łacina prawnicza do 26 marca

 0    119 fiche    agaantek13
Imprimer jouer consultez
 
question réponse
ius
commencer à apprendre
prawo ogólne, abstrakcyjne, rosół (wywar)
quo iure
commencer à apprendre
jakim prawem
quo modo
commencer à apprendre
w jaki sposób
ubi societas ibi ius
commencer à apprendre
gdzie społeczeństwo, tam prawo
fontes iuris
commencer à apprendre
źródła prawa
ipso iure
commencer à apprendre
z mocy samego prawa
summum ius - summa iniuria
commencer à apprendre
najwyższe prawo - największe bezprawie
summa summarum
commencer à apprendre
suma wszystkich sum, biorąc wszystko pod uwagę, podsumowując
ius publicum
commencer à apprendre
prawo publiczne
publicum ius est quod ad statum rei Romanae spectat
commencer à apprendre
prawem publicznym jest to, co ma na uwadze dobro państwa (rzymskiego); to, co dotyczy wszystkich obywateli
ius privatum
commencer à apprendre
prawo prywatne (cywilne)
privatum ius - quod ad singulorum utilitatem spectat
commencer à apprendre
prawem prywatnym jest to, co dotyczy korzyści określonych osób; to, co dotyczy konkretnej jednostki
ius publicum privatorum pactis mutari non potest
commencer à apprendre
prawo publiczne nie może być zmieniane prywatnymi porozumieniami (umowami)
ius est ars boni et aequi
commencer à apprendre
prawo jest sztuką stosowania tego, co jest dobre i sprawiedliwe
iustitias vestras iudicabo
commencer à apprendre
sprawiedliwość wasza będzie sądzona
ius civile
commencer à apprendre
prawo cywilne (rzymskie)
ius canonicum
commencer à apprendre
prawo kanoniczne
utriusque iuris
commencer à apprendre
każde z tych dwóch (cywilnego i kanonicznego)
ius cogens
commencer à apprendre
prawo bezwzględnie obowiązujące
ius dispositivum
commencer à apprendre
prawo względnie obowiązujące
ius particulare
commencer à apprendre
prawo partykularne, obowiązujące na danym terytorium
ius universale
commencer à apprendre
prawo uniwersalne, obowiązujące wszystkich
ignorantia iuris nocet
commencer à apprendre
nieznajomość prawa szkodzi
ignorantia iuris non exculpat
commencer à apprendre
nieznajomość prawa nie uwalnia od danej kary/nie usprawiedliwia
ignorantia facti non nocet
commencer à apprendre
nieznajomość faktu nie szkodzi
ubi ius incertum, ibi ius nullum
commencer à apprendre
gdzie prawo niepewne, tam nie ma prawa
iura sanguinis nullo iure civile dirimi possunt
commencer à apprendre
prawa krwi nie mogą być zerwane żadnym prawem cywilnym
iuris praecepta sunt: honeste vivere, alterum non laedere, summ cuique tribuere
commencer à apprendre
wskazówki prawa: żyć godnie (szlachetnie), innemu nie szkodzić, przydzielac każdemu ile mu się należy
lex
commencer à apprendre
ustawy; prawo uchwalane na zgromadzeniach, zapis zrozumiały dla wszystkich i wszystkich dotyczy
dura lex sed lex
commencer à apprendre
ciężkie (twarde) prawo, ale prawo
leges sumptuariae
commencer à apprendre
ustawy ograniczające zbyt
leges barbororum
commencer à apprendre
ustawy władców romańskich/germańskich
legis vicem optinet
commencer à apprendre
ma moc ustawy
ex lege
commencer à apprendre
z mocą/mocy ustawy; sama ustawa tak stanowi
via legis
commencer à apprendre
drogą ustawy
vacatio legis
commencer à apprendre
zawieszenie mocy ustawy
verba legis
commencer à apprendre
słowa ustawy; brzmienie ustawy
princeps legibus solutus
commencer à apprendre
władcy nie obowiązuje prawo ogółu; priceps nie jest związany ustawami
quod principi placuit legis habet vigorem
commencer à apprendre
co podoba się princepsowi, ma moc ustawy
leges breves esse oportet (quo facilius teneantur)
commencer à apprendre
ustawy powinny być krótkie (aby łatwiej były rozumiane przez wszystkich)
