Łacina dla Kasi;*.

 0    418 fiche    sfjmuszynski
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
Prawo do korzystania z rzeczy.
commencer à apprendre
Ius utendi.
Forma czynności prawnej dla osiągnięcia pewnych skutków.
commencer à apprendre
Ad eventum.
Prawo zużycia rzeczy.
commencer à apprendre
Ius abutendi.
To co wzniesiono na gruncie należy do właściciela gruntu.
commencer à apprendre
Superficies solo cedit.
Nikogo nie krzywdzi ten, kto korzysta ze swojego prawa.
commencer à apprendre
Quo suo iure utitur, neminem laedit.
Elementy czynności prawnej wpisane w jej naturę.
commencer à apprendre
Naturalia negotii.
Ktoś dokonuje czynności prawnej, ale myśli że jej nie dokonuje.
commencer à apprendre
Reservatio mentalis.
Tak jak...
commencer à apprendre
quasi (ex contractu).
Wymóg formy pisemnej dla celów dowodowych.
commencer à apprendre
Ad probationem.
Elementy czynności prawnej.
commencer à apprendre
Negotium.
Rzeczy wspólne dla wszystkich.
commencer à apprendre
Res omnium communes.
Przez fakty dokonane (dorozumiane).
commencer à apprendre
Per facta concludentia.
Zobowiązanie z czynu niedozwolonego.
commencer à apprendre
Ex delicto.
Prawo posiadania.
commencer à apprendre
Ius possidendi.
Wypowiedziane wyraźnie słowami.
commencer à apprendre
Expressis verbis.
W sensie szerokim.
commencer à apprendre
Sensu largo.
Najwyższe prawo - najwyższą krzywdą.
commencer à apprendre
Summum ius - summa iniuria
Dodatkowe postanowienia czynności prawnej.
commencer à apprendre
Accidentalia negotii.
Warunek, od którego zależy efekt.
commencer à apprendre
Condicio.
Termin [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"].
commencer à apprendre
Dies.
Polecenie [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"].
commencer à apprendre
Modus.
Prawa na rzeczy cudzej.
commencer à apprendre
Iura in re aliena.
Prawa służebności [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
commencer à apprendre
Servitutes.
Zastaw [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
commencer à apprendre
Hypotheka / pignus.
Dzierżawa wieczysta [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
commencer à apprendre
Empitheusa.
Prawo do wzniesienia budynku na cudzym gruncie [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
commencer à apprendre
Superficies.
Niewłaściwość sądu.
commencer à apprendre
Praescriptio fori.
Komentarz od ustawy obowiązującej (!).
commencer à apprendre
De lege lata.
W szerokim znaczeniu.
commencer à apprendre
Sensu largo.
Z tytułu darowania.
commencer à apprendre
Causa donandi.
Daj mi fakt, dam ci prawo.
commencer à apprendre
Da mihi factum, dabo tibi ius.
Z różnych innych przyczyn.
commencer à apprendre
Ex variis causarum figuris.
W stosunku do określonych osób.
commencer à apprendre
Ad incertas personas.
Szkoda idzie za głową (sprawcą).
commencer à apprendre
Noxa caput sequitur.
Od wtedy (czynność nie jest ważna od zawarcia, tylko od konkretnego wydarzenia).
commencer à apprendre
Ex tunc.
Słowami ustawy.
commencer à apprendre
Verba legis.
Sposób liczenia czasu (wliczamy dzień pierwszy danego okresu, nie liczymy dnia ostatniego).
commencer à apprendre
Computatio civilis.
Coś ponad.
commencer à apprendre
Superfluum.
Termin końcowy (skuteczność czynności prawnej ustaje po upływie tego terminu).
commencer à apprendre
Dies ad quem.
Gatunek nie ginie.
commencer à apprendre
Genus perire non censetur.
Wnioski związane z przyszłymi zmianami w ustawodawstwie (!).
commencer à apprendre
De lege ferenda.
Umorzenie zobowiązania (długu).
commencer à apprendre
Causa solvendi.
Norma pozbawiona jakichkolwiek sankcji.
commencer à apprendre
Lex imperfecta.
Obok ustawy.
commencer à apprendre
Praeter legem.
Domniemanie prawne wzruszalne.
commencer à apprendre
Preasumptio iuris tantum.
Sprawy świeckie.
commencer à apprendre
Causae saeculares.
Skarga skuteczna wobec wszystkich.
commencer à apprendre
Actiones in rem.
Od zaraz (czynność prawna ważna natychmiast).
commencer à apprendre
Ex nunc.
Prawo ustanowione później należy stosować przed prawem ustanowionym wcześniej.
commencer à apprendre
Lex posterior derogat legi priori.
Testament tworzący zobowiązanie.
commencer à apprendre
Legatum per damnationem.
W celu zobowiązania kogoś do czegoś.
commencer à apprendre
Causa obligandi vel acquirendi.
Na wypadek śmierci.
commencer à apprendre
Mortis causa.
Prawo szczególne należy stosować przed prawem ogólnym.
commencer à apprendre
Lex specialis derogat legi generali.
Norma opatrzona sankcją karną.
commencer à apprendre
Lex minus quam perfecta.
Obyczaj przodków.
commencer à apprendre
Mos maiorum.
