Prawo i sądy w Polsce

5  1    27 fiche    lenka1
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
Prawo
commencer à apprendre
system zasad, regulacji i dyrektyw - norm prawnych, związanych z funkcjonowaniem państwa lub innego uporządkowanego organizmu społecznego, ustanowionych i uznanych przez odpowiednie organy władzy
Prawo w ujęciu przedmiotowym
commencer à apprendre
uporządkowany, jednolity zbiór norm i zasad przyjętych i akceptowanych społecznie, których nieprzestrzeganie wiąże się z sankcjami
Prawo w ujęciu podmiotowym
commencer à apprendre
zbiór uprawnień, które posiada jednostka w świetle obowiązujących przepisów, dający jednostce określone prawa i nakładający na nią obowiązki
Funkcje prawa
commencer à apprendre
regulacja (wprowadzenie i utrzymanie ładu społecznego); kontrola (nad społeczeństwem); represja (wymierzanie kary); wychowanie (socjalizacja i resocjalizacja); stabilizacja (utrwalanie ładu społecznego); dynamizacja (wprowadzanie zmian); ochrona (jednostek i wartości); regulacja konfliktów; kulturotwórczość (wspólne prawo generuje wspólną kulturę); dystrybucja (zasady rozdziału dóbr)
Kultura prawna
commencer à apprendre
w danym społeczeństwie ogół wiedzy na temat funkcjonującego prawa, a także sposób odnoszenia się do jego norm
Dobre prawo jest:
commencer à apprendre
stabilne; przejrzyste; spójne
Rodzaje prawa
commencer à apprendre
stanowione; zwyczajowe; precedensowe; religijne; umów; system mieszany
Prawo stanowione
commencer à apprendre
akty prawne wydane przez organy ustawodawcze
Prawo zwyczajowe
commencer à apprendre
niespisane, źródłem są zwyczaje (społecznie akceptowane zasady postępowania); wyznacznikami p.z. są: jego zastosowanie praktyczne i przekonanie społeczeństwa o jego mocy prawnej
Prawo precedensowe
commencer à apprendre
podstawą tego typu prawa jest orzecznictwo sądowe (w danym typie sprawy, po raz pierwszy - precedens)
Prawo religijne
commencer à apprendre
wynikające z wierzeń normy o charakterze etyczno-prawnym, wiążące dla wyznawców danej religii
Umowy
commencer à apprendre
zgodne oświadczenia woli; umowa to stan faktyczny polegający na złożeniu dwóch lub więcej zgodnych oświadczeń woli, które zmierzają do wygenerowania zmian w uprawnieniach lub obowiązkach podmiotów zawierających umowę
System mieszany
commencer à apprendre
próba połaczenia prawa stanowionego i prawa zwyczajowego (głównie w byłych koloniach)
Struktura sądów powszechnych w Polsce
commencer à apprendre
sąd rejonowy (gmina/kilka gmin - sąd I instancji - II w przypadku wykroczeń); sąd okręgowy (min. 2 sądy rejonowe - sąd I instancji dla zbrodni i niektórych występków - są II instancji dla apelacji od wyroków sądów rejonowych); sąd apelacyjny (min. 2 sądy okręgowe - sąd II instancji od orzeczeń sądów okręgowych); Sąd Najwyższy (terytorium RP, z siedzibą w Warszawie)
Sąd Najwyższy
commencer à apprendre
najwyższy organ władzy sądowniczej w Polsce; sąd właściwy dla rozpoznania kasacji od wyroków kończących postępowanie sądowe; stwierdza prawomocność wyborów i referendów ogólnokrajowych; rozstrzyga zagadnienia prawne
Struktura sądów wojskowych w Polsce
commencer à apprendre
Wojskowy Sąd Garnizonowy (garnizon/kilka garnizonów - odpowiednik sądu rejonowego); Wojskowy Sąd Okręgowy (min. 2 garnizony - odpowiednik sądy rejonowego II instancji); Izba Wojskowa Sądu Najwyższego (teren całego kraju - rozpatrywanie apelacji i kasacji od wyroków w sądach wojskowych I i II instancji)
Przestępstwa rozpatrywane przez sądy wojskowe
commencer à apprendre
przeciwko obowiązkowi pełnienia służby wojskowej; przeciwko dyscyplinie wojskowej; przeciwko postępowaniu z podwładnymi; przeciwko zasadom pełnienia służby; przeciwko mieniu wojskowemu; przeciwko organowi wojskowemu lub innemu żołnierzowi; przestępstwa pełnione podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, w obrębie danego obiektu wojskowego, ze szkodą dla instytucji wojska
Sądy administracyjne
commencer à apprendre
wojewódzkie (I instancji - jedno lub kilka województw); Naczelny Sąd Administracyjny (sąd kasacyjny dla orzeczeń sądów wojewódzkich)
Wydziały sądów
commencer à apprendre
cywilny (prawo cywilne); gospodarczy (prawo gospodarcze); grodzki (wykroczenia); karny (prawo karne); ksiąg wieczystych (prawo własności w zakresie nieruchomości); pracy (prawo pracy); rodzinny i ds. nieletnich (prawo rodzinne i opiekuńcze)
Apelacja
commencer à apprendre
odwołanie od wyroku sądu pierwszej instancji do sądu drugiej instancji
Kasacja
commencer à apprendre
odwołanie od ostatecznego wyroku sadu drugiej instancji do najwyższego organu sądowego
Zasady postępowania procesowego
commencer à apprendre
zasada domniemania niewinności (oskarżony pozostaje niewinny do udowodnienia winy); zasada obiektywizmu (sędzia zobowiązany jest do całkowitej bezstronności); prawo do obrony (przysługuje każdemu, jeżeli oskarżonego nie stać, jest mu przydzielany obrońca z urzędu, oskarżony może również bronić się sam); zasada kontradykcyjności (obie strony procesu mają prawo do równego udziału w procesie i przysługują im te same prawa); zasada publiczności (jawność procesu, chyba że sąd postanowi inaczej dla do
Obywatel styka się z sądem w charakterze:
commencer à apprendre
poszkodowanego; oskarżonego; podejrzanego; świadka
Prawa i obowiązki obywatela w postępowaniu sądowym określają
commencer à apprendre
Konstytucja RP; Powszechna Deklaracja Praw Człowieka; kodeks postępowania - cywilnego, karnego, administracyjnego
Kary (kodeks karny)
commencer à apprendre
grzywna; ograniczenie wolności; pozbawienie wolności (miesiąc do 15 lat); 25 lat pozbawienia wolności; dożywotnie pozbawienie wolności
Środki karne (kodeks karny)
commencer à apprendre
pozbawienie praw publicznych; zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu, prowadzenia określonej działalności gospodarczej; zakaz prowadzenia pojazdów; przepadek mienia; obowiązek naprawienia szkody; nawiązka; świadczenie pieniężne; upublicznienie wyroku
Kategorie przestępstw
commencer à apprendre
zbrodnia (kara pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata); występek (grzywna powyżej 30 stawek dziennych, kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności przekraczająca miesiąc)

