2. Regulacja wydzielania hormonów

hormony tropowe -

hormony wydzielane przez przysadkę, odgrywające kluczową rolę w regulacji czynności układu dokrewnego

ujemne sprzężenie zwrotne w układzie dokrewnym

mechanizm hamowania wydzielania hormonu przez jego nadmiar

praca przysadki jest regulowana...

przez układ nerwowy za pośrednictwem podwzgórza, będącego częścią mózgowia, które łączy się z przednim platem przysadki za pomocą tzw. wrotnego układu przysadki

liberyny -

hormony uwalniające

statyny -

hormony hamujące

neurosekrecja -

proces wytwarzania hormonów przez komórki nerwowe

z tylnym płatem przysadki podwzgórze jest połączone...

za pomocą neuronów, które wytwarzają wazopresynę i oksytocynę, które są przekazywane za pośrednictwem neuronów do tylnego płata przysadki, magazynowane i w razie potrzeby uwalniane

działanie tyreoliberyny -

uwalnia tyreotropinę

działanie gonadoliberyny -

uwalnia gonadotropiny

działanie kortykoliberyny -

uwalnia kortykotropinę

działanie somatoliberyny -

uwalnia hormon wzrostu

działanie somatostatyny -

hamuje uwalnianie hormonu wzrostu

działanie prolaktoliberyny -

uwalnia prolaktynę

działanie dopaminy -

hamuje uwalnianie prolaktyny

działanie melanoliberyny -

uwalnia melanotropinę

działanie melanostatyny -

hamuje uwalnianie melanotropiny

działanie wazopresyny -

wzmaga zwrotne wchłanianie wody z kanalików nerkowych, co powoduje zwiększenie objętości płynów ustrojowych, a zmniejszenie objętości moczu

działanie oksytocyny -

powoduje skurcze mięśni gładkich macicy (z tego powodu podaje się ją w celu wywołania lub przyspieszenia porodu), wydzielanie mleka i skurcze nasieniowodów podczas ejakulacji

regulacja pracy tarczycy jako przykład ujemnego sprzężenia zwrotnego:

podwzgórze > hormon uwalniajcy (tyreoliberyna) > przysadka > hormon tropowy pobudzający tarczycę do wydzielania właściwych jej hormonów > tarczyca (gruczoł docelowy) > tyroksyna i trijodotyronina (hormony gruczołu docelowego)

podział hormonów ze względu na budowę chemiczną:

-zbudowane z aminokwasów: pochodne aminokwasów (tryptofanu i tyrozyny), np. melatonina, tyroksyna, trijodotyronina, adrenalina, noradrenalina;

wspólna cecha układu hormonalnego i nerwowego

regulują podstawowe procesy życiowe organizmu

łącznik pomiędzy układem hormonalnym a układem nerwowym

podwzgórze

podwzgórze wpływa na:

- układ hormonalny. Podwzgórze wytwarza liberyny i statyny, które regulują czynność wewnątrzwydzielniczą przysadki. Hormony tropowe przysadki działają na gruczoły obwodowe, które wytwarzają odpowiednie hormony działające na narządy docelowe

porównanie budowy układu hormonalnego i nerwowego

hormonalny - kilka narządów o odmiennej budowie tkankowej, brak połączeń między narządami

porównanie szybkości przekazywania informacji układu hormonalnego i nerwowego

hormonalny - mała, taka jak prędkość przepływu krwi w naczyniach

porównanie szybkości reakcji organizmu na działanie układu hormonalnego i nerwowego

hormonalny - reakcja następuje po dłuższym czasie (po kilku minutach, godzinach lub dłużej)

porównanie sposobu przekazywania informacji układu hormonalnego i nerwowego

hormonalny - za pomocą przekaźników chemicznych - hormonów

porównanie czasu działania na organizm układu hormonalnego i nerwowego

hormonalny - długotrwały (nawet kilka tygodni)

hormony będące pochodnymi aminokwasów, a także hormony peptydowe i białkowe...

jako rozpuszczalne w wodzie, nie są w stanie pokonać błony komórki i przedostać się do jej wnętrza.

hormony steroidowe...

są związkami rozpuszczalnymi w tłuszczach, dlatego łatwo przenikają przez błonę komórkową do wnętrza komórki. Tam tworzą połączenie z odpowiednimi receptorami cytoplazmatycznymi komórki docelowej

etapy przekazywania sygnału do komórki hormonów peptydowych i białkowych

1. połączenie hormonu z receptorami w błonie komórkowej 2. przekazanie sygnału do wnętrza komórki, co zapoczątkowuje ciąg reakcji biochemicznych 3. zmiana aktywności komórki

etapy przekazywania sygnału do komórki hormonów steroidowych

1. przeniknięcie hormonu przez błonę komórkową 2. połączenie hormonu z receptorami cytoplazmatycznymi komórki docelowej 3. transport kompleksu hormon-receptor do jądra komórki 4. regulacja syntezy białek, decydujących o zmianie aktywności komórki