konsta nik sądy i stany

prezes nik

przez sejm za zgoda senatu. wniosek marszalek sejm albo 35 poslow, bezwzgl wiekszosc polowy poslow. potem 30 dni senat, brak uchwaly to zgoda. jesli senat odmowi to inna osoba. kadencja 6 lat

podmioty kontroli NIK

admin rzadowa, NBP, panswowe jednostki organizacyjne, inne podmioty gospodarcze ale tylko w zakresie w jakim korzystaja ze srodkow panstwowych

wymiar sprawiedliwosci sprawuja

SN, sady administracyjne, powszechne i wojskowe

zadania sadow administracyjnych

orzekaja w sprawach skarg na decyzje admin, na akty prawa miejscowego, spory o wlasciwosc miedzy Organami samorzadowymi - w tych sprawach od razu NSA

izby NSA

finansowa, gospodarcza i ogólnoadministracyjna

zadania SN

rozpoznawanie kasacji, podejmowanie uchwal 7 w sprawach budzace watpliowsci, orzekanie waznosci wyborow orzekanie waznosci referendow

kRS kompetencje

przedstawia wnioski prezydentowi w sprawie powolania sedziow, decyduje o przeniesieniu na inne stanowiska sedziow, podejmuje decyzje zwiazane z sytuacja sedziego

sedziowie TK

wybrani przez sejm bezwzgledna, kandydatow przedstawia prezydium sejmu lub 50 poslow. odpowiadaja tylko dyscyplinarnie przed ZO TK ma immunitet ktore uchyla.

organy TK

ZO i prezes TK. prezesa i wice powoluje prezydent z 2 kandydatow przedstawionych przez ZO

funkcje TK

kontrola norm, orzekanie o skargach konst, rozstrzyganie sporow kompetencyjnych miedzy org konst, orzekanie o zgodnosci konst z celami partii, rozstrzyganie o przeszkodach urzedu prezydenta

przedmiot kontroli norm

kontrola nastepcza: ustawy, umowy mn, inne przepisy wladz centralnych, nie samorzadowych. prewencyjna to ustawy i umowy mn skierowane do prezydenta ktore on odsyla do tk

konkretna inicjatywa kontroli czyli pytanie prawne

zwiazana z konkretna sprawa, sad przedstawia pytanie. moze dotyczyc tylko tego przepisu, ktory moze miec wplyw na wynik sprawy

inicjatywa abstrakcyjna, wnioski, legitymacja szczegolna i ogolna, podmioty

ogólna: prezydent, marszalek sejm, senatu, PRM, I prszes SN, prez NSA, prokuratorowi gen, prezes NIK, RPO, grupom 50p 30s. szczegolna krs, zwiazki zawodowe i koscioly i zwiazki wyznaniowe w kwestaich ktore je dotycza

warunki wniesienia skargi konstytucyjnej

zwiazana z konkretnym naruszeniem w postepowaniu, tylko naruszone prawa i w konstytucyjne, po wyczerpaniu srodkow prawnych, skarga wiaze wszystkie organy panstwowe

warunki wniesienia skargi konstytucyjnej

naruszenie w wyniku orzeczenia sadu lub organu administracji, ostateczne orzeczenie, przesmiotem moze byc tylko niezgodnosc aktu z konst, termin 3 mies od doreczenia wyroku

inicjatywa postepowanie o sporze kompetencyjnym

prezydent, marszalek sejmu i senatu, premier I prez SN, prez NSA i prezes NIK

orzekanie o zgodnosci z konst celow partii

Sad okregowy w wawie podczas wpisu do ewidencji partii moze skierowac do TK pytanie o zgodnosc. zawsze w pelnym skladzie TK

podmioty odpowiadajace przed TS

prezydent, PRM, czlonkowie RM, prezes NBP, prezes NIK, czlonkowie KRRIT, NDSZ oraz polsowie i senatorowie ale tylko w sprawach antykorupcyjnych

zakres odpowiedzialnosci przed TS

wszyscy za naruszenie konstytucji czy ustawy w zwiazku z zajmowanym stanowiskiem, RM tez za przestepstwa w zwiazku ze stanowiskiem a prezydent za wszystkie przestepstwa bo nie moga go sadzic powszechne

procedura postepowania przed TS

zgloszenie wniosku, postepowanie przed KOK, postawienie w stan oskarzenia, rozpoznanie przez TS W I instancji i potem w II instancji

wniosek o postawienie przed TS

prezydenta 140 czlonkow ZO, czlonkom RM prezydent i 115 poslow. reszta prezydent, 115 poslow i komisja śledcza uchwala 2/3 glosow

postawienie w stan oskarzenia

prezydent - uchwala ZO 2/3 czyli 374 czlonkow. czlonek RM 3/5 poslow ustawowej. pozostali bezwzględna przy polowie

postepowanie przed TK

I instancja 5 os, II instancja 7 os innych niz w I. kary to utrata praw wyborczych, zakaz zajmowania stanowisk, utrate orderow i odznaczen. moze kary z kk przy przestepstwach

powołanie RPO

na 5 lat, marszalek sejmu albo 35 poslow zglasza kandydata, sejm bezwzgledna polowy ustawowej, senat jak odmowi trzeba powolac kogo innego

odpowiedzialność RPO

ma immunitet i nietykalnosc, tylko na goracym uczynku. moze odwolac go sejm marszalek lub 35 poslow w iosek. glosowanie 3/5 przy min polowie

wniosek indywidualny do RPO

darmowy, dowolna forma, oznaczony wnioskodawca i okresla przedmiot sprawy

co moze zrobic z wnioskiem RPO

podjąć sprawe, wskazac wnioskodawcy przyslugujace mu srodki dzialania, przekazać sprawe wg wlasciwosci, nie podjac sprawy

jak RPO podejmie sprawe może

samodzielnie prowadzic postepowanie wyjasniajace, zwrocic sie do wlasciwych organow, zwrocic do sejmu o zlecenie NIK kontroli dla sprawy

środki oddziaływania RPO

żądanie postepowania cywilnego, postepowania przygotowawczego, wniesc kasacje, zwrocic sie o wszczecie postepowania admin i wziac udzial w postepowaniu przed TK

zasady stanu nadzwyczajnego

subsydiarnosci, legalnosci, proporcjonalnosci, celowości, ochrony podstaw systemu prawnego, ochrony organow przedstawicielskich

zasada legalnosci w stanie nadzwyczajnym

wprowadzenie na post ustawy i w formie rozporzadzenia, tresc stanu okresla ustawa i nie domniemuje sie kompetencji, straty majatkowe panstwo powinno wyrownac

kiedy może zostac wprowadzony Stan Wojenny

zewnętrzne zagrożenie państwa, zbrojna napasc na terytorium RP, jezeli z umowy mn wynika zobowiazanie do wspolnej obrony przeciwko agresji

stan wojenny cechy

prezydent na wniosek RM wprowadza. przedstawia sejmowi w 48h. moze uchylic bezwzgledna przy min polowie. moze byc na czesci albo calym terytorium. czas nieoznaczony

stan wojny

o stanie wojny decyduje sejm, jak nie moze prezydent z kontrasygnata PRM, tylko charakter obronny w razie napasci na rp albo gdy wynika z umowy mn do wspolnej obrony

stan wyjatkowy

zagrozenie konstytucyjnego ustroju panstwa, bezpieczenstwa obywateli, porzadku publicznego. tak samo jak wojenny tylko do 90 dni, przedluzony za zgoda sejmu o 60

stan klęski żywiołowej

katastrofa naruralna, awaria techniczna, wprowadza RM rozporzadzeniem na czesci albo calosci, na 30 dni albo przedluza za zgoda sejmu. kierownictwo sprawuja organy admin lokalnej

zasady dotyczace sprawowania urzedu sedziego

niezawiśli, podlegaja tylko konst i ustawa, zapewnione wlasciwe warunki pracy i wynagrodzenie, apolityczni, nieoznaczony czas, nieusuwalni, immunitet i nietykalnosc

nik kontrokuje na wniosek i dziala w sposob

prezydent, sejm, premier, sam. zawsze na podst roczengo planu pracy i moze kontrole dorazne