Polska XVIII i XIX w., przywileje szlacheckie, pojęcia

konfederacja barska

1768-1772

wkroczenie armii rosyjskiej do Polski (Wojna w obronie konstytucji)

18/19.05.1792

bitwa pod Zieleńcami

18.06.1792

bitwa pod Dubienką

18.07.1792

Insurekcja kościuszkowska

24.03.1794

bitwa pod Racławicami

04.04.1794

powstanie w Warszawie (Insurekcja kościuszkowska)

17.04.1794

powstanie w Wilnie (insurekcja kościuszkowska)

22-23.04.1794

uniwersał połaniecki

07.05.1794

wsparcie Prus dla Rosji (insurekcja kościuszkowska)

10.05.1794

bitwa pod Szczekocinami

06.06.1794

bitwa pod Chełmem

08.06.1794

kapitulacja Krakowa (insurekcja kościuszkowska)

15.06.1794

powstanie w Wielkopolsce (insurekcja kościuszkowska)

20.08.1794

bitwa pod Maciejowicami

10.10.1794

rzeź Pragi

04.11.1794

wkroczenie Napoleona na teren zaboru pruskiego

1806

Powstanie krakowskie

22.02.1846

powstanie wielkopolskie (wiosna ludów)

29.04-09.05.1848

Dymisja ministra oświaty Stanisława Kostki Potockiego

1820

wprowadzenie cenzury prewencyjnej przez Józefa Zajączka

1819

Obrady sejmu przestały być jawne

1825

Towarzystwo Filomatów

1817

Wolnomularstwo Narodowe (kiedy i kto)

1819 Walerian Łukasiński

Towarzystwo Patriotyczne

1821

Spisek w Szkole Podchorążych (kiedy i kto)

1828 Piotr Wysocki

Wybuch powstania listopadowego

29.11.1830

dyktatorzy powstania

Józef Chłopicki, Michał Radziwiłł, Jan Skrzynecki, Henryk Dembiński, Kazimierz Małachowski (faktyczną władzę miał Jan Krukowiecki), Maciej Rybiński

bitwa pod Stoczkiem

14.02.1831 PL +

bitwa pod Grochowem

25.02.1831 (odwrót wojsk rosyjskich)

bitwy pod Wawrem i Dębem Wielkim

31.03.1831 PL +

bitwa pod Iganiami

10.04.1831 PL -

bitwa pod Ostrołęką

26.05.1831 PL -

zamieszki w stolicy (powstanie listopadowe)

15.08.1831

szturm na Warszawę (powstanie listopadowe)

06.09.1831

zdobycie Warszawy (powstanie listopadowe)

08.09.1831

Demonstracja, podczas której zginęło 5 osób (powrót do idei mesjanizmu polskiego - 5 ran Chrystusa)

27.02.1861

rozwiązanie Towarzystwa Rolniczego

08.04.1861

wybuch powstania styczniowego

22.01.1863

dyktatorzy powstania styczniowego

Ludwik Mierosławski Marian Langiewicz Romuald Traugutt

Biali i Czerwoni tworzą Rząd Narodowy

maj 1863

konwencja Alvenslebena

08.02.1863

Konwencja w Münchengrätz

19 września 1833

bitwa pod Opatowem

21.02.1864 PL -

powieszenie Romualda Traugutta

05.08.1864

Proces Filomatów i Filaretów

1823

manifestacja związana z pogrzebem wdowy po generale Sowińskim

11.06.1860

obchody upamiętniające śmierć Tadeusza Kościuszki

15.10.1861

przywilej w Łęczycy

1180 Kazimierz II Sprawiedliwy

Borzykowa

1210; Leszek Biały, Konrad I mazowiecki, Władysław Odonic

Wolbórz

1215; Leszek Biały, Konrad I mazowiecki, Władysław Odonic, Kazimierz I opolski

Cienia

1228; Władysław III Laskonogi

Wrocław

1290; Henryk IV Probus

Lutomyśl

1291; Wacław II

Buda

1355; Ludwik Węgierski

Koszyce

1374(1381 dla duchownych); Ludwik Węgierski

Wilno

1387; Władysław II Jagiełło/ 1447; Kazimierz IV Jagiellończyk

Piotrków

1388; Władysław II Jagiełło/ 1493; Jan I Olbracht/ 1496; Jan I Olbracht/ 1504; Aleksander Jagiellończyk

Czerwińsk

1422; Władysław II Jagiełło

Warta

1423; Władysław II Jagiełło

Jedlnia i Kraków

1430 i 1433; Władysław II Jagiełło

przywileje cerekwicko-nieszawskie

1454; Kazimierz IV Jagiellończyk

Korczyn

1456; Kazimierz IV Jagiellończyk

Mielnik

1501; Aleksander Jagiellończyk

Radom

1505; Aleksander Jagiellończyk

Toruń

1518; Zygmunt I Stary

Bydgoszcz

1520; Zygmunt I Stary

prekaria

zjawisko polegające na nadawaniu ziemi chłopom przez kościół lub możnych w zamian za rentę feudalną;

Immunitet

zwolnienie dóbr feudała od świadczeń na rzecz panującego – był to tak zwany immunitet ekonomiczny lub immunitet sadowniczy polegający na zwolnieniu feudała spod sądownictwa władcy;

Beneficjum

nadanie ziemi przez władcę, który często, aby zyskać sympatię pewnych grup społecznych (np. duchowieństwa) manipulował wpływowymi ziemianami;

Apanaże

wydzielenie z domeny ziem królewskich obszernych księstw dla innych członków rodziny królewskiej. Najlepszym tego przykładem jest ustawa sukcesyjna Bolesława Krzywoustego z 1138 roku;

Alodium

funkcjonująca w średniowiecznym systemie prawa feudalnego forma własności nieruchomości. Była to ziemia stanowiąca nieograniczoną własność, wolną od zobowiązań i ciężarów feudalnych, czym różniła się od lenna. Nazywana również własnością bezwarunkową oraz własnością dziedziczną.

siedem sztuk wyzwolonych

- trivium (gramatyka, retoryka, dialektyka), - quadrivium (muzyka, geometria, arytmetyka, astronomia).

trójpolówka

system uprawy ziemi polegający na podziale roli na trzy pola: - zboże jare (siew na wiosnę) – zboże ozime (siew zimą) – ugór (pastwisko). Najważniejszym elementem trójpolówki była przemienność upraw (ozime na jare, jare na ugór, ugór na ozime itd.), który to system znacząco zwiększył wydajność upraw.