Biologia

Receptory

Wyspecializowane komórki lub wolne zakończenia nerwowe pobudzane przez bodźce róznego rodzaju

Interoreceptory

Odbierają zmiany zachodzące wewnątrz

Eksteroreceptory

Odbierają zmiany zachodzące na zewnątrz

Fotoreceptory

Odbierają bodźce świetlne, występują w oczach

Mechanoreceptory

Odbierają bodźce mechaniczne, występują w uszach, skórze, mięśniach i stawach

Termoreceptory

Odbierają bodźce termiczne, występują w skórze i naczyniach krwionośnych

Chemoreceptory

Odbierają bodźce chemiczne, występują w jamie nosowej i gardle

Nocyreceptory

Odbierają bodźce bólowe, występują w różnych narządach ciała

Oko

Narząd wzroku

Nabłonek węchowy (Nos)

Narząd węchu

Kubki smakowe

Narząd smaku

Skóra

Narząd dotyku

Ucho

Narząd słuchu

Budowa oka

Gałka oczna, nerw wzrokowy, aparat ruchowy, aparat ochronny

Budowa ściany gałki ocznej

Błona włóknista, błona naczyniowa, siatkówka

Twardówka

Błona włóknista w tylnej części gałki ocznej

Rogówka

Błona włóknista w przedniej części gałki ocznej

Adaptacja oka

Proces przystosowywania się oka do różnych warunków świetlnych

Czopki

Fotoreceptory pozwalające na rozróźnianie barw

Pręciki

Fotoreceptory pozwalające na postrzeganie kształtów i ruchu

Akomodacja oka

Zdolność dostosowanie się oka do wyraźnego widzenia przedmiotów z różnych odległości

Widzenie dalekie

Rozkurcz mięśnia, soczewka się spłaszcza

Widzenie bliskie

Skurcz mięśnia, soczewka się staje bardziej kulista

Widzenie przestrzenne

Ponieważ człowiek ma dwa oczy, otrzymuje dwa obrazy które mózg składa w jeden obraz

Krótkowzroczność

Gdy gałka oczna jest wydłużona, obraz przedmiotów w oddali staje się zamazany

Dalekowzroczność

Gdy gałka oczna jest skrócona, obraz przedmiotów blisko staje się nieostry

Astygmatyzm

Gdy oko nieprawidłowo skupia promienie świetlne w kilku miejscach siatkówki, obraz staje się w pewnych obszarach pola widzenia nieostry

Zaćma

Choroba ograniczająca przepuszczalność pronii świetlnych soczewki

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem

Choroba w której przez uszkodzenie siatkówki wzrok jest uszkodzony lub utracony

Jaskra

Choroba prowadząca do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu zwrokowego, zwężająca pole widzenia

Daltonizm

Zaburzenie które sprawia nieumiejętność rozróżniania niektórych barw

Jak dbać o narząd wzroku?

Właściwe oświetlenie, unikanie wpatrywania się w zbyt bliskie przedmioty, unikanie zanieczyszczeń pyłowych oraz dymu, właściwa dieta

Budowa ucha

Ucho zewnętrzne, ucho środkowe, ucho wewnętrzne

Małżowina uszna

Zbiera falę dźwiękową i kieruje ją do przewodu słuchowego, ucho zewnętrzne

Przewód słuchowy

Kieruje falę dźwiękową na błonę bębenkową, ucho zewnętrzne

Błona bębenkowa

Przekazuje drgania na kosteczki słuchowe, ucho środkowe

Jama bębenkowa

Wzmacnia drgania i przekazuje je do ucha wewnętrznego, ucho środkowe

Trąbka słuchowa

Umożliwia utrzymanie jednakowego ciśnienia powietrza w przewodzie słuchowym, ucho środkowe

Błędnik

Znajdują się w nim komórki receptorowe

Budowa jamy bębenkowej

Młoteczek, kowadełko, strzemiączko

Budowa błędnika kostnego

Ślimak, przedsionek, kanały półkoliste

Budowa błędnika błoniastego

Przewody półkoliste, przewód slimakowy, łagiewka, woreczek

Narząd równowagi

Składa się z woreczka, łagiewki oraz przewodów półkolistych. Znajduje się w uchu wewnętrznym...

Droga którą pokonuje dźwięk w uchu

Małżownia ustna > Przewód słuchowy > Błona bębenkowa > Kosteczki słuchowe > Ślimak

Ruch w płaszczyźnie pionowej

Otolity nie poruszają się przy wyprostowanej postawie ciała, przemieszczają się gdy się schylamy

Ruch w płaszczyźnie pionowej

W bezruchu płyn wypełniający przewody półkoliste nie porusza się, w ruchu obrotowym płyn się przemieszcza

Co powoduje hałas

Zaburzenia działania zmysłu równowagi, zaburzenia pracy układu krążenia, zaburzenia czynności gruczołów dokrewnych, pogorszenie widzenia, zaburzenia funkcjonowania przewodu pokarmowego, zmniejszenie masy ciała potomstwa

Podstawowe smaki

Słony, kwaśny, słodki, gorzki, umami

Komórki smakowe

Chemoreceptory reagujące na substanie w spożywanym płynie/ślinie

Narząd węchu

Nabłonek węchowy znajdujący się w górnej części jamy nosowej

Adaptacja węchu

Przy długim działaniu bodźca wrażliwość receptorów maleje

Ile węchów jest w stanie rozróżnić człowiek?

ok. 10 000

Komórki węchowe

Chemoreceptory reagujące na substancje lotne ropuszczone w śludzie pokrywającym nablonek węchowy