Skarga skuteczna tylko wobec konkretnej osoby.
commencer à apprendre
Actiones in personam.
Określona liczba (liczba zamknieta).
commencer à apprendre
Numerus clausus.
Domniemanie prawne niewzruszalne.
commencer à apprendre
Preasumptio iuris ac de iure.
Testament tworzący prawo władcze.
commencer à apprendre
Legatum per vindicationem.
Wobec wszystkich.
commencer à apprendre
Erga omnes.
Rzeczy oznaczone co do tożsamości.
commencer à apprendre
Species.
Z samego faktu.
commencer à apprendre
Ipso facto.
Przepis ogólny późniejszy nie uchyla przepisu wcześniejszego szczególnego.
commencer à apprendre
Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali.
Na pierwszy rzut oka.
commencer à apprendre
Prima facie.
Długi zwyczaj
commencer à apprendre
Longa consuetudo.
Norma prawna opatrzona sankcją karną i sankcją nieważności.
commencer à apprendre
Lex plus quam perfecta.
Przywilej czytania.
commencer à apprendre
Veniam legendi.
Norma prawna opatrzona sankcją nieważności.
commencer à apprendre
Lex perfecta.
Przywilej pisania.
commencer à apprendre
Veniam scribendi.
Gdzie społeczeństwo, tam prawo.
commencer à apprendre
Ubi societas, ibi ius.
Ustawa specjalna (przepis szczególny).
commencer à apprendre
Lex specialis.
Jakim prawem.
commencer à apprendre
Quo iure.
Domniemanie faktyczne (z wiedzy).
commencer à apprendre
Praesumptio facti.
Glosa.
commencer à apprendre
Glossa.
Glosa na marginesie.
commencer à apprendre
Glossa marginalis.
Glosa między wierszami.
commencer à apprendre
Glosa interlinealis.
Prawo książęce.
commencer à apprendre
Ius ducale.
Nieznajomość faktu nie szkodzi.
commencer à apprendre
Ignoranti facti non nocet.
Przez analogię.
commencer à apprendre
Per analogiam.
Formuła procesu.
commencer à apprendre
Formula processus.
Miejsce rynku / sądu.
commencer à apprendre
Loca forensia.
Prawo względnie obowiazujące.
commencer à apprendre
Ius dispositivum.
Wbrew ustawie.
commencer à apprendre
Contra legem.
Nikogo nie uwięzimy, o ile prawem go nie pokonamy.
commencer à apprendre
Neminem captivabimus nisi iure victum.
Między żyjącymi.
commencer à apprendre
Inter vivos.
Sąd (urząd) zna prawo.
commencer à apprendre
Iura novit curia.
Nieznajomość prawa nie uwalnia / nie tłumaczy.
commencer à apprendre
Ignorantia iuris non exculpat.
Oboje praw (świeckie i kanoniczne).
commencer à apprendre
Ultrisque iuris.
Prawo powszechne.
commencer à apprendre
Ius universale.
Gdzie ten sam cel, tam także takie samo uregulowanie.
commencer à apprendre
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem dispositio.
Kościół żyje prawem rzymskim.
commencer à apprendre
Ecclesia vivit lege Romana.
Powód idzie na forum pozwanego.
commencer à apprendre
Actor sequitur forum rei.
Glosa zgodna z prawem / Zbiór najważniejszych glos.
commencer à apprendre
Glossa ordinaria (Accursiusa).
Sprawy duchowe.
commencer à apprendre
Causae spirituales.
Prawo bezwzględnie obowiązujące.
commencer à apprendre
Ius cogens.
Agora / Rynek.
commencer à apprendre
Forum
Z przeciwieństwa.
commencer à apprendre
A contrario.
Prawo partykularne (oddzielne).
commencer à apprendre
Ius particulare.
Sąd, który można wybrać.
commencer à apprendre
Forum liberum.
Cel ustawy.
commencer à apprendre
Ratio legis.
Wnioskowanie z całego systemu prawa.
commencer à apprendre
Analogia iuris.
Między stronami.
commencer à apprendre
Inter partes.
Sprawiedliwość.
commencer à apprendre
Iustitia.
Wódz / książę.
commencer à apprendre
Dux
Spółka wszelkiego życia (tj. małżeństwo <3).
commencer à apprendre
Consortium omnis vitae.
Nieznajomość prawa szkodzi.
commencer à apprendre
Ignorantia iuris nocet.
Rzeczy oznaczone co do gatunku.
commencer à apprendre
Genus.
Ustawa ogólna.
commencer à apprendre
Lex generalis.
Z mocy prawa.
commencer à apprendre
Ipso iure.
W ścisłym znaczeniu.
commencer à apprendre
Sensu stricto.
Wnioskowanie z ustawy.
commencer à apprendre
Analogia legis.
Przywilej skorzystania ze szczególnego sądu.
commencer à apprendre
Privilegium fori.
Z definicji.
commencer à apprendre
Ex definitione.
Jasne teksty nie podlegają wykładni.
commencer à apprendre
Clara non sunt interpretanda.
Wygaśnięcie ustawy przez nieużywanie (zaprzestanie).
commencer à apprendre
Desuetudo.
Pierwszy w czasie, lepszy w prawie.
commencer à apprendre
Prior tempore, potior iure.
