geografia społeczno - ekonomiczna świata

 0    130 fiche    kperka
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
Aglomeracja miejska
commencer à apprendre
zespół kilku lub kilkunastu miast połączonych gęstą siecią komunikacyjną, tworzących wspólnie jeden organizm miejski
aglomeracja monocentryczna
commencer à apprendre
zespół miast silnie powiązanych funkcjonalnie i komunikacujnie, w którym jedno miasto dominuje nad pozostałymi pod względem liczby mieszkańców i znaczenia gospodarczego
aglomeracja policentryczna (konurbacja)
commencer à apprendre
zespół miast i osiedli bezpośrednio do siebie przylegających, równorzędnych pod względem znaczenia gospodarczego i liczby mieszkańców, ..., wspólnie tworzą zwarty zespół miejski
akwakultura
commencer à apprendre
hodowla ryb w wodach morskich i śródlądowych
bezrobocie technologiczne
commencer à apprendre
spowodowane spadkiem zapotrzebowania na ręce do pracy w wyniku automatyzacji produkcji przemysłowej oraz komputeryzacją i informatyzacją innych działów gospodarki
bilans energetyczny
commencer à apprendre
struktura zużycia energii pierwotnej w produkcji energii elektrycznej, cieplnej i mechanicznej
bilans handlowy
commencer à apprendre
zestawienie wartości importu i eksportu towarów dokonywane za okres jednego roku
bilans płatniczy
commencer à apprendre
czyli bilans handlowy poszerzony o zestawienie wszelkich obrotów dewizowych i kapitałowych
branża przemysłu
commencer à apprendre
rodzaj przemysłu wydzielany w obrębie gałęzi przemysłowych
buddyzm
commencer à apprendre
religia wyznawana w Chinach, Japonii i Tajlandii, nie ma wiary w bogów, ważna jest medytacja, która prowadzi do osiągnięcia stanu doskonałego spokoju, wyzwolenia z cierpień i namiętności czyli nirwany
City
commencer à apprendre
odmiana śródmieścia, dzielnica finansowo-administracyjno-handlowa o dużej koncentracji biur, banków i instytucji o międzynarodowym znaczeniu
cyberterroryzm
commencer à apprendre
wykorzystywanie zdobyczy technologii informacyjnej w celu zastraszenia lub wymuszenia na rządzie lub ludziach oczekiwanych przez terrorystów działań
czynniki lokalizacji przemysłu
commencer à apprendre
obiektywne warunki korzystne dla rozwoju przemysłu, na podstawie których wyznacza się najlepszą lokalizację produkcji przemysłowej
demografia
commencer à apprendre
nauka o prawidłowościach rozwoju ludności w czasie i przestrzeni
dezurbanizacja
commencer à apprendre
etap procesu urbanizacji charakteryzujący się spadkiem liczby mieszkańców wielkich miast i aglomeracji miejskich
dochód narodowy brutto
commencer à apprendre
wartość wytworzona w każdym z działów gospodarki narodowej przez przedsiębiorstwa krajowe, zarówno na terenie kraju jak i poza jego granicami, pomniejszona o zużycie pośrednie (koszt produkcji) uwzględniająca dochodu osiągane przez obywateli danego kraju
dzielnica mieszkaniowa
commencer à apprendre
skupisko jednorodzinnych lub wielorodzinnych domów mieszkalnych.
