Wszystkie paremie łac - pol

 0    111 fiche    nev
Imprimer jouer consultez
 
question réponse
Non ex regula ius sumatur, sed ex iure quod est regula fiat
commencer à apprendre
Reguły nie tworzą prawa, lecz się z niego wywodzą
Non est regula quin fallit
commencer à apprendre
Nie ma reguły, która nie potrafi wprowadzić w błąd
Omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subverti potest
commencer à apprendre
Wszelka definicja w prawie prywatnym [cywilnym] jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej obalić
Ius est ars boni et aequi
commencer à apprendre
Prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne
Ius est facultas agendi
commencer à apprendre
Prawo to możliwość działania
Ius civile vigilantibus scriptum est
commencer à apprendre
Prawo prywatne jest napisane dla osób starannych
Ius ex facto oritur
commencer à apprendre
Prawo powstaje ze stanu faktycznego
Ius privatum sub tutela iuris publici latet
commencer à apprendre
Prawo prywatne jest pod opieką prawa publicznego
Ius naturae est immutabile
commencer à apprendre
Prawo natury jest niezmienne
Lex semper dabit remedium
commencer à apprendre
Ustawa zawsze da środek zaradczy
Lex semper loquitur
commencer à apprendre
Ustawa zawsze mówi
Lex spectat naturae ordinem
commencer à apprendre
Ustawa uwzględnia porządek natury
Lex uno ore omnes alloquitur
commencer à apprendre
Ustawa przemawia jednym głosem do wszystkich
Lex est quod populus iubet atque consituit. Plebiscitum est, quod plebs iubet atque constituit
commencer à apprendre
Ustawą jest to, co lud nakazuje i ustanawia. Uchwałą zgromadzenia plebejskiego jest to, co plebs nakazuje i postanawia
Summum ius, summa iniuria
commencer à apprendre
Najściślejsze prawo to najwyższe bezprawie
Dura lex sed lex
commencer à apprendre
Twarde prawo, ale prawo
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi
commencer à apprendre
Sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznawania tego, co się komu należy
Lex retro non agit
commencer à apprendre
Ustawa [prawo] nie działa wstecz
Lex severior poenans retro non agit
commencer à apprendre
Surowsza ustawa karna nie działa wstecz
Lex in praeteriutum indulgat, in futurum vetat
commencer à apprendre
Ustawa co do przeszłości wybacza, na przyszłość zakazuje
Cum lex in praeteritum quid indulgat, in futurum vetat
commencer à apprendre
Jeżeli ustawa pobłaża czemuś w przeszłości, na przyszłość zakazuje
Lex prospicit non respicit
commencer à apprendre
Ustawa patrzy do przodu, nie wstecz
Lex mitior, lex benignior retro agere potest
commencer à apprendre
Ustawa karna łagodniejsza może działać wstecz
Aequitas non facit ius, sed iuri auxiliatur
commencer à apprendre
Słuszność nie stanowi prawa, lecz prawo wspomaga
Ius respicit aequitatem
commencer à apprendre
Prawo ma na względzie słuszność
Aequitas sequitur legem
commencer à apprendre
Słuszność podąża za ustawą
In omnibus quidem, maxime tamen in iure, aequitas spectanda est
commencer à apprendre
We wszystkim wprawdzie, szczególnie zaś w prawie, należy mieć na względzie słuszność
Hominum causa omne ius constitutum sit
commencer à apprendre
Wszelkie prawo powinno być stanowione ze względu na człowieka
Ubi ius, ibi remedium
commencer à apprendre
Gdzie prawo, tam i środek do jego realizacji
Ubi remedium, ibi ius
commencer à apprendre
Gdzie środek do realizacji, tam uprawnienie
De maiore et minore non variant iura
commencer à apprendre
Prawa nie zmieniają się w zależności od większego lub mniejszego znaczenia osoby
Questio fit de legibus non de personie
commencer à apprendre
Rzecz w tym, jakie są prawa, a nie jakie osoby
Inde datae leges, ne fortior omnia posset
commencer à apprendre
Prawa dane są po to, aby silniejszy nie mógł wszystkiego
In iudiciis non est acceptio personarum
commencer à apprendre
W sądach nie należy mieć względu na osoby
Lex non obligat nisi promulgata
commencer à apprendre
Ustawa nie obowiązuje, jeżeli nie jest ogłoszona
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
commencer à apprendre
W takich samych okolicznościach należy stosować takie samo rozwiązanie prawne
Cuius est condere, eius set abrogare
commencer à apprendre
Kto może stanowić [prawo], ten może [je] uchylić
Eius est tollere legem, cuius est condere
commencer à apprendre
Ten może znieść ustawę, kto może ją ustanowić
Lex lege tollitur
commencer à apprendre
Ustawa znosi ustawę
Abrogata lege abrogante non reviviscit lex abrogata
commencer à apprendre
Uchylenie ustawy uchylającej ustawę nie przywraca mocy obowiązującej uchylonej ustawy
Cessante ratione legis, cessat ipsa lex
commencer à apprendre
