question |
réponse |
"I bought into the story of mirrors and self-recognition hook, line, and sinker," he recalls. commencer à apprendre
|
|
„Zafascynowałem się historią o lustrach i haczyku, żyłce i ciężarku samorozpoznawczym” – wspomina.
|
|
|
Because it is a compelling story commencer à apprendre
|
|
Ponieważ jest to wciągająca historia
|
|
|
to reveal that our close chimpanzee relatives are self-aware commencer à apprendre
|
|
ujawnić, że nasi bliscy krewni szympansy są samoświadomi
|
|
|
The idea that there are other creatures out there for whom we can only access their mental states, their self-consciousness commencer à apprendre
|
|
Pomysł, że istnieją inne istoty, w przypadku których możemy uzyskać dostęp jedynie do ich stanów psychicznych i samoświadomości
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
He ended up devoting years of his life to studying mirrors and higher-order consciousness commencer à apprendre
|
|
Skończyło się na tym, że poświęcił lata swojego życia na studiowanie luster i świadomości wyższego rzędu
|
|
|
the public seems stuck on the scientific tale that drew him in as a teenager commencer à apprendre
|
|
opinia publiczna wydaje się utkwić w naukowej opowieści, która wciągnęła go jako nastolatka
|
|
|
one of the class assignments was to come up with an idea for an experiment commencer à apprendre
|
|
jednym z zadań zajęć było wymyślenie pomysłu na eksperyment
|
|
|
test an animal by secretly marking its face with some kind of non-irritating red dye commencer à apprendre
|
|
przetestuj zwierzę, potajemnie zaznaczając jego pysk jakimś niedrażniącym czerwonym barwnikiem
|
|
|
Most species tend to treat a mirror image as a stranger to be courted or attacked commencer à apprendre
|
|
Większość gatunków ma tendencję do traktowania lustrzanego odbicia jak obcego, z którym należy się zabiegać lub atakować
|
|
|
parakeets will literally interact with themselves in mirrors as though they were seeing another parakeet for their entire lives commencer à apprendre
|
|
papugi będą dosłownie wchodzić w interakcję ze sobą w lusterkach, jakby przez całe życie widziały inną papugę
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
zmieniło się ich nastawienie
|
|
|
Even Charles Darwin once watched, fascinated, as a captive orangutan named Jenny made faces at a mirror. commencer à apprendre
|
|
Nawet Karol Darwin patrzył kiedyś z zafascynowaniem, jak uwięziony orangutan o imieniu Jenny robi miny przed lustrem.
|
|
|
When Gallup anesthetized them and put red dye on their faces, the chimps later woke up commencer à apprendre
|
|
Kiedy Gallup je znieczulił i nałożył na twarz czerwony barwnik, szympansy później się obudziły
|
|
|
News of his findings caused a sensation commencer à apprendre
|
|
Wiadomość o jego odkryciach wywołała sensację
|
|
|
It had quite an impact—much, much greater impact than I anticipated commencer à apprendre
|
|
Wywarło to ogromny wpływ – znacznie, znacznie większy wpływ, niż się spodziewałem
|
|
|
researchers have subsequently tried commencer à apprendre
|
|
badacze próbowali później
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
in a slew of other species—everything from magpies to ants to manta rays commencer à apprendre
|
|
u wielu innych gatunków – od srok, przez mrówki, po manty
|
|
|
consistently and convincingly demonstrated mirror self-recognition commencer à apprendre
|
|
konsekwentnie i przekonująco wykazał lustrzaną samorozpoznanie
|
|
|
cognitive psychologist and marine mammal scientist commencer à apprendre
|
|
psycholog poznawczy i naukowiec zajmujący się ssakami morskimi
|
|
|
Would they race to the mirror afterwards and orient immediately to the place where they've been marked commencer à apprendre
|
|
Czy pobiegliby potem do lustra i od razu skierowali się do miejsca, w którym zostali oznaczeni?
|
|
|
I think that's where the light bulb goes on commencer à apprendre
|
|
Myślę, że to właśnie tam zapala się żarówka
|
|
|
the self-directed behaviour should be sufficient. commencer à apprendre
|
|
samokierowanie powinno wystarczyć.
|
|
|
find the mark too insignificant and uninteresting to investigate further commencer à apprendre
|
|
uznać znak za zbyt nieistotny i nieciekawy, aby zbadać go dalej
|
|
|
without a clear-cut experimental test, it's too easy for researchers to see whatever it is commencer à apprendre
|
|
bez jednoznacznych testów eksperymentalnych badaczom zbyt łatwo jest zobaczyć, cokolwiek to jest
|
|
|
videotapes are kind of like Rorschach tests. commencer à apprendre
|
|
taśmy wideo są trochę jak testy Rorschacha.
|
|
|
But Povinelli, who was once so entranced with Gallup's mirror test commencer à apprendre
|
|
Ale Povinelli, którego kiedyś tak bardzo fascynował test lustra Gallupa
|
|
|
Elephants probably worry less about body cleanliness than primates commencer à apprendre
|
|
Słonie prawdopodobnie mniej martwią się o czystość ciała niż naczelne
|
|
|
They don't generally groom with their trunks commencer à apprendre
|
|
Zwykle nie pielęgnują się za pomocą pni
|
|
|
this self-awareness was an evolutionary leap commencer à apprendre
|
|
ta samoświadomość była skokiem ewolucyjnym
|
|
|
to make inferences about comparable experiences commencer à apprendre
|
|
wyciąganie wniosków na temat porównywalnych doświadczeń
|
|
|
they may have a more sophisticated sense of their own body's movement commencer à apprendre
|
|
mogą mieć bardziej wyrafinowane wyczucie ruchu własnego ciała
|
|
|
concept, a chimp could use a mirror as a tool to examine or groom its body commencer à apprendre
|
|
Według tej koncepcji szympans mógłby używać lustra jako narzędzia do badania i pielęgnacji swojego ciała
|
|
|
monkeys can actually learn to perform this feat commencer à apprendre
|
|
małpy rzeczywiście mogą nauczyć się tego wyczynu
|
|
|
without spontaneously showing signs that they recognize their own reflections commencer à apprendre
|
|
bez spontanicznego okazywania oznak rozpoznania własnych refleksji
|
|
|
when a test comes along that is dressed up in scientific garb like a mirror commencer à apprendre
|
|
kiedy nadchodzi test ubrany w naukowy strój niczym lustro
|
|
|
something kind of disturbing commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
wpatrując się intensywnie
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
how would we know if the animal recognized itself in the mirror? commencer à apprendre
|
|
skąd mielibyśmy wiedzieć, czy zwierzę rozpoznało się w lustrze?
|
|
|
Gallup put the chimps under anesthesia commencer à apprendre
|
|
Gallup podał szympansy w znieczuleniu
|
|
|
to reach up and touch and examine the marks on their faces commencer à apprendre
|
|
aby sięgnąć, dotknąć i zbadać znaki na ich twarzach
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
natychmiast się zorientować
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
unequivocally passes Gallup's mark test commencer à apprendre
|
|
jednoznacznie przechodzi test oceny Gallupa
|
|
|
Povinelli doesn't really buy it. commencer à apprendre
|
|
Povinelli tak naprawdę tego nie kupuje.
|
|
|
you're all bedraggled with sleep in your eyes commencer à apprendre
|
|
wszyscy jesteście mokrzy od snu w oczach
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
|
|
|