Samorząd terytorialny - ogólnie

Co to jest samorząd terytorialny?

Samorząd terytorialny to wyodrębniona terytorialnie grupa społeczne, której członkostwo powstaje z mocy prawa, powołana do wykonywania zadań z zakresu adm. pub. w sposób samodzielny i we właściwych formach. Admin. wykonywana przez organy sam.

...

... jest zdecentralizowana i jednocześnie podlega kontroli administracji rządowej.

Jakie znasz jednostki samorządu terytorilnego? Jakie wspólnoty tam funkcjnują?

Pojęcie jednostki samorządu terytorialnego łaczy w sobie element wspólnoty i terytorium. W Polsce istnieją trzy rodzaje jednostek: gmina, powiat i województwo. Wspólnota gminna nie ma specjalnej nazwy, powiatowa to "lokalna", a wojewódzka "regionalna"

Wzajemna niezależność jednostek samorządu terytorialnego.

Województwo jest co prawda największą terytorialnie jednostką samorządu, ale nie jest położone hierarchicznie wyżej niż powiat czy gmina. Jednostki sam. są od siebie niezależne. Wszystkie podlegają nadzorowi organów adm. rząd. i mogą odw. się do sam. kol. odw.

Zadania samorządu.

Samorząd wykonuje zadania państwa. MAją one charakter dualistyczny. Z jednej strony są to zadania własne, a z drugiej zadania zlecone przez ustawę lub przez administrację rządową.

Podstawy prawne działania samorządu terytorialnego.

Konstytucja rozdizał VII, Europejska Karta Samorządu Lokalnego, Ustawa o samorządzie gminnym z 1990r., Ustawa o samorządzie powiatowym z 1998r. i Ustawa o samorządzie wojewódzkim z 1998r.

Co to jest zasada pomocniczości?

Wg Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego odpowiedzialność za sprawy publiczne powinny ponosić te organy, które znajdują się najbliżej obywateli.

Gmina jako podstawowa jednostka samorządu terytorialnego.

Zasada ta została zawarta w Konstytucji, najpierw poprzez ustanowienie domniemania kompetencji na brzecz samorządu teryt., a anstępnie poprzez nazwanie gminy podtawową jednostką samorządu terytorialnego. Gmina wykonuje wszystkie działania o znaczeniu

...

... lokalnym o ile nie są one zastrzeżone dla innych organów.

Art. 15 Konstytucji

zasada decentralizacji władzy publicznej

JAkie jest powiązanie międz yzasadą decentralizacji a zasadą pomocniczości?

Decentralizacja umożliwia realizację zasady subsydiarności, jednak nie są to zasady równoznaczne. Zdarza się tak, że mimo spełnienienia zasady dec. nie jest spełniona zas. sub., np., gdy jakieś zadanie może być powerzone tylko sam. woj.

Elementy samodzielności jednostek samorządu terytorialnego.

Samorząd terytorialny ma pełną swobodę działania w zakresie spraw dotyczących społeczności lokalnej, a nie wyłaczonych z jego kompetencji i nie należących do kompetencji innych organów. Ponadto s.t. samodzielnie ustanawia swoją wewnętrzną strukturę admin.

Które podmioty cieszą się osobowościa prawną: jednostki samorządu terytorialnego czy ich organy?

Osobowością prawną cieszą się jednostki samorządu ter., nie ich organy. Posiadanie osobowości prawnej umożliwia nabywanie praw własności i innych praw majątkowych. Ponadto pozwala na oddzielenie tychże jednostek od Skarbu Państwa.

Czym różni się zadanie od kompetencji?

Kompetencje przysługują organom samorządu terytorialnego, a zadania jednostkom samorządu. Zadania są uregulowane przez specjalną kategorię norm prawa administracyjnego nazywanych normami zadaniowymi.

Jakie są różnice między zadaniami własnymi a zadaniami zleconymi?

Zadania własne jednost. wykonuje ze środków własnych z możliwością pomocy ze strony rząd., odpowiedzialność za wykonanie zadań własnych ponosi jedn., za zleconych-adm. rząd., do wykonania zadań własnych nie jest potrzebne szczególne upoważnienie, od decyzji

...

