Uklad kostny

 0    125 fiche    dariakarczewska
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
Anatomia
commencer à apprendre
z gr. anatomē „sekcja (zwłok), krajanie, dział biologii, nauka zajmująca się badaniem budowy organizmów.
Tworca medycyny
commencer à apprendre
Hipokrates, który żył w Grecji między rokiem 460 a 360 p.n.e.
Anatomia dzieli sie na:
commencer à apprendre
prawidłową, patologiczną, topograficzną, radiologiczną
Anatomia prawidlowa
commencer à apprendre
przedmiotem zainteresowań są zdrowe organizmy
Anatomia patologiczna
commencer à apprendre
służy do opisania zmian w chorych narządach
Anatomia topograficzna
commencer à apprendre
przedmiotem zainteresowań jest ułożenie narządów w ciele i względem siebie
Anatomia radiologiczna
commencer à apprendre
opisuje ciało człowieka na podstawie zdjęć radiologicznych
Organizm człowieka składa się z
commencer à apprendre
głowy, szyi, tułowia i dwóch par kończyn
Nasze cialo buduja:
commencer à apprendre
budują komórki, które tworzą narządy
Współpracujące ze sobą narządy tworzą
commencer à apprendre
układy narządów
Rola narzadow jest utrzymanie takich czynnosci zyciowych jak:
commencer à apprendre
oddychanie, odżywianie, rozmnażanie, wydalanie, ruch, reagowanie na czynniki środowiska
Komorki w ciele czlowieka
commencer à apprendre
Kazda z nich pelni określoną funkcję. Są one bardzo małe, niewidoczne gołym okiem. Szacuje się, że jest ich nawet 15 bilionów. Komórki tworzą tkanki, a następnie narządy.
Szkielet
commencer à apprendre
Wyprostowana postawa ciała oraz poruszanie się jest możliwe dzięki szkieletowi. Tworzy go aż 206 kości (w przypadku dorosłego człowieka), które łączą się ze sobą przy pomocy stawów.
Szkielet pokryty jest
commencer à apprendre
mięśniami, które kurcząc się i prostując, wprawiają ciało człowieka w ruch.
Ile jest miesni w ciele czlowieka
commencer à apprendre
Jest ich około 400–500. Stanowią nawet 35% masy ciała u kobiet i 40% u mężczyzn.
W ciele człowieka znajdują się układy:
commencer à apprendre
ruchu (układ mięśniowy i układ szkieletowy), nerwowy, pokarmowy, oddechowy, krążenia, hormonalny (inaczej wewnątrzwydzielniczy lub dokrewny), naczyniowy (układ krwionośny i limfatyczny), immunologiczny, moczowo-płciowy.
Powloka skorna
commencer à apprendre
jeden z ukladow w organizmie. To swego rodzaju osłona, która pokrywa całe ciało i oddziela świat zewnętrzny od wewnętrznego. Jest ona zbudowana ze skóry, a także włosów i paznokci.
Anatomia palpacyjna
commencer à apprendre
wiąże się ściśle ze znajomością położenia poszczególnych struktur organizmu, jakimi są między innymi mięśnie, ścięgna, kości czy nawet narządy wewnętrzne
przykłady narządów, tkanek i części ciała, które można wyczuć poprzez dotyk:
commencer à apprendre
kości, mięśnie (konieczne jest wywolanie w nim napiecia), ścięgna, naczynia krwionośne, nerwy, narzady wewnetrzne, inne struktury jak np. wiezadla, spojenie lonowe
Palpacja miesni i sciegien
commencer à apprendre
W przypadku palpacji mięśni oraz ścięgien niezbędna jest znajomość ich przyczepów początkowych i końcowych, a także czynność.
