|
question |
réponse |
|
Res nullius cedit primo occupanti commencer à apprendre
|
|
Rzecz niczyja przypada temu, kto pierwszy ją zawłaszczy.
|
|
|
|
Actor sequitur forum rei commencer à apprendre
|
|
Powód podąża za miejscem sądu pozwanego.
|
|
|
|
Mora trahit periculum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Mala fides superveniens non nocet commencer à apprendre
|
|
Późniejsza zła wiara nie szkodzi
|
|
|
|
Voluptatis vel affectionis aestimatio non habebitur commencer à apprendre
|
|
Przy oszacowywaniu wartości rzeczy nie będzie brana pod uwagę przyjemność lub przywiązanie.
|
|
|
|
Vis maior, cui humana infirmitas resistere non potest (D. 44.7.1.4) commencer à apprendre
|
|
Siła wyższa, której ludzka słabość nie jest w stanie się oprzeć
|
|
|
|
Princeps legibus solutus est commencer à apprendre
|
|
władca nie podlega prawom
|
|
|
|
Res iudicata pro veritate accipitur commencer à apprendre
|
|
Wyrok przyjmuje się jako prawdę
|
|
|
|
Impossibilium nulla obligatio est commencer à apprendre
|
|
nie ma zobowiązania, gdy (świadczenie) jest niemożliwe
|
|
|
|
Ex maleficio non oritur contractus commencer à apprendre
|
|
Kontrakt nie rodzi się z czynu bezprawnego
|
|
|
|
Genus perire non potest commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Compensatio est debiti et crediti inter se contributio commencer à apprendre
|
|
otrącenie jest wzajemnym zaliczeniem długu i wierzytelności.
|
|
|
|
Lex specialis derogat legi generali commencer à apprendre
|
|
Ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
|
|
|
|
Ambiguitas contra stipulatorem commencer à apprendre
|
|
sformułowanie dwuznaczne rozumieć należy przeciw wierzycielowi
|
|
|
|
In contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis commencer à apprendre
|
|
W umowach jest milcząco zawarte to, co stanowi zwyczaj i obyczaj
|
|
|
|
Utile per inutile non vitiatur commencer à apprendre
|
|
nieważne postanowienia umowy nie szkodzą postanowieniom ważnym.
|
|
|
|
Non omne quod licet honestum est. commencer à apprendre
|
|
nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
|
|
|
|
Is fecit, cui prodest commencer à apprendre
|
|
Ten uczynił czyja korzyść
|
|
|
|
Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere commencer à apprendre
|
|
Co od początku jest wadliwe, przez (sam) upływ nie może być uzdrowione.
|
|
|
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet commencer à apprendre
|
|
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej prawa, niż sam posiada
|
|
|
|
Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest commencer à apprendre
|
|
Nikt sam nie może umrzeć pozostawiając dziedzica do części spadku, część zaś beztestamentowo.
|
|
|
|
Sensum, non verba spectamus. commencer à apprendre
|
|
Patrzymy na znaczenie, a nie na słowa.
|
|
|
|
Testamentum ambulatoria est enim voluntas defuncti usque ad vitae -supremum exitum. commencer à apprendre
|
|
Testament zmienną jest bowiem wolą zmarłego aż do samego kresu życia
|
|
|
|
Heredis institutio caput et fundamentum totius testamenti est commencer à apprendre
|
|
Za początek i fundament całego testamentu uważa się ustanowienie dziedzica.
|
|
|
|
In dubio pro reo. commencer à apprendre
|
|
W razie wątpliwości na korzyść oskarżonego.
|
|
|
|
Non debet actori licere, quod reo non permittitur commencer à apprendre
|
|
nie powinno być pozwolone powodowi, to na co nie pozwalamy pozwanemu
|
|
|
|
Nihil consensui tam contrarium est, quam vis atque metus commencer à apprendre
|
|
Nic nie jest tak bardzo przeciwne zgodzie jak siła i strach
|
|
|
|
Mater semper certa est, pater vero is est quem nuptiae demonstrant commencer à apprendre
|
|
Matka jest zawsze pewna, ojcem zaś jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo.
|
|
|
|
Tempus regit actum commencer à apprendre
|
|
Czas reguluje czynnością prawną
|
|
|
|
Qui sine dolo malo ad iudicium provocat, non videtur moram facere commencer à apprendre
|
|
nie uważa się, że popełnia zwłokę ten, kto wzywa przed sąd bez podstępu
|
|
|
|
Lex prospicit, non respicit commencer à apprendre
|
|
Ustawa patrzy naprzód, a nie wstecz
|
|
|
|
Non debet alteri per alterum iniqua condicio inferri commencer à apprendre
|
|
Nie należy narzucać sobie nawzajem niesprawiedliwych warunków
|
|
|
|
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere; suum cuique Tribuere commencer à apprendre
|
|
Nakazy prawa są nastepujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, każdemu oddać to, co mu się należy
|
|
|
|
Audiatur et altera pars commencer à apprendre
|
|
Niech będzie wysłuchana i druga strona
|
|
|
|
Testis unus, testis nullus commencer à apprendre
|
|
Jeden świadek, żaden świadka
|
|
|
|
Dolus omnimodo punitur. commencer à apprendre
|
|
Działanie w złym zamiarze zawsze musi być ukarane
|
|
|
|
Qui tacet, consentire videtur commencer à apprendre
|
|
Milczenie uważa się za oznakę zgody
|
|
|
|
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur commencer à apprendre
|
|
Dziecko poczęte uważa się za już narodzone, ilekroć chodzi o jego korzyść
|
|
|
|
Furiosi vel eius, cui bonis interdictum sit, nulla voluntas est commencer à apprendre
|
|
Kto jest w bledzie nie wyraza swojej woli
|
|
|
