Moja lekcja

 0    151 fiche    korneliagodyn
Imprimer jouer consultez
 
question réponse
Absentem in criminibus damnari non oportet
commencer à apprendre
Nie należy skazywać za przestępstwo nieobecnego.
Accessio cedit principali
commencer à apprendre
Przyrost przypada temu co główne.
Actor sequitur forum rei
commencer à apprendre
Powód idzie za sądem pozwanego.
Actus simulatus nullius est momenti
commencer à apprendre
Czynność pozorna jest nieważna.
Adoptio naturam imitatur
commencer à apprendre
Adopcja naśladuje naturę.
Alteri stipulari nemo potest
commencer à apprendre
Nikt nie może zawrzeć stypulacji w zastępstwie drugiego.
Ambulatoria est voluntas testatoris usque ad mortem (Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum)
commencer à apprendre
Wola testatora może być zmieniana aż do śmierci.
Audiatur et altera pars (Audi alteram partem)
commencer à apprendre
Niech będzie wysłuchana i druga strona.
Bis de eadem re agere non licet (Bis de eadem re agi non potest)
commencer à apprendre
Nie można procesować się dwa razy o to samo.
Casum sentit dominus
commencer à apprendre
Właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia przypadkowego (powodującego uszkodzenie lub zniszczenie rzeczy).
Casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest
commencer à apprendre
Siłą wyższą jest zdarzenie, któremu słabość ludzka oprzeć się nie może.
Clara non sunt interpretanda
commencer à apprendre
To co jasne nie wymaga interpretacji.
Cogitationis poenam nemo patitur
commencer à apprendre
Nikt nie ponosi kary za myślenie.
Commodum eius esse debet, cuius est periculum
commencer à apprendre
Korzyść musi przypadać temu, kto ponosi ryzyko.
Commodum eius esse debet, cuius est periculum
commencer à apprendre
Korzyść musi przypadać temu, kto ponosi ryzyko.
Compensatio est debiti et credit inter se contributio
commencer à apprendre
Potrącenie jest wzajemnym zaliczeniem długu i wierzytelności.
Confessio est regina probationum
commencer à apprendre
Przyznanie się jest królową dowodów
Confessus pro iudicato est
commencer à apprendre
Ten, kto się przyznał uważany jest za zasądzonego.
res iudicata pro veritate accipitur
commencer à apprendre
rzecz osądzona przyjmuje się za prawdę.
Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis
commencer à apprendre
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, ale wykonanie przymusowe.
Conventio omnis intellegitur rebus sic stantibus (Rebus sic stantibus omnis promissio intellegitur)
commencer à apprendre
Każda umowa jest pojmowana jako obowiązująca tylko w danych, oznaczonych warunkach.
Crimina morte extinguuntur
commencer à apprendre
Przestępstwa ulegają wymazaniu przez śmierć (sprawcy)
Da mihi factum, dabo tibi ius
commencer à apprendre
Daj mi okoliczności faktyczne, a ja ci wskażę prawo.
Dies interpelat pro homine
commencer à apprendre
Termin wzywa za człowieka
Dolus non praesumitur
commencer à apprendre
Złego zamiaru nie domniemuje się
Dolus semper praestatur
commencer à apprendre
Za podstęp zawsze się odpowiada
Dominus soli est dominus coeli et inferorum
commencer à apprendre
Właściciel gruntu jest właścicielem nieba i podziemi
Dura lex sed lex
commencer à apprendre
Twarde prawo, ale prawo
Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat
commencer à apprendre
Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto przeczy
Eius est tollere legem, cuius est condere
commencer à apprendre
Ten może uchylić ustawę, kto może ją uchwalić
Errantis nulla voluntas est
commencer à apprendre
Działający pod wpływem błędu nie wyraża woli
Et non facere, facere est
commencer à apprendre
Powstrzymanie się od działania jest także działaniem
Genus perire non censetur
commencer à apprendre
Uważa się, że gatunek nie ginie
Hereditas est successio in universum ius, quod defunctus habuerit
commencer à apprendre
Dziedziczenie jest wejściem w ogół praw, jakie posiadał zmarły
Hereditas viventis non datur
commencer à apprendre
Nie przyznaje się spadku po żyjącym
Hominum causa omne ius constitutum sit
commencer à apprendre
Wszelkie prawo powinno być ustanawiane ze względu na człowieka
Id quod interest, non solum ex damno dato constat, sed etiam ex lucro cessante
commencer à apprendre
Przy odszkodowaniu bierze się pod uwagę nie tylko wyrządzoną szkodę, lecz także utracony zysk.