Pozycja anatomiczna
commencer à apprendre
jest to ustawienie człowieka, do którego odnoszą się osie ciała, kierunki ruchu, płaszczyzny i położenie struktur anatomicznych
Opis pozycji anatomicznej
commencer à apprendre
Pozycja stojaca, glowa skierowana na wprost, konczyny dolne blisko siebie, stopy w lekkiej rotacji zew., konczyny gorne wyprostowane, swob. Zwieszone wzdluz tulowia, oczy otwarte, zwrocone do przodu, neutralny wyraz twarzy, zamkniete usta
Osie ciala
commencer à apprendre
Wyróżnia się 3 podstawowe osie ciała, które przecinają się wzajemnie pod kątem prostym: pionowa/dluga, pozioma/poprzeczna, strzalkowa
Os ciala pionowa/dluga
commencer à apprendre
(axes verticales) – przebiegająca z góry na dół;
Os ciala pozioma/poprzeczna
commencer à apprendre
(axes transversales) – biegnąca prostopadle do pionowej
Os ciala strzalkowa
commencer à apprendre
(axes sagittales) – przebieg prostopadły do obu powyższych
Płaszczyzny ciała
commencer à apprendre
Płaszczyzny ciała przecinają się pod kątem prostym i dzielą ciało człowieka w różnych kierunkach. Wyróżnia się płaszczyzny takie jak: strzalkowa, czolowa, poprzeczna
Plaszczyna ciala strzalkowa
commencer à apprendre
(planum sagittale) – wyznaczona przez oś strałkową i pionową. W efekcie dzieli ludzkie ciało na 2 połowy: prawą oraz lewą
Plaszczyzna ciala czolowa
commencer à apprendre
(planum frontale) – wyznaczona przez oś poprzeczną i pionową. W efekcie dzielą one ludzkie ciało na część przednią i tylną
Plaszczyzna ciala poprzeczna
commencer à apprendre
(planum transversale) – określona przez oś poprzeczną i strzałkową. W efekcie dzielą one ludzkie ciało na część górną i dolną
przedni – tylny
commencer à apprendre
Anterior – posteriori
brzuszny – grzbietowy
commencer à apprendre
Ventralis – dorsalis
czaszkowy – doogonowy
commencer à apprendre
Cranialis – caudalis
położony wewnątrz lub na zewnątrz
commencer à apprendre
Internus – externus
powierzchowny – głęboki
commencer à apprendre
Superficialis – profundus
środkowy, pośredni
commencer à apprendre
Medius, intermedius
pośrodkowy
commencer à apprendre
Medianus
przyśrodkowy – boczny
commencer à apprendre
Medialis – lateralis
czołowy
commencer à apprendre
Frontalis
podłużny
commencer à apprendre
Longitudinalis
strzałkowy
commencer à apprendre
sagitalis
poprzeczny
commencer à apprendre
Transversalis
przebiegający porzecznie
commencer à apprendre
Transversus
Ruchy anatomiczne
commencer à apprendre
prostowanie i zginanie; odwodzenie i przywodzenie; nawracanie i odwracanie; unoszenie i obniżanie; zginanie w bok; obracanie.
Opis ruchow anatomicznych
commencer à apprendre
Wszystkie te ruchy można opisać w odniesieniu do płaszczyzny. W rezultacie – prostowanie i zginanie odnosi się do płaszczyzny strzałkowej, odwodzenie i przywodzenie do płaszczyzny czołowej, zaś nawracanie i obracanie do poprzecznej.
Metoda SFTR
commencer à apprendre
System SFTR umożliwia jasne i precyzyjne zapisanie zakresu ruchomości za pomocą 3 cyfr, powstała pod koniec lat 60. XX wieku.
SFTR skrot
commencer à apprendre
S – sagital (płaszczyzna strzałkowa); F – frontal (płaszczyzna czołowa); T – transverse (płaszczyzna poprzeczna); R – rotation (ruchy rotacyjne).
Zakresy ruchu w stawach mierzone są z
commencer à apprendre
pozycji naturalnego zera, które zostaje uzyskane podczas, gdy pacjent znajduje się w pozycji anatomicznej.
Do układu narządu ruchu zalicza się
commencer à apprendre
układ szkieletowy oraz układ mięśniowy. Mięśnie szkieletowe kurcząc się powodują ruchy kośćca, zatem stanowią czynny aparat ruchu.