Prawo i sądy – wos! Podstawowa wiedza z przedmiotu

Temat „Prawo i sądy” WOS porusza obowiązkowo na lekcjach przedmiotowych. Prawo w Polsce ukształtowały prawa: niemieckie i francuskie – w kraju obowiązuje system prawny typu kontynentalnego. Do źródeł prawa Rzeczypospolitej Polskiej należą: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe, rozporządzenia i akty prawa miejscowego. Natomiast na system sądowy składają się: Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy wojskowe oraz sądy administracyjne. Sądownictwo powszechne, wojskowe i administracyjne dzieli się na jeszcze mniejsze instancje. Fiszkotekowe Prawo i sądy! Wos zaliczysz bez większych problemów.

Prawo i sądy – sprawdzian, matura, egzamin

Wielu uczniów wybiera WOS, jako przedmiot do zaliczenia na maturze. Uważamy, że to bardzo dobry wybór, ponieważ Wiedza o Społeczeństwie jest bardzo istotna nie tylko dla ucznia, lecz także dla każdego obywatela kraju – każdy powinien znać powszechne prawo w Polsce! Nie zapominaj więc o dokładniejszych informacjach, np. o prawie wewnętrznie obowiązującym, czyli o uchwałach i zarządzeniach. A jeśli Ci to pomoże, polecamy zajrzeć do Internetowego Systemu Aktów Prawnych, prowadzonego przez Kancelarię Sejmu. Dzięki temu zestawowi poznasz wszelkie struktury i obowiązujące nazewnictwo. Sprawdź również inne nasze lekcje, które pogłębią Twoją wiedzę, np. Uprawnienia Prezydenta.

Elementy ustrojowe z Fiszkoteką

Lekcja Prawo i sądy w Polsce opisuje rodzaje prawa, elementy prawa, funkcje prawa, ale także struktury sądów czy istotne pojęcia. Dzięki fiszkom wiedza na ten temat zostanie przez Ciebie przyswojona szybko i skutecznie! A jeżeli chcesz rozwijać swoje umiejętności, koniecznie poszukaj innych zestawów na naszej stronie. Może zainteresuje Cię tematyka patologii władzy? Kultura polityczna i patologie władzy, a może trochę dalszy, lecz równie ciekawy temat, czyli: Struktura społeczna – najważniejsze pojęcia. Nauka z Fiszkoteką to czysta przyjemność! Cieszymy się, że jesteś z nami.

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.