tkanka nabłonkowa & gruczoły

 0    75 fiche    nataliamiszta1803
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
narząd - definicja
commencer à apprendre
wyodrębniony zespół tkanek pełniący konkretne funkcje
układ - definicja
commencer à apprendre
system zbudowany z kilku narządów pełniących podobne lub uzupełniające się funkcje
miąższ (parenchyma) - definicja
commencer à apprendre
tkanki, których aktywność determinuje funkcje pełnione przez dany narząd
zrąb (stroma) - definicja
commencer à apprendre
tkanki kształtujące i podtrzymujące strukturę narządu, zapewniające wsparcie strukturalne i odżywcze miąższu
podział nabłonków ze względu na funkcje (6)
commencer à apprendre
pokrywające, wyścielające, gruczołowe, absorpcyjne, zmysłowe, rozrodcze
nabłonki pokrywające - charakterystyka
commencer à apprendre
pełnią głównie funkcje mechaniczne i barierowe
nabłonki wyścielające - charakterystyka
commencer à apprendre
posiadają ruchliwe wypustki cytoplazmatyczne (rzęski)
nabłonki gruczołowe - charakterystyka
commencer à apprendre
prowadzą procesy wydzielania endo- i egzokrynowego
nabłonki absorpcyjne - charakterystyka
commencer à apprendre
wyspecjalizowane w selektywnym wchłanianiu substancji
nabłonki zmysłowe - charakterystyka
commencer à apprendre
odpowiadają za odbieranie bodźców zewnętrznych
nabłonki rozrodcze - charakterystyka
commencer à apprendre
generują komórki płciowe
nabłonki pochodzące z endodermy
commencer à apprendre
układ pokarmowy i oddechowy
nabłonki pochodzące z mezodermy
commencer à apprendre
śródbłonek (nabłonek wyścielający ściany wnętrza naczyń krwionośnych), błony surowicze
nabłonki pochodzące z ektodermy
commencer à apprendre
nabłonek skóry
czy nabłonki są unaczynione?
commencer à apprendre
z reguły nie (wyjątki: niektóre typy łożysk, narząd ślimakowy)
jak zbudowane są nabłonki?
commencer à apprendre
ze ściśle przylegających do siebie komórek osadzonych na błonie podstawnej
błona podstawna - co to?
commencer à apprendre
cienka warstwa włóknistej substancji międzykomórkowej
błona podstawna - budowa
commencer à apprendre
blaszka podstawna, blaszka siateczkowa
blaszka podstawna - budowa
commencer à apprendre
blaszka jasna (laminina), blaszka gęsta (kolagen typu IV)
blaszka siateczkowa - budowa
commencer à apprendre
włókna kotwiczące (kolagen typu VII), włókna siateczkowe (kolagen typu III), włókna elastyczne (fibryna)
przez co syntezowane są elementy blaszek błony podstawnej?
commencer à apprendre
blaszka podstawna - komórki nabłonka; blaszka siateczkowa - fibrocyty tkanki łącznej
funkcje błony podstawnej
commencer à apprendre
mechaniczne kotwiczenie komórek nabłonka do tkanek łącznych; transport substancji odżywczych z naczyń (w tkankach łącznych) do komórek nabłonka; transport metabolitów (i absorbowanych substancji) z komórek nabłonka do naczyń
rodzaje połączeń międzykomórkowych
commencer à apprendre
połączenia zamykające (barierowe) - zapewniają szczelność nabłonka; połączenia zwierające (mechaniczne) - zapobiegają rozerwaniom nabłonka; połączenia komunikacyjne (nexus) - usprawniają transport międzykomórkowy
typy połączeń zwierających (mechanicznych)
commencer à apprendre
obwódki przylegania, desmosomy, hemidesmosomy
połączenia zamykające (styk zwarty) - charakterystyka
commencer à apprendre
bardzo istotne w nabłonkach barierowych (jelito, pęcherz moczowy); zamykają szczeliny pomiędzy komórkami, zapewniając nieprzepuszczalność; połączone są z filamentami aktynowymi cytoszkieletu
strefy przylegania - charakterystyka
commencer à apprendre
występują w postaci pasm poniżej połączeń zamykających, a ich białka transbłonowe połączone są z mikrofilamentami cytoszkieletu
desmosomy - charakterystyka
commencer à apprendre
mają postać połączeń punktowych ("nitów"), a ich białka transbłonowe połączone są z filamentami pośrednimi
hemidesmosomy (półdesmosomy) - charakterystyka
commencer à apprendre
strukturalnie podobne do desmosomów (połączone z filamentami pośrednimi); nie łączą ze sobą dwóch komórek, ale zakotwiczają komórkę w błonie podstawnej, wiążąc ją do elementów blaszki siateczkowej
połączenia komunikacyjne (szczelinowe) - charakterystyka
commencer à apprendre
międzykomórkowe kanały zbudowane ze złączonych ze sobą 2 koneksonów (heksamerów koneksyny); umożliwiają wymianę cząsteczek (<1kDa) pomiędzy komórkami; komórki mogą zamykać i otwierać koneksony; połączenia nexus między neuronami to synapsy elektryczne
