płyny do wlewów

Postacie leków do podania pozajelitowego

1. roztwory 2. zawiesiny 3. suche substancje 4. tabletki 5mikrosfery

Postacie leków do podania pozajelitowego - roztwory

gotowe do wstrzykiwań preparaty r-rów leczniczych o dyspersji molekularnej lub koloidalnej; ze względu na rodzaj uzytego rozpuszczalnika są to r-ry wodne (r-r glukozy), wodno-organiczne, lub niewodne(r-r olejowe sterydów)

Postacie leków do podania pozajelitowego - zawiesiny

jałowe, odpowiednio zmikronizowane subst. lecznicze, zawieszone w środ. wodnym, wodno-org lub olejowym; układy wielofazowe, w których faza rozpr. to ciało stale, a faza ciekła – ciecz. jest to postać leku o przedłużonym uwalnianiu (prep. insuliny)

Postacie leków do podania pozajelitowego - suche substancje

jałowe subst. lecznicze, przeznaczone do przygotowania r-ru lub zawiesiny bezpośrednio przed wstrzyknięciem, za pomocą odp. rozpuszczalnika (subst. wrażliwe na hydrolizę; difosforan tiaminy)

Postacie leków do podania pozajelitowego - tabletki

tabl. do sporządzania r-rów do wstrzykiwań (terapeutyczna dawka leku do rozp. w jałowej wodzie) oraz t. do implantacji (jałowe, do wprowadzania pod skórę; przedłużone uwalnianie; disulfiram)

Kontrola leków pozajelitowych

1. badanie jałowości (bezp. posiew i met sączków membr.) 2. ob. pirogenów (kroliki i LAL) 3. zanieczyszczenia nierozp. (wizualna, saczki membr, licznik Coultera, dyfrakcja laserowa) 4. ciśn. osmotyczne (obnizenie temp zamarzania r-ru) 5. akt. hemolityczna, szczelnosc opakowania, tozsamosc, zaw. subst leczniczej i ew subst pomocniczych, zaw. plynu w pojemniku

Substancje pomocnicze w lekach pozajelitowych

1. rozpuszczalniki 2. solubilizatory 3. p/utleniacze 4. bufory 5. substancje p/bakteryjne 6. subst. stosowane do doprowadzenia do izoosmotycznosci

Substancje pomocnicze w lekach pozajelitowych - rozpuszczalniki

1. woda do wstrzykiwan – Aqua pro injectione, 2. oleje: arachidonowy, sojowy, slonecznikowy, bawelniany, oliwkowy, racznikowy, sezamowy – Oleum pro injectione, 3. polsynt. triglicerydy – Miglyole; 4. etanol – ponizej 250 g/l [Relanium]; 5. glikol propylenowy [Digoxin]; 6. glikole polioksyetylenowe

Substancje pomocnicze w lekach pozajelitowych - solubilizatory

subst. wspomagajace rozpuszczanie (kofeina+benzoesan sodu, teofilina+etylenodiamina, aminofenazon/allobarbital +uretan, pentobarbital+glikol propylenowy+etanol)

Substancje pomocnicze w lekach pozajelitowych - p/utleniacze

(nizszy potencjal redox niż chronione subst. lecznicze; siarczyny, rongalit, wit. C, cysteina, EDTA)

Substancje pomocnicze w lekach pozajelitowych - bufory

odpowiednie pH, fosforanowy, cytrynianowy, octanowy, prep. Diphergan

Substancje pomocnicze w lekach pozajelitowych - subst. stosowane do doprowadzenia do izoosmotycznosci

NaCl, glukoza

Wymagania leków do wstrzykiwań

muszą być: jałowe, apirogenne, pozbawione zanieczyszczen nierozpuszczalnych; powinny być: izohydryczne, izoosmotyczne

Wymagania leków do wlewów

jałowe, apirogenne, wolne od zanieczyszczeń nierozpuszczalnych, izohydryczne, izojoniczne, izoosmotyczne, niedopuszczalna obecnośc subst. gorączkotwórczych

