dyslalia allalia

definicja orm

termin określający zjawisko wolniejszego wykształcenia się zdolności percepchjnych i ekspresyjnych u dziecka w porównaniu z rówieśnikami, które powoduje że dynamika rozwoju tych zdolności jest odmienna od normalnej... oxe być wywołane różnymi czynnikami

orm diagnoza

określa ogolny stan funkcjonowania komunikacji dziecka. diagnozę możemy postawić kiedy stwierdzamy posługiwanie się mową w stopniu uznawanym za niewłaściwy dla jego wieku, ale jednocześnie nie obserwujemy głębokich nieprawidłowości

sprawności językowa według grabiasa

językowa sprawność systemowa, społeczna, sytuacyjna, pragmatyczna

językowa sprawność systemowa

wyrażona przez stopień opanowania systemu językowego na 3 jego poziomach: fonologicznym, morfologicznym, składniowym

językowa sprawność społeczna

określona przez umiejętność dopasowania wypowiedzi do jej odbiorcy

językowa sprawność sytuacyjna

polega na umiejętności dostosowania wypowiedzi do sytuacji komunikacyjnej

językowa sprawność pragmatyczna

jest zdolnością osiągania celu złożonego przez nadawcę wypowiedzi

zjawisko orm jest analizowane pod kątem

objawów, przyczyn, patomechanizmu i pochodzenia

objawy

moment pojawienia się kolejnych stadiów rozwojowych, przedział czasowy między etapami kształtowania i rozwoju mowy, stopień opanowania języka na wszystkich jego poziomach, które spakty mowy rozwijają się z opóźnieniem, poziom sprawności komunikacyjnej

przyczyny

zewnątrzpochodne i wewnątrzpochodne, tempomat dojrzewania układu nerwowego, zaburzenia rozwojowe, przyczyny mające podłoże psychiczne, somatycznego, będące następstwem patogennych czynników (biologicznych, psychospołecznych)

patomechanizm i pochodzenia

czy zaburzenie pierwotne/ wtórne, na jakim tle opóźnienie powstało, jakie ma konsekwencje dla rozwoju jednostki, czy jest następstwem zaburzenia/ zakłócenia rozwoju, jaki jest wpływ na funkcjonowanie poznawcze i spoleczno- emocjonalne dziecka

co świadczy o orm

liczba, jakość wymawianych dźwięków. zasób słownictwa biernego/ czynnego, umiejętności stosowania słów zastępczych, formy realizacji dźwięków, wymowa głosek w różnych sąsiedztwach fonetycznych i pozycjach w wyrazie, budowa wypowiedzi,

jak ustalić stopień orm

na podstawie badań testowych, wywiadu, obserwacji

ograniczenie zasobu dźwięków wg Kani

większość głosek zastępowana przez t, a, samoglosko e, o zastępowane przez a, spółgłoski dźwięczne realizowane bezdźwięcznie, spółgłoski dentalizowane mogą być zastępowane przez t, d, realizowanie tylko jednego z szeregów

w 7 roku życia trzeba zwrócić uwagę na

kontaminacja, reduplikacje sylab komcowych, akcentowanych, asymilacje (upodobnienia) augumentatywy, używanie sylab początkowych w znaczeniu całego wyrazu, neologizmy dziecięce, nowotwory językowe

augumentatywy

specyficzne zgrubienia wyrazów

kontaminacja

tworzenie nowych wyrazów w połączeniu 2 innych