Vocabularium legali latino

 0    112 fiche    kasiawojs
Imprimer jouer consultez
 
question réponse
fontes iuris
commencer à apprendre
źródła powstania prawa
fontes iuris
commencer à apprendre
źródła poznania prawa
iuxta/contra/praeter (in fraudem legis) legem
commencer à apprendre
zgodnie/przeciwko/w celu obejścia prawa
ratio legis
commencer à apprendre
cel ustawy (co kierowało ustawodawcą)
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
commencer à apprendre
Gdzie ten sam cel ustawy, tam ta sama ustawa
votum separatum
commencer à apprendre
zdanie odrębne sędziego od wyroku lub uzasadnienia wyroku
qou iure
commencer à apprendre
według jakiego prawa? trzeba ocenić daną osobę/sytuację
de iure
commencer à apprendre
według prawa
de facto
commencer à apprendre
w rzeczywistości
ipso iure
commencer à apprendre
z mocy samego prawa
ubi societas ibi ius
commencer à apprendre
gdzie społeczeństwo, tam prawo
ex nihilo
commencer à apprendre
z niczego
mos maiorum
commencer à apprendre
zwyczaje naszych przodków
longa consuetudo
commencer à apprendre
długi zwyczaj
summum ius - summa iniuria
commencer à apprendre
najwyższe prawo najwyższym bezprawiem
dura lex sed lex
commencer à apprendre
twarde prawo, ale prawo
adiuvandi/supplendi/corrigendi iuris civilis gratia
commencer à apprendre
w celu wspomagania/uzupełniania/korygowania prawa obywatelskiego
publicum ius est quod ad statum rei Romanae spectat, privatum ius est quod ad singulorum utilitatem spectat
commencer à apprendre
prawo publiczne odnosi się do interesu i korzyści państwa, prawo prywatne do interesu, korzyści jednostki
ius est ars boni et aequi
commencer à apprendre
prawo jest sztuką stosowania tego, co dobre i słuszne
utriusque iuris
commencer à apprendre
oba prawa, ius civile + ius canonicum
ius cogens/ius dispositivum
commencer à apprendre
prawo bezwzględnie/względnie wiążące
ius particulare/ius universale
commencer à apprendre
prawo partykularne/prawo powszechne
ignoranta iuris nocet (non exculpant)
commencer à apprendre
nieznajomość prawa szkodzi (nie usprawiedliwia)
ignorantia facti non nocet
commencer à apprendre
nieznajomość faktów nie szkodzi
glossa marginalis/interlinealis/ordinaria
commencer à apprendre
glosy na marginesie/między wierszami/zwyczajne (Accursiusa)
forum Romanum
commencer à apprendre
rynek (sąd)
Ecclesia vivit lege Romana
commencer à apprendre
Kościół żyje prawem rzymskim
neminem captivabimus nisi iure victum
commencer à apprendre
nikogo nie uwięzimy bez wyroku sądowego (przywilej jedleńsko-krakowski)
lex perfecta
commencer à apprendre
sankcja nieważności czynności prawnej
lex minus quam perfecta
commencer à apprendre
sankcja represyjna
lex plus quam perfecta
commencer à apprendre
sankcja nieważności i represyjna
lex imperfecta
commencer à apprendre
ani sankcja nieważności ani represyjna
per analogiam/a contrario/a fortiori
commencer à apprendre
(wnioskowanie) z podobieństwa/z przeciwieństwa/"z silniejszego"
analogia legis/iuris
commencer à apprendre
z podobieństwa danej ustawy (w obrębie jednego aktu prawnego)/z podobieństwa całego systemu prawnego
a maiore ad minus
commencer à apprendre
jeśli komuś wolno więcej, to tym bardziej wolno mu mniej
a minore ad maius
commencer à apprendre
jeśli komuś nie wolno czegoś mniej, to tym bardziej nie wolno czegoś więcej
praesumptio facti
commencer à apprendre
domniemanie faktu, wynika z doświadczenia życiowego
praesumptio iuris tantum
commencer à apprendre
domniemanie prawne wzruszalne (możliwe do obalenia, np. ojcostwa, niewinności)
praesumptio iuris ac de iure
commencer à apprendre
domniemanie prawne niewzruszalne (nie wolno obalić przeciwdowodem, np. wiarygodności ksiąg wieczystych)