Wyjaławianie r-rów do wlewów

1. para wodna pod ciśnieniem (121C/101,4kPa/t=20 min +połowa ponad ustalony czas w celu wyrównania temp; płyn może zajmowac max 85% objętości pojemnika bo może wyjebac) 2. sączenie (średn. porów max 0,2 um -> sączki membranowe; subst. wrażliwe na temp)

Płyny w zaburzeniach gospodarki kwasowo-zasadowej - kwasica metaboliczna

stany ciężkie: r-r 8,4% NaHCO3; stany lekkie: r-r 1,4-5% NaHCO3, r-r 1,68% mleczan Na; r-r 2,0-13,6% octan Na; r-r 2,2-9,8% octan Naprzy niedoborze jonów potasu – odpowiednie sole potasowe powyższych Gdy powyższe r-ry są niewskazane stosuje się r-r 0,3mol/l THAM

Płyny w zaburzeniach gospodarki kwasowo-zasadowej - Zasadowica metaboliczna

stany ciężkie: r-r 0,83% NH4Cl w 5% r-r glukozy; inne stany: r-r NaCL, KCl w odpowiednich stęż; r-r 5% L-argininy HCl, r-r 1mol/L L-lizyny HCl; r-r 0,05 – 0,2 mol/L HCl z subst. izotonizującą (Glu, NaCl)

R-r wodorowęglanu do wlewów

w leczeniu kwasic różnego typu; stężenia od 1,4 - 8%; substancja wyjściowa musi wykazywac wysoką czystośc (bez Ca i Mg, w tym celu dodaje się EDTA), nasycenie r-ru CO2 (w celu uzyskania jednolitego r-ru), stężone r-ry wymagają długotrwałego mieszania, nie można ich ogrzewa pow. 40C; trwałoś sporz. prep. 4 tyg; butelki napełniac do 80% obj, wyjaławia w autoklawie 122+2C/15min, wyjąc dopiero po 2h (powstaje CO2 i może wyjebać)

Płyn Ringera

stosowany w nawodnieniu (dostarczenie org. wody i elektrolitów w stezeniach bliskich fizjologicznym; wyjatek - jony Cl, ich stezenie jest wieksze niz fizj.; dlatego jest izotoniczny, nie izojoniczny) oraz w celu zwiekszenia objetosci w łożysku naczyniowym (ef. krótkotrwały)

Płyn Ringera - zastosowanie

odwodnienie izotoniczne, uzupełnienie płynów i elektrolitów z zasadowicy hipochloremicznej, hipowolemia (jako skutek oparzeń, zab. chir., utraty krwi), płukanie jam ciała z zab. chir., rozpuszczalnik (rozcieńczalnik) dla leków i koncentratów elektrolitów nie wykazujących niezgodności.

Roztwory leków wrażliwych na utlenianie

r-ry kw. askorbowego, p-aminosalicylowego, adrenaliny, morfiny, apomorfiny, fizostygminy

metody zabezpieczenia przed utlenieniem wrażliwych substancji

1. usuwanie tlenu z wody przeznaczonej do przyrządzania r-ru, 2. napełnianie w atm. CO2 lub N, 3. regulacje odczynu (zakwaszenie), 4. dodatek p/utl, dodatek zw. o char. chelatujacym (EDTA), 5. zachowawcze met. wyjaławiania (100C/30 min, wyjalawianie frakcjonowane, sr. konserwujące (rongalit))

Ochrona przed utlenianiem wit. C

1. usuwanie tlenu z wody przeznaczonej do przyrządzania r-ru poprzez wysycenie CO2 za pomocą nuczy gazowej 2. dodatek p/utleniacza – rongalit 3. dodatek zw. chelatującego jony metali: EDTA w celu wiązania jonów Ca i Mg 4. napełnianie ampułek w środowisku CO2 5. zachowawcze metody wyjaławiania (100 st. C. 30min)

Trudności w sporządzaniu glukozy do wstrzyknięć

1. - rozkład glukozy i wytworzenie toksycznego 5-HMF 2. - żółknięcie r-ru w wyniku polimeryzacji 5HMF 3. rozwój bakterii