dzietność kobiet
commencer à apprendre
liczba dzieci rodzonych przez kobietę w wieku rozrodczym
eksplozja demograficzna
commencer à apprendre
gwałtowny wzrost liczby ludności
elektrownia maretermiczna
commencer à apprendre
elektrownia wykorzystująca do produkcji energii elektrycznej siłę ruchów wody morskiej lub różnice jej temperatury
energetyka
commencer à apprendre
dział gospodarki zajmujący się pozyskiwaniem, przetwarzaniem i gromadzeniem różnych form i nośników energii
energetyka alternatywna
commencer à apprendre
pozyskiwanie energii ze źródeł odnawialnych takich jak promieniowanie słoneczne, energia wód morskich, siła wiatru, ciepło wnętrza Ziemi, biomasa oraz wysypisk śmieci i oczyszczalni ścieków
energia geotermiczna (geotermalna)
commencer à apprendre
pozyskiwanie i przetwarzanie energii ciepła wnętrza Ziemi, skorupy ziemskiej i wód geotermalnych
energia jądrowa
commencer à apprendre
pozyskiwanie i przetwarzanie energii zawartej w pierwiastkach promieniotwórczych
energia pierwotna
commencer à apprendre
energia zgromadzona we wszystkich wydobywanych surowcach energetycznych oraz pozyskiwana ze źródeł odnawialnych, którą przetwarza się na energię wtórną - elektryczną, cieplną, mechaniczną
etapy rozwoju demograficznego
commencer à apprendre
prawidłowości określające porządek następowania po sobie zmian współczynnika urodzeń i zgonów w różnych społeczeństwach
ewolucja funkcji miasta
commencer à apprendre
przemiany funkcji miejskich wraz z rozwojem społeczno-gospodarczym
fizjonomia miasta
commencer à apprendre
wygląd miasta czyli jego układ przestrzenny oraz sposób zabudowy
funkcja miasta
commencer à apprendre
główne dziedziny działalności mieszkańców miasta, od których zależy powstanie lub dalszy rozwój miasta
funkcje przemysłu
commencer à apprendre
znaczenie przemysłu w życiu społecznym i gospodarce państwa
gałąź przemysłu
commencer à apprendre
grupa zakładów przetwarzających taki sam rodzaj surowca lub produkujących wyroby o podobnym przeznaczeniu, np. przemysł włókienniczy
gigamiasto
commencer à apprendre
miasto zamieszkiwane przez 20 i więcej milionów osób
globalizacja
commencer à apprendre
wielopłaszczyznowy proces zachodzący w światowej ekonomii, polityce, życiu społecznym i kulturze, zmierzający do ujednolicania gospodarczego i kulturowego narodów i państw, czyli do powstania ogólnoświatowego systemu powiązań społeczno-gospodarczych
globalizacja gospodarcza
commencer à apprendre
globalizacja gospodarczatworzenie światowej sieci powiązań produkcyjnych prze ujednolicanie technologii przemysłowych
globalizacja społeczno-kulturowa
commencer à apprendre
ujednolicanie obyczajów i stylu życia ludności poszczególnych państw w wyniku przenikania się różnych kultur
głód utajony
commencer à apprendre
głód spowodowany niedoborem określonych składników i witamin, soli mineralnych, a zwłaszcza białka, mającego ogromne znaczenie racjonalnym żywieniu
granice naturalne
commencer à apprendre
wyznaczane w oparciu o przebieg pasm górskich, rzek, jezior, bagien, pustyń
granice sztuczne (tzw. geometryczne)
commencer à apprendre
wyznacza się w oparciu o ustalenia sąsiadujących państw, przebiegają często wzdłuż linii prostych
handel międzynarodowy
commencer à apprendre
odpłatna, międzypaństwowa wymiana surowców, towarów i usług
hinduizm
commencer à apprendre
religia politeistyczna wyznawana w Indiach, podstawę hinduizmu stanowi wiara w reinkarnacje oraz wiara w karmę
hydroenergetyka
commencer à apprendre
pozyskiwanie energii wód płynących
innowacyjna gospodarka
commencer à apprendre
