question | réponse | |||
---|---|---|---|---|
ośrodkowy układ nerwowy (OUN):
|
mózgowie, rdzeń kręgowy
|
|||
podział rozwojowy mózgowia:
|
kresomózgowie, międzymózgowie, śródmózgowie, tyłomózgowie wtórne (móżdżek i most), rdzeń przedłużony
|
|||
podział kliniczny mózgowia:
|
mózg, pień mózgu, móżdżek
|
|||
kresomózgowie -
|
największa cześć mózgowia, dwie półkule połączone ciałem modzelowatym, istota szara tworzy korę mózgu, istota biała tworzy drogi nerwowe cztery parzyste płaty: czołowy, ciemieniowy, skroniowy i potyliczny
|
|||
międzymózgowie -
|
ukryte pod półkulami kresomózgowia, ważną jego częścią jest podwzgórze, w którym znajdują się ośrodki czynności wegetatywnych (niezależnych od woli) np. termoregulacji, głodu, pragnienia i sytości neurony podwzgórza uwalniają hormony
|
|||
śródmózgowie -
|
część pnia mózgu, są tu m.in. ośrodki reakcji wzrokowych i słuchowych, jest miejscem koordynacji ruchów mimowolnych oraz ruchów szybkich
|
|||
móżdżek -
|
składa się z dwóch półkul połączonych robakiem, są tu ośrodki nerwowe odpowiedzialne za utrzymanie odpowiedniego stanu napięcia mięśni oraz koordynację ruchów
|
|||
most -
|
fragment pnia mózgu położony między śródmózgowiem a rdzeniem przedłużonym, zbudowany z włókien nerwowych i ciał neuronów, pośredniczy w przepływie sygnałów między mózgiem, móżdżkiem i rdzeniem przedłużonym
|
|||
rdzeń przedłużony -
|
część mózgowia, która łączy się z rdzeniem kręgowym, występują skupienia istoty szarej stanowiące ośrodki nerwowe wielu ważnych czynności odruchowych (np. połykanie, kaszel, kichanie), w jego obrębie znajdują się również: ośrodek oddechowy, ośrodek naczynioruchowy, ośrodek regulacji czynności serca
|
|||
objawy uszkodzenia móżdżku:
|
utrata napięcia mięśniowego, zaburzenia koordynacji ruchów, niemożność wykonania w szybkim tempie ruchów naprzemiennych, oczopląs, drżenie mięśni
|
|||
liberyny -
|
substancje hormonalne podwzgórza pobudzające działanie przysadki
|
|||
statyny -
|
substancje hormonalne podwzgórza hamujące działanie przysadki
|
|||
istota szara -
|
zbudowana z ciał komórek nerwowych
|
|||
istota biała -
|
zbudowana z włókien nerwowych
|
|||
prawa półkula -
|
orientacja w przestrzeni, zapamiętywanie, odtwarzanie oraz porównywanie wrażeń wzrokowych i słuchowych, zdolności artystyczne
|
|||
lewa półkula -
|
zapamiętywanie, rozumienie oraz odtwarzanie mowy, także w formie pisemnej
|
|||
kora ruchowa -
|
ośrodki kontrolujące pracę mięśni szkieletowych (tylna część płata czołowego)
|
|||
kora czuciowa -
|
zbiera informacje z receptorów czucia, dotyku, ucisku, rozciągania, temperatury i bólu rozmieszczonych po całym ciele (płat ciemieniowy)
|
|||
kora wzrokowa -
|
płat potyliczny
|
|||
kora słuchowa -
|
płat skroniowy
|
|||
kora kojarzeniowa -
|
wszystkie płaty
|
|||
ośrodek oddechowy -
|
reguluje czynność oddechową - pobudzany przez wzrost CO2 we krwi
|
|||
ośrodek naczynioruchowy -
|
reguluje ciśnienie i tempo przepływu krwi przez wpływ na zmianę średnicy naczyń krwionośnych