Zwyczaje miejscowe
commencer à apprendre
Consuetudines loci.
Zwyczaje aprobowane.
commencer à apprendre
Consuetudines approbatae.
Zwyczaje spisane.
commencer à apprendre
Consuetudines in scriptis redactae.
Wykaz sądów / opłata targowa.
commencer à apprendre
Cenzus fori.
Zgodnie z ustawą.
commencer à apprendre
Iuxta legem.
Ustanawiać ustawę.
commencer à apprendre
Legem ferre.
Wynika z kontraktu.
commencer à apprendre
Ex contractu.
Źródła prawa.
commencer à apprendre
Fontes iuris.
Źródła powstania prawa.
commencer à apprendre
Fontes iuris oriundi.
Źródła poznania prawa.
commencer à apprendre
Fontes iuris cognoscendi.
Rynek rzymski
commencer à apprendre
Forum romanum.
Prawo nie działa wstecz.
commencer à apprendre
Lex retro non agit.
Liczy się nie tylko bajceps, ale i...
commencer à apprendre
Fryz.
Prawo do dysponowania rzeczą.
commencer à apprendre
Ius disponendi.
Porozumienie.
commencer à apprendre
Consensus.
Z pomocą samego porozumienia.
commencer à apprendre
Solo consensus.
Prawo nieograniczone.
commencer à apprendre
Ius infinitum.
W drodze zasiedzenia.
commencer à apprendre
In statu usucapiendi.
Prawo do pobierania pożytków z rzeczy.
commencer à apprendre
Ius fruendi.
Ustawa nie różnicuje.
commencer à apprendre
Lege non distinguente.
Doliczenie czasu, przez który poprzednia osoba posiadała daną rzecz, by można było ją zasiedzieć.
commencer à apprendre
Accessio possesionis (accessio temporis).
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada.
commencer à apprendre
Nemu plus iuris ad transferre non potest, quam ipse haberet.
Własność.
commencer à apprendre
Dominium.
Własność użytkowa (wasalna).
commencer à apprendre
Dominium utile.
Własność zwierzchnia.
commencer à apprendre
Dominium directum.
Współwłasność niepodzielna.
commencer à apprendre
Condominium pro indiviso
Skarga o naruszenie posiadania.
commencer à apprendre
Actio negatoria.
Skarga wydobywcza.
commencer à apprendre
Rei vindicatio - cum omni causa.
Pomieszanie ("zlanie").
commencer à apprendre
Confusio.
Przekazanie klucza.
commencer à apprendre
Traditio clauium.
Czynić dobrze.
commencer à apprendre
Beneficium.
Posiadanie nie wadliwe.
commencer à apprendre
Possessio non vitiosa.
Posiadanie wadliwe. (Gdy ktoś nabył rzecz siłą, potajemnie lub trzeba na żądnie ją oddać.
commencer à apprendre
Possessio vitiosa
Siłą
commencer à apprendre
Vi
Potajemnie
commencer à apprendre
Clam
Oddać na żądanie
commencer à apprendre
Precario.
Nikt nie może sam dla siebie zmienić podstawy posiadania.
commencer à apprendre
Nemo sibi ipse causa possesion mutare potest.
Przeniesienie własności bez faktycznego wręczenia rzeczy.
commencer à apprendre
Traditio brevi manu.
Oddzielenie majątku własnego od spadkowego.
commencer à apprendre
Beneficium separationis.
Dobrodziejstwo podziału (dług podzielony na kilku dłużników).
commencer à apprendre
Beneficium divisionis.
Ciało, rzecz, faktyczne władztwo.
commencer à apprendre
Corpus.
Zastaw ręczny, powstawał na podstawie kontraktu realnego, posiadanie rzeczy od razu przechodziło na wierzyciela.
commencer à apprendre
Pignus.
Sukcesja uniwersalna. Przeniesienie na kogoś wszystkich swoich praw.
commencer à apprendre
Successio per universitatem.
Służebność nie polega na działaniu.
commencer à apprendre
Servitus in facere consistere nequit.
Przeniesienie własności bez faktycznego wydania rzeczy. Posiadacz zmienia się w detektora.
commencer à apprendre
Constitutum possesorium.
Symbol kupna.
commencer à apprendre
Symbolica, ficta.
Ojciec panny młodej wydaje ją przed kościołem panu młodemu.
commencer à apprendre
Traditio puellae ante ostium ecclesiae.
Wydanie bez podstawy prawnej, bez słusznej przyczyny.
commencer à apprendre
Traditio nuda sine causa.
Odpowiedzialność do wysokości majątku spadkowego.
commencer à apprendre
Beneficium inventari.
Wola posiadania rzeczy dla kogoś.
commencer à apprendre
Animus rem alieni habendi.
Wola posiadania rzeczy dla siebie.
commencer à apprendre
Animus rem sibi habendi.
Wydanie dokumentu. Nabycie przez pisemne oświadczenie zbywcy.
commencer à apprendre
Traditio instrumenti.
Wola posiadania rzeczy.
commencer à apprendre
Animus.
Dziedziczenie z testamentu.
commencer à apprendre
Successio ex testamento.