polega na stosowaniu zaawansowanych technologii w produkcji, dużych nakładach finansowych na badania naukowe, ścisłych związkach między nauką a przemysłem, szybkim procesem wprowadzania nowych rozwiązań technologicznych do produkcjji
islam
commencer à apprendre
religia, której wyznawcy wyznają wiarę w jednego boga - Allaha, zasady wiary obejmują pięć filarów; wyznanie wiary, modlitwę, post, jałmużnę, pielgrzymkę do Mekki
języki oficjalne
commencer à apprendre
stosowane w ONZ; angielski, arabski, chiński, francuski, hiszpański, rosyjski
języki urzędowe
commencer à apprendre
prawnie zatwierdzone do użytku na terenie danego państwa
korytarz miejski
commencer à apprendre
strefa zurbanizowana przekraczająca swoją wielkością powierzchnie małych i średnich państw - termin stosowany zmiennie z pojęciem megapolis
kręgi kulturowe
commencer à apprendre
wyróżnia się je w oparciu o zespół różnorodnych cech, z którymi dana społeczność się identyfikuje; język, religia, przeszłość, obyczaje, tradycje
kryzys śródmieścia
commencer à apprendre
degradacja zabudowy spowodowana dekoncentracją przemysłu, usług i ucieczką zamożnych mieszkańców na tereny podmiejskie oraz napływem ubogiej ludności do opuszczonych lokali
kultura rolna
commencer à apprendre
różnorodne zabiegi agrotechniczne takie jak stosowanie nowoczesnych metod uprawy i hodowli, wydajnych odmian, poziom mechanizacji, nawożenia i ochrony roślin
ludność bierna zawodowo
commencer à apprendre
osoby niepracujące i nie poszukujące pracy; w grupie osób nieaktywnych zawodowo znajdują się; osoby nie wykazujące chęci do zatrudnienia mimo posiadania zdolności do podjęcia pracy, osoby starsze itp.
ludność czynna zawodowo
commencer à apprendre
wszyscy pracujący zawodowo oraz zarejestrowani bezrobotni
marikultura
commencer à apprendre
hodowla ryb, skorupiaków, pereł, jadalnych wodorostów prowadzona w wodach morskich
megalopolis
commencer à apprendre
obszar zurbanizowany powstający w wyniku połączenia się stref podmiejskich kilku aglomeracji lub konurbacji miejskich
megamiasto
commencer à apprendre
miasta liczące powyżej 10mln mieszkańców
metysi
commencer à apprendre
potomkowie rasy europeidalnej i amerykańskiej
miasto wielofunkcyjne
commencer à apprendre
ośrodek miejski pełniący równocześnie kilka funkcji, z których jedna może dominować
monokultura
commencer à apprendre
dominacja jednej uprawy w strukturze upraw
mulaci
commencer à apprendre
potomkowie rasy europeidalnej i afrykańskiej
naród
commencer à apprendre
historycznie ukształtowana wspólnota ludności, wspólnota kulturowa o wspólnych dziejach, zwyczajach i poczuciu świadomości narodowej i odrębności od innych narodów
obrót międzynarodowy
commencer à apprendre
odpłatna międzynarodowa wymiana towarów, różnego rodzaju usług oraz przepływ kapitału, siły roboczej i dóbr intelektualnych
paliwo umowne
commencer à apprendre
stosowany w bilansie energetycznym przelicznik paliw o różnej kaloryczności według równoważnika węgla lub równoważnika ropy naftowej
państwo
commencer à apprendre
suwerenna organizacja polityczna społeczeństwa zamieszkującego terytorium o określonych granicach. Składa się z trzech elementów: terytorium, ludności i władzy
pasterstwo koczownicze
commencer à apprendre
chów zwierząt prowadzony w formie wędrówki ze stadami zwierząt w poszukiwaniu zasobnych pastwisk
powszechny spis ludności
commencer à apprendre
przedsięwzięcie statystyczne, dostarcza najbardziej szczegółowych informacji o liczbie ludności, rozmieszczeniu, strukturze demograficzno-społecznej i zawodowej
