Dydaktyka

Wartość

• wszystko to co cenne i godne pożądania • to, co stanowi cel dążeń ludzkich • podstawowa kategoria aksjologii

Aksjologia

• nauka o wartościach • zajmuje się badaniem natury wartości, ustalaniem norm i kryteriów • konkretny system wartości

Cele nauczania

• to świadomie założone skutki, jakie społeczeństwo pragnie osiągnąć przez funkcjonowanie systemu kształcenia - W. Okoń

Edukacja

efektywnie służy wielostronnemu rozwojowi ucznia, gdy staje się procesem jego integracji wokół wartości. Jest to możliwe, gdy wartości „przenikają” cały proces kształcenia i wychowania.

Cel

• to do czego się dąży, co się chce osiągnąć • punkt centralny jakiejś akcji

Cele ogólne

wskazują kierunki dążeń

Najważniejszym celem kształcenia

• jest dbałość o integralny rozwój biologiczny, poznawczy, emocjonalny, społeczny i moralny ucznia

Celem edukacji wczesnoszkolnej

jest wspieranie całościowego rozwoju dziecka

Cele kształcenia ogólnego

• wprowadzenie ucznia w świat wartości, współpracy, solidarności, patriotyzmu i szacunku dla tradycji • wskazywanie wzorców postępowania i budowanie relacji społecznych, sprzyjających bezpiecznemu rozwojowi ucznia

¡ Cechy celów ogólnych

• bogactwo znaczeniowe, • zwięzłość, • wieloznaczność, • zawieranie założeń idealizujących, • deklaratywność, • niejasny adresat

¡ Cele operacyjne

• stanowią opis wyników (zamierzonych osiągnięć) które mają być uzyskane i odnoszą się do obserwowalnych zachowań uczniów

¡ Składniki celu operacyjnego

• Zachowanie końcowe określa, co uczeń będzie w stanie zrobić, żeby wykazać, że osiągnął założony cel. Ma stanowić dowód, że uczeń się nauczył (napisze, wymieni, porówna, sklei, zaplanuje, przeprowadzi)

¡ Cechy celów operacyjnych

• jednoznaczność, • wskazywanie sposobu zademonstrowania, że cel został osiągnięty, • odnoszenie się wprost do ucznia, • mobilizowanie ucznia i nauczyciela, • względne ubóstwo znaczenia,

¡ Operacjonalizacja -

proces zamiany celu ogólnego na zespół celów operacyjnych

¡ Przebieg procesu operacjonalizacji

¡ 1. Zapisanie celu w postaci ogólnej ¡ 2. Intuicyjny obraz ucznia osiągającego cel - wyobrażenie populacji wzorcowej ¡ 3. Luźne zapisy celów operacyjnych - burza mózgów ¡ 4. Selekcja luźnych zapisów - próba inscenizacji

¡ Taksonomia celów

hierarchiczna klasyfikacja celów

¡ Hierarchiczność taksonomii

wyższe kategorie mieszczą w sobie kategorie niższe, czyli osiągniecie celu wyższego oznacza też osiągnięcie tego niższego

¡ Taksonomia ABC celów poznawczych

¡ Poziom I - wiadomości • Kategoria A - Zapamiętanie wiadomości Przypominanie sobie pewnych terminów, faktów. Elementarny poziom rozumienia wiadomości. Uczeń nie powinien ich ze sobą mylić.

¡ Zasady operacjonalizacji

• Zachowanie celu ogólnego w pamięci • Umiar w uszczegóławianiu • Poszanowanie osobowości wychowanka • Pełna realizacja celów operacyjnych

¡ Błędy w operacjonalizacji

• Zapominanie o celu ogólnym • Zamknięcie zbioru celów operacyjnych • Zbytnie rozdrobnienie celu • Zaniedbanie realizacji celów operacyjnych

¡ Użyteczność celów operacyjnych wynika z tego, że

• ukierunkowują proces nauczania, uczenia się, • dostarczają kryteriów planowania zajęć, • umożliwiają ocenę skuteczności procesu kształcenia, • stwarzają podstawę porozumienia między nauczycielami i uczniami oraz między samymi nauczycielami.

¡ Funkcje celów

• Koordynująca - nadają właściwą perspektywę działalności edukacyjnej • Regulacyjna - stanowią płaszczyznę odniesienia dla kontroli i oceny wyników tej działalności, motywują do działania nadając mu sens