Prawo pobierania pożytków z rzeczy zużywalnej. (obowiązek zwrotu w takiej samej ilości)
commencer à apprendre
Quasi usus fructus.
Prawo pobierania pożytków z możliwością pobierania wszystkich pożytków. (bez naruszenia rzeczy).
commencer à apprendre
Usus fructus.
Pomieszanie, zlanie. (Np. Ruchomości z nieruchomościami)
commencer à apprendre
Confusio.
Nikt, kto wystąpi z powództwem, nie zostanie odesłany.
commencer à apprendre
Nemini deneganda.
Fizyczne wręczenie rzeczy.
commencer à apprendre
Traditio corporalis.
Wydanie nieoznaczonej osobie.Np. gdy rozrzuca się pieniądze.
commencer à apprendre
Traditio ad incertam personam.
Dobrodziejstwo wstrzymania się od przyjęcia spadku.
commencer à apprendre
Beneficium abstinendi.
Przyjmuje się, że ktoś jest dojrzały. np przez małżeństwo.
commencer à apprendre
Beneficium aetatis.
Środki do życia (pozostawione dłużnikowi w przypadku licytacji jego majątku).
commencer à apprendre
Beneficium competentiae.
Dobrodziejstwo posiadania (posiadacz jest zawsze w lepszej sytuacji)
commencer à apprendre
Beneficium possessionis.
Ten, który przyjmuje pożyczkę.
commencer à apprendre
Mutuo accipiens.
Warunek niezbędny, bez którego coś nie może się odbyć.
commencer à apprendre
Condicio sine qua non.
Dziedziczenie z ustawy.
commencer à apprendre
Successio ex lege.
Wydanie dziewczyny/ kobiety.
commencer à apprendre
Traditio puellae/mulieris.
Przeniesienie własności przez wskazanie bez fizycznego zetknięcia się.
commencer à apprendre
Traditio longa manu.
Osoba, która daje coś w prekarium.
commencer à apprendre
Precario dans.
Wola posiadania dla drugiego.
commencer à apprendre
Animus possidendi pro alieno.
Własność użytkowa (wasala).
commencer à apprendre
Dominium utile.
Własność niepodzielna.
commencer à apprendre
Condominium pro indiviso.
Skarga wydobywcza, przysługująca właścicielowi, który utracił rzecz.
commencer à apprendre
Rei vindicatio cum omni causa.
Prawo pobierania pożytku tylko na własne potrzeby.
commencer à apprendre
Usus.
Wydanie przez kartę.
commencer à apprendre
Traditio per chartam.
Zastaw antychretyczny. (Pożytki z rzeczy którą właściciel wziął w zastaw idę na spłatę kapitału)
commencer à apprendre
Pignus antichreticum.
Obywatelski, staranny.
commencer à apprendre
Civiliter.
Ten, który ma sie narodzić jest traktowany jak urodzony, wtedy kiedy chodzi o jego korzyści.
commencer à apprendre
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eins agitur.
Dziedziczenie beztestamentowe, według głów.
commencer à apprendre
In capita.
Dziedziczenie beztestamentowe, według szczepów.
commencer à apprendre
In stirpes.
Z myślą, że to testament.
commencer à apprendre
Cum animo testandi.
W razie wątpliwości rozstrzyga się na korzyść testamentu.
commencer à apprendre
Favor testamenti.
W razie wątpliwości małżeństwo uznaje się za ważne.
commencer à apprendre
Favor matrimoni.
W razie wątpliwości, uważa się, że ktoś jest wolny.
commencer à apprendre
Favor libertatis.
Przebłyski świadomości.
commencer à apprendre
Lucidum intervallum.
Zapis w testamencie.
commencer à apprendre
Legatum.
Zobowiązanie dziedzica do wydania rzeczy.
commencer à apprendre
Legatum per damnationem.
Od razu po śmierci spadkodawcy, osoba wyznaczona staje sie właścicielem danej rzeczy.
commencer à apprendre
Legatum per vindicationem.
Podział rzeczy.
commencer à apprendre
Legatum per praecetionem.
Nakazywanie dziedzicowi pewnych zachowań.
commencer à apprendre
Legatum per sinendi modo.
Zapisywanie wierzytelności. Wierzyciel może domagać się od spadkobiercy spłacenia długu.
commencer à apprendre
Legatum per nominis.
Zwolnienie z długu.
commencer à apprendre
Legatum per liberationis.
Odpowiedzialność ZA rzeczy do masy spadkowej.
commencer à apprendre
Cum viribus hereditatis.
Odpowiedzialność DO wysokości masy spadkowej.
commencer à apprendre
Pro viribus heredidatis.
Chcemy coś komuś zapisać i dajemy mu to wcześniej, ale odejmujemy to od wartości jego części. Dostaje to na poczet przyszłego spadku. Spadek wcześniej przyjęty.
commencer à apprendre
Seccessio anticipata.
Wystąpienie o wydanie spadku.
commencer à apprendre
Hereditatis petitio.
Małżeństwo.
commencer à apprendre
Matrimonium (Numptiae)
Majątek należący do ojca rodziny.
commencer à apprendre
Patrimonium.
Przeszkoda.
commencer à apprendre
Impedimentum.
Przeszkoda zrywająca.
commencer à apprendre
Impredimentum Dirimens.
