Średniowiecze powszechne cz.2.

Wizygoci

lud mieszkający początkowo na Bałkanach. Stworzyli własne państwo, obejmujące część półwyspu Iberyjskiego oraz tereny południowo-zachodniej Galii

Ostrogoci

Plemię władane przez Teodoryka Wielkiego, na terenie Italii stworzyli własne państwo ze stolicą w Rawennie

przywódca Wandalów

Gnezeryk

wkroczenie Longobardów do Italii (data, skutek)

586, koniec wielkiej wędrówki ludów w Europie Zachodniej

Grzegorz Wielki

papież, rozpoczął działalność publiczną jako prefekt Rzymu, troszczył się o bezpieczeństwo jego mieszkańców, dbał o krzewienie chrześcijaństwa, z jego inicjatywy spisano chorał gregoriański (melodie liturgiczne)

klasztory

wspólnoty funkcjonujące wg spisanych zasad, angażujące się w praktyki religijne i działalność intelektualną, najważniejsze enklawy uporządkowanego życia społecznego

Vivarium (założyciel, koncepcja)

klasztor założony przez Kasjodora - wykształcenie jako środek służący do lepszego poznania Pisma Świętego

twórca reguły benedyktyńskiej

Benedykt z Nursji

reguła benedyktyńska

modlitwa i praca, stałość miejsca

stałość miejsca

wymóg pozostania od ślubów zakonnych do śmierci w jednym klasztorze

zakon benedyktyński (rok założenia, siedziba)

529, Monte Cassino

zakon cystersów (rok założenia, siedziba)

1098, Cisteaux

zakon norbertański (rok założenia, siedziba)

1120, Premontre

zakon franciszkański (rok założenia, siedziba)

1223, Asyż

Justynian I Wielki (lata życia)

527-565

Justynian I Wielki

cesarz bizantyjski, dążył do odzyskania ziem cesarstwa zachodniorzymskiego i do narzucenia katolicyzmu wszystkim mieszkańcom Bizancjum, twórca Kodeksu, Justyniana

Belizariusz

wódz bizantyjski, który w 533 r. rozpoczął kampanię przeciwko państwu Wandalów

wojska Belizariusza zajmują Sycylię (data)

535

powstanie Nika

powstanie przeciw Justynianowi I, zakończone krwawą rozprawą z buntownikami (523)

Trybonian

wybitny prawnik Justyniana Wielkiego, współtwórca Kodeksu Justyniana

Kodeks Justyniana (data)

534

Kodeks Justyniana

uporządkowany zbiór przepisów prawnych uchwlonych przez władców od czasów Hadriana

Prokopiusz z Cezarei

najwybitniejszy przedstawiciel średniowiecznej historiografii

ikonolaizm/obrazoburstwo

ruch dążący do likwidacji ikon w VIII i IX w.

cechy architektury bizantyjskiej

liczne okna, ciężar kopuły przeniesiony na 4 pendentywy, arabskie napisy, minarety

epidemia dżumy w Konstantynopolu (data)

542

inwazja Longobardów na Bizancjum, opanowanie przez nich Italii (data)

568

podbicie południowego skrawka Hiszpanii przez Wizygotów (lata)

571-572

bizantyjskie ziemie zdobyte przez Persów

Syria, Palestyna, Egipt

Herakliusz I

cesarz, który powstrzymał ekspansję Persów

nieudane oblężenie Konstantynopola przez Awarów i Słowian (sojuszników Persów) (data)

626

bitwa pod Niniwą (data)

627

bitwa pod Niniwą

wojska Herakliusza kontra Persowie, klęska Persów, zdobycie ich stolicy - Ktezyfontu

Arabowie próbują podbić Konstantynopol

717

temy

bizantyjskie okręgi wojskowe, wprowadzone, by ratować państwo

Bazyli I Macedończyk

cesarz bizantyjski, założyciel dynastii macedońskiej

Bazyli II Bułgarobójca

cesarz bizantyjski, który pokonał monarchię bułgarską

sojusz Bazylego II z Włodzimierzem Wielkim (księciem kijowskim)

sojusz, dzięki któremu nastąpiła chrystianizacja Rusi, cesarz zaś otrzymał pomoc militarną sił waresko-ruskich

renesans macedoński (czas trwania)

IX-XI

renesans macedoński

epoka umocnienia politycznego i gospodarczego Bizancjum

tereny zamieszkiwane przez plemiona arabskie

Zatoka Perska, Jemen, pogranicze Syrii i Mezopotamii, kraina Al-Hidżaz

Al-Kaaba

świątynia w Mekkce, w której złożony był Czarny Kamień

pierwsze objawienie Mahometa (data)

610

hidżra (ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny)

622

dżihad

święta wojna z niewiernymi, będąca obowiązkiem muzułmanów

szariat

prawo, którego źródłem jest Koran

śmierć Mahometa (data)

632

Abu Bakr

następca Mahometa

Andaluzja

ziemie zdobyte przez wojska muzułmańskie w wyniku podbojów Abu Bakra

bitwa pod Poitiers (data)

732

bitwa pod Poitiers

muzułmanie pokonani przez Karola Młota, Europa Zachodnia ocalona!

bitwa nad rzeką Tałas (data)

751

bitwa nad rzeką Tałas

kalifowie pokonują Chińczyków

dżizja

dodatkowa danina nakładanana żydów i chrześcijan żyjących w Imperium Arabskim

założenie stolicy arabskiego imperium w Damaszku (data)

661

Sunna

zbiór opowiadań o czynach Mahometa

prawo salickie

spisane na rozkaz władcy germańskie prawo zwyczajowe

bankier

osoba szacująca wartość monet i wymieniająca je na obowiązujące w danym mieście