Media i poznanie

1. Reprezentacjonizm

to co widzimy jest w mniejszym lub większym stopniu odzwierciedleniem rzeczywistości

Konstruktywizm

efekt kreacji mózgu

Dlaczego doświadczenie percepcyjne jest subiektywne?

Obraz w większym lub mniejszym stopniu odbiega od orginału

2 fazy procesu percepcji

kompozycja - synteza, dekompozycja- analiza

Jakie są cechy obrazu, który pada na siatkówkę oka?

Taki obraz jest pomniejszony i przewrócony

3 moduły szlaku wzrokowego

1. Oczy 2. Struktury podkorowe 3. Struktury korowe

Budowa komórki neuronowej

jądro komórki, ciało komórki, akson, dendryty

Akson

przesyła dane z ciała komórki do innych komórek

Dendyty

wypustki przesyłające dane z otoczenia do komórki nerowej

Dołek centralny

miejsce najobszerniejszego widzenia

Plamka żółta

obszar siatkówki odpowiedzialny za ostre widzenie

Plamka ślepa

miejsce w oku, w którym nie powstaje obraz, "dziura w siatkówce"

Czopki

światłoczułe receptory siatkówki oka, odpowiedzialne za widzenie barwne, lepiej działają w ciągu dnia

Pręciki

światłoczułe receptory w komórce oka, odpowiedzialne za widzenie szarości, lepiej działają w nocy

Podział kory wzrokowej

V1 widzenie, v2 kształt, V3 przestrzen i ruch, v4 barwy, v5 ruch

Szlak grzbietowy

szlak wzrokowy pozwalający obserwatorowi poznawczo uchwycić lokalizację i relacje przestrzenne między przedmiotami w scenie wizualnej.

Szlak brzuszny

szlak wzrokowy „zajmujący się” takimi własnościami sceny wizualnej, jak kształt i barwa przedmiotów znajdujących się w scenie.

5 warstw siatkóki

1) czopki i pręciki 2) komórki horyzontalne 3) komórki dwubiegunowe 4) komórki zwojowe 5) komórki anakrynowe

Jaki jest zakres światła widzialnego

najkrótsze widzialne fale świetlne o długości około 350 nm wywołują wrażenie koloru fiolotowego, dłuższe fale wywołują kolejno wrażenie koloru niebieskiego, zielonego, żółtego, pomarańczowego i na końcu czerwonego – przy świetle o długości około 700 nm.

Teoria trichromatyczna widzenia barw według Younga

Rodzaje czopków 1) odpowiadające za widzenie zielonego (32%) 2) czerwonego (64%), 3) niebieskiego (2%)

Teoria przeciwstawnych procesów widzenia barw

W siatkówce oka powinny znajdować się komórki, które tworzą pary odpowiedzialne za percepcję opozycyjnych barw: czerwonej i zielonej oraz niebieskiej i żółtej, czyli tych, które mieszając się ze sobą tworzą nowe jakości, a nie formy pośrednie

Teoria retinex

Kora mózgu porównuje informacje z różnych części siatkówki, aby określić jasność i barwę w każdym obszarze. Kiedy coś widzimy, przeprowadzamy wnioskowanie. Percepcja wzrokowa wymaga zatem rozumienia i w wnioskowania, a nie tylko pobudzenia siatkówki.

Hamowanie oboczne

Zjjawisko związane z funkcjonowaniem siatkówki – wyostrzaniem kontrastów, aby możliwe było wyraźniejsze dostrzeżenie granic. Hamowanie oboczne polega na osłabieniu aktywności neuronu przez aktywność neuronów sąsiadujących.

Trzy wymiary przestrzeni

horyzontalny, wertykalny, w głąb

Wskaźniki głębi jednooczne

interpozycja, traspozycja, perspektywa liniowa, krzywoliniowa, zagęszeczenie gradientu struktury, ostrość (wyrazistość), światłocień, perspektywa powietrzna, separacja barw.