nieruchome wypustki cytoplazmatyczne o szkielecie zbudowanym z mikrofilamentów
commencer à apprendre
mikrokosmki, stereocilia
mikrokosmki - charakterystyka
commencer à apprendre
znacząco zwiększają powierzchnię wchłaniania (nabłonek jelita); ich długość to zazwyczaj <1µm; na powierzchni komórki może być ich kilka tysięcy
stereocilia - charakterystyka
commencer à apprendre
pełnią funkcje mechanoreceptorów (np. komórki rzęsate ślimaka); ich długość to zazwyczaj 10-50µm; są pogrupowane w pęczki po 30-300 sztuk
nieruchome wypustki cytoplazmatyczne o szkielecie zbudowanym z mikrotubul
commencer à apprendre
pojedyncze rzęski podstawowe (primary cilia)
pojedyncze rzęski podstawowe (primary cilia) - charakterystyka
commencer à apprendre
pełnią funkcje receptorowe; obecne na komórkach we wszystkich tkankach
ruchome wypustki cytoplazmatyczne
commencer à apprendre
rzęski, wici
rzęski - charakterystyka
commencer à apprendre
ich trzon stanowi aksonema (mikrotubule i dyneina); ich długość to zazwyczaj 5-15µm; są pogrupowane w pęczki (kilkaset rzęsek na komórkę); służą do przesuwania cząstek (śluz, patogeny) po powierzchni nabłonka (np. w tchawicy)
wici - charakterystyka
commencer à apprendre
struktura podobna do rzęsek, ale dłuższa; występuje głównie u organizmów jednokomórkowych
co stanowi rdzeń mikrokosmków i stereocilii?
commencer à apprendre
poprzecznie usieciowane mikrofilamenty
klasyfikacja nabłonków ze względu na warstwowość
commencer à apprendre
jednowarstwowe, wielowarstwowe
klasyfikacja nabłonków ze względu na kształt komórek na powierzchni nabłonka
commencer à apprendre
płaskie, sześcienne, walcowate (cylindryczne)
klasyfikacja nabłonków - nabłonki specjalne
commencer à apprendre
wielorzędowy, przejściowy
nabłonek jednowarstwowy płaski - funkcje
commencer à apprendre
bierny transport gazów; transcytoza substancji; filtracja i dializa
nabłonek jednowarstwowy płaski - lokalizacja
commencer à apprendre
wyściela naczynia krwionośne (śródbłonek); wyściela jamy ciała (nabłonek surowiczy); tworzy ścianę pęcherzyków płucnych; pokrywa kłębuszki nerkowe
nabłonek jednowarstwowy płaski - szczelność
commencer à apprendre
może być szczelny albo porowaty
nabłonek jednowarstwowy sześcienny - funkcje
commencer à apprendre
czynny transport jonów i filtracja; wydzielanie (gruczoły); ochrona i wyścielanie kanalików
nabłonek jednowarstwowy sześcienny - lokalizacja
commencer à apprendre
wyściela kanaliki nerkowe; tworzy część wydzielniczą gruczołów; wyściela drogi wyprowadzające gruczołów
nabłonek jednowarstwowy walcowaty - funkcje
commencer à apprendre
absorpcyjne, wydzielnicze
nabłonek jednowarstwowy walcowaty - lokalizacja
commencer à apprendre
wyściela przewód pokarmowy (żołądek, jelita), enterocyty nabłonka jelitowego posiadają mikrokosmki; wyściela jajowody i macicę (urzęsiony); wyściela górne drogi oddechowe (urzęsiony)
nabłonek jednowarstwowy walcowaty - powierzchnia
commencer à apprendre
może by urzęsiony lub posiadać mikrokosmki
nabłonek wielorzędowy - definicja
commencer à apprendre
nabłonek, którego wszystkie komórki są zakotwiczone w błonie podstawnej, ale nie wszystkie mają kontakt ze światłem nabłonka - jądra znajdują się na różnej wysokości
nabłonek wielorzędowy - funkcje
commencer à apprendre
wyścielające, wydzielnicze (śluz)
nabłonek wielorzędowy - lokalizacja
commencer à apprendre
wyściela krtań, tchawicę i oskrzela (urzęsiony); wyściela przewód najądrza i nasieniowód; tworzy strukturę gruczołów macicznych
nabłonek wielowarstwowy płaski - funkcje
commencer à apprendre
ochronne, pokrywowe
nabłonek wielowarstwowy płaski - lokalizacja
commencer à apprendre
rogowaciejący: naskórek; nierogowaciejący: jama ustna, przełyk, odbyt, pochwa
nabłonek wielowarstwowy sześcienny - funkcje
commencer à apprendre
wyściela drogi wyprowadzające gruczołów
nabłonek wielowarstwowy sześcienny - lokalizacja
commencer à apprendre
drogi wyprowadzające: gruczołu sutkowego, gruczołów potowych, ślinianek
nabłonek wielowarstwowy walcowaty - funkcje
commencer à apprendre
wyścielające
nabłonek wielowarstwowy sześcienny - lokalizacja
commencer à apprendre
cewka moczowa męska, spojówka
gdzie znajdują się komórki macierzyste nabłonków wielowarstwowych?
