 1020p.n.e. założyli na terenie Palestyny wlasne państwo Izrael. Upadło ono w 63r.p.n.e. w wyniku najazdy Rzymian. Zreby prawa Izraela znajdują się w Starym Testamencie, w Księdze Przymierza znajdującej się w Księdze Wyjścia (powstanie Exodusu datuje się na rok 900p.n.e.). Normy mają głównie charakter etyczny i dotyczący różnych kultur, ale znajdują się tam też normy prawa laickiego, np. przepisy o zabójstwie, gwałcie, naruszeniu nietykalności cielesnej. W Księdze Przymierz

Które tereny były zajęte przez Grecję?

Grecja w węższym znaczeniu to tereny południowo-wschodniego Płw. Bałkańskiego. W szerszym znaczeniu to wszystkie ziemie, na ktorych posługiwano się mową grecką, a więc Półwysep Bałkański, wyspy na Morzu Egejskim, wybrzeże Azji Mniejszej i południowa część Półwyspu Apenińskiego (Wielka Grecja).

Jaka była historia rozwoju starożytnej Grecji?

Począwszy od II tysiąclecia na tereny Grecji właściwej wdzierały się plemiona Jonów, Achajów, a ok. 1200r. Dorów. Grecy grupowali się w państwach-miastach. W razie niebezpieczeństwa zewnętrznego np. ze strony Persji grupowały się wokol Aten i Sparty, ale w czasie pokoju walczyły między sobą o hegemonię. Wojny domowe wyniszczyły Grecję do tego stopnia, że w 338r.p.n.e. została podbita przez Aleksandra Wielkiego i wlączona do panstwa macedońskiego. Aleksander Wielki przez swoje podboje przeniósł g

Skąd czerpiemy informacje o starożytnym prawie greckim?

Informacje o najdawniejszym prawie greckim czerpiemy ze źródeł pośrednich, głownie z Iliady i Odysei. O czasach późniejszych wiadomo z dzieł historyków i filozofów, głównie Platona i Arystotelesa, a także komedii, tragedii i mów sądowych. O wielkich reformach prawnych Drakona (624r.p.n.e) i Solona (594r.p.n.e.), a także Likurga, twórcy ustroju Sparty (IX-VIIIw.p.n.e.) również wiadomo ze źródeł pośrednich. Podobnie o prawodawcach Wielkeij Grecji - Zaleukosie, który miał wydac prawa dla greckiej k

Jakie znasz zachowane źródła prawnicze dotyczące star. prawa greckiego?

Spośród zachowanych źródel prawniczych należy wymienić ustawodawstwo miasta Gortyny na Krecie z Vw.p.e. oraz z tego samego wieku ustawę Ligdanis z Halikarnasu, ustawę pogrzebową Julis z wyspy Kos, a także ustawę z Efezu dotyczącą własności na gruntach, zastawu hipotecznego oraz pożyczki.