lex fingit, ubi subsistit aequitas
commencer à apprendre
ustawa tworzy fikcję, gdzie istnieje potrzeba słuszności
lex iubeat, non disputet
commencer à apprendre
ustawa nakazuje, nie dyskutuje
lex moneat, non doceat
commencer à apprendre
ustawa nakazuje, nie poucza
lex moneat, priusquam feriat
commencer à apprendre
ustawa nakazuje, zanim karze
lex non debet esse ludibrio
commencer à apprendre
ustawa nie powinna być wyszydzana; nikt nie powinien się śmiać z ustawy
lex non obligat nisi promulgata
commencer à apprendre
ustawa nie obowiązuje jeśli nie została promulgowana
lex punit mendacium
commencer à apprendre
ustawa każe (każdy) podstęp/oszustwo
salus rei publicae suprema lex esto
commencer à apprendre
bezpieczeństwo/dobro rzeczypospolitej jest najważniejsze; dobro państwa jest najwyższym prawem
lex non distinguit
commencer à apprendre
ustawa nie rozróżnia
in legibus magis simplicitas quam difficultas placet
commencer à apprendre
w stawach bardziej podoba się prostota niż komplikacja
sine historia caeca iurisprudentia est
commencer à apprendre
bez historii jurysprudencja jest ślepa
lex perfecta
commencer à apprendre
przewiduje nieważność czynności dokonanej wbrew ustawie
lex plus quam perfecta
commencer à apprendre
przewiduje sankcję nieważności i sankcję karną
lex minus quam perfecta
commencer à apprendre
nie przewiduje sankcji nieważności, ale przewiduje karę
lex imperfecta
commencer à apprendre
zabrania czegoś czynić, ale nie przewiduje ani sankcji nieważności, ani sankcji karnej
praeter legem
commencer à apprendre
obok ustawy
contra legem
commencer à apprendre
wbrew ustawie
apices iuris non sunt iura
commencer à apprendre
sztuczki prawne nie stanowią prawa
ratio legis
commencer à apprendre
cel/motyw ustawy
ubi eadem legis ratio, ibi eadem dispositio
commencer à apprendre
gdzie ten sam cel ustawy, tam powinien być taki sam przepis
per analogiam
commencer à apprendre
rozumowanie z podobieństwa
analogia legis
commencer à apprendre
z podobieństwa ustawy
analogia iuris
commencer à apprendre
z podobieństwa prawa
a contrario
commencer à apprendre
rozumowanie z przeciwieństwa
praesumptio facti
commencer à apprendre
domniemanie faktu (stanu faktycznego)
praesumtio iuris tantum
commencer à apprendre
domniemanie prawne wzruszalne (obalalne)
praesumptio iuris ac de iure
commencer à apprendre
domniemanie nieobalalne (niewzruszalne)
lex generalis
commencer à apprendre
przepis ogólny
lex specialis
commencer à apprendre
przepis specjalny
lex retro non agit (lex prospicit, non respicit)
commencer à apprendre
ustawa nie działa wstecz (patrzy w przód, nie ogląda się wstecz)
lex severior penalis retro non agit
commencer à apprendre
ustawa bardziej surowa nie działa wstecz
desuetudo
commencer à apprendre
długie nieużywanie prawa
lex posteriori derogat legi priori
commencer à apprendre
ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
lex specialis derogat legi generali
commencer à apprendre
ustawa szczególna uchyla ustawy ogólne
lex posterior generalis non derogat legi priori speciali
commencer à apprendre
ustawa ogólna późniejsza nie uchyla wcześniejszych ustaw specjalnych
de lege lata
commencer à apprendre
o ustawie już wydanej
de lege ferenda
commencer à apprendre
o ustawie, która ma być uchwalona
lex iniusta non est lex
commencer à apprendre
ustawa niesłuszna nie jest ustawą
lex necessitatis est lex temporis
commencer à apprendre
ustawa uchwalona na skutek konieczności jest tylko ustawą czasową
politia legibus, non leges politiae adaptandae
commencer à apprendre
polityka ustawom, nie ustawy polityce
