|
question |
réponse |
|
a contrario commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
a posteriori commencer à apprendre
|
|
z następstwa (z następstwa o przyczynach)
|
|
|
|
a priori commencer à apprendre
|
|
z wcześniejszego; to, co wcześniejsze
|
|
|
|
ab initio commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad absurdum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad acta commencer à apprendre
|
|
do akt, sprawa odłożona jako załatwiona
|
|
|
|
ad eventum commencer à apprendre
|
|
dla wywołania określonych skutków
|
|
|
|
ad exemplum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad finem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad hoc commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad interim commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad oculos commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad personam commencer à apprendre
|
|
w odniesieniu do konkretnej osoby
|
|
|
|
ad probationem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad rem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad solemnitatem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ad vocem commencer à apprendre
|
|
w nawiązaniu do poprzedniej wypowiedzi dosłownie: "do głosu" poprzednika
|
|
|
|
alieno nomine commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
altera pars commencer à apprendre
|
|
druga strona, przeciwnik w sporze
|
|
|
|
analogia iuris commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
analogia legis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
argumentum a contrario commencer à apprendre
|
|
uzasadnienie (twierdzenie, dowód) z przeciwieństwa
|
|
|
|
argumentum a fortiori commencer à apprendre
|
|
uzasadnienie (argument) z mocniejszego
|
|
|
|
argumentum a maiori ad minus commencer à apprendre
|
|
wnioskowanie z większego o mniejszym
|
|
|
|
argumentum a minori ad maius commencer à apprendre
|
|
wnioskowanie z mniejszego o większym
|
|
|
|
argumentum a simile commencer à apprendre
|
|
uzasadnienie (argument) z podobieństwa
|
|
|
|
argumentum ad personam commencer à apprendre
|
|
argument odnoszący się do osoby
|
|
|
|
argumentum ex (a) silentio commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
bona fides commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
casus fortuitus commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
causa cognita commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
causa donandi commencer à apprendre
|
|
podstawa prawna przysporzeń nieodpłatnych
|
|
|
|
causa finita commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
causa obligandi commencer à apprendre
|
|
podstawa prawna zaciągnięcia zobowiązań
|
|
|
|
communi consensu commencer à apprendre
|
|
za zgodą ogółu, przy powszechnej zgodzie
|
|
|
|
communis opinio commencer à apprendre
|
|
powszechny pogląd, powszechne przekonanie
|
|
|
|
condicio sine qua non commencer à apprendre
|
|
warunek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
|
|
|
|
consensus commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
contra legem commencer à apprendre
|
|
wbrew ustawie, w sposób sprzeczny z prