Farmakologia MIORELAXANTIA

Leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym (curaromimetica) Alkaloidy kurary:

Alkuronium, TUBOKURARYNA, Dimethyltubocurarin

QM03A Leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym (curaromimetica) Inne czwartorzędowe związki amoniowe:

Pankuronium, Galamina, Wekuronium, Atrakurium, Hexafluronium, Pipecuronium, Doxacurium

QM03A Leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym (curaromimetica) Pochodne choliny:

SUKSAMETONIUM = Sukcynylocholina

QM03A Leki zwiotczające mięśnie o działaniu obwodowym (curaromimetica) Inne działające obwodowo:

Botulinum toxin (Toksyna botulinowa)

QM03B Leki zwiotczające mięśnie o działaniu ośrodkowym Estry kwasu karbamidowego:

Methocarbamol (Metokarbamol), Chlorzoxazon (Chlorzoksazon)

QM03B Leki zwiotczające mięśnie o działaniu ośrodkowym Inne działające ośrodkowo:

Baclofen (Baklofen), Mephenesin (Mefenezyna), Guaifenesin (Gwajfenezyna)

QM03C Leki zwiotczające mięśnie o działaniu bezpośrednim

DANTROLEN i pochodne

KURARYNY (L. PACHYKURAROWE) = L. NIEDEPOLARYZUJĄCE do tej gr należą:

alkaloidy kuraryny (d-Tubokuraryna, Alkuronium) + czwartorzędowe związki amoniowe (Pankuronium, Wekuronium, Atrakurium, Galamina)

Mechanizm działania leków PACHYKURAROWYCH:

- blokada kompetycyjna, niedepolaryzacyjna, rec. N2 (Nm) w płytce motorycznej – zahamowanie depolaryzacji (90%) - redukcja uwalniania ACh z presynapsy (10%)

Farmakodynamika l. PACHYKURAROWYCH:

Paraliż. Kierunek paraliżu: szyja, kończyny, tułów, mięśnie oddechowe

Znaczenie praktyczne l. PACHYKURAROWYCH:

w chirurgii do zwiotczenia mięśni, podczas intubacji. Podawać zawsze z intubacją

Odtrutka dla D-Tubokuraryny:

Neostygmina, Pirydostygmina

GALAMINA

słabsza od d-tubokuraryny, brak działania ganglioplegicznego, brak uwalniania histaminy; lepsza niż d-tubokuraryna do stosowania u psów

PSEUDOKURARYNY (LEKI LEPTOKURAROWE) - DEPOLARYZUJĄCE:

SUKSAMETONIUM

ODTRUTKA DLA SUKSAMETONIUM:

BRAK! (stosować sztuczne oddychanie)

ŚRODKI HAMUJĄCE BIOSYNTEZĘ I UWALNIANIE ACETYLOCHOLINY:

Hemicholina, Jad kiełbasiany, Magnez (siarczan, chlorek, glukonian)

LEKI HAMUJĄCE UWALNIANIE JONÓW Ca Z SIATECZKI ENDOPLAZMATYCZNEJ:

Dantrolen

Dantrolen mechanizm działania:

-hamuje uwalnianie Ca z siateczki sarkoplazmatycznej

ŚRODKI O DZIAŁANIU RDZENIOWYM I PONADRDZENIOWYM

Metokarbamol, Mefenezyna, Gwajakol glicerynowy (Guajfenezyna), Baklofen, Chlorzoksazon

Metokarbamol, Mefenezyna, Gwajakol glicerynowy (Guajfenezyna), Baklofen, Chlorzoksazon zastosowanie:

-i.v. w przygotowaniu do znieczulenia ogólnego(Gwajfenezyna, Mefenezyna) lub -p.o. w terapii uzupełniającej ostre zap.mm. szkieletowych->red. napięcia(Metokarbamol) -p.o.->zmniejszenie napięcia mięśni przy zaburzeniach oddawania moczu u psa(Baklofen)

Guajfenezyna mechanizm działania:

-nieznany (pobudzenie interneuronów hamujących, aktywacja GABA)

Farmakokinetyka l. PACHYKURAROWYCH:

nie przechodzi przez bariery biologiczne, około 50% wydzielane z moczem w postaci niezmienionej, 50% z żółcią

d-Tubokuraryna - po podaniu i.v.:

efekt po 1 min., maksimum działania 3-5 min., czas trwania 20-45 min

Różnice w grupie niedepolaryzujących w zakresie metabolizmu wątrobowego:

Pankuronium (100%) > Wekuronium (75%) > Tubokuraryna (50%) > Atrakurium (0%)

Atrakurium - wyjątkowy metabolizm polega na:

spontaniczna hydroliza w osoczu = wydalanie niezależne od pracy nerek i wątroby

Działania niepożądane l. PACHYKURAROWYCH:

- bezdech - d-Tubokuraryna uwalnia histaminę (skurcz oskrzeli, zaczerwienienie skóry, spadek ciśnienia krwi, zwiększone wydzielanie śliny i gruczołów drzewa oskrzelowego) - szczególnie psy i koty

Atrakurium i Wekuronium a uwalnianie histaminy

Atrakurium w niewielkim stopniu uwalnia histaminę, Wekuronium nie uwalnia histaminy

Efekt parasympatykolityczny i efekt ganglioplegiczny l. PACHYKURAROWYCH:

- słaby efekt parasympatykolityczny (Pankuronium nieco zwiększa częstotliwość pracy serca) - słaby efekt ganglioplegiczny

Nasilenie działania l. PACHYKURAROWYCH po:

eterze, halotanie, izofluranie i enfluranie (ponieważ stabilizują potencjał błonowy)

Które antybiotyki potęgują działanie l. PACHYKURAROWYCH?

aminoglikozydy, tetracykliny, polimyksyny, linkozamidy

Słabo tolerują D-Tubokurarynę:

Pies i kot

PSEUDOKURARYNY (LEKI LEPTOKURAROWE) - DEPOLARYZUJĄCE Mechanizm działania, FAZA I:

Faza I - depolaryzacja = aktywacja przewodnictwa Na+ i K+ + przedłużona okupacja receptora = przedłużona refrakcja. Drżenia włókienkowe mięśni.

PSEUDOKURARYNY (LEKI LEPTOKURAROWE) - DEPOLARYZUJĄCE Mechanizm działania, FAZA II:

Faza II – częściowa repolaryzacja (utrzymująca się depolaryzacja) = porażenie kanałów, błona oporna na depolaryzację. Paraliż.

Aktywność pseudocholinoesterazy:

- wysoka aktywność: konie, świnie, koty, ludzie - niska aktywność: przeżuwacze, psy

Jaki narząd ma znaczenie w rozkładaniu ACh?

- wątroba syntetyzuje AChE (choroby wątroby istotnie wpływają na FK)

Farmakokinetyka SUKSAMETONIUM

- ultra-krótkie działanie – i.v. 1-3 min, i.m. = 1-10 min. (pies do 20-30 min.) Rozkładana przez pseudocholinoesterazę - uwaga na leki hamujące cholinoesterazę (zw. fosforoorganiczne) - zachować odstęp w stosowaniu 30 dni.

Działania niepożądane Suksametonium

-bolesność przez pierwsze 30 sek. -stymulacja przewodnictwa ACh (bradykardia, wzrost wydzielania) ->hiperkaliemia(!) -hipertermię złośliwą u świń i koni -uszkodzenie płodu, zaburzenia pracy serca, liczne interakcje z lekami

Znaczenie praktyczne zastosowania Dantrolenu

-zapobieganie i leczenie hipertermii złośliwej, zatrzymanie moczu przy skurczu zwieracza, u koni rabdomioliza -hepatotoksyczny

Biodostępność Dantrolenu

PO-40%, silny met. wątrobowy, T1/2=2godz.(koń)

Metokarbamol, Mefenezyna, Gwajakol glicerynowy (Guajfenezyna), Baklofen, Chlorzoksazon skutki uboczne:

-hemoliza, nefrotoksyczne (metokarbamol, mefenezyna)

Guajfenyzyna działanie:

miorelaksacyjnie (także na mięśnie gardła i krtani = ułatwia intubację), nie hamuje silnie pracy przepony (= nie wielki wpływ na oddychanie), uspokajająco i słabo przeciwbólowo (potęguje działanie l. anestetycznych), przeciwgorączkowo, wykrztuśnie

Guajfenyzyna czas działania, metabolizm, skutki uboczne:

- dz. krótko 10-20 min. - metabolizm wątrobowy (sprzęganie), wydalana z moczem - hemoliza, wzdęcia u bydła

Nie podawać Guajfenyzyny z:

- nie podawać razem z fizostygminą