Rozróżniamy kości
commencer à apprendre
długie, płaskie, krótkie, pneumatyczne i różnokształtne.
Połączenia kości
commencer à apprendre
Ścisłe (więzozrosty, chrząstkozrosty, kościozrosty), Wolne (stawy)
staw zbudowany jest z 3 niezmiennych struktur:
commencer à apprendre
powierzchni stawowej, torebki stawowej i jamy stawowej.
Klasyfikacja stawów uwzględnia następujące czynniki:
commencer à apprendre
liczbę powierzchni stawowych; ukształtowanie powierzchni stawowych; liczbę osi, wokół których wykonywane są ruchy w stawie.
Liczba powierzchni stawowych
commencer à apprendre
Na podstawie tego kryterium wyróżniono stawy proste i złożone. Stawy proste to takie, w którego utworzeniu biorą udział tylko dwie kości, natomiast stawy złożone tworzą więcej niż dwie kości.
Ukształtowanie powierzchni stawowych:
commencer à apprendre
kuliste, kulisto-panewkowe, kłykciowe, siodełkowe, zawiasowe, śrubowe, obrotowe, płaskie
Kręgosłup
commencer à apprendre
łac. Columna vertebralis
Kręgosłup składa się z
commencer à apprendre
33-34 kręgów ułożonych jeden nad drugim. Kręgi w dolnej części są duże i masywne, wyżej maleją, kręgi szyjne są więc najmniejsze i najdelikatniej zbudowane.
Kregoslup dzieli sie na kilka czesci
commencer à apprendre
mamy więc 7 kręgów szyjnych, 12 piersiowych, 5 lędźwiowych, 5 kręgów krzyżowych i 3-5 guzicznych. Kręgi krzyżowe człowieka dorosłego zrastają się i tworzą kość krzyżową. Kręgi guziczne są kręgami szczątkowymi.
Długość kręgosłupa
commencer à apprendre
stanowi u dorosłego mężczyzny 45% długości ciała, najwieksza döl. między 20. a 30. rokiem życia, po czym po 50. roku życia staje się ona coraz mniejsza w efekcie zwiększenia się krzywizn oraz spłaszczenia krążków międzykręgowych
Na przebiegu kręgosłupa wyróżnić mozna
commencer à apprendre
dwie lordozy: szyjną i lędźwiową, a także kifozę piersiową.
Kręg składa się z dwóch części, jakimi są:
commencer à apprendre
trzon kręgu, luk kregu
Wewnątrz kręgu pomiędzy trzonem a łukiem znajduje się
commencer à apprendre
otwór kręgowy. W efekcie, wszystkie otwory razem tworzą kanał kręgowy, w którym przebiega rdzeń kręgowy.
Na łuku kręgowym znajduje się 7 wyrostków:
commencer à apprendre
wyrostek kolczysty, wyrostki stawowe górne i dolne (parzyste, 2 pary), wyrostki poprzeczne (parzyste 1 para)
Kręgi szyjne
commencer à apprendre
najmniejsze z kręgów prawdziwych; niski trzon; łuk cienki; trójkątny otwór kręgowy; rozwidlony wyrostek kolczysty
I kręg szyjny
commencer à apprendre
szczytowy (łac. atlas)
II kręg szyjny
commencer à apprendre
kręg obrotowy (łac. axis)
Kręgi piersiowe
commencer à apprendre
ruchomo połączone z żebrami; im niższy kręg tym większy ma trzon; klinowaty kształt trzonów
Kręgi lędźwiowe
commencer à apprendre
największe z kręgów prawdziwych; trzony mają kształt nerkowaty lub owalny
Kość krzyżowa
commencer à apprendre
Kość krzyżowa powstaje w wyniku zrośnięcia pięciu kręgów krzyżowych, co zachodzi w wieku 20-25 lat. Ma kształt klina z wierzchołkiem skierowanym w dół.