Przymierze małżeństwa.
commencer à apprendre
Foedus matrimoniale.
Zgoda małżeńska.
commencer à apprendre
Consensus matrimonalis.
Zgoda, która musiała być wyrażona przez cały czas trwania małżeństwa.
commencer à apprendre
Affectio maritalis.
Małżeństwa powinny być wolne. Zgoda i rozwiązanie powinny zaistnieć z własnej woli.
commencer à apprendre
Matrimonia libera esse debent.
Zaręczyny.
commencer à apprendre
Sponsalia.
Przyrzeczenie zawarcia małżeństwa.
commencer à apprendre
Matrimonii promisso.
Zwrot co do poniesionych kosztów (w przypadku zerwania zaręczyn)
commencer à apprendre
Ad reparationem damnorum.
Nikt, kto powołuje się na własną niegodziwość, nie będzie wysłuchany.
commencer à apprendre
Nemo turpitudinem suam allegans audiatur.
Małżeństwo zawarte i dopełnione.
commencer à apprendre
Matrimonium ratum et consumatum.
Małżeństwo zawarte i nieskonsumowane.
commencer à apprendre
Matrimonium ratum et non consumatum.
Żadna ludzka władza nie może rozwiązać małżeństwa.
commencer à apprendre
Nulla humana potestas.
Oddzielenie.
commencer à apprendre
Separatio.
Zdanie odrębne sędziego w sądzie kolegialnym.
commencer à apprendre
Votum separatum.
Oddzielenie do co łoża i stołu.
commencer à apprendre
Separatio quo ad torum et mensam.
Separacja stała.
commencer à apprendre
Separatio perpetua.
Separacja czasowa.
commencer à apprendre
Separatio temporanea.
Separacja w czasie trwania węzła małżeńskiego.
commencer à apprendre
Separatio manente vinculo.
Matka zawsze jest pewna.
commencer à apprendre
Mater semper certa est.
Ojcem jest ten, na którego wskazuje małżeństwo.
commencer à apprendre
Pater est quem nuptiae demonstrant.
Niezdolność.
commencer à apprendre
Impotentia.
Niemożność współżycia.
commencer à apprendre
Impotentia coeundi (e- z kropkami nad.)
Bezpłodność.
commencer à apprendre
Impotentia generandi.
Dzieci.
commencer à apprendre
Liberi.
Dzieci pozamałżeńskie. Z nieprawego łoża.
commencer à apprendre
Liberi vulgo concepti= liberi illegitimi.
Dzieci prawego pochodzenia.
commencer à apprendre
Filii legitimi.
Przez zawarcie małżeństwa (dzieci stają się prawe)
commencer à apprendre
Per subsequens matrimonium.
Zarzut wielu współżyjących. (Żaden z pozwanych nie będzie mógł być uznany za ojca.)
commencer à apprendre
Exceptio plurium concubentium.
Małżeństwo mniemane. (wszyscy myślą, że jest ważne ale tak nie jest)
commencer à apprendre
Matrimonium putativum.
Przysposobienie.
commencer à apprendre
Adoptio.
Przyjęcie kogoś za dziecko z pełnymi skutkami.
commencer à apprendre
Adoptio plena.
Niepełna adopcja. Dziecko zostaje pod władzą ojca w dotychczasowej rodzinie ale otrzymuje możliwość dziedziczenia beztestamentowego.
commencer à apprendre
Adoptio minus plena.
Najpełniejsza adopcja ze wszystkimi skutkami. Dziecko uznane jako członek rodziny.
commencer à apprendre
Adoptio plenissima.
Adopcja powinna odtwarzać naturę.
commencer à apprendre
Adoptio naturam imitatur.
Zapłodnienie naturalne.
commencer à apprendre
In vivo.
Zapłodnienie sztuczne.
commencer à apprendre
In vitro.
W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość. Ustawa powinna być pisana językiem prostym.
commencer à apprendre
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
Tam gdzie taki sam powód ustawy tam takie samo rozstrzygnięcie.
commencer à apprendre
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio.
Zwyczaj jest najlepszym interpretatorem ustaw (najlepszą wykładnią prawa).
commencer à apprendre
Optima est legum interpres consuetudo.
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich.
commencer à apprendre
Leges ab omnibus intellegi debent.
Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów.
commencer à apprendre
Leges bonae ex malis moribus procreantur.
Dobre prawo od złego możemy odróżnić miarą prawa natury.
commencer à apprendre
Legem bonam a mala nulla a lia nisi naturae norma dividere possumus.
Znać ustawy (prawa) to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania.
commencer à apprendre
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem.
Nie należy dawać posłuchu czczym głosom tłumu - sędzia nie powinien ulegać naciskom.
commencer à apprendre
Vanae voces populi non sunt audiendae.
Nie wszystko, co dozwolone, jest godziwe.
commencer à apprendre
Non omne quod licet honestum est.
Wyrok tworzy prawo między stronami.
commencer à apprendre
Sententia facit ius inter partes.
Wolność (/godność) jest rzeczą bezcenną.
commencer à apprendre
Libertas (/dignitas) inaestimabilis res est.
Siłę wolno odeprzeć siłą.
commencer à apprendre
Vim vi repellere licet.