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
commencer à apprendre
Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi
Impossibilium nulla obligatio est
commencer à apprendre
Nie ma zobowiązania, gdy (świadczenie) jest niemożliwe
In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt
commencer à apprendre
Przy zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa.
Indigno aufertur hereditas
commencer à apprendre
Niegodnemu odbiera się spadek.
In dubio pro reo
commencer à apprendre
W razie wątpliwości (należy rozstrzygać) na korzyść pozwanego
In pari causa melior est conditio possidentis
commencer à apprendre
W jednakowej sytuacji lepsza jest pozycja posiadacza
In poenam heres non succedit
commencer à apprendre
Dziedzic (spadkobierca) nie dziedziczy kary (nałożonej na spadkodawcę)
In testamentis plenius testatoris intentionem scrutamur
commencer à apprendre
W testamencie należy badać zamiar spadkodawcy.
Invitus agere nemo cogitur
commencer à apprendre
Nikogo nie można zmusić do wszczęcia procesu wbrew jego woli.
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
commencer à apprendre
Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich.
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alteruj non ladere, suum cuique tribuere
commencer à apprendre
Nakazy prawa są nastepujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, każdemu oddać to, co mu się należy
Iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia
commencer à apprendre
Nauka prawa jest znajomością spraw boskich i ludzkich oraz wiedzą o tym co sprawiedliwe, a co niesprawiedliwe
Ius civile vigilantibus scriptum est
commencer à apprendre
Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych
Ius est ars boni et aequi
commencer à apprendre
Prawo jest umiejętnością stosowania tego, co dobre i słuszne
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
commencer à apprendre
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami (osób) prywatnych
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
commencer à apprendre
Sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą zagwarantowania każdemu jego prawa
Legem brevem esse oportet
commencer à apprendre
Ustawa powinna być zwięzła
Leges ab omnibus intellegi debent
commencer à apprendre
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
Leges bonae ex malis moribus procreantur
commencer à apprendre
Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów
Leges omnium salutem singulorum saluti anteponunt
commencer à apprendre
Ustawy przedkładają dobro ogółu nad dobro jednostek
Lex lege tollitur
commencer à apprendre
Ustawę uchyla się ustawą
Lex non distinquit
commencer à apprendre
Ustawa nie rozróżnia (np. między biednymi a bogatymi, dobrymi a złymi itp.)
Lex non obligat nisi promulgata
commencer à apprendre
Ustawa nie obowiązuje, jeżeli nie została ogłoszona
Lex posterior derogat legi priori
commencer à apprendre
Ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
Lex prospicit, non respicit
commencer à apprendre
Ustawa patrzy naprzód, a nie wstecz
Lex retro non agit
commencer à apprendre
Ustawa nie działa wstecz
Lex specialis derogat legi generali
commencer à apprendre
Ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
Lex superior derogat legi inferiori
commencer à apprendre
Ustawa wyższej rangi uchyla ustawę niższej rangi
Libera matrimonia esse antiquitus placuit
commencer à apprendre
Z dawna już postanowiono, że małżeństwa są wolne
Libertas inaestimabilis res est
commencer à apprendre
Wolność jest rzeczą bezcenną
Magna neglegentia culpa est, magna culpa dolus est
commencer à apprendre
Wielkie niedbalstwo jest winą, wielką winą jest podstęp (oszustwo)
Mala fides superveniens non nocet
commencer à apprendre
Późniejsza zła wiara nie szkodzi
Male nostro iure uti non debemus (Gaius 1,53)
commencer à apprendre
Nie powinniśmy źle korzystać (z przysługującego) nam prawa
Malitia supplet aetatem
commencer à apprendre
Natężenie zła uzupełnia wiek.
Manifestum non eget probatione
commencer à apprendre
To, co oczywiste nie wymaga dowodu
Mater semper certa est, pater est quem nuptiae demonstrant
commencer à apprendre
Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
Minime sunt mutanda, quae interpretationem certam semper habuerunt
commencer à apprendre
Jak najmniej należy zmieniać to, co zawsze miało jednoznaczną interpretację
Mora trahit periculum
commencer à apprendre
Zwłoka pociąga za sobą ryzyko
Mors omnia iura solvit
commencer à apprendre
Śmierć rozwiązuje wszystkie prawa
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur
commencer à apprendre
Dziecko poczęte uważa się za już urodzone, ilekroć chodzi o jego korzyści
Ne eat iudex ultra petita partium
commencer à apprendre
Niech sędzia nie wychodzi ponad żądania stron.