Gdy ustaje przyczyna wydania ustawy, traci moc i sama ustawa
Ad ea, quae frequentius accidunt, iura adaptantur
commencer à apprendre
Prawa dostosowuje się do tych przypadków, które zdarzają się często
De minimis non curat lex
commencer à apprendre
Ustawy nie troszczą się o drobiazgi
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
commencer à apprendre
W ustawach lepsza jest prostota niż zawiłość
Legem brevem esse oportet
commencer à apprendre
Ustawa powinna być zwięzła
Leges ad omnibus intellegi debent
commencer à apprendre
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
commencer à apprendre
Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich
Applicatio est vita regulae
commencer à apprendre
Stosowanie [prawa] jest życiem normy prawnej
De similibus idem est iudicium
commencer à apprendre
W podobnych sprawach powinno zapadać podobne rozstrzygnięcie
Iudex est lex loquens
commencer à apprendre
Sędzia jest mówiącą ustawą
Consuetudo certa esse debet
commencer à apprendre
Zwyczaj powinien być trwały
Inveterata consuetudo pro lege servatur
commencer à apprendre
Utrwalony zwyczaj stosuje się jak prawo
Consuetudo est optima legum interpres
commencer à apprendre
Zwyczaj jest najlepszą wykładnią ustawy
Consuetudinis ususque longaevi non vilis auctoritas est, verum non usque adeo sui valitura momento, ut aut rationem vincat aut legem
commencer à apprendre
Powaga zwyczaju i długotrwałej praktyki nie jest mała, jednak nie aż tak duża, by mogła uchylić rozsądek lub ustawę
Ex non scripts ius venit, quod usus comprobavit. Nam diuturni mores consensu utentium comprobati legem imitantur
commencer à apprendre
Prawem niepisanym jest to, które zostało potwierdzone przez stosowanie. Albowiem długotrwałe zwyczaje, potwierdzone przez zgodę stosujących je, przybierają postać prawa
Inveterata consuetudo pro lege non immerito custoditur, et hoc est ius, quod dicitur moribus constitutum
commencer à apprendre
Słusznie przestrzega się od dawna istniejącego zwyczaju na równi z ustawą, jest to właśnie prawo, o którym się mówi, że powstało ze zwyczaju
Clara non sunt interpretanda
commencer à apprendre
Jasne wyrażenia nie wymagają interpretacji
Apices iuris non sunt iura
commencer à apprendre
Sztuczki prawne nie stanowią prawa
A verbis legis non est recedendum
commencer à apprendre
Należy trzymać się słów ustawy
Benigius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum
commencer à apprendre
Ustawy są wtedy właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem
commencer à apprendre
Znać ustawy to nie przyswoić sobie ich słowa, ale znać ich treść i moc działania
Eius est interpretari leges, cuius est condere
commencer à apprendre
Do interpretacji prawa upoważniony jest ten, kto je stanowi
Exceptio est strictissimae interpretationis
commencer à apprendre
Wyjątek powinien być interpretowany ściśle
Exclusa censentur omnia, quae lex enumerando non inclusit
commencer à apprendre
Należy uznać za wyłączne to wszystko, czego ustawa wyliczając, nie włączyła
Expressio specialis omnem impedit extensionem
commencer à apprendre
Dokładne wyrażenia wykluczają wykładnię rozszerzającą
Fictio non operatur ultra casum fictium
commencer à apprendre
Fikcja nie wywiera skutków prawnych poza przypadkiem, dla którego została ustanowiona
Incivile est nosi tota lege perspecta una aliqua particula eius proposita iudicare vel respondere
commencer à apprendre
Nieprawidłowe jest wydawanie wyroku lub opinii prawnej bez uwzględnienia całości ustawy, na podstawie jednego jej fragmentu
Minime sunt mutanta, quae interpretationem certam sempre habuerunt
commencer à apprendre
Jak najmniej należy zmieniać to, co zawsze miało jednoznaczną interpretację
Verba cum effectu accipienda
commencer à apprendre
Słowa należy rozumieć zgodnie z ich znaczeniem
Lex posteriori derogat legi priori
commencer à apprendre
Ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
Lex specialis derogat legi generali
commencer à apprendre
Ustawa szczegółowa uchyla ustawę ogólną
Lex superior derogat legi inferiori
commencer à apprendre
Ustawa wyższa uchyla ustawę niższą
Lex posteriori generalis non derogat legi priori specialis
commencer à apprendre
Ustawa późniejsza ogólna nie uchyla ustawy wcześniejszej szczegółowej
Ab initio nullum semper nullum
commencer à apprendre
To co od początku jest nieważne, jest zawsze nieważne
Acta publica probant se ipsa
commencer à apprendre
Dokumenty urzędowe świadczą same za siebie
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
commencer à apprendre
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami [osób] prywatnych