Nie powinniśmy źle korzystać z przysługującego nam prawa.
commencer à apprendre
Male nostro iure uti non debemus.
Nikt nie może być wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie.
commencer à apprendre
Nullus idoneus testis in re sua intellegitur.
Chcącemu i wiedzącemu nie dzieje się krzywda.
commencer à apprendre
Volenti et scienti non fit iniuria.
Nieznajomość prawa nikogo nie uwalnia od skutków prawnych.
commencer à apprendre
Ignorantia legis neminem excusat.
Co prawa bez obyczaju niewiele znaczą - Horacy. Cóż warte są prawa bez prawnych obyczajów.
commencer à apprendre
Quid leges sine moribus, vanae proficiunt.
Najbardziej skorumpowana rzeczpospolita wieloma ustawami. Najwięcej praw w skorumpowanym państwie.
commencer à apprendre
Corruptissima re publica plurimae leges.
Węzeł prawa.
commencer à apprendre
Vinculum iuris.
Wierzyciel.
commencer à apprendre
Creditor.
Dłużnik.
commencer à apprendre
Debitor.
Zobowiązywać.
commencer à apprendre
Obligare.
Zobowiązanie.
commencer à apprendre
Obligatio.
Świadczenie w naturze.
commencer à apprendre
In natura.
Zobowiązanie, które może byc dochodzone w drodze sądowej.
commencer à apprendre
Obligatio civilis.
Zobowiązanie, które istnieje ale nie rodzi powództwa.
commencer à apprendre
Obligatio naturalis.
Przeniesienie prawa własności
commencer à apprendre
dare.
Uczynić.
commencer à apprendre
Facere.
Zaniechać.
commencer à apprendre
Non facere.
Znosić.
commencer à apprendre
Pati.
Być zobowiazanym do...
commencer à apprendre
Praestare.
Świadczenie jest niemożliwe do wykonania. (wtedy nie powstaje zobowiązanie.)
commencer à apprendre
Impossibilium nulla obligatio est.
Możliwość wybory świadczeń spośród różnych.
commencer à apprendre
Ius variandi.
Upoważnienie przemienne.
commencer à apprendre
Fatultas alternativa.
Zobowiązanie przemienne.
commencer à apprendre
Obligatio alternativa.
Żąda się za dużo.
commencer à apprendre
Plus patitio.
Rzecz oznaczona indywidualnie ginie temu, komu powinna być świadczona.
commencer à apprendre
Species perit ei cui debetur.
Szkoda poniesiona, wyrządzona.
commencer à apprendre
Damnorum emergens.
Nieuzyskane korzyści. osoba osiągnęła by je gdyby ktoś wykonał zobowiązanie.
commencer à apprendre
Lucrum cessans.
cena
commencer à apprendre
PRETIUM
cena rynkowa
commencer à apprendre
pretium commune
cena jednostkowa
commencer à apprendre
pretium singulare
cena związana z przywiązaniem do rzeczy (np. pamiątka rodzinna)
commencer à apprendre
pretium affectionis
prawo miarkowania
commencer à apprendre
ius moderandi
kompensacja zysku i szkody (obliczanie różnicy między stratą a zyskiem)
commencer à apprendre
compensatio lucri cum damno
prawo zatrzymania rzeczy
commencer à apprendre
ius retentionis
nakłady zbytkowe, mogły być zabrane przez pozwanego, jeśli to było możliwe bez uszkodzenia rzeczy (np. zabranie drogich szat niewolnika)
commencer à apprendre
ius tollendi
spełnienie świadczenia w celu uwolnienia się od zobowiązania
commencer à apprendre
datio in solutum
drogą faktów dokonanych
commencer à apprendre
via facti
umowa na korzyść osoby trzeciej
commencer à apprendre
pactum in favorem tertii
czynność prawna pomieszana z zamiarem darowizny; czynność zawiązania pomieszanej z nieformalną umową darowizny
commencer à apprendre
negotium mix tum cum donatione
klauzula przepadku (gdy dajemy coś w zastaw i nie wykupimy tego w odpowiednim terminie, rzecz ta staje się własnością wierzyciela)
commencer à apprendre
lex commissoria
kontrakt nienazwany (do ut des- zamiana)
commencer à apprendre
contractus innominatus
umowa o zawarcie zobowiązania (umowa przedwstępna)
commencer à apprendre
pactum de contrahendo
umów należy dochowywać
commencer à apprendre
pacta sunt servanda
, w jakich umowa została zawarta (jeżeli zawiera się umowę musimy uwzględnić okoliczności, jakie mają miejsce; umowa obowiązuje, jeśli okoliczności się nie zmienią)
commencer à apprendre
rebus sic stantibus
zarzut niewykonania umowy
commencer à apprendre
exceptio non adimpleti contractus
umyślna, podstęp
commencer à apprendre
dolus
wina nieumyślna (lata- zbliżona do umyślnej, levis, levissima)
commencer à apprendre
culpa
wina w wyborze
commencer à apprendre
culpa in eligendo
wina strzeżenia
commencer à apprendre
culpa custodiendo
siła wyższa
commencer à apprendre
vis maior
ludzka słabość nie może się oprzeć
commencer à apprendre
cui humana infirmitas resistere
odnowienie
commencer à apprendre
novatio
przekazanie dóbr
commencer à apprendre
cessio
umowa o nieodstępowanie/ niealienowanie rzeczy
commencer à apprendre
pactum de non cedendo vel non aliendo
odstąpienie upoważnienia
commencer à apprendre
cessio legis
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie.
commencer à apprendre
Nemo iudex in sua causa.