Interpozycja (okluzja)

wzajemne przysłanianie się nietransparentnych obiektów, położonych w głąb oglądanej sceny wizualnej. Obiekt przysłonięty jest spostrzegany, jako znajdujący się dalej od obserwatora, niż obiekt, który go przysłania

Wskaźniki głębi dwuoczne

rozbieżność obrazów siatkówkowych, konwergencja

Sakady

Mimowolne ruchy oka, wykonywane podczas obserwowania obiektów. Są one reakcją na pojawienie się w polu widzenia obiektu, przyciągające uwagę. Sakadami nazywa się ruchy gałek ocznych podczas np. fazy snu REM

Ruch podążania

Utrzymywanie w kadrze wolno ruszającego się obiektu w płaszczyźnie prostopadłej do osi widzenia. Cel: wykadrowanie sceny wizualnej, by pozyskać z niej jak najwięcej danych, po pozwalących skonstruować trafną reprezentację poznawczą tej sceny

Amplituda (natężenie) dźwięku

ajwyższy lub najniższy punkt w ruchu falowym lub drgającym

Częstotliwość (wysokość) dźwięku

Jest to liczba drgań na sekundę

Barwa (tembr) dźwięku

Cecha dźwięku, pozwalająca odróżnić brzmienia różnych instrumentów lub głosu.

3 kosteczki słuchowe

strzemiączko, kowadełko, młoteczek

Kokórki włoskowate

komórki rzęsate

W którym płacie leży kora słuchowa

płat skroniowy

Teoria miejsca

Poszczególne obszary błony podstawowej są dostrojone do poszczególnych odmiennych zakresów częstotliwości

Teoria częstotliwości

różne częstotliwości dźwięku wytwarzają maksymalną aktywację w różnych miejscach błony podstawowej, co sprawia, że wysokość dźwięku jest kodowana za pośrednictwem miejsca aktywacji.

Jak obecnie wyjaśnia się rozróżnianie dźwięków o różnych częstotliwościach?

Za pomocą zmodyfikowanych teorii miejsca i częstotliwości.

Perswazja biała

Przekonywanie przez przekazywanie prawdy i obiektywne argumenty

Perswazja czarna

Nieuczciwe przekonywanie, blisko manipulacji, nastawienie na osiągnięcie celu, a nie przekazania prawdy

7 zasad Karty etycznej mediów z 1995 roku

prawdy, obiektywizmu, oddzielania informacji od komentarza, uczciwości, szacunku i tolerancji, pierwszeństwa dobra odbiorcy, wolności i odpowiedzialności

Przyczyny braku zaufania do telewizji

Dostrzeganie błędów dziennikarskich, efekt cenzorski, wyniki badań naukowych, brak obiektywizmu

Efekt cenzorski (związany z problemem nieufności tv)

Efekt trzeciej osoby: odbiorca twierdzi, że manipulacyjnego wpływowi mediów ulegają inni ludzie, a nie on sam. To przekonanie skutkuje przyjęcie krytycznej postawy wobec zagrażającemu innym wpływowi mediów

6 podstawowych reguł wpływu społecznego według Profesora Cialdiniego?

1. Reguła wzajemności 2. Reguła konsekwencji i zaangażowania 3. Reguła społecznego dowodu słuszności 4. Reguła lubienia 5. Reguła autorytetu 6. Reguła niedostępności

Eksperyment Milgrama

Cel eksperymentu: ustalenie, w jakim stopniu zwykli ludzie mogą ulegać naciskom władzy i autorytetu, i w konsekwencji dopuszczać się czynów niemoralnych, przestępczych, czy zbrodniczych.

Sztuczna inteligencja

dokonywanie właściwych uogólnień w odpowiednim czasie na podstawie ograniczonej ilości materiału. Im szersza dziedzina zastosowania, im szybsze wnioski są wyciągane z minimalnej informacji, tym inteligentniejsze jest zachowanie.

Cel naukowy sztucznej inteligencji

rozwiązanie problemów, które nurtują ludzkość

Cel technologiczny sztucznej inteligencji

sprawienie by komputery robiły pożyteczne rzeczy

Argument chińskiego pokroju

komputer nie rozumie i maszyna nigdy nie jest w stanie zagrozić

test Turinga

Jeśli sędzia nie jest w stanie wiarygodnie określić, czy któraś ze stron jest maszyną czy człowiekiem, wtedy mówi się, że maszyna przeszła test – czyli komputer wygrał

Tanshumanizm

Ruch intelektualny, kulturowy oraz polityczny postulujący możliwość i potrzebę wykorzystania nauki i techniki do przezwyciężenia ludzkich ograniczeń i poprawy kondycji ludzkiej. Czyli dla dobra ludzkości należy dokonać symbiozy człowieka z maszyną