question |
réponse |
accessio cedit principali commencer à apprendre
|
|
rzecz przyłączona dzieli los rzeczy głównej
|
|
|
actor sequitur forum rei commencer à apprendre
|
|
powód idzie za sądem pozwanego
|
|
|
ambiguitas contra stipulatorem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
adoptio naturam imitatur commencer à apprendre
|
|
|
|
|
ambulatoria enim est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum commencer à apprendre
|
|
zmienną jest wola zmarłego, aż do samego kresu życia
|
|
|
audiatur et altera pars commencer à apprendre
|
|
niech będzie wysłuchana i druga strona
|
|
|
bis de eadem re agi non potest commencer à apprendre
|
|
nie można procesować się dwa razy o to samo
|
|
|
casum sentit dominus commencer à apprendre
|
|
skutki przypadku ponosi właściciel
|
|
|
da mihi factum, dabo tibi ius commencer à apprendre
|
|
podaj mi fakty, a ja dam ci prawo
|
|
|
dies interpellat pro homine commencer à apprendre
|
|
termin wzywa zamiast człowieka
|
|
|
dura lex sed lex commencer à apprendre
|
|
Prawo jest trudne, ale prawo
|
|
|
ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat commencer à apprendre
|
|
ciężar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, nie na tym, kto zaprzecza
|
|
|
emptio tollit locatum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
executio iuris non habet iniuriam commencer à apprendre
|
|
wykonanie prawa nie jest bezprawiem
|
|
|
falsa demonstratio non nocet commencer à apprendre
|
|
fałszywe oznaczenie nie szkodzi
|
|
|
fur semper in mora facere videtur commencer à apprendre
|
|
złodziej jest zawsze w zwłoce
|
|
|
genus perire non censetur commencer à apprendre
|
|
gatunek nie może przepaść
|
|
|
hominum causa omne ius constitutum sit commencer à apprendre
|
|
wszelkie prawo ustanawia się ze względu na człowieka
|
|
|
ignorantia facti non nocet commencer à apprendre
|
|
nieznajomość faktu nie szkodzi
|
|
|
ignorantia iuris nocet commencer à apprendre
|
|
nieznajomość prawa szkodzi
|
|
|
impossibilium nulla obligatio est commencer à apprendre
|
|
zobowiązanie do (świadczenia) niemożliwego jest nieważne
|
|
|
in dubiis benigniora commencer à apprendre
|
|
w sytuacjach dwuznacznych nalezy przyjac poglad bardziej korzystny dla stron
|
|
|
in dubio pro reo commencer à apprendre
|
|
wątpliwości należy rozstrzygać na korzyść oskarżonego
|
|
|
iura novit curia commencer à apprendre
|
|
|
|
|
iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non leadere, suum cuique tribuere commencer à apprendre
|
|
nakazy prawa są następujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, oddać każdemu co mu się należy
|
|
|
ius civile vigilantibus scriptum est commencer à apprendre
|
|
prawo cywilne stworzone jest dla osób starannych
|
|
|
ius est ars boni et aequi commencer à apprendre
|
|
prawo jest sztuką tego co dobre i słuszne
|
|
|
ius publicum privatorum pactis mutari non potest commencer à apprendre
|
|
prawo publiczne nie może być zmienione poprzez umowy osób prywatnych
|
|
|
iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi commencer à apprendre
|
|
sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą przyznawania tego, co się komu należy
|
|
|
lex posterior derogat legi priori commencer à apprendre
|
|
ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
|
|
|
lex retro non agit commencer à apprendre
|
|
|
|
|
mala fides superveniens nocet commencer à apprendre
|
|
późniejsza zła wiara szkodzi
|
|
|
mala fides superveniens non nocet commencer à apprendre
|
|
późniejsza zła wiara nie szkodzi
|
|
|
male nostro iure uti non debemus commencer à apprendre
|
|
nie powinniśmy źle korzystać z naszego prawa
|
|
|
mater semper certa est, pater vero is est, quem nuptiae demonstrat commencer à apprendre
|
|
matka jest zawsze pewna, ojcem zaś jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
|
|
|
melior est conditio possidentis commencer à apprendre
|
|
lepsza jest pozycja tego, który posiada
|
|
|
nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur commencer à apprendre
|
|
dziecko poczęte uważa się za już narodzone, ilekroć chodzi o jego korzyść
|
|
|
ne bis in idem contesteur commencer à apprendre
|
|
ten sam proces nie będzie rozpoczynany dwukrotnie
|
|
|
ne aet iudex ultra petita partium commencer à apprendre
|
|
niech sędzia nie wykracza ponad żądania stron
|
|
|
nemo audiatur propriam turpitudinem allegans commencer à apprendre
|
|
powołujący się na własny występek nie będzie wysłuchany
|
|
|
nemo est iudex in propria causa commencer à apprendre
|
|
nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
|
|
|
nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet commencer à apprendre
|
|
nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada
|
|
|
nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest commencer à apprendre
|
|
nikt nie może umrzeć pozostawiając dziedzica do części spadku, część zaś beztestamentowo
|
|
|
nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest commencer à apprendre
|
|
nikt nie może sobie zmienić podstawy posiadania
|
|
|
non ex regula ius sumatur sed ex iure quod est regula fiat commencer à apprendre
|
|
nie z reguły powstaje prawo, lecz regułę tworzy się na podstawie prawa
|
|
|
non omne quod licet honestum est commencer à apprendre
|
|
nie wszystko co dozwolone jeat uczciwe
|
|
|
nulla poena sine lege commencer à apprendre
|
|
|
|
|
nuptias non concubitus, sed consensus facit commencer à apprendre
|
|
małżeństwo powstaje przez porozumienie, a nie faktyczne pożycie
|
|
|
obligatio est iuris vinculum commencer à apprendre
|
|
zobowiązanie jest węzłem prawnym
|
|
|
omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subverti posset commencer à apprendre
|
|
wszelka definicja jest w prawie cywilnym niebezpieczna, gdyż rzadko kiedy nie można jej podważyć
|
|
|
optima legum interpres consuetudo commencer à apprendre
|
|
zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
|
|
|
pacta sunt servanda commencer à apprendre
|
|
|
|
|
prior tempore potior iure commencer à apprendre
|
|
pierwszy w czasie, lepszy w prawie
|
|
|
quod ab initio vitiosum est non potest tractu temporis convalescere commencer à apprendre
|
|
co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione przed upływ czasu
|
|
|
quod non est in actis, non est in mundo commencer à apprendre
|
|
czego nie ma w aktach, tego nie ma na świecie
|
|
|
quot generationes tot gradus commencer à apprendre
|
|
|
|
|