Świadek ze słyszenia.
commencer à apprendre
Testis ex auditu.
Słowa ulatują pisma zostają.
commencer à apprendre
Verba volant, scripta menent.
Czego nie ma w aktach to nie istnieje na świecie.
commencer à apprendre
Quod non est in actis, non est in mundo.
Pozwany podnosząc zarzut, występuje w charakterze powoda.
commencer à apprendre
Reus in exceptione actor est.
Przestępstwa rodziców niech dzieciom nie szkodzą.
commencer à apprendre
Delicta parentum, liberis non nocent.
Złego zamiaru się nie domniemuje.
commencer à apprendre
Dolus non praesumitur.
W razie wątpliwości rozstrzygamy na korzyść oskarżonego.
commencer à apprendre
in dubio pro reo.
Nikt, nie karze za t żę popełniono przestępstwo, ale dlatego aby nie popełniano przestępstw.
commencer à apprendre
Nemo prudens punit, quia peccatum est, sed ne peccetur.
Przestępstwo mniemane, którego nie było.
commencer à apprendre
Delictum putativum.
Ścieżka przestępstwa...
commencer à apprendre
Inter delicti.
Zły zamiar niezamierzony. ktoś chce napaść na bank i zabija przy tym kasjerkę.
commencer à apprendre
Dolus eventualis.
pRZESTĘPSTWO PRAWA publicznego.
commencer à apprendre
Crimen
przestępstwo prawa prywatnego.
commencer à apprendre
delict.
Przestępstwo, także grzech.
commencer à apprendre
peccatum.
przestępstwo, bezprawie.
commencer à apprendre
Iniuria.
Przestępstwa prawa narodów. Zbrodnie przeciwko ludzkości.
commencer à apprendre
Delicta iuris gentium.
Ofiara.
commencer à apprendre
Victima.
Nie ma przestępstwa bez ustawy (wcześniej uchwalonej)
commencer à apprendre
Nullum crimen sine lege.
Nie ma kary bez ustawy (ustawa powinna przewidywać sankcję)
commencer à apprendre
Nulla poena sine lege.
Nie ma kary bez ustawy pewnej.
commencer à apprendre
Nulla poena sine lege certa.
Nie ma kary bez pisemnej ustawy.
commencer à apprendre
Nulla poena sine lege scripta.
Nie ma kary bez ustawy wcześniej ogłoszonej.
commencer à apprendre
Nulla poena sine lege praevia.
Sprawa osądzona.
commencer à apprendre
Res iudicate.
Siła, której nie można się oprzeć.
commencer à apprendre
Vis absoluta.
Siła nagła.
commencer à apprendre
Vis compulsiva.
Zły zamiar bezpośredni.
commencer à apprendre
Dolus directus.
Zły zamiar bezpośredni nagły.
commencer à apprendre
Dolus directus repentimus.
Zły zamiar bezpośredni przemyślany.
commencer à apprendre
Dolus directus praemeditatus.
Obyczaje międzynarodowe.
commencer à apprendre
Comitas gentium.
Prawo powrotu z niewoli u wrogów. Odzyskanie wcześniej posiadanych praw z wyjątkiem małżeństwa i posiadania.
commencer à apprendre
Lex postliminii.
Rzecz osądzona wiążąca.
commencer à apprendre
Res iudicata inter partes.
Rzecz, która miała miejsce między innymi osobami. Wyrok ma skutki dla osób trzecich.
commencer à apprendre
Res inter alios gesta.
Przedłużenie jurysdykcji.
commencer à apprendre
Prorogatio iuridictionis.
Przedłużenie kompetencji sądu.
commencer à apprendre
Prorogatio fori.
Zarzuty.
commencer à apprendre
Exceptiones.
Zarzut peremptoryjny. Miał na celu zniweczenie roszczeń powoda. np przedawnienie.
commencer à apprendre
Exceptiones peremptioriae.
Zarzut dylatowyjny, który powodował chwilowe odroczenie sprawy. Np zwłoka.
commencer à apprendre
Exceptiones dilatoriae.
Zarzut deklinatoryjny, który zwalniał od wdania się w spór. zawarcie ugody.
commencer à apprendre
Exceptiones declinatoriae.
Odpowiedź.
commencer à apprendre
Replicatio.
Odpowiedź na odpowiedź. Kolejna odp.
commencer à apprendre
Duplicatio. Triplicatio.
Obowiązek przedstawienia środków dowodowych. np gdy ktos przechowuje testment.
commencer à apprendre
Onus proferendi.
Obowiązek udowodnienai winy, ciążcy na oskarżycielu. Udowodnienie tezy.
commencer à apprendre
Onus probandi.
ciężar dowodowy (onus probandi) spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza
commencer à apprendre
Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat
Nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki.
commencer à apprendre
ne biss in idem.
Wyrok tworzy prawo miedzy stronami. `
commencer à apprendre
Sententia facit ius inter partes.