Ne quis absens puniatur
commencer à apprendre
Nieobecny niech nie będzie karany
Neglegentia culpa est
commencer à apprendre
Zaniedbanie jest winą
Neminem captivabimus nisi iure victum (na podstawie przywilejów Władysława Jagiełły z lat 1430
commencer à apprendre
Nikogo nie uwięzimy, o ile nie zostanie pokonany prawem
Neminem laedit, qui suo iure utitur
commencer à apprendre
Nikomu nie wyrządza szkody ten, kto wykonuje swoje prawo
Nemo enim in persequendo deteriorem causam, sed meliorem facit
commencer à apprendre
Dochodzenie sprawy przed sądem nie może pogorszyć, lecz jedynie polepszyć sytuację powoda
Nemo est iudex in propria causa
commencer à apprendre
Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
Nemo ex consilio obligatur
commencer à apprendre
Nikt nie zobowiązuje się przez samo udzielenie rady
Nemo ex suo delicto meliorem suam conditionem facere potest
commencer à apprendre
Nikt nie może polepszyć swojej sytuacji wyniku własnego czynu bezprawnego
Nemo plus commodi heredi suo relinquit quam ipse habuit
commencer à apprendre
Nikt nie może swojemu dziedzicowi pozostawić więcej korzyści niż sam miał
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
commencer à apprendre
Nie można przenieść na drugą osobę więcej praw niż się ma samemu
Nemo pro parte testatus pro parte intestatus decedere potest
commencer à apprendre
Nikt nie może umrzeć, rozrządzając częściowo w testamencie, częściowo na mocy ustawy
Nemo prudens punit, quia peccatum est, sed ne peccetur
commencer à apprendre
Nikt rozumny nie karze dlatego, że popełniono przewinienie, lecz dlatego, by nie popełniano
Nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest
commencer à apprendre
Nikt sam wewnętrznym aktem woli nie może zmienić podstawy posiadania
Nemo tenetur seipsum accusare
commencer à apprendre
Nikt nie jest zmuszany do oskarżania samego siebie.
Non omne quod licet honestum est
commencer à apprendre
Nie wszystko co dozwolone jest uczciwe.
Non sunt iudicandae leges
commencer à apprendre
Ustawy nie podlegają osądzeniu
Nostrum est iudicare secundum allegata et probata
commencer à apprendre
Powinniśmy sądzić zgodnie z przedłożonymi i pewnymi dowodami
Notoria non eget probatione
commencer à apprendre
Okoliczności powszechnie znane nie wymagają dowodu
Nulla iniuria est, quae in volentem fiat
commencer à apprendre
Nie wyrządza się krzywdy chcącemu
Nulla pactione effici potest, ne dolus praestetur
commencer à apprendre
Umową nie można wyłączyć odpowiedzialności za podstęp
Nulla poena sine lege
commencer à apprendre
Nie ma kary bez ustawy
Nulli res sua servit
commencer à apprendre
Nie można mieć służebności na rzeczy własnej
Nullum crimen sine lege
commencer à apprendre
Nie ma przestępstwa bez ustawy
Nullus idoneus testis in re sua intellegitur
commencer à apprendre
Nikt nie może być wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie
Nullus videtur dolo facere, qui suo iure utitur
commencer à apprendre
Uważa się, że nie działa podstępnie ten, kto korzysta ze swego prawa
Nuptias non concubitus, sed consensus facit
commencer à apprendre
Małżeństwo tworzy nie faktyczne pożycie, lecz zgodne porozumienie stron
Obligatio est iuris vinculum quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iura
commencer à apprendre
Zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia według praw naszego państwa.
Omni obligationi fideiussor accedere potest
commencer à apprendre
Poręczyciel może przystąpić do każdego zobowiązania.
Omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subverti posset
commencer à apprendre
Wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej podważyć
Optima est legum interpres consuetudo
commencer à apprendre
Zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
Pacta sunt servanda
commencer à apprendre
Umów należy dotrzymywać
Pater est quem nuptiae demonstrant
commencer à apprendre
Ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo
Periculum est emptoris
commencer à apprendre
Ryzyko ponosi nabywca
Placuit in omnibus rebus praecipuam esse iustitiae aequitatisque quam stricti iuris rationem
commencer à apprendre
We wszystkich sprawach powinna mieć pierwszeństwo zasada sprawiedliwości i słuszności nad zasadą ścisłego prawa
Poena constituitur in emendationem hominum
commencer à apprendre
Kara ustanowiona jest w celu poprawienia ludzi
Poena ex delicto defuncti heres teneri non debet
commencer à apprendre
Kara za przestępstwo popełnione przez zmarłego nie może obciążać jego dziedzica
Prior tempore potior iure
commencer à apprendre
Pierwszy w czasie lepszy w prawie
Qui curat, non curatur
commencer à apprendre
Kto sam podlega opiece, nie może jej sprawować nad inną osobą
Qui iure suo utitur, neminem laedit
commencer à apprendre
Kto nie przekracza przysługującego mu prawa, nie narusza praw drugiego
Qui munus publice mandatum accepta pecunia ruperunt, crimine repetundarum postulantur
commencer à apprendre
Dopuszcza się zdzierstwa ten, kto sprawując funkcję publiczną przyjmuje pieniądze od zainteresowanych
Qui testamento heres instituitur, in eodem testamento testis esse non potest
commencer à apprendre
Kto jest w testamencie dziedzicem, nie może w tym samym testamencie występować jako świadek.