prawosławie
commencer à apprendre
religia chrześcijańska, która rozdzieliła się od katolicyzmu, nie uznaje papieża, wyznawana w europie południowej i wschodniej
produkt krajowy brutto
commencer à apprendre
wartość dóbr materialnych i usług niematerialnych wytworzonych w gospodarce narodowej w ciągu roku na terenie danego kraju
protestantyzm
commencer à apprendre
religie chrześcijańskie, które w wyniku reformacji oddzieliły się od katolicyzmu, nie uznają papieża, jedynym autorytetem jest pismo święte,
przemysł
commencer à apprendre
dział gospodarki zajmujący się wydobywaniem surowców oraz ich przetwarzaniem
przemysł nowoczesny
commencer à apprendre
przemysł zużywający małe ilości surowców, zautomatyzowany i energooszczędny
przemysł wiodący
commencer à apprendre
gałąź lub branża przemysłu, która najszybciej rozwija się w danym okresie oraz powoduje rozwój całej gospodarki i wpływa na zmianę stosunków społecznych
przemysł wysokich technologii
commencer à apprendre
nowoczesne gałęzie przemysłu charakteryzujące się wdrążaniem do produkcji efektów badań naukowych, zatrudniające bardzo dużą liczbę inżynierów i osób z wyższym wykształceniem
rasy ludzkie
commencer à apprendre
wyróżnia się je w oparciu o zewnętrzne cechy wyglądu ludzi
reeksport
commencer à apprendre
zakup towarów za granicą w celu ich odpowiedniego przetworzenia lub przetrzymania jakiś czas, a następnie ich sprzedaż z odpowiednim zyskiem za granice
regres demograficzny
commencer à apprendre
zmniejszanie się liczby ludności; przyczyną tego zjawiska może być mniejsza liczna urodzeń niż liczba zgonów w danym miejscu lub określonej grupie ludzi, ale także zmniejszanie się zaludnienia, spowodowane migracjami
reindustrializacja
commencer à apprendre
zmiany w strukturze gałęziowej przemysłu, jego rozmieszczeniu w skali globalnej oraz wielkości organizacji przedsiębiorstw przemysłowych
restrukturyzacja
commencer à apprendre
przebudowa struktury gałęziowej przemysłu oraz modernizacja ciągów technologicznych w zakładach produkcyjnych
reurbanizacja
commencer à apprendre
etap procesu urbanizacji charakteryzujący się przemieszczaniem ludności miejskiej na tereny typowo rolnicze a w późniejszym okresie modernizacją i przebudową centralnych części aglomeracji, do których ponownie napływa ludność
rewolucja przemysłowa
commencer à apprendre
okres bardzo dużych i szybkich zmian w strukturze gałęziowej przemysłu i w sposobach produkcji przemysłowej w wyniku zastosowania nowych wynalazków technicznych
rodzina językowa
commencer à apprendre
obejmuje języki wywodzące się z tego samego prajęzyka
rolnictwo ekstensywne
commencer à apprendre
wzrost produkcji odbywa się przez powiększenie areału użytków rolnych a nie przez lepszą uprawę gruntów rolnych; małe zaangażowanie nakładów pracy żywej i uprzedmiotowionej, co wpływa na małą produkcyjność ziemi i zwierząt
rolnictwo intensywne
commencer à apprendre
system produkcji rolniczej ukierunkowany na maksymalny zysk osiągany w warunkach dużego nakładu pracy i środków finansowych
rolnictwo samozaopatrzeniowe
commencer à apprendre
produkcja rolna nastawiona jest na zaspokajanie potrzeb żywnościowych właściciela gospodarstwa i jego rodziny
rolnictwo towarowe
commencer à apprendre
produkujące artykuły rolne przeznaczone na sprzedaż w całości lub w przeważającej części
rozwój społeczno - gospodarczy
commencer à apprendre
obejmuje proces przemian dokonujących się w gospodarce i towarzyszące im zmiany organizacji społeczeństwa
slumsy
commencer à apprendre