Zakaz zmiany wyroku na gorszy przy apelacji.
commencer à apprendre
Reformatio in peius.
Rzeczami drobnymi nie zajmuje się pretor czyli urząd czy sąd.
commencer à apprendre
De minimis non curat praetor.
Błąd w podstawie prawnej wydania wyroku. w prawie materialnym. Naruszenie przepisów dot orzekania. między treścią a uzasadnieniem.
commencer à apprendre
Error in iudicando.
Naruszenie prawa formalnego, niezachowanie odpowiedniej procedury.
commencer à apprendre
Error in procedendo.
Sędzia wyłączony ze sprawy z mocą ustawy. (np. ze względu na więzy krwi)!!!
commencer à apprendre
Iudex inhabilis!!!
Sędzia wyłączony ze sprawy na wniosek stron. może byc podejrzany.!!!
commencer à apprendre
Iudex suspectus.!!!
Wyzbanie prawa. stwierdzenia wg jakiego prawa sie żyje.
commencer à apprendre
professio iuris.
To co konieczne do przeprowadzenia procesu.
commencer à apprendre
Ad litis ordinationem.
To co konieczne do rozstrzygnięcia sporu, procesu.
commencer à apprendre
Ad litis decidendam.
działanie dłużnika na szkodę wierzyciela przez darowanie długu osobom trzecim. powództwo
commencer à apprendre
actio Pauliana
kupno różnych rzeczy
commencer à apprendre
emptio rei
kupno na pniu (rzeczy przyszłej)
commencer à apprendre
emptio speratae
kupić szansę (np. los na loterii)
commencer à apprendre
emptio spei
rzeczy będące w obrocie
commencer à apprendre
res in commercio
wyjęte z obrotu (poświęcone bóstwom, kultom)
commencer à apprendre
res extra commercium
korzyści, jakie rzecz przynosi należą do kupującego
commencer à apprendre
cuius commodum eius periculum
rzeczy przyrzeczone
commencer à apprendre
dicta et promissa
umowa zatrzymania własności (ten, kto sprzedaje zachowuje dla siebie własność)
commencer à apprendre
pactum reservati dominii
sprzedawca daje możliwość zwrotu rzeczy
commencer à apprendre
pactum displicentiae
będzie ważna, kiedy się rzecz spodoba się nabywcy (prawo zwrotu towaru w określonym czasie)
commencer à apprendre
emptio ad gustum
umowa o odkupienie rzeczy
commencer à apprendre
pactum de retroemendo
kontrakt najmu
commencer à apprendre
LOCATIO CONDUCTIO
najem rzeczy
commencer à apprendre
rei
dzieła (płaci się za efekty)
commencer à apprendre
operis
pracy (liczy się gotowość do pracy)
commencer à apprendre
operarum
daje rzeczy w najem
commencer à apprendre
locator
bierze w posiadanie
commencer à apprendre
conductor
czynsz
commencer à apprendre
merx
kontrakt przechowania
commencer à apprendre
depositum
depozyt nieprawidłowy, przy przechowywaniu rzeczy oznaczonych co do gatunku
commencer à apprendre
depositum irregulare
przedmiotem pożyczki są rzeczy oznaczone indywidualnie
commencer à apprendre
contractus mohatre
prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia
commencer à apprendre
negotiorum gestio
kontrakt zlecenia
commencer à apprendre
mandatum
powództwo z tytułu dochodzenia należności
commencer à apprendre
conditionum
wola pozostawania w spółce
commencer à apprendre
affectio societatis
do zastanowienia się, podjęcia decyzji
commencer à apprendre
tempus deliberali
odpowiedzialność do wysokości majątku rodziny
commencer à apprendre
pro viribus patrimonii
strony oddają sprawę do rozstrzygnięcia wybranemu sądowi
commencer à apprendre
iurisdictio voluntaria
obowiązujące prawo zależy od tego, na jakim terenie leży sąd
commencer à apprendre
lex fori processualis
sąd- działanie trzech osób
commencer à apprendre
iudicium- actus trium personarum
powód (osoba)
commencer à apprendre
actor
sędzia
commencer à apprendre
iudex
pozwany
commencer à apprendre
reus
Niech będzie wysłuchana i druga strona
commencer à apprendre
Audiatur et altera pars
panowie sporu, strony procesu, powód i pozwany
commencer à apprendre
domini litis
żaden sędzia bez powoda, nie ma sędziego bez powoda
commencer à apprendre
nemo iudex sine actore
prawa spisane są dla osób czuwających
commencer à apprendre
vigilantibus iura sunt scripta
sędzia jest zobowiązany z jednej strony powództwem a z drugiej żądaniami stron/ sędziemu nie wolna wyjść poza żądania stron
commencer à apprendre
ne eat iudex ultra petita partium
zanim zrodził się spór/ przed wszczęciem procesu
commencer à apprendre
ante litem natam!!!
po zrodzeniu się sporu/ po wszczęciu procesu
commencer à apprendre
post litem natam!!!
uwiecznienie sądu
commencer à apprendre
perpetuatio fori
uprawnienia do przeprowadzenia jakiejś sprawy
commencer à apprendre
legitimatio ad causam
uprawnienia do przeprowadzenia całego procesu
commencer à apprendre
legitimatio ad processum

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.