rozdział VIII

reguły inferencyjne

Systemy prawa są tak skonstruowane, że należą do nich nie tylko te normy, które ustanowiono w formie przepisów prawnych (i odtworzono na podstawie reguł interpretacyjnych), ale również takie normy,

-

które z tych pierwszych wywnioskowano według określonych reguł wnioskowania, nazywanych regułami inferencyjnymi.

Wnioskowanie

pewien proces myślowy, który polega na tym, że ktoś przyjmując pewne zdanie czy zdania za prawdziwe (przesłanki), wyrabia sobie na tej podstawie przeświadczenie o prawdziwości innego zdania czy zdań (wniosek).

Rodzaje wnioskowań prawniczych (z norm o normach):

wnioskowania oparte na wynikaniu normy z normy: i. wnioskowania oparte na logicznym wynikaniu normy z normy, ii. wnioskowania oparte na instrumentalnym wynikaniu normy z normy;

-

wnioskowania oparte na założeniu konsekwentności ocen prawodawcy. i. analogia iuris, ii. argumenta a fortiori: a. argumentum a minori ad maius, b. argumentum a maiori ad minus.

wynikanie normy z normy

mówiąc o wynikaniu normy N2 z normy N1, mamy na myśli to, że nie można zrealizować normy N1, jeżeli nie zrealizuje się normy N2, przy czym owa “niemożliwość” zrealizowania opiera się na

-

związku logicznym między treścią normy N1 i normy N2 (wynikanie logiczne normy z normy)

-

związku logicznym między treścią normy N1 i normy N2 (wynikanie logiczne normy z normy) lub na związku przyczynowym między zrealizowaniem normy N1 i N2 (wynikanie instrumntalne normy z normy).