|
question |
réponse |
|
Accessio cedit principali (D. 34.2.19.13) commencer à apprendre
|
|
Akcesja ustępuje zleceniodawcy (D. 34.2.19.13)
|
|
|
|
Actor sequitur forum rei. commencer à apprendre
|
|
Składający petycję śledzi sąd oskarżonego.
|
|
|
|
Audiatur et altera pars commencer à apprendre
|
|
Powinny zostać wysłuchane, a drugą częścią
|
|
|
|
Bis de eadem re agi non potest commencer à apprendre
|
|
Może być tak samo, nie należy podejmować żadnych działań dwukrotnie
|
|
|
|
Cessante ratione legis cessat lex ipsa commencer à apprendre
|
|
Kiedy ustaje natura prawa, samo prawo
|
|
|
|
Dura lex sed lex commencer à apprendre
|
|
Prawo jest trudne, ale prawo
|
|
|
|
Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat commencer à apprendre
|
|
Dowód spoczywa na tym, który potwierdza, a nie na tym, kto temu zaprzecza
|
|
|
|
Executio iuris non habet iniuriam commencer à apprendre
|
|
Jeśli chodzi o wykonanie prawa, nie ma w tym nic złego,
|
|
|
|
Heredis instytutio caput et fundamentum totis testamenti est. commencer à apprendre
|
|
Instytucja spadkobiercy jest głową i podstawą całego testamentu.
|
|
|
|
Hominum causa omne ius constitutum sit (D. 1.5.2) commencer à apprendre
|
|
Każde prawo jest ustanowione dla dobra ludzi (D. 1.5.2)
|
|
|
|
Ignorantia iuris nocet ignorantia facti non nocet. commencer à apprendre
|
|
Nieznajomość prawa nie szkodzi nieznajomości działania.
|
|
|
|
Impossibilium nulla obligatio est. commencer à apprendre
|
|
NIEMOŻLIWE wszelkie zobowiązania.
|
|
|
|
In dubiis benigniora (D. 50.17.56) commencer à apprendre
|
|
W bardziej niepewnych warunkach (D. 50.17.56)
|
|
|
|
In dubio pro reo commencer à apprendre
|
|
Wątpliwości dla oskarżonego
|
|
|
|
Ius civile vigilantibus scriptum est. commencer à apprendre
|
|
To jest cywilna obserwacja.
|
|
|
|
Ius est ars boni et aequi. commencer à apprendre
|
|
Prawo jest sztuką dobrej i uczciwej.
|
|
|
|
Iustitias vestras indicabo commencer à apprendre
|
|
Objawię twoją sprawiedliwość
|
|
|
|
Lex posterior derogat priori (ad D. 1.4.4) commencer à apprendre
|
|
To ostatnie prawo stanowi odstępstwo od pierwszego.
|
|
|
|
Lex retro non agit (ad C. 1,14,7) commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Male nostro iure uti non debemus (Gai 1.53) commencer à apprendre
|
|
Nie powinniśmy źle nadużywać naszych praw (Gai 1,53)
|
|
|
|
Melior est conditio possidentis (D. 20.1.10) commencer à apprendre
|
|
Stan właściciela jest lepszy (Dr 20.1.10)
|
|
|
|
Nemo est iudex in propria causa (ad C. 3.5.1) commencer à apprendre
|
|
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
|
|
|
|
Non omne quod licet honestum est (D. 50.17.144 pr) commencer à apprendre
|
|
Nie wszystko, co możesz zrobić, jest uczciwe (D. 50.17.144 pr)
|
|
|
|
Pacta sunt servanda (ad D. 2.14.7.7) commencer à apprendre
|
|
Umowy należy dotrzymywać (patrz D. 2.14.7.7)
|
|
|
|
Prior tempore potior iure. commencer à apprendre
|
|
Pierwszy raz jest silniejszy w akcie prawnym.
|
|
|
|
Qui tacet consentire videtur (Lib. Sex. 5.13.43; ad D. 50.17.142) commencer à apprendre
|
|
Ten, kto milczy, wydaje się wyrażać zgodę (Lib. Sex. 5.13.43; ad D. 50.17.142)
|
|
|
|
Quis custodiet ipsos custodes (Juv. Sat. 6.347-348) commencer à apprendre
|
|
Kto będzie pilnował strażników?