commencer à apprendre
na błonie podstawnej
nabłonek przejściowy - charakterystyka
commencer à apprendre
wyspecjalizowany nabłonek wielowarstwowy (2-6 warstw); szczelny i odporny na rozerwanie, jego komórki zmieniają kształt; najbardziej plastyczne są komórki powierzchniowe (baldaszkowate), przykrywające pod sobą wiele komórek; mogą być dwujądrzaste
nabłonek przejściowy - lokalizacja
commencer à apprendre
pęcherz moczowy, moczowody
z czego zbudowane są nabłonki zmysłowe?
commencer à apprendre
z komórek receptorowych oraz komórek podporowych
przykłady nabłonków zmysłowych
commencer à apprendre
kubki smakowe, błona węchowa, nabłonek wzrokowy, plamka łagiewki (błędnik), komórki rzęsate (ucho wewnętrzne)
klasyfikacja nabłonków gruczołowych ze względu na kierunek wydzielania
commencer à apprendre
gruczoły egzokrynowe (zewnątrzwydzielnicze) - z przewodami wyprowadzającymi; gruczoły endokrynowe (wewnątrzwydzielnicze, dokrewne) - bez przewodów
klasyfikacja nabłonków gruczołowych ze względu na charakterysytykę wydzielanych substancji
commencer à apprendre
gruczoły śluzowe, gruczoły surowicze, gruczoły mieszane (śluzowo-surowicze), gruczoły łojowe
gruczoły śluzowe - produkowana substancja
commencer à apprendre
lepki koloid bogaty w glikoproteiny, przeciwciała czy enzymy
gruczoły surowicze - produkowana substancja
commencer à apprendre
wodnisty płyn bogaty zwłaszcza w enzymy
gruczoły łojowe - produkowana substancja
commencer à apprendre
łój, czyli oleista, tłusta wydzielina
klasyfikacja nabłonków gruczołowych ze względu na mechanizm wydzielania
commencer à apprendre
gruczoły merokrynowe (ekrynowe), gruczoły apokrynowe, gruczoły holokrynowe
gruczoły merokrynowe (ekrynowe) - mechanizm wydzielania
commencer à apprendre
wydzielają zawartość pęcherzyków (egzocytoza), np. ślinianki, gruczoły dokrewne
gruczoły apokrynowe - mechanizm wydzielania
commencer à apprendre
od komórek odrywają się duże pęcherzyki z wydzieliną, np. gruczoły potowe wonne, gruczoł mlekowy
gruczoły holokrynowe - mechanizm wydzielania
commencer à apprendre
cała komórka wypełnia się wydzieliną i odrywa od nabłonka, np. gruczoł łojowy
klasyfikacja nabłonków gruczołowych ze względu na ilość komórek tworzących narządy
commencer à apprendre
gruczoły rozproszone (pojedyncze komórki, np. komórki kubkowe, enteroendokrynowe), gruczoły zwarte (skupiska komórek, np. gruczoły potowe, mlekowe, ślinianki, tarczyca)
klasyfikacja nabłonków gruczołowych ze względu na złożoność struktury gruczołu (8)
commencer à apprendre
cewkowe proste rozgałęzione; cewkowe proste pojedyncze; cewkowe proste zwinięte; pęcherzykowe proste pojedyncze; pęcherzykowe proste rozgałęzione; cewkowe złożone; cewkowo-pęcherzykowe; pęcherzykowe złożone
półksiężyce surowicze - definicja
commencer à apprendre
artefakt histologiczny, powstający w wyniku tradycyjnych metod utrwalania materiału; są to spłaszczone komórki surowicze występujące na obwodzie pęcherzyków zewnątrzwydzielniczych

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.