lex posterior derogat legi priori
commencer à apprendre
ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
lex specialis derogat legi generali
commencer à apprendre
ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
lex posterior generalis non derogat legi priori speciali
commencer à apprendre
późniejsza ustawa ogólna nie uchyla wcześniejszej ustawy szczególnej
lex retro non agit
commencer à apprendre
ustawa nie działa wstecz (nieretroakcja przepisów prawa)
desuetudo
commencer à apprendre
odzwyczajenie, wyjście z użycia
de lege lata
commencer à apprendre
ustawa uchwalona w przeszłości, stosowana przy komentarzach, omawianiu stanu obecnego
de lege ferenda
commencer à apprendre
przepisy, które należy uchwalić, coś powinno być zrobione, postulat
legem ferre
commencer à apprendre
uchwalać ustawę (ferre - nieść)
erga omnes/inter partes
commencer à apprendre
wobec wszystkich/między stronami
da mini factum, dabo tibi ius
commencer à apprendre
ty daj mi fakty, ja dam ci prawo
iura novit curia
commencer à apprendre
sąd zna prawo
sensu stricto/sensu largo
commencer à apprendre
ścisły sens/sens
clara non sunt interpretanda
commencer à apprendre
tego co jest jasne nie należy poddawać interpretowacji
ex definitione
commencer à apprendre
z definicji
qui suo iure utitur, neminem laedit
commencer à apprendre
kto korzysta z własnego prawa, nikomu nie szkodzi
prior tempore potior iure
commencer à apprendre
pierwszy w czasie mocniejszy w prawie
expressis verbis
commencer à apprendre
dosłownie, dobitnie, dosadnie
numerus clausus
commencer à apprendre
katalog o charakterze zamkniętym, wyczerpującym, którego nie można rozszerzyć
prima facie
commencer à apprendre
na pierwszy rzut oka
inter vivos/morti causa
commencer à apprendre
między żyjącymi/na wypadek śmierci (dot. skuteczności prawnej)
causa solvendi
commencer à apprendre
przyczyna polegająca na zwolnieniu się z długu (lub innego obowiązku)
causa donandi
commencer à apprendre
przyczyna polegająca na dokonaniu dla innej osoby przysporzenia nieodpłatnego, np. darowizna
causa obligandi vel acquirendi
commencer à apprendre
przysporzenie w celu nabycia jakiegoś prawa
per facta concludentia
commencer à apprendre
oświadczenie woli
forma ad solemnitatem
commencer à apprendre
forma czynności prawnej zastrzeżona pod regułą nieważności
forma ad probationem
commencer à apprendre
forma czynności prawnej zastrzeżona rygorem dla celów dowodowych
forma ad eventum
commencer à apprendre
forma czynności prawnej zastrzeżona nie wywołaniem dodatkowego skutku prawnego, zastrzeżona odpowiednią datą
essentialia negotii
commencer à apprendre
elementy, które konstytuują czynność prawną, są konieczne do zawarcia umowy
naturalia negotii
commencer à apprendre
elementy, które wynikają z zasad słusznego obrotu, są już wpisane w czynność prawną
accidentalia negotii
commencer à apprendre
elementy modyfikujące treść czynności prawnej, jak termin, warunek
conditio sine qua non
commencer à apprendre
warunek konieczny
dies a quo/ad quem
commencer à apprendre
termin początkowy(zawieszający)/termin końcowy (rozwiązujący)
simulatio
commencer à apprendre
czynność prawna pozorowana -> nieważna
resertvatio mentalis
commencer à apprendre
jedna strona zawiera umowę, mimo, że tego nie chce -> nie ma znaczenia dla ważności
error
commencer à apprendre
błąd co do prawa -> nie ma wpływu na ważność, ignorantia iuris nocet
error facti
commencer à apprendre
błąd co do faktów -> może unieważnić czynność prawną, jeśli jest usprawiedliwiony
dolus
commencer à apprendre
podstęp, błąd uwarunkowany przez osobę trzecią -> można było uchylić się od negatywnych skutków czynności - exceptio lub wymazać czynność prawną
