|
question |
réponse |
|
Ab initio nullum semper nullum commencer à apprendre
|
|
to co jest od początku nieważne, jest zawsze nieważne
|
|
|
|
abrogata lege abrogante non reviviscit lex abrogata commencer à apprendre
|
|
uchylenie ustawy uchylajacej ustawy nie przywraca obowiazywalnosci uchylonej ustawy
|
|
|
|
accesio cedit principali commencer à apprendre
|
|
przyrost przypada rzeczy głównej
|
|
|
|
acta publica probant se ipsa commencer à apprendre
|
|
dokumenty urzedowe swiadcza same za siebie
|
|
|
|
actor seguitur forum rei commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
actori incumbit probatio commencer à apprendre
|
|
na powodzie spoczywa ciezar dowodu
|
|
|
|
actus simulatus nullius est momenti commencer à apprendre
|
|
czynnosc pozorna jest niewazna
|
|
|
|
adoptio naturam imitatur commencer à apprendre
|
|
przysposobienie nasladuje nature
|
|
|
|
aes alienum est onus universi patrimonii, non certarum rerum commencer à apprendre
|
|
dlugi obciazaja caly majatek a nie jedynie okreslone rzeczy
|
|
|
|
affines sunt viri et uxoris cognati commencer à apprendre
|
|
powinowatymi sa krewni meza i zony
|
|
|
|
agere non valenti non currit praescriptio commencer à apprendre
|
|
przedawnienie nie biegnie wzgledem tego, kto jest niezdolny do dochodzenia swych roszczen przed sadem
|
|
|
|
aliena negotia exacto officio geruntur commencer à apprendre
|
|
cudzym majatkiem nalezy zarzadzac z nalezyta starannoscia
|
|
|
|
ambulatoria est voluntas testatoris usque ad mortem commencer à apprendre
|
|
wola spadkodawcy moze byc zmieniona az do smierci
|
|
|
|
appellatione extinguitur iudicatum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
audiatur et altera pars commencer à apprendre
|
|
niech bedzie wysluchana i druga strona
|
|
|
|
bis de eadem re agere non licet commencer à apprendre
|
|
nie wolno procesowac sie dwa razy w tej samej sprawie
|
|
|
|
casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest commencer à apprendre
|
|
sila wyzsza jest zdarzenie ktoremu slabosc ludzka nie moze sie oprzec
|
|
|
|
cessionarius utitur iite cedentis commencer à apprendre
|
|
cesjonariusz korzysta z prawa cendenta
|
|
|
|
clara non sunt interpretanda commencer à apprendre
|
|
jasne wyrazenie nie podlega wykladni
|
|
|
|
cogitationis poenam nemo patitur commencer à apprendre
|
|
nikt nie ponosi kary za myslenie
|
|
|
|
compensatio est debiti et crediti inter se contributio commencer à apprendre
|
|
potracenie jest wzajemnum zaliczeniem długu wierzytelnosci
|
|
|
|
confessio est regina probationum commencer à apprendre
|
|
przyznanie sie do winy jest krolowa dowodow
|
|
|
|
confessus pro iudicato est commencer à apprendre
|
|
ten kto sie przyznal uwazany jest za zasadzonego
|
|
|
|
confusione extinguitur obligatio commencer à apprendre
|
|
zjednoczenie dlugu i wierzytelnosci powoduje wygasniecie zobowiazania
|
|
|
|
consensus facit nuptias commencer à apprendre
|
|
o zawarciu malzenstwa decyduja zgodne oswidczenia woli
|
|
|
|
contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis commencer à apprendre
|
|
zawarcie kontaktu jest dobrowolne ale wykonanie przymusowe
|
|
|
|
crimina morte extinguuntur commencer à apprendre
|
|
przestepstwa wygasaja w skutek smierci sprawcy
|
|
|
|
da mihi factum dabo tibi ius commencer à apprendre
|
|
daj mi okolicznosci faktyczne a ja wskaze ci prawo
|
|
|
|
debet quis iuti subiacere, ubi deliquit commencer à apprendre
|
|
podlega sie prawu miejsca dokonania przestepstwa
|
|
|
|
dies interpellat pro homine commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
dura lex sed lex commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ei incumbit probatio qui dicti non qui negat commencer à apprendre
