witaminki

b1

tiamina

b2

ryboflawina

b3

pp, niacyna

b6

pirydoksyna

b12

kobalamina

h

biotyna

c

kwas askorbinowy

MHC

główny układ zgodności tkankowej, glikoproteiny błonowe

makrofagi

żerne, lizosomy (enzymy hydrolityczne), z monocytow, prezentują antygen

Neutrofile

fagocytoza bakterii, enzymy przeciwbakteryjne i je rozkładające, kilkanaście bakterii/kilka min

Eozynofile

pasożyt zwierzęce, pobudzanie wydzielania śluzu

Bazofile

reakcje alergiczne i zapalne, histamina, serotonina, heparyna (przeciwzakrzepowe)

mastocyty

tkanka łączna właściwa, reakcje zapalne i alergiczne, histamina

komórki dendrytyczne

żerne, antygen

limfocyty T

dojrzewają w grasicy, receptory TCR, Tc (cytotoksyczne) rozpoznają obcy antygenu i niszczą komórkę Th (pomocnicze) aktywują limfocyty B

limfocyty B

dojrzewają w szpiku kostnym, receptory BCR, prezentują antygen, przeksztalcenie w plazmocyty produkujące przeciwciała, komórki pamięci

komórki NK

naturalni zabójcy, rozpoznają i niszczą nieprawidłowe komórki, peryforyna (nisczy błony komórkowe), granzymy (rozkładają białka cytozolowe i jądrowe, rozpoczynają apoptozę

przeciwciala

glikoproteiny

IgG

osocze, tkanki, przenikają przez łożysko, główne przeciwciała

IgA

wydzieliny błon śluzowych, chronią w miejscu występowania

IgM

limfocyty B, osocze, wczesne stadia reakcji odpornosciowej

IgD

limfocyty B, różnicowanie limfocytów B

IgE

tkankiz uwalnianie histaminy z mastocytów, zwalczanie pasożytów

Białko CRP

białko ostrej fazy, aktywuje układ dopełniacza, syntetyzowane w wyniku: uszkodzenia tkanek, zakażenia, nowotworu, stężenie CRP podczas infekcji bakteryjnych znaczenie wzrasta

Cytokiny

peptydy białka, funkcja regulacyjna, łączą sie z komórkami i aktywują szlaki sygnałowe

interleukiny

stymulują procesy krwiotwórcze, reakcje zapalnez aktywność limfocytów, gojenie ran, regeneracja tkanek

interferony

hamują procesy krwiotwórcze, obrona przeciwwirusowa, obrona przeciwnowotworowa

chemokiny

dojrzewanie leukocytów, przemieszczanie leukocytów do miejsca zakażenia, aktywowanie komórek odpornościowych

Histamina

zwężenie dróg oddechowych, rozszerzenie naczyń krwionośnych, zwiększenie przepuszczalności małych naczyń krwionośnych, pobudzenie zakończeń nerwowych, zwiększenie wydzielania śluzu w drogach oddechowych

impuls elektryczny serca

zatokowo-przedsionkowy, przedsionkowo-komorowy, pęczek przedsionkowo-komorowy, włókna Purkiniego

hemocyjanina

miedź, mięczaki, stawonogi, szaroniebieska

Homoerytryna

żelazo, pierścienice morksie, purpuroczerwona

Chlorokruoryna

żelazo, pierścienice morskie, zielona

Chlorokruoryna

żelazo, pierścienice morskie, zielona

Hemoglobina

żelazo, kręgowce, pierścienice, czerwona