|
|
|
|
Salus populi suprema lex esto commencer à apprendre
|
|
Bezpieczeństwo ludzi jest najwyższym prawem
|
|
|
|
Semel heres semper heres commencer à apprendre
|
|
Kiedyś spadkobierca jest zawsze spadkobiercą
|
|
|
|
Sensum non verba spectamus commencer à apprendre
|
|
Znaczenie słów, na które patrzą
|
|
|
|
Sententia ius facit inter partes (ad D. 5.2.17.1) commencer à apprendre
|
|
Decyzja została podjęta między stronami (patrz D. 5.2.17.1)
|
|
|
|
Summum ius summa iniuria. commencer à apprendre
|
|
Najwyższe prawo najwyższej szkody.
|
|
|
|
Superficies solo cedit. commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Testis unus testis nullus. commencer à apprendre
|
|
Jeden świadek, brak świadka.
|
|
|
|
Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius, quod defunctus habuerit commencer à apprendre
|
|
Uznane za dziedzictwo za nic innego, niż sukcesję całego prawa, które zmarły miał
|
|
|
|
Iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atqueiniusti scientia. commencer à apprendre
|
|
Roztropność prawa to znajomość spraw Bożych i ludzkich oraz znajomość sprawiedliwego i zdrowego prawa.
|
|
|
|
Mater semper certa est, pater vero is est, quem nuptiae demonstrant. commencer à apprendre
|
|
Matka jest zawsze jasna „Tak, ojcze, jednak to on, o którym wspominali małżeństwo.
|
|
|
|
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur. commencer à apprendre
|
|
Dla osoby już uważanej za urodzoną, za urodzoną, jak często chodzi o zainteresowanie.
|
|
|
|
Nemo audiatur propriam turpitudinem allegans commencer à apprendre
|
|
Nikt nie słucha jego domniemanego seksu
|
|
|
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet (D. 50.17.54) commencer à apprendre
|
|
Nikt nie może przenieść na inną osobę więcej swoich praw niż on sam (Dz. 50.17.54)
|
|
|
|
Nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest commencer à apprendre
|
|
Nikt nie jest w stanie zmienić posiadania rzeczy będących przyczyną
|
|
|
|
Nuptias non concubitus, sed consensus facit commencer à apprendre
|
|
Małżeństwo jest wspólnym zamieszkaniem, ale nie wyraża zgody
|
|
|
|
Omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subvertiposset commencer à apprendre
|
|
Każda definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna: bo nie wystarczy obalić
|
|
|
|
Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere commencer à apprendre
|
|
Grzechem jest być od samego początku mordercą, z biegiem czasu, aby stać się silnym, nie może być
|
|
|
|
Quod omnes similiter tangit, ab omnibus comprobetur commencer à apprendre
|
|
Że wszyscy tak samo zrobicie, wszyscy mogą to zweryfikować,
|
|
|
|
Reformatio in peius iudici appellato non licet commencer à apprendre
|
|
Od reformy najgorszego sędziego nie wolno się odwoływać
|
|
|
|
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem commencer à apprendre
|
|
Nie znam praw ich samych słów, ale z siłą i mocą;
|
|
|
|
Testamentum ambulatoria est enim voluntas defuncti usque ad vitaesupremum exitum. commencer à apprendre
|
|
Jest ambulatoryjnym testamentem woli zmarłego do końca życia.
|
|
|
|
Venire contra factum proprium nemini licet (ad D. 1.7.25 pr.) commencer à apprendre
|
|
Nikt nie może wystąpić przeciwko własnemu uczynkowi.
|
|
|
|
Vis maior, cui humana infirmitas resistere non potest (D. 44.7.1.4) commencer à apprendre
|
|
Większa siła, której ludzka niemoc nie może się oprzeć (D. 44.7.1.4)
|
|
|
|
Volenti non fit iniuria. commencer à apprendre
|
|
Od niego, który nie wiązałby się z urazem.
|
|
|