dzielnice nędzy bardzo często pozbawione trwałej infrastruktury, najczęściej położone na peryferiach wielkich kilkumilionowych miast
stopa bezrobocia
commencer à apprendre
wyrażony w procentach stosunek liczby osób bezrobotnych do ogółu ludności czynnej zawodowo
strefa podmiejska
commencer à apprendre
najbardziej zewnętrzny obszar miasta o specyficznej wiejsko-miejskiej zabudowie oraz dużej ilości terenów zielonych
strefa wolnego handlu
commencer à apprendre
organizacja gospodarcza, która zakłada zniesienie ceł we wzajemnych obrotach handlowych
strefa wyłączności ekonomicznej
commencer à apprendre
pas wód o szerokości 200Mm, w którym państwo ma wyłączne prawo eksploatacji surowców mineralnych i zasobów biologicznych morza
struktura funkcjonalno-przestrzenna miasta
commencer à apprendre
rozmieszczenie poszczególnych dzielnic oraz proporcje zajmowanych przez nie terenów w stosunku do ogólnej powierzchni miasta
suburbanizacja
commencer à apprendre
etap procesu urbanizacji charakteryzujący się żywiołowym napływem ludności wiejskiej do miast, powodującym niekontrolowane rozrastanie się dzielnic peryferyjnych
suburbia
commencer à apprendre
podmiejskie wsie przekształcone w przedmieścia na skutek procesu urbanizacji
superstolica
commencer à apprendre
miasto stołeczne, którego wpływy polityczne, społeczne i gospodarcze sięgają daleko poza granice państwa, np. Londyn m Bruksela, Paryż, Tokio
system żarowo - odłogowy
commencer à apprendre
polega na wypalaniu lasów w celu uzyskania pola uprawnego. Pole jest to uprawianer przez kilka lat, po czy, jest porzucane i porasta lasem, a uprawa przenosi sie w nowe miejsce.
śródmieście
commencer à apprendre
położona w centrum miasta dzielnica, w której koncentruje się wiele funkcji
technologie informacyjne
commencer à apprendre
narzędzia i wynalazki związane z przetwarzaniem, przesyłaniem, przechowywaniem i prezentowaniem informacji
terms of trade
commencer à apprendre
warunki handlu zagranicznego
terroryzm
commencer à apprendre
obejmuje działania różnych organizacji, grup społecznych lub pojedynczych osób, które przez użycie siły chcą wymusić istępstwa, osiągnąć zakładane cele polityczne
terytorium autonomiczne
commencer à apprendre
terytorium zależne od innego państwa, wyróżniające się wewnętrzną autonomią tzw. własnymi organami władzy
terytorium zależne
commencer à apprendre
w języku polskim jest to obszar znajdujący się pod różnymi formami zależności politycznej od innego państwa
terytorium zamorskie
commencer à apprendre
obszar znajdujący się pod różnymi formami zależności politycznej od innego państwa
transport
commencer à apprendre
dziedzina działalności zajmująca się przewozem osób, różnego rodzaju towarów i przesyłaniem energii
transport intermodalny
commencer à apprendre
przewóz ładunku z miejsca wysyłki do miejsca przeznaczenia kilkoma środkami transportu
turystyka
commencer à apprendre
zjawisko społeczne, cechujące się dynamicznym rozwojem, obejmuje ogół czynności osób, które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, służbowych lub innych nie dłużej niż rok bez przerwy poza swoim codziennym otoczeniem
unia celna
commencer à apprendre
organizacja gospodarcza, która poza postanowieniami o stredie wolnego handlu wprowadziła wspólną politykę celną w stosunku do innych krajów
unia gospodarcza
commencer à apprendre
organizacja gospodarcza, w której następuje integracja całej gospodarki krajów członkowskich, obejmująca integrację handlową, produkcyjną i społeczną oraz integrację podatkową i walutową
unia polityczna
commencer à apprendre