Quod ad ius naturale attinet, omnes homines aequales sunt
commencer à apprendre
Zgodnie z prawem naturalnym wszyscy ludzie są równi
Quod arrae nomine datur, argumentum est emptionis et venditionis contractae
commencer à apprendre
Co daje się pod nazwą zadatku, stanowi dowód zawarcia umowy kupna*sprzedaży.
Quod initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere
commencer à apprendre
To, co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione przez upływ czasu
Quot generationes tot gradus
commencer à apprendre
Ile urodzeń, tyle stopni
Reformatio in peius iudici appellato non licet
commencer à apprendre
Sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać (wyroku) na niekorzyść (odwołującego się)
Res iudicata ius facit inter partes
commencer à apprendre
Rozstrzygnięcie sądowe określa stan prawny między stronami
Res iudicata pro veritate accipitur
commencer à apprendre
Rozstrzygnięcie sądowe przyjmuje się za prawdziwe
Res nullius cedit primo occupanti
commencer à apprendre
Rzecz niczyja przypada temu, kto pierwszy ją objął w posiadanie
Reus in exceptione actor est
commencer à apprendre
Pozwany w zakresie zarzutu procesowego staje się powodem
Salus populi suprema lex esto
commencer à apprendre
Dobro Rzeczypospolitej niechaj będzie najwyższym prawem.
Satius enim esse impunitum relinqui facinus nocentis quam innocentem damnari
commencer à apprendre
Lepiej pozostawić bezkarnym występek złoczyńcy, niż skazać niewinnego.
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem
commencer à apprendre
Znać prawa to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania.
Secundum naturam est commoda cuiusque rei eum sequi, quem sequentur incommoda
commencer à apprendre
Naturalne jest, aby ten czerpał korzyści z rzeczy, kto ponosi związane z nią ciężary
Semel heres semper heres
commencer à apprendre
Kto raz został dziedzicem jest nim na zawsze
Sensum, non verba spectamus
commencer à apprendre
Patrzymy na sens, a nie na słowa
Sententia facit ius inter partes
commencer à apprendre
Wyrok tworzy prawo między stronami
Separata esse debet possessio a proprietate
commencer à apprendre
Posiadanie winno być odróżnione od własności
Servitus in faciendo consistere nequit
commencer à apprendre
Służebność nie może polegać na działaniu
Servitus servitutis esse non potest
commencer à apprendre
Nie można ustanowić służebności na służebności
Servitutibus civiliter utendum est
commencer à apprendre
Służebności należy wykonywać w sposób oględny
Servitutis causa debet esse perpetua
commencer à apprendre
Służebności powinny przynosić gruntowi władnącemu trwałe korzyści
Si in ius vocat ito (Ustawa XII tablic)
commencer à apprendre
Kto został wezwany przed sąd, niech się stawi
Species perit ei cui debetur
commencer à apprendre
Rzecz indywidualnie oznaczona ginie na szkodę wierzyciela
Summum ius summa iniuria (Cicer, de off. 1,33)
commencer à apprendre
Najwyższe prawo (bywa) najwyższym bezprawiem
Superficies solo cedit
commencer à apprendre
To, co znajduje się na powierzchni gruntu, przypada gruntowi
Testis unus, testis nullus
commencer à apprendre
Jeden świadek, żaden świadek
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
commencer à apprendre
W takich samych okolicznościach należy stosować takie same rozwiązania prawne
Ubi ius, ibi remedium
commencer à apprendre
Gdzie prawo, tam i środek do jego realizacji
Ubi ius incertum, ibi ius nullum
commencer à apprendre
Gdzie prawo jest niepewne, tam nie panuje żadne prawo
Utilitas publica privatae praeferri debet
commencer à apprendre
Dobro ogółu powinno być stawiane przed dobrem prywatnym
Vim vi repellere licet
commencer à apprendre
Siłę wolno odeprzeć siłą
Volenti non fit iniuria
commencer à apprendre
Chcącemu nie dzieje się krzywda

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.