Male enim nostro iure uti non debemus
commencer à apprendre
Nie powinniśmy bowiem źle korzystać z naszego prawa
Non omne quod licet honestum est
commencer à apprendre
Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
Nemo de domo sua extrahi debet
commencer à apprendre
Nikogo z własnego domu nie można zabierać siłą
Plus valet quo actum quam quod simulatum
commencer à apprendre
Większe znaczenie ma czynność dokonana faktycznie niż symulowana
Factum executoris factum partis
commencer à apprendre
Czynność przedstawiciela jest czynnością strony
In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt
commencer à apprendre
Przy zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa
Obligatio est iuris vinculum quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iura
commencer à apprendre
Zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia pewnej rzeczy według praw naszego państwa
Obligationum substantia non in eo consistit, ut aliquod corpus nostrum aut servitutem nostram faciat, sed ut alium nobis obstringat ad dandum aliquid vel faciendum vel praestandum
commencer à apprendre
Istota zobowiązania polega na tym, aby jakąś rzecz lub służebność uczynić naszą, lecz aby zmusić kogoś do dania nam czegoś albo do czynienia, albo do świadczenia [innego rodzaju]
Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis
commencer à apprendre
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, ale wykonanie przymusowe
Pacta sunt servanda
commencer à apprendre
Umów należy dotrzymywać
Pacta standum est
commencer à apprendre
Umów należy dotrzymywać
Pacta dant legem contractui
commencer à apprendre
Ustalenia nadają umowie moc ustawy
Pactum est duorum consensus atque conventio
commencer à apprendre
Umowa to zejście się porozumień dwóch stron
Rei appellatio est causa et iura continentur
commencer à apprendre
Nazwą „rzecz” objęte są zarówno stosunki prawne jak i prawa
Proprietatis dominus plenam in re potestatem habet
commencer à apprendre
Właściciel ma pełną władzę nad rzeczą
Res perit suo domino
commencer à apprendre
Rzecz przypada samemu właścicielowi
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet
commencer à apprendre
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada
Numquam nuda traditio transfert dominium
commencer à apprendre
Samo wydanie rzeczy nie przenosi własności
Traditionibus et usucapionibus dominia rerum, non nudis pactis transferuntur
commencer à apprendre
Własność rzeczy przenosi się przez wręczenia i zasiedzenia, a nie przez gołe umowy
Suae rei empatio non valet
commencer à apprendre
Kupno rzeczy własnej nie ma prawnego znaczenia
Vim vi repellere licet
commencer à apprendre
Siłę wolno odeprzeć siłą
Separata esse debet possessio a proprietate
commencer à apprendre
Powinno oddzielać się posiadanie od własności
Possessio non est iuris, sed facti
commencer à apprendre
Posiadanie nie jest prawem, lecz stanem faktycznym
Nemo sibi ipse causa possessionis mutare potest
commencer à apprendre
Nikt nie może sam sobie zmienić podstawy posiadania
Possessionem adquirimus et animo et corpore
commencer à apprendre
Posiadanie nabywamy przez fizyczne objęcie rzeczy i zamiar zatrzymania jej dla siebie
Rei commodatae et possessionem et proprietatem retinemus
commencer à apprendre
Na użyczonej rzeczy zatrzymujemy posiadanie i własność
Nam hoc natura aequum est neminem cum alterius detrimento fieri locupletiorem
commencer à apprendre
Słuszne jest, aby nikt nie wzbogacał się z cudzej straty
Nam videri me dolum malum facere, qui ex aliena iactura lucrum quaeram
commencer à apprendre
Uważam za działającego podstępnie [bezprawnie] tego, kto czerpie korzyść ze szkody drugiego
Dolum malum facit qui ex aliena iactura lucrum quaerit
commencer à apprendre
Działa podstępnie, kto próbuje osiągnąć zysk z cudzego niepowodzenia
Hereditas nihil aliud est, quam successio in uniwersum ius, quod defunctus habuerit
commencer à apprendre
Dziedziczenie jest wejściem w ogół praw zmarłego
Pactum de successione futura est illicitum
commencer à apprendre
Umowa o dziedziczenie przyszłe jest zabroniona
Nemo plus commodo heredi suo relinquit, quam ipse habuit
commencer à apprendre
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam ma
Hereditatis appellatio sine dubio continet etiam damno sam hereditatem
commencer à apprendre
Określenie „spadek” obejmuje niewątpliwie także spadek nadmiernie zadłużony
Crimina morte extinguuntur
commencer à apprendre
Przestępstwa wygasają na skutek śmierci sprawcy
Fructus omnes augent hereditatem
commencer à apprendre
Wszystkie pożytki powiększają spadek

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.