simplicitas legibus amica
commencer à apprendre
prostota jest przyjaciółką ustaw
Iura vigilantibus, non dormientibus prosunt
commencer à apprendre
prawa pomagają czujnym, nie śpiącym
consensus matrimonialis
commencer à apprendre
zgoda na pozostawanie w związku małżeńskim
nuptias non concubitus, sed consensus facit
commencer à apprendre
małżeństwo powstaje na skutek porozumienia a nie faktycznego pożycia
numerus clausus
commencer à apprendre
liczba zamkniętych możliwości
matrimonia libera esse debent
commencer à apprendre
małżeństwa mogą być zerwane
sponsalia - matrimonii promissio
commencer à apprendre
zaręczyny - przyrzeczenie przyszłego małżeństwa
ad reparationem damnorum
commencer à apprendre
w celu naprawienia szkody
nemo turpitudinem suam allegans audiatur
commencer à apprendre
nikt nie może być wysłuchany jeśli powołuje się na własne występki
matrimonium ratum et consummatum
commencer à apprendre
małżeństwo zawarte i skonsumowane
nulla humana potestas
commencer à apprendre
żadna siła ludzka
separatio quoad torum et mensam
commencer à apprendre
odseparowanie małżonków od łoża i stołu
separatio perpetua
commencer à apprendre
odseparowanie na stałe
separatio temporanea
commencer à apprendre
odseparowanie na określony czas
separatio menente vinculo
commencer à apprendre
w czasie trwania węzła małżeńskiego
mater semper certa est, pater est quem nuptiae demonstrat
commencer à apprendre
matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo
nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur
commencer à apprendre
dziecko poczęte uważa się za narodzone, ilekroć chodzi o jego korzyści
qot generationes, tot gradus
commencer à apprendre
ile urodzeń, taki stopień pokrewieństwa
liberi vulgo concepti
commencer à apprendre
dzieci pozamałżeńskie
filli legitimi
commencer à apprendre
dzieci z małżeństwa
filli illegitimi
commencer à apprendre
dzieci niepochodzące z małżeństwa
filli illegitimi legitimantur per subsequens matrimonium parentum
commencer à apprendre
dzieci pozamałżeńskie stają się pochodzącymi z małżeństwa, gdy rodzice zawierają związek małżeński
exceptio plurium concuberitium
commencer à apprendre
zarzut wielokrotnego współżycia
matrimonium putativum
commencer à apprendre
małżeństwo, które nie istnieje, a strony myślą, że istnieje
praesumptio homini vel facti
commencer à apprendre
domniemanie na podstawie zeznań świadków i faktów
impotentia generandi
commencer à apprendre
domniemanie niezdolności do zapłodnienia
impotentia coeundi
commencer à apprendre
domniemanie niezdolności do obcowania płciowego
adoptio naturam imitatur
commencer à apprendre
adopcja naśladuje naturę
adoptio plena
commencer à apprendre
adopcja przy wejściu dziecka do rodziny
adoptio minus plena
commencer à apprendre
dziedziczy tylko po rodzicach
adoptio plenissima
commencer à apprendre
nie ma kontaktu z "prawdziwą" rodziną
tutor loco parentis habetur
commencer à apprendre
tutor zajmuje miejsce rodziców
affines sunt viri et uxoris cognati
commencer à apprendre
powinowatym jest kognat małżonka
in vivo
commencer à apprendre
poczęcie w ciele matki
in vitro
commencer à apprendre
poczęcie poza organizmem kobiety
succesio in universitatem
commencer à apprendre
wejście w całość praw i obowiązków
nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet
commencer à apprendre
nikt nie może przenieść na innego więcej praw niż sam posiada
hereditas viventi non datur
commencer à apprendre
nie dziedziczy się po żyjących
mors omnia iura solvit
commencer à apprendre
z chwilą śmierci ustaje podmiotowość prawna

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.