Na kości krzyżowej wyróżniamy dwie powierzchnie:
commencer à apprendre
miednicza, grzbietowa
Kość guziczna
commencer à apprendre
Kość guziczna kształtem zbliżona do trójkąta, składa się z 4 lub 5 kręgów guzicznych.
Krzywizny kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej
commencer à apprendre
strzałkowej lordoza szyjna i lędźwiowa oraz kifoza piersiowa
Krzywizny kręgosłupa w płaszczyźnie czołowej
commencer à apprendre
skrzywienia boczne kręgosłupa
Funkcja kregoslupa:
commencer à apprendre
narząd podporowy ciała oraz ochrona dla rdzenia kręgowego.
Możliwości ruchowe kręgosłupa
commencer à apprendre
Zgięcie i prostowanie w płaszczyźnie strzałkowej, które odbywają się dookoła osi poprzecznej, Zgięcia boczne w płaszczyźnie czołowej dookoła osi strzałkowej, Obroty dookoła osi pionowej przechodzącej przez środek jądra miażdżystego, Ruchy obwodzenia
Krążek międzykręgowy
commencer à apprendre
(zwany potocznie dyskiem) zbudowany jest z pierścienia włóknistego i jądra miażdżystego.
Pierścień włóknisty w krazku miedzykregowym
commencer à apprendre
Zbudowany jest z 15-25 koncentrycznych pierścieni składających się z równolegle ułożonych włókien kolagenowych. Pierścienie te określa się jako blaszki.
Jadro miezdzyste w krazku miedzykregowym
commencer à apprendre
Pierścień włóknisty otacza jądro miażdżyste, które jest galaretowatym rdzeniem krążka międzykręgowego.
Główne składniki pierscienia wloknistego i jadra miazdzystego
commencer à apprendre
Woda stanowi około 80% mokrej masy jądra i 70% mokrej masy pierścienia włóknistego. Kolagen i proteoglikany pełnią funkcje uzupełniające.
Kolageny
commencer à apprendre
są mechanicznie stabilnymi białkami.
białka niekolagenowe
commencer à apprendre
lumikan, biglikan, dekorin, fibromodulina
Funkcja pierscienia wloknistego w krążku międzykręgowym
commencer à apprendre
Pierścień włóknisty odpowiada za utrzymanie w odpowiednim położeniu jądra miażdżystego i zapewnienie wytrzymałości na siły rozciągające. W związku z tym w swoim składzie zawiera aż 70% (suchej masy) kolagenu
Funkcja jadra miazdzystego w krazku miedzykregowym
commencer à apprendre
jądro miażdżyste zawierające jedynie 20% kolagenu. Odpowiada za rozpraszanie sił ściskających oddziałujących na dysk poprzez wywieranie ciśnienia hydrostatycznego na pierścień włóknisty.
Struktura macierza krążka międzykręgowego
commencer à apprendre
jest dynamiczną strukturą. Jej składniki są w sposób ciągły degradowane i zastępowane nowymi cząsteczkami. Równowaga między syntezą, degradacją i akumulacją cząsteczek matrycy decyduje o jakości i integralności macierzy dysków.
Wypadnięcie dysku
commencer à apprendre
Jeśli na skutek przeciążenia lub w procesie naturalnego zużycia dojdzie do pęknięcia krążka, jądro przemieszcza się powodując silne dolegliwości bólowe, ponieważ dochodzi do nacisku na strukturę nerwów.
Wplyw odwodnienia na jadro miazdzyste
commencer à apprendre
Ważną informacją jest też fakt, że jądra miażdżyste składają się w 90% z wody, więc jeśli dochodzi do odwodnienia pojawiają się zwyrodnienia prowadzące do uszkodzenia struktury krążka, w najgorszym wypadku wspomnianego wyżej pęknięcia.
Dyskopatia
commencer à apprendre
schorzenie kręgosłupa, w przebiegu którego dochodzi do uszkodzenia krążka międzykręgowego, potocznie nazywanego dyskiem.