metus
commencer à apprendre
groźba -> czynność można wzruszyć/zaczepić, exceptio
conversio
commencer à apprendre
traktujemy daną czynność prawną tak, jakby była ok dzięki zamianie
konwalidacja
commencer à apprendre
spełnienie brakującej przesłanki
ex tunc/ex nunc
commencer à apprendre
czynność jest ważna od momentu zawarcia/od momentu dokonania konwalidacji (od teraz)
ratihabitio
commencer à apprendre
zatwierdzenie czynności prawnej przez osobę uprawnioną
negotium claudicans
commencer à apprendre
czynność prawna kulejąca
computatio civilis/a momento ad momentum
commencer à apprendre
cywilny sposób obliczania (dni)/od danego momentu (24 h)
verba legis
commencer à apprendre
słowa ustawy
res omnium communes
commencer à apprendre
rzeczy wspólne dla wszystkich
superficies solo cedit
commencer à apprendre
to, co trwale zostaje połączone z gruntem, przypada właścicielowi
iura in re aliena
commencer à apprendre
prawa na rzeczy cudzej, ograniczone prawa rzeczowe, chronione erga omnes
actio in rem
commencer à apprendre
skarga, która chroni prawo władcze erga omnes
ius possidenti
commencer à apprendre
prawo posiadnania
ius disponendi
commencer à apprendre
prawo do korzystania, używania rzeczy: pożyczania, użyczania, zastawu, służebności, ograniczenia sobie praw
ius utendi: abutendi i fruendi
commencer à apprendre
prawo do zużywania: zniszczenia i czerpania pożytków z rzeczy
ius infinitum
commencer à apprendre
prawo nieograniczone do własności
nemo plus iuris ad alium transfere potest quam inse habet
commencer à apprendre
Nikt nie może przenieść na inną osobę więcej praw niż sam posiada
accessio temporis/possessionis
commencer à apprendre
doliczenie czasu/posiadania do zasiedzenia
in atatu usucapendi
commencer à apprendre
w drodze do zasiedzenia
condominium pro indivisio
commencer à apprendre
współwłasność w częściach idealnych (ułamkowych) - pro divisio konkretnie coś
rei vindicatio
commencer à apprendre
skarga wydobywcza, przysługuje właścicielowi, który został pozbawiony posiadania
actio negatoria
commencer à apprendre
powództwo negatoryjne, zanegowanie czyjegoś prawa do czegoś
non facere/pati
commencer à apprendre
nic nie robić / znosić (służebność, np. na naszym gruncie)
confusio
commencer à apprendre
zlanie się (osoby właściciela gruntu władnącego z gruntem służebnym)
ususfructus
commencer à apprendre
użytkowanie (korzystanie i pobieranie pożytków, ściśle osobiste - wygasa wraz ze śmiercią)
servitus in faciendo conistere nequit
commencer à apprendre
służebność nie może polegać na działaniu
nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest
commencer à apprendre
nikt nie może sam dla siebie zmienić podstawy posiadania
corpus
commencer à apprendre
fizyczne posiadanie rzeczy "w ręku"
animus
commencer à apprendre
wola zatrzymania rzeczy dla siebie
animus rem sibi habendi
commencer à apprendre
chęć posiadania rzeczy dla siebie
animus possidendi pro alieno
commencer à apprendre
detencja, dzierżenie rzeczy dla kogoś
possessio vitiosa - non vitiosa
commencer à apprendre
posiadanie nabyte w sposób wadliwy - nie wadliwe
traditio brevi manu
commencer à apprendre
na podstawie samej umowy dotychczasowy detentor staje się posiadaczem
constitutum possessorium
commencer à apprendre
dotychczasowy posiadacz staje się posesorem, a właściciel jeszcze nie ma rzeczy fizycznie
longa manu traditio
commencer à apprendre
przeniesienie posiadania w formie wydania dokumentów lub środków do rzeczy, jeśli rzecz jest odległa
traditio corporalis
commencer à apprendre
forma przeniesienia, polegająca na wydaniu rzeczy

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.