...... w sprawie należącej do zadań własnych można odwoływać sie do samorządowego kolegium odwoławczego, od zadań zleconych do organu administracji rządowej, najczęściej wojewody

Czym różni się pojęcie władz samorządu terytorialnego od pojęcia organów?

Pojęcie władz mieści w sobie ogół mieszkańców i organy przedstawicielskie. Członkowie wspólnoty pdejmują decyzje w głos. powszechnym (wybory, referendum) lub za pośrednictwem organów przedstawicielskich.

Wymień organy jednostek sam. ter.

Organy gminy to rada gminy (organ stanowiący i kontrolny) oraz wójt (organ wykonawczy), organami powiatu rada powiatu (stanowiący i kontrolny) oraz zarząd powiatu (wykonawczy), organami województwa sejmik województwa i zarząd województwa

Czy struktura organów w jednostkach sam. odzwierciedla trójpodział władz?

Struktura ta nie odzwierciedla trójpodziału władz. Wszystkie organy jednostki mają władzę wykonawczą. U|chwałodawstwo rad gminy, rad powiatu czy sejmiku województwa nie jest bowiem ustawodawstwem. Organy te spełniają f. administracyjną.

Organy administracji zespolonej w powiecie i województwie.

W powiecie i województwie funkconują organy administracji publicznej nie będące organami jednostek samorządu, będące natomiast organami administracji zespolonej w postaci służb, inspekcji etc. pod kierownictwem wojewody.

Organy wewnętrzne i pomocnicze jednostek samorządu terytorialnego.

Organy wewnętrzne i pomocnicze to przewodniczący rad gmin i powiatów, sekretarz gminy, skarbnik gminy oraz organy jednostek pomocniczych ghin - sołectw, osiedli, dzielnic etc.

Jakie znasz formy demokracji bezpośredniej w jednostkach samorządu terytorialnego?

wybory, referendum lokalne i konsultacje społeczne

Pojęcie referendum.

Ustawa wprowadza materialną i formalną definicję referendum. Materialnie jest to wola mieszkańców co do sprawy wspólnej wyrażona w drodze głosowania, formalnie jest to zaznaczenie na karcie do głos. odpowiedzi negatywnej lub poz. albo zazn. 1 z wariantów

Kto może wziąć udział w referendum lokalnym?

W referendum może wziąć udział osoba stale zamieszkująca danąjednostkę samorządu i posiadająca czynne prawo wyborcze w wyboraach organu stanowiącego jednostki.

Kto może byc inicjatorem referendum lokalnego?

Inicjatorem referendum lokalnego może być organ stanowiący (rada gminy, rada powiatu, sejmik województwa) albo sami mieszkańcy jednostki: 10% uprawnionych do głosowania w ref.gm. i pow., 5% w ref. wojewódzkim.

W jakiej sprawie można przeprowadzić referendum lokalne?

Referendum można przeprowadzić w sprawie dotyczącej wspólnoty i mieszczącej się w kompetencjach jednostki, samoopodatkowania oraz odwołania organów stanowiących a w przypadku gminy również wójta/burmistrza, prezydenta.

Referendum w sprawie opodatkowania.

Referendum w sprawie opodatkowania może być przeprowadzone tylko na szczeblu gminy celem realizacji zadań i kompetencji gminnych. Gmina może się samop. tylko w drodze ref. Nie będzie to nowy podatek a dobrowolna skóadka na rzecz gminy.

Kiedy nie może być przeprowadzone referendum lokalne w sprawie zmiany granic gminy?

Referendum takie nie może być przeprowadzone jeżeli dochody podatkowe na mieszkańca nowej gminy byłyby niższe niż ustawowo określone lub jeżeli nowo utworzona gmina byłaby mniejsza niż najmniejsza gmina w Polsce.

Które referendum lokalne jest obligatoryjne?

Obligatoryjne jest referendum w sprawie samoopodatkowania, dwołania organu stanowiącego przed upływem kadencji alnbo wójta/burmistrza/prezydenta przed upływem kadencji.

JAk rozpoczyna się postępowanie referendalne?