Dyskopatia objawy
commencer à apprendre
Głównym objawem problemów z dyskiem jest ból. Zazwyczaj silny i trudny do zwalczenia, czasem przewlekły, a czasem nagły i ostry. Dyskopatii mogą towarzyszyć również: mrowienie; zaburzenia czucia; kłucie.
Jakich odcinkow dotyczy w % dyskopatia
commencer à apprendre
Statystyki pokazują, że 60% wszystkich przypadków wypadnięcia dysków dotyczy właśnie tego odcinka. Kolejne 38%. odcinka szyjnego, a pozostałe 2% odcinka piersiowego
Przyczyna dyskopatii
commencer à apprendre
rozkład siły nacisku na poszczególne kręgi. Poniżej odcinka lędźwiowego znajduje się środek ciężkości człowieka, dlatego w tym fragmencie dochodzi do największych obciążeń i dlatego jest to miejsce tak częstych urazów.
Klatka piersiowa sklad
commencer à apprendre
W skład klp wchodzi 12 kręgów piersiowych, 12 par żeber i mostek
Anatomia żeber prawdziwych
commencer à apprendre
7 górnych par łączy się od przodu z mostkiem.
Anatomia zeber rzekomych
commencer à apprendre
Z żeber rzekomych połączone pośrednio z mostkiem ósme, dziewiąte oraz dziesiąte łączą się z wyżej położonym żebrem, dwa ostatnie nie lacza sie (zebra wolne)
Część chrzęstna KLP
commencer à apprendre
Stanowi przedłużenie żeber kostnych i istotnie przyczyniają się do zwiększenia sprężystości ścian klatki piersiowej. Z wiekiem chrząstka żebrowa ulega skostnieniu.
Funkcje żeber
commencer à apprendre
Podstawową funkcją żeber jest ochrona ważnych dla życia narządów wewnętrznych umiejscowionych w obrębie klatki piersiowej (płuca oraz mięsień sercowy) + istotna rola w procesie oddychania
Mostek
commencer à apprendre
(łac. sternum) jest nieparzystą i spłaszczoną kością. Stanowi środkową część przedniej ściany klatki piersiowej.
Mostek sklada sie
commencer à apprendre
rekojesc, trzon, wyrostek mieczykowaty
Mostek zbudowany jest z
commencer à apprendre
istoty gąbczastej zawierającej szpik kostny czerwony, pokrytej dodatkowo cienką warstwą istoty zbitej. Jest ona najgrubsza w górnej części rękojeści.
Funkcja mostka
commencer à apprendre
bardzo ważną część kośćca, zawiera szpik kostny czerwony, nakłuwa się go w obrębie trzonu celem pobrania szpiku do badań hematologicznych
Czaszka
commencer à apprendre
(łac. Cranium)
Funkcja kosci czaszki
commencer à apprendre
Kości czaszki powiązane szwami łącznotkankowymi i chrząstkozrostami stwarzają dla rosnącego mózgowia puszkę kostną, która może się powiększać.
U młodego człowieka można dokładnie podzielić czaszkę na 2 części:
commencer à apprendre
mozgowa i trzewna.
Czesc mozgowa czaszki:
commencer à apprendre
skladajaca sie z 8 kosci, potyliczna; klinowa; czołowa; sitowa; ciemieniowe (x2); skroniowe (x2).
Czesc trzewna czaszki:
commencer à apprendre
nosowe; łzowe; lemiesz; szczęki; jarzmowe; podniebienne; żuchwa; gnykowa; kosteczki słuchowe (młoteczki, kowadełka, strzemiączka); małżowiny nosowe dolne.
Budowa czaszki
commencer à apprendre
Rozpatrując czaszkę jako całość można odróżnić jej ścianę górną i dolną, przednią i tylną oraz 2 ściany boczne.
Ściana górna czaszki
commencer à apprendre
Stanowi sklepienie czaszki, w jej skład wchodzą: łuska czołowa, obie kości ciemieniowe i niewielka część łuski potylicznej.
Ściana dolna czaszki
commencer à apprendre
Stanowi podstawę czaszki.