Zalecenia FPVI w wykonaniu glukozy do wstrzyknięć

1. pH 3,5-6,5 (zakwaszanie przy pomocy 0,1M HCl) 2. glukoza musi być jałowa, bezwodna, apirogenna 3. r-r bezbarwny, brak 5-HMF (norma A<0,8) 4. przechowywanie w ciemnym miejscu 5. stosowane dawki: 5% 10% 20% 40% 60%

Metody otrzymywania Aqua pro injectionae

1. przez destylacje zgodnie z FP 2. przez podwojna destylacje (redestylacje, bidestylacje) 3. destylacja termokompresyjna 4. ultrafiltracja za pomoca „świec” membranowych 5. odwróconą osmozę

AIO - niezgodności w fazie olejowej

1. zmiana wielkosci czastek emulsji tluszczowej, 2. smietankowanie, 3. koalescencja; niezgodnosci powoduja r-ry elektrolitow (dochodzi do agregacji), temperatura (złamanie emulsji)

AIO - niezgodności w fazie wodnej

1. zmętnienie, 2. wytracenie osadu, 3. inaktywacja aminokw. i witamin

kolejność dodawania składników do mieszaniny AIO

1. glukoza + fosforany 2. aminokwasy 3. elektrolity 4. pierwiastki śladowe 5. witaminy rozpuszczalne w wodzie 6. emulsje tłuszczowe 7. witaminy rozpuszczalne w tłuszczach

niezgodności AIO w fazie wodnej

zmętnienie, osad (wytrącenie wodorofosforanów wapnia), inaktywacja witamin. Znaczenie ma stężenie jonów w roztworze, pH, kolejność mieszania, sposób przygotowania, współobecność jonów Mg2+.

wytrącenie wodorofosforanów wapnia

Ir Ca(H2PO4) 2 = 5,8*10-6 mol/l tak więc znając stężenie jednej substancji, mogę obliczyć dopuszczalne, bezpieczne stężenie drugiego składnika. Dla fosforanów wapnia graniczne ich stężenie wynosi 72 mmol/dm3. Zasada ta odnosi się jedynie do prostych, jonowych obliczeń (np.: CaCl2), bo już organiczne związki wapnia pozwalają na 1000x wyższy Ir soli.

odczyn a wytrącenie wodorofosforanów wapnia

Jony Ca2+ w środowisku 7,0 zawsze spowodują wystąpienie precypitacji, ale w kwaśnym pH 5,0-6,0 (np.: w roztworze glukozy i witamin) można uzyskać wyższe stężenia, bo występuje więcej jonów H2PO42-, a ten ma mniejsze powinowactwo do wapnia i ma wyższy Ir.

Obecność jonów Mg2+ a wytrącenie wodorofosforanów wapnia

efekt solny. Dodatek roztworu jonów nie wchodzących w skład drugiej, trudno rozpuszczalnej soli, powoduje wzrost Ir.

wpływ środowiska zewn. na trwałość AIO

na stan aminokwasów: O2, Temp; stan witamin: O2, hV, Temp, reduktory

wpływ środowiska zewn na stan aminokwasów

Powoduje to rozkład Cys, Met, Tryp. Może dojść do reakcji z glukozą i zajdzie ciemnienie roztworu. Tlen przenika przez pory pojemnika z pożywieniem, oraz napływa przy przetaczaniu.

wpływ środowiska zewn na stan witamin

najmniej trwałe są roztwory witaminy C, oraz B1. Często do AIO dodaje się jonów miedzi, która zmienia pH i dodatkowo katalizuje rozpad tych witamin. Emulsja tłuszczowa chroni je przed rozpadem.