|
|
ciezar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi nie na tym kto zaprzecza
|
|
|
|
eius est tollere legem cuius edt condere commencer à apprendre
|
|
ten moze uchylic ustawe kto moze ja uchwalic
|
|
|
|
errantis nulla voluntas est commencer à apprendre
|
|
dzialajacy pod wplywem bledu nie wyraza woli
|
|
|
|
et non facere facere est commencer à apprendre
|
|
powstrzymanie sie od dzialania jest takze dzialaniem
|
|
|
|
expedit rei publicae ne quis re sua male utatur commencer à apprendre
|
|
w interesie panstwa lezy aby nikt nie uzywal zle swojej rzeczy
|
|
|
|
factum executoria factum paris commencer à apprendre
|
|
czynnosc przedstawiciela jest czynnoscia strony
|
|
|
|
fraus est fraudem celare commencer à apprendre
|
|
oszustwem jest ukrywac oszustwo
|
|
|
|
furiosi voluntas nulla est commencer à apprendre
|
|
chory umyslowo nie ma woli
|
|
|
|
geminat peccatum quem delicti non pudet commencer à apprendre
|
|
kto nie wstydzi sie swego czynu podwaja swoja wine
|
|
|
|
genus perire non censetur commencer à apprendre
|
|
uwaza sie ze gatunek nie ginie
|
|
|
|
graviore culpa gravior poena commencer à apprendre
|
|
im wieksza wina tym surowsza kara
|
|
|
|
hereditas nihil aliud est quam successio in universum ius quod defunctus habuerit commencer à apprendre
|
|
spadek jest wejsciem w ogol praw zmarlego
|
|
|
|
id quod interest non solum ex damno dato constat sed etiam ex lucro cessante commencer à apprendre
|
|
przy odszkodowaniacg bierze sie pod uwage nie tylko wyrzadzona szkode lecz takze utracony zysk
|
|
|
|
ignorantia iuris nocet ignorantia facti non nocet commencer à apprendre
|
|
nieznajomosc prawa szkodzi, nieznajomosc faktu nie szkodzi
|
|
|
|
impossibilium nulla obligatio est commencer à apprendre
|
|
zobowiazanie do swiadczenia niemozliwego nie istnieje
|
|
|
|
in conventionibus contrahentium voluntas potous wyam verba spectanda sunt commencer à apprendre
|
|
przy zawieranou umow uwzglednia sie bardziej wole stron niz ich slowa
|
|
|
|
in dubio pro reo commencer à apprendre
|
|
w razie watpliwosci na korzysc pozwanego
|
|
|
|
in poenam heres non succedit commencer à apprendre
|
|
kary spadkobierca nie dziedziczy
|
|
|
|
in testamentis plenius testatoris intentionem scrutamur commencer à apprendre
|
|
w testamencie nalezy badac zamiar spadkodawcy
|
|
|
|
indigno aufertur hereditas commencer à apprendre
|
|
niegodnemu odbiera sie spadek
|
|
|
|
iniuria non excusat iniuriam commencer à apprendre
|
|
bezprawie nie usprawiediwia bezprawia
|
|
|
|
iura novit curia commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere commencer à apprendre
|
|
nakazy prawa sa nastepujace uczciwie zyc nie szkodzic drugiemu oddawac kazdemu co mu sie nalezy
|
|
|
|
ius est ars boni et aequi commencer à apprendre
|
|
prawo jest sztuka stosowania tego co dobre i sluszne
|
|
|
|
ius publicum privatorum pactis mutari non potest commencer à apprendre
|
|
prawo publiczne nie moze byc zmieniane umowami osob prywatnych
|
|
|
|
iustitia edt constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi commencer à apprendre
|
|
sprawiedliwosc jest niezmienna i trwala wola oddania kazdemu co mu sie nalezy
|
|
|
|
lege non distinguente nec nostrum est distinguere commencer à apprendre
|
|
tam gdzie ustawa nie rozroznia nie nasza rzecza jest wprowadzac rozroznienie
|
|
|
|
legem brevem esse oportet commencer à apprendre
|
|
ustawa powinna byc zwiezla
|
|
|
|
leges ab omnibus intellegi debent commencer à apprendre
|
|
ustawy powinny byc zrozumiale dla wszystkich
|
|
|
|
lex non obligat nisi promulgata commencer à apprendre
|
|
ustawa nie obowiazuje jezeli nie zostala ogloszona
|
|
|
|
