|
question |
réponse |
wykładnia prawa nie może prowadzić do absurdalnych wniosków commencer à apprendre
|
|
absurda sunt vitanda
|
|
|
nikt nie jest zobowiązany do czynienia tego, co niemożliwe commencer à apprendre
|
|
ad impossibilia nemo obligatur
|
|
|
wnioskowanie z przeciwieństwa commencer à apprendre
|
|
argumentum a contrario
|
|
|
argumentacja tym bardziej słuszna, argument z silniejszego commencer à apprendre
|
|
argumentum a fortiori
|
|
|
wnioskowanie z większego na mniejsze commencer à apprendre
|
|
argumentum a maior ad minus
|
|
|
wnioskowanie z mniejszego na większe commencer à apprendre
|
|
argumentum a minori ad maius
|
|
|
przepisy należy interpretować, biorąc pod uwagę ich miejsce w systemie aktu normatywnego commencer à apprendre
|
|
argumentum a rubrica
|
|
|
nie poddaje się wykładni tego, co jest jasne commencer à apprendre
|
|
clara sunt interpretanda
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
dura lex, sed lex
|
|
|
wyjątki nie powinny być interpretowane rozszerzająco commencer à apprendre
|
|
exeptiones non sunt extentendae
|
|
|
nieznajomość prawa szkodzi commencer à apprendre
|
|
ignorantia iuris nocet
|
|
|
nieznajomość prawa nikogo nie usprawiedliwia commencer à apprendre
|
|
ignorantia iuris non exculpat
|
|
|
w razie wątpliwości należy orzekać łagodniej commencer à apprendre
|
|
in dubio mitius
|
|
|
w razie wątpliwości orzekać łagodniej commencer à apprendre
|
|
in dubio pro libertate
|
|
|
wszelkie wątpliwości należy orzekać na rzecz oskarżonego commencer à apprendre
|
|
in dubio pro reo
|
|
|
wykładnia kończy się na uzyskaniu jednego rezultatu commencer à apprendre
|
|
interpretatio cassat in claris
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
iura novit curia
|
|
|
prawo prywatne jest prawem dotyczącym korzyści poszczególnych jednostek commencer à apprendre
|
|
ius privatum es quod ad singlorum utiliatem spectatn
|
|
|
prawo publiczne odnosi się do interesu prawa commencer à apprendre
|
|
ius publicum est quod ad statum rei Romanse spectat
|
|
|
sprawiedliwym jest żyć uczciwie, nikogo nie krzywdzić, każdemu oddać to, co mu się należy commencer à apprendre
|
|
iustum est - honestum vivere, neminem leadere suum cuique tribute
|
|
|
prawo niesprawiedliwe nie jest prawem commencer à apprendre
|
|
lex iniusta non est lex
|
|
|
ustawa względniejsza działa wstecz commencer à apprendre
|
|
lex mitior retro agit
|
|
|
norma późniejsza uchyla normę wcześniejszą commencer à apprendre
|
|
lex posterior derogat legi priori
|
|
|
późniejsze wprowadzenie normy ogólnej nie oznacza uchylenia normy szczególnej commencer à apprendre
|
|
lex posterior generali non derogat legi priori speciali
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
lex retro non agit
|
|
|
prawo surowsze nie działa wstecz commencer à apprendre
|
|
lex severior retro non agit
|
|
|
przepis szczególny uchyla przepis ogólny commencer à apprendre
|
|
lex speciali derogat legi generali
|
|
|
norma wyższego rzędu uchyla normę niższego rzędu commencer à apprendre
|
|
lex superior derogat legi inferiori
|
|
|
sędzia nie dba o drobnostki commencer à apprendre
|
|
minima non curat praetor
|
|
|
nikt nie jest sędzią we własnej sprawie commencer à apprendre
|
|
nemo index in causa sua
|
|
|
nie ma przestępcy bez winy commencer à apprendre
|
|
nullum crimen sine culpa
|
|
|
nie ma przestępcy, ani kary bez ustawy commencer à apprendre
|
|
nullum crimen, nulla poena sine lege
|
|
|
niewiążąca część wyroku precedensowego commencer à apprendre
|
|
obiter dicta
|
|
|
każdy przepis podlega interpretacji commencer à apprendre
|
|
omnia sunt interpretanda
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
per facta concludienta
|
|
|
żadnym prawem nie może być akceptowane to, co sprzeczne z naturą rzeczy commencer à apprendre
|
|
quae rerum natura prohibentur, nulla lege confirmata sunt
|
|
|
wiążąca część wyroku precedensowego commencer à apprendre
|
|
ratio decidenti
|
|
|
cel ustawy, motywy stojące za jej ustaleniem commencer à apprendre
|
|
ratio legis
|
|
|
tytuł (przepis) prawa nie jest tekstem prawa commencer à apprendre
|
|
rubrica legis non est lex
|
|
|
patrzymy na sens, a nie na słowa commencer à apprendre
|
|
sensum, non verba spectamus
|
|
|
naśladuj poprzednią decyzję i nie podważaj tego, co ustalone commencer à apprendre
|
|
stare decisis
|
|
|
zbyt formalnie wymierzona sprawiedliwość może stać się krzywdą commencer à apprendre
|
|
summum ius, summa iniura
|
|
|
trzeciej możliwości nie ma commencer à apprendre
|
|
tertium non datur
|
|
|
gdzie społeczeństwo, tam prawo commencer à apprendre
|
|
ubi societas, ibi ius
|
|
|