Ściana przednia czaszki
commencer à apprendre
Stanowi twarz kostną i posiada mniej więcej owalny kształt
W ścianie przedniej czaszki znajdują się zatoki:
commencer à apprendre
zatoki czołowe – od strony przednio-górnej w kości czołowe; komórki sitowe – od strony bocznej w kości sitowej; zatoki szczękowe – w szczękach; zatoki klinowe – od strony górno-tylnej jamy nosowej.
Ściana tylna czaszki
commencer à apprendre
To właśnie na ścianie tylnej znajdują swój przyczep liczne mięśnie karku i grzbietu.
Ściany boczne (2 czesci)
commencer à apprendre
mózgową – większą; twarzową – mniejszą.
Żuchwa
commencer à apprendre
Jest największą i najmocniejszą kością twarzy. Stanowi dolny odcinek części twarzowej czaszki, poza tym łączy się z obiema kośćmi skroniowymi. Ta nieparzysta kość jest jedyną kością ruchomą czaszki.
Budowa zuchwy
commencer à apprendre
Żuchwa składa się z podkowiasto wygiętej części poziomej, czyli trzonu i dwóch symetrycznych części pionowych, czyli gałęzi. Żuchwa ma budowę kości płaskich, gdyż składa się z gęstej istoty gąbczastej, którą otacza dokoła gruba i odporna warstwa zbita.
Staw skroniowo – żuchwowy
commencer à apprendre
jest symetrycznie parzystym stawem, stanowiącym połączenie żuchwy z czaszką, zawsze poruszającym się równocześnie po obu stronach. Istotną rolę odgrywa krążek stawowy, który oddziela powierzchnie stawowe.
Krążek stawowy w stawie S-Z
commencer à apprendre
Ma postać owalnej płytki, grubszej na obwodzie niż w środku. Jest zbudowany z chrząstki włóknistej i zrasta się dookoła z torebką stawową
Torebka stawowa w stawie S-Z
commencer à apprendre
Torebka stawowa kształtem przypomina lekjowaty worek. Ponadto torebka stawowa jest luźna, aby umożliwić wysuwanie się głowy żuchwy do przodu z dołka na guzek stawowy podczas otwierania ust.
Czynności stawu S-Z
commencer à apprendre
Ruchy w stawie prawym i lewym zawsze zachodzą równocześnie. Wyróżniamy trzy kierunki ruchów: wysuwanie i cofanie żuchwy (ruchy ślizgowe); opuszczanie i podnoszenie żuchwy (ruchy zawiasowe); ruchy boczne (ruchy żucia).
Zablokowanie ssż
commencer à apprendre
dochodzi w wyniku podwichnięcia krążka stawowego (dysku) bez redukcji, czyli bez samoistnego powrotu do fizjologicznego położenia.
Kości obręczy konczyny dolnej
commencer à apprendre
Obojczyk (clavicula), Łopatka (scapula)
Część wolna konczyny dolnej
commencer à apprendre
Kość ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa, kości nadgarstka, pięć kości śródręcza, kości palców ręki, kosc ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa, kości nadgarstka, pięć kości śródręcza, kości palców ręki
Część górna kończyny dolnej
commencer à apprendre
Kość udowa jest najdłuższą i jednocześnie najmocniejszą kością całego organizmu, Rzepka chroni staw kolanowy od przodu
Kości goleni
commencer à apprendre
W skład kośćca goleni wchodzą dwie długie kości: kość piszczelowa (tibia) oraz kość strzałkowa (fibula).
Kości stepu 7 kosci
commencer à apprendre
skokowa, piętowa, łódkowata, 3 klinowate (przyśrodkowa, pośrednia i boczna), szescienna
Kosci srodstopia
commencer à apprendre
W skład śródstopia wchodzi 5 kości długich o niewielkich rozmiarach.
Palce stopy charakterystyka
commencer à apprendre
pod względem liczby, położenia i kształtu odpowiadają kościom palców ręki, również układ otworów i kanałów odżywczych jest identyczny.

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.