żywienie immunomodulacyjne - składniki

1. kwasy tłuszczowe omega3 2. aminokwasy siarkowe i zw. pokrewne 3. lgutamina 4. arginina

żywienie immunomodulacyjne - działanie

1. hamowanie zapalenia 2. stymulacja czynności limfocytów 3. wzrost wytwarzania hormonu wzrostu 4. ochrona antyoksydacyjna, pobudzenie wytwarznia i utrzymywanie zasobów glutationu

żywienie pozajelitowe - droga i ciśnienie osmotyczne

1. żyła centralna - 1800 mOsm/l 2.żyły obwodowe - 700-900 mOsm/l - mniejsza il. cukrów i aa, źródło energii - tłuszcze

glukoza a wytrącenie wodorofosforanów wapnia

glukoza może tworzyc rozpuszczalne kompleksy z jonami Ca i HPO4; większe stężenie glukozy powoduje spadek wolnych il. wolnych jonów zdolnych do tworzenia nierozp. osadu; ponadto zmniejsza pH

działanie ochronne aminokwasów

1. tworzą rozpuszczalne kompleksy z jonami Ca i HPO4 2. cysteiny HCl obniża pH 3. adsorbując się na granicy faz zmniejszają agregację

Sporządzanie kropli o zwiększonej lepkości

Rozpuszcza się subst. lecz. i subst. pomocnicze w 1/2 przepisanej il. wody (wg. met. 1 lub 2), następnie uzupełnia się jałowym rozt. subst. lepkiej w stęż. 2x większym od wymaganego

płyn do dializy otrzewnowej

24l: NaCl, CaCl2*6H2O, MgCl2*6H2O, Glucosum, Natrium aceticum, Aqua pro injectione + heparyna, antybiotyki

płyn do dializy sztucznej nerki

50-200l: stężone r-ry elektrolitowe: NaCl, CaCl2*6H2O, MgCl2*6H2O, Natrium aceticum, KCl, Aqua demineralisata

zmiana zabarwienia r-ru glukozy - przyczyna

utlenianie glukozy potęgowane przez: 1. nadmierne natlenianie r-rów podczas przyrządzania 2. alkaliczny odczyn 3. podwyższenie T i przedłużenie czasu ogrzewania w autoklawach

r-ry do wlewów - lek diuretyczny

1. glukoza 20-66% 2. sorbitol 40%- krótkotrwałe działanie, obniżanie ciśnienia śródczaszkowego 3. mannitol 10-25%- długotrwałe działanie 4. glicerol 10% w 10% r-rze Glc, do obniżania ciśnienia wewnątrzczaszkowego, przenika przez BBB, w kamoicy nerkowej - przyspiesza usuwanie złogów, *5. NaCl 10% do wstrzykiwań 6. Mocznik 30% w Glc 5%- Przenika przez BBB – szybkie obniżenie ciśnienia

r-ry cukrów do odżywiania pozajelitowego

1. glukoza 5-10% 2. fruktoza 3. ksylitol 4. inwertoza 5. sorbitol 5%

substancje, których nie można ampułkować w atmosferze CO2

r-ry soli sodowych słabych kwasów (sól sodowa sulfadiazyny, fenobarbitalu, aminofiliny). CO2 wypiera słabe kwasy z ich soli, mogą one ulec wytrąceniu

oczyszczanie gazów do ampułkowania

CO2 - przepuszczanie przez płuczki z wodą, N2 - zawiera <2% tlenu - nie musi być oczyszczany, celem usunięcia resztek tlenu - przepuszczenie przez odpowiednie płuczki

usuwanie tlenu z wody

gotowanie w ciągu min. 10minut, wysycenie gazem przez nuczę gazową G3 lub G4 w cg min. 15 minut.

przeciwutleniacze stosowane w r-rach substancji łatwo utleniających się

1. połączenia siarki, 2. siarczyny, wodorosiarczyny Na 3. pirosiarczyn Na 4. rongalit 5. kwas askorbowy

sposoby zwiększenia rozpuszczalności substancji

1. zastosowanie soli lub pochodnych lepiej rozp. w wodzie 2. zmiana składu rozpuszczalnika - częściowe zastąpienie wody etanolem lub glicerolem 3. użycie niewodnego rozpuszczalnika - glikolu propylenowego 4. dodanie solubilizatorów

solubilizatory

połączenia ułatwiające rozpuszczenie wodzie trudno rozpuszczalnych substancji - zjawisko hydrotropii. przykłady - etery, estry org, organiczne zw. azotowe, oksykwasy org., glikole, cukry, wieloalkohole, zw. powierzchniowo czynne