lex posteriori derogat legi priori commencer à apprendre
|
|
ustawa pozniejsza uchyla wczesniejsza
|
|
|
|
lex prospicit non respicit commencer à apprendre
|
|
ustawa patrzy naprzod a nie wstecz
|
|
|
|
lex specialis derogat legi generali commencer à apprendre
|
|
ustawa szczegolna uchyla ustawe ogolna
|
|
|
|
lex superior derogat legi inferiori commencer à apprendre
|
|
ustawa wyzszego rzedu uchyla ustawe nizszego rzedu
|
|
|
|
libertas inaestimabilis res est commencer à apprendre
|
|
wolność jest rzecza bezcenna
|
|
|
|
male nostro iure uti non debemus commencer à apprendre
|
|
nie powinnismy zle korzystac z przyslugujacego nam prawa
|
|
|
|
manifestum non eget probatione commencer à apprendre
|
|
to co oczywiste nie wymaga dowodu
|
|
|
|
mater semper certa est pater est quem nuptiae demonstrant commencer à apprendre
|
|
matka jest zawsze pewna ojcem jest ten kogo wskazuje malzenstwo
|
|
|
|
mora trahit pericum commencer à apprendre
|
|
zwloka pociaga za soba ryzyko
|
|
|
|
nasciturus pro iam nato habetur quotiens de commodis eius agitur commencer à apprendre
|
|
dziecko poczete uwaza sie za narodzone ilekroc chodzi o jego korzysci
|
|
|
|
neglegentia culpa est commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
nemo iudex in sua causa commencer à apprendre
|
|
Nikt nie moze byc sedzia we wlasnej sprawie
|
|
|
|
nemo invitus compellitur ad communionem commencer à apprendre
|
|
nikt nie moze byc zmuszony do pozostania we wspolwlasnosci
|
|
|
|
nemo plus iuris ad alium transffere potest quam ipse habet commencer à apprendre
|
|
nikt nie moze przeniesc na drugiego wiecej prawa niz ma
|
|
|
|
neminem captivabimus nisi iure victum commencer à apprendre
|
|
nikogo nie bedziemy wiezili chyba z skazanego prawomocnym wyrokiem
|
|
|
|
non omne quod licet honestum est commencer à apprendre
|
|
Nie wszystko, co jest dozwolone jest uczciwe
|
|
|
|
notoria non eget probatione commencer à apprendre
|
|
okolicznosci powszechnie znane nie wymagaja dowodu
|
|
|
|
nulla poena sine culpa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
nulla poena sine lege commencer à apprendre
|
|
kara za czyn musi byc okreslona w ustawie
|
|
|
|
nulli res sua servit commencer à apprendre
|
|
nie mozna miec sluzebnosci na wlasnej rzeczy
|
|
|
|
nullum crimen sine lege commencer à apprendre
|
|
nie ma przestepstwa bez ustawy
|
|
|
|
nullum crimen sine poena commencer à apprendre
|
|
nie ma przestepstwa bez kary
|
|
|
|
obligatio est iuris vinculum quo neccessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iura commencer à apprendre
|
|
zobowiazanie jest wezlem prawnym ktory zmusza nas do swiadczenia pewnej rzeczy wedlug praw naszego panstwa
|
|
|
|
omnis definitio in iure civili periculosa est parum est enim ut non subverti potest commencer à apprendre
|
|
wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna, poniewaz rzadko sie zdarza by nie mozna bylo jej podwazyc
|
|
|
|
pacta sunt servenda commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
possessionem adquirimus et animo et corpore commencer à apprendre
|
|
posiadanie nabywamy przez fizyczne objecie rzeczy i zamiar zatrzymania jej dla siebie
|
|
|
|
prior tempore potior iure commencer à apprendre
|
|
pierwszy w czasie lepszy w prawie
|
|
|
|
publicum ius est quod ad statum rei Romanae spectat privatum quod ad singulorum utolitatem commencer à apprendre
|
|
prawem publiczym jest to ktore ma na wzgledzie dobro panstwa rzymskiego prywatnym ktore ma na wzgledzie dobro jednostek
|
|
|
|
qui curat non curatur commencer à apprendre
|
|
kto sam podlega kurateli nie moze jej sprawowac nad inna osoba
|
|
|
|
qui iure suo utitur neminem laedit commencer à apprendre
|
|