|
|||
ośrodek regulacji czynności serca -
|
zwiększa częstość skurczów serca
|
|||
układ limbiczny -
|
odpowiada za zachowania i emocje, ma znaczenie w motywacji oraz zachowaniach seksualnych, bierze udział w regulacji stanów snu i czuwania, kontroluje pobieranie pokarmu reakcje zachodzące w układzie limbicznym mają wpływ na proces zapamiętywania, kształtowania osobowości oraz podejmowania decyzji
|
|||
hipokamp -
|
tworzenie i odtwarzanie pamięci długotrwałej, udział w procesie uczenia się
|
|||
zakręt hipokampa -
|
tworzenie i odtwarzanie pamięci przestrzennej
|
|||
ciało migdałowate -
|
analiza emocjonalnych doświadczeń i wysyłanie sygnału o niebezpieczeństwie, kontrola emocji i zachowań seksualnych
|
|||
ciało suteczkowate -
|
proces zapamiętywania informacji
|
|||
część podwzgórza -
|
kierowanie zachowaniem, regulowanie reakcji obronnych, zachowań seksualnych, przyjmowania pokarmu
|
|||
zakręt obręczy -
|
ocena zachowań, tworzenie i odtwarzanie pamięci emocjonalnej
|
|||
sklepienie -
|
przekazywanie informacji między hipokampem a podwzgórzem
|
|||
część wzgórza -
|
kontrola stanu czuwania i snu, udział w procesach zapamiętywania i uczenia się
|
|||
rdzeń kręgowy -
|
przebiega w kanale kręgowym, ciągnie się od rdzenia przedłużonego do drugiego kręgu lędźwiowego (45cm), przewodzi impulsy w obie strony i uczestniczy w odruchach bezwarunkowych pięć części: szyjna, piersiowa, lędźwiowa, krzyżowa i guziczna
|
|||
budowa rdzenia kręgowego -
|
zbudowany z istoty szarej i położonej na zewnątrz niej istoty białej, wzdłuż centralnej części rdzenia przebiega wypełniony płynem mózgowo-rdzeniowym kanał środkowy, który łączy się z komorami w obrębie mózgowia
|
|||
płyn mózgowo-rdzeniowy -
|
przesącz osocza krwi z sieci włosowatych naczyń krwionośnych powstający w komorach mózgu zawiera niewielkie ilości białka, glukozy, jony potasowe oraz duże ilości jonów chlorkowych i sodowych, a także śladowe ilości limfocytów i monocytów
|
|||
funkcje płynu mózgowo-rdzeniowego:
|
-tworzy warstwę ochronną OUN -zapewnia równomierny rozkład ciśnienia w jamie czaszki -odżywia neurony i usuwa produkty ich metabolizmu
|
|||
opona twarda -
|
składa się z dwóch warstw: zewnętrznej zrośniętej z okostną i wewnętrznej przylegającej do opony pajęczej, pomiędzy nimi znajdują się zatoki żylne
|
|||
opona pajęcza (pajęczynówka) -
|
jest najcieńszą z opon. Pomiędzy nią a kolejną błoną znajduje się jama podpajęczynówkowa - przestrzeń wypełniona płynem mózgowo-rdzeniowym
|
|||
ziarnistości pajęczynówki -
|
wybrzuszenia wnikające do zatok żylnych, które odgrywają ważną rolę we wchłanianiu płynu mózgowo-rdzeniowego do krwi
|
|||
przestrzeń podpajęczynówkowa -
|
jest wypełniona płynem mózgowo-rdzeniowym
|
|||
opona miękka -
|
przylega bezpośrednio do powierzchni mózgowia, wnikając w bruzdy i zagłębienia. Zawiera liczne tętnice i naczynia krwionośne
|
|||
zatoka żylna -
|
odgrywa ważną rolę w chłodzeniu mózgu
|