czynniki przyspieszające procesy redoks

1. obecność powietrza 2. obecność tenzydów 3. rozcieńczanie r-rów powodujące zmiany stężenia 4. hydroliza

obliczenia z zakresu doprowadzania r-rów do izotonii

1. met. oparta na danych krioskopowych 2. met. uproszczona 3. met. równoważnika NaCl

woda oczyszczona - wymagania

1. wolna od zanieczyszczeń nierozp., bezbarwna, przezroczysta, bez zapachu 2. odczyn obojętny 3. nie może zawierać zw. utleniających się, fenoli, chloru 4. bez jonów: Cl-. NO3-, SO4, NH4+, Ca, Mg 5. bez metali ciężkich 6. bez środków konserwujących 7. pozostałość po odparowaniu< 10μg/ml 8. odpowiednia czystość mikrobiologiczna

woda do wstrzykiwań - wymagania

jak Aqua purificata + 1. jałowa 2. apirogenna 3. bez zanieczyszczeń nierozpuszczalnych 4. bez środków konserwujących

Płyny krwiozastępcze – funkcja preparatów komórkowych krwi

1) Płyny przenoszące tlen – hemoglobina pozbawiona zrębu krwinkowego: a) spolimeryzowana hemoglobina, b) hemoglobina + fosforan pirydoksalu 2) Emulsja perfluorowęglowodoru – niedokrwistość autoimmunohemolityczna 3) Ludzkie rekombinowane czynniki hemopoetyczne a) Erytropoetyna otrzymana z E. coli

Różnice między roztworami do wstrzyknięć a roztworami do wlewów

1. cel stosowania – osiągnięcie właściwego działania leczniczego; uzupełnienie ubytku krwi, regulacja gospodarki wodno-elektrolitowej, odżywianie pozajelitowe, 2. droga podania – śródskórnie, podskórnie, domięśniowo, dosercowo, dożylnie, odstawowo itd.; dożylnie, dotętniczo, rzadko podskórnie 3. sposób podania – strzykawki, ampułkostrzykawki; zestawy do wlewów 4. objętości – 0,1-20ml; 100-4000ml przez 24h 5. czas podania – od kilku sekund do kilkunastu min; od kilkudziesięciu min do kilku godz 6

typy odwodnienia:

1. HIPEROSMOTYCZNY – utrata wody przewyższa utratę elektrolitów, podaje się wówczas roztwory cukrów (nieelektrolitów) np. 2,5% i 5% roztwory glukozy i sorbitolu, odwodnienie to powoduje zagęszczenie krwi np. biegunki u niemowląt, ludzie starsi, długie przebywanie na słońcu, gorączka 2. HIPOOSMOTYCZNE – niedobór Na, utrata elektrolitów przewyższa utratę wody, stosuje izotoniczne i izojoniczne roztwory z jonami Na 3. IZOOSMOTYCZNE – wynik utraty równoważnych ilości wody i sodu co prowadzi do zmnie

Właściwości odwadniające ma:

1. Hiperosmotyczne roztwory glukozy 20, 30, 50%, 2. Mannitol - ochronnie na nerki, (znosi skurcz naczyń nerkowych, usprawnia przesączanie kłębuszkowi, spada obrzęk śródmiąższowy) 3. Sorbitol 4. Glicerol - wykazuje właśc. hemolityczne, stos w obrzęku mózgu 5. Mocznik - Obrzęk mózgu np. przy zapaleniu opon mózgowych

nie dodaje sie środka konserwującego, gdy

1. objętość wstrzykiwanej dawki jednorazowej przekracza 15ml 2. preparat jest przeznaczony do podania droga, dla której nie sa dozwolone -wewnątrzczaszkowe, dokanałowe, nadtwardówkowe, do oka

suche proszki do wstrzykiwań - otrzymywanie

1. mieszanie jałowych substancji leczniczych z pomocnoiczymi, napełnianie opakowań w warunkach aseptycznych 2. liofilizacja w pojedynczych opakowaniach - r-r substancji leczniczej i pomocniczej - sączenie wyjaławiające - rozdozowanie do opakowań - liofilizacja