Postępowanie referendalne rozpoczyna się ogłoszeniem referendum w wojewódzkim dzienniku urzędowym, a w gminie w sposób zwyczajowo przyjęty. Uchwała rady gminy o reff. w sprawie odwołania wójta zostaje przekazana komisarzowui wyborczemu.

Kto może być inicjatorem referendum?

Inicjatorem referendum może być grupa 15 (w gminie 5) obywateli danej jednostki, terenowa partia polityxczna albo organizacja społeczna mająca osobowość prawną działająca co najmniej na terenie danej jednostki.

Jakie kroki musi podjąć inicjator referendum?

Inicjator referendum składa zawiadomienie o inicjatywie do przewodniczącego zarządu jednostki lub, w przypadku gminy, do wójta. W osobnym piśmie zwraca się o podanie liczby mieszkańców danej jednostki. Od dnia zaw. musi w ciągu 60 dni zebrać podpisy.

Co robi komisarz wyborczy jeżeli wniosek o przeprowadzenie referendum w sprawie odwołania wójta spełnia wymogi ustawowe?

Jeżeli wniosek ten spełnia wymogi ustawowe komisarz wyborczy w ciągu 30 dni wydaje postanowienie o przeprowadzeniu referendum, w którym podaje termin, kalendarz i wzór karty do głosowania (w przypadku wniosku rady gminy w ciągu 14 dni)

Co robi komisarz wyborczy jeżeli wniosek o rzeprowadzenie referendum nie spełnia wymogów ustawowych?

Komisarz wyborczy zwraca wtedy wniosek do inicjatora dając mu szansę na poprawienie uchybień lub odrzuca wniosek. Inicjatorom przysługuje skarga do sądu administracyjnego.

Na czyje ręce składa sie wniosek o przeprowadzenie referendum w sprawie innej niż odwołanie przew. zarządu lub wójta?

Wniosek taki inicjatorzy składają na ręce przewodniczącego zarządu lub wójta w gminie.

Co dzieje się jeżeli wniosek w sprawi einnej niż odwołanie przewodnicżącego zarzdu lub wójta spełnia wymagania ustawowe i nie prowadzi do rozstrzygnięć sprzzecznych z prawem?

W takim przypadku przewodn. lub wójt w ciągu 30 dni wydaje post. o przepr. ref. W przec. razie odrzuca wniosek. Inicjatorom przysługuje skarga do SA. Uwzględnienie skargi zastępuje postanowienie o przeprowadzeniu ref. (zadanie komisarza wyb.)

W ile dni po wydaniu uchwały organu samorządowego lub komisarzaq wyborczego musi być przeprowadzone referendum?

Referendum jest przeprowadzane w ciągu 50 dni od wydania postanowienie/uchwały po uprzedniej kampanii referendalnej.

Kiedy referendum jest ważne?

Referendum jest ważne kiedy wzięło w nim udział co najmniej 30% uprawnionych, w sprawie odwołania organu nie mniej niż 3/5 biorących udział w wyborze tego organu.

Kiedy referendum jest wiążące?

Referendum jest wiążące jeżeli za jedną z propozycji opowiedziało się więcej niż połowa uprawnionych do głowsowania, w sprawie samoopodatkowania kwalfikowana większość 2/3 głosujących.

Co dzieje się w przypadku odwołania organu jednostki sam. przed upływem jego kadencji?

W takiej sytuacji Prezes RM wyznacza osobę, która będzie pełnić funkcje odwołanego organu do czasu nowych wyborów.

Czy wyniki referendum podlegają kontroli?

Tak, wyniki referendum podlegają kontroli sądów powszechnych. Wciągu 7 dni od dnia odłoszenia wyników każdy mieszkaniec jednostki może wnieść protest jeżeli uzna, że naruszono przepisy ustawy.

Kiedy konsultacje społeczne sa obligatoryjne?

Konsultacje społeczne są obligatoryjne w zakresie: zmiany granic gmin i powiatów, nadawanie gminie lub miejscowości statusu miasta, ustalania lub zmiany nazwy gminy oraz powiatów, powołanie jednostek pomocnicznych w gminie.