organizacja, w której następuje ujednolicenie polityki wewnętrznej i zagranicznej krajów członkowskich
urbanizacja
commencer à apprendre
proces zmian zachodzących w sieci osadniczej, polegający na zwiększaniu się roli miast w stosunku do innych osiedli przez rozbudowę miast istniejących, zakładanie nowych miast oraz przekształcanie wsi w miasta
urbanizacja demograficzna
commencer à apprendre
wzrost liczby ludności miejskiej, w wyniku przyrostu naturalnego, migracji ludności wiejskiej do miast oraz skutek rozszerzania granic administracyjnych miast o tereny bezpośrednio do nich przylegające
urbanizacja ekonomicza
commencer à apprendre
wzrost liczby ludności zatrudnionej w pozarolniczych działach gosporadki, początkowo w przemyśle i budownictwie, później w usługach
urbanizacja przestrzenna
commencer à apprendre
powiększenie obszarów miejskich spowodowane rozwojem terytorialnym miast istniejących, powstawaniem nowych ośrodków miejskich i tworzeniem się rozległych stref zurbanizowanych
urbanizacja społeczna
commencer à apprendre
upowszechnianie się miejskiego stylu życia również wśród ludności wiejskiej
urodzajność gleby
commencer à apprendre
cecha określająca wartość produkcyjną, mierzona plonami z jednostki powierzchni (wpływa na to nawożenie, odpowiednia uprawa, regulacja stosunków wodnych)
usługi
commencer à apprendre
dziedzina gospodarki, która służy zaspokajaniu potrzeb ludności, ale nie tworzy bezpośrednio nowych produktów
warunki agroklimatyczne
commencer à apprendre
warunki klimatyczne oraz meteorologiczne wpływające na rozmieszczenie i strukturę upraw, wielkość plonów, wielkość zbiorów
wskaźnik rozwoju miasta
commencer à apprendre
miara łącznych ogólnych wydatków, ponoszonych w określonym czasie, na usługi miejskie oraz infrastrukturę.
wskaźnik rozwoju społecznego
commencer à apprendre
wskaźnik rozwojwskaźnik jakości życia wyliczany na podstawie średniej długości życia, wykształcenia ludności, PKB przeliczanego na jednego mieszkańca
wskaźnik fizjologicznej gęstości zaludnienia
commencer à apprendre
liczba osób przypadająca na 1km kwadratowy gruntów rolnych
wspólny rynek
commencer à apprendre
organizacja gospodarcza, w której obowiązuje swoboda prowadzenia działalności gospodarczej, osiedlania się i podejmowania pracy w krajach członkowskich
współczynnik aktywności zawodowej
commencer à apprendre
iloraz aktywnych zawodowo do ludności w wieku 15lat i więcej
współczynnik przyrostu naturalnego
commencer à apprendre
różnica pomiędzy współczynnikiem urodzeń a współczynnikiem zgonów
współczynnik urbanizacji
commencer à apprendre
odsetek ludności zamieszkującej miasta w stosunku do liczby ludności ogółem
współczynnik urodzeń
commencer à apprendre
liczba urodzeń na 1000 mieszkańców w określonym czasie
współczynnik zgonów
commencer à apprendre
liczba zgonów na 1000 mieszkańców w określonym czasie
wtórna eksplozja demograficzna
commencer à apprendre
gwałtowny wzrost liczby ludności związany z dużą liczbą kobiet w wieku rozrodczym
wyżywienie niedostateczne i głodowe
commencer à apprendre
poniżej 2300 kilokalorii i mniej niż 50g białka na dobe
wyżywienie obfite
commencer à apprendre
ponad 2700 kilokalorii i powyżej 80g białka na dobę
wyżywienie skromne (wystarczające)
commencer à apprendre
2300-2700 kilokalorii i 50-80g białka na dobę
zambos
commencer à apprendre
potomek rasy afrykańskiej i amerykańskiej
żyzność gleby
commencer à apprendre
zdolność zaspokajania odżywczych potrzeb żyjących na niej roślin przez dostarczenie składników pokarmowych i wody

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.