kto nie przekracza przyslugujacego mu prawa nie narusz praw drugiego
|
|
|
|
qui testamento heres instituitur in eodem testamento testis esse non potest commencer à apprendre
|
|
kto w testamencie jest dziedzicem nie moze w tym samym testamencie wystepowac jako swiadek
|
|
|
|
quot generationes tot gradus commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
quum fundus fundo servit vendito quoque fundo servitutes sequuntur commencer à apprendre
|
|
jezeli grunt sluzy drugiemu gruntowi po sprzedazy gruntu sluzebnosc podaza za nim
|
|
|
|
reformationis in peius iudici appellato non licet commencer à apprendre
|
|
sedziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniac wyroku na niekorzysc zasadzonego
|
|
|
|
rei commodatae et possessionem et proprietatem retinemus commencer à apprendre
|
|
na uzyczonej rzeczy zatrzymujemy posiadanie i wlasnosc
|
|
|
|
rei suae pignus non consistit commencer à apprendre
|
|
na wlasnej rzeczy zastaw nie powstaje
|
|
|
|
rei turpis nullum mandatum est commencer à apprendre
|
|
niewazne jest zlecenie niemoralnego zachowania
|
|
|
|
res nullius cedit primo occupanti commencer à apprendre
|
|
rzecz niczyja przypada temu kto pierwszy ja zawlaszczyl
|
|
|
|
reus non tenetur logui contra se commencer à apprendre
|
|
oskarzony jest zobowiazany zeznawac przeciw sobie
|
|
|
|
semel heres semper heres commencer à apprendre
|
|
kto zostaje dzidzicem raz pozostaje nim na zawsze
|
|
|
|
sententia facit ius (inter partes commencer à apprendre
|
|
wyrok tworzy prawo pomiedzy stronami
|
|
|
|
separata esse debet possesio a proprietate commencer à apprendre
|
|
powinno oddzielac sie posiadanie od wlasnosci
|
|
|
|
servitus est qualitas rei imposita qua quis ius suum deminuit ut alterius auxit commencer à apprendre
|
|
sluzebnosc jest to wlasciwosc nalozona ma rzecz przez ktora ktos pomniejsza swe prawo any wesprzec drugiego
|
|
|
|
si unus solvat omnes liberantur commencer à apprendre
|
|
jezeli jeden spelni swiadczenie wszyscy sa uwolnieni
|
|
|
|
societas cum contrahitur tam lucri quam damni communio initur commencer à apprendre
|
|
po zawiazaniu spolki zyski i straty staja sie wspolne
|
|
|
|
solvere pro ignorante et invito cuique licet commencer à apprendre
|
|
kazdy moze spelnic swiadczenie w czyims imieniu nawet jesli ta osoba nie wie albo sie nie zgdza
|
|
|
|
species perit ei cui debetur commencer à apprendre
|
|
rzecz indywidualnie oznaczona ginie na szkode wierzyciela
|
|
|
|
summum ius summa iniuria commencer à apprendre
|
|
najwyzsze prawo najwyzszym bezprawiem
|
|
|
|
superficies solo cedit commencer à apprendre
|
|
to co znajduje sie na gruncie przypada gruntowi
|
|
|
|
testis unus testie nullus commencer à apprendre
|
|
Jeden swiadke zaden swiadek
|
|
|
|
tempus regit actum commencer à apprendre
|
|
czas rzadzi czynnoscia prawna
|
|
|
|
tres faciunt collegium commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ubi eadem ratio ibi eadem legis dispositio commencer à apprendre
|
|
w takich samych okolicznosciach nalezy stosowac takie same rozwiazania
|
|
|
|
usucapio est adiectio dominii per continuationem possesionis temporis lege definiti commencer à apprendre
|
|
zasiedzenie jest nabyciem wlasnosci na skutek ciaglego posiadania przez oznaczony prawem czas
|
|
|
|
versanti in re illicita imputantur omnia quae sequuntur ex delicto commencer à apprendre
|
|
sprawcy dzialajacemu w zlym zamiarze przypisuje sie wszystkie nawet niezamierzone nastepstwa czynu
|
|
|
|
vim vi repellere licet commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
volenti non fit iniuria commencer à apprendre
|
|
chcacemu nie dzieje sie krzywda
|
|
|
|
przyrost commencer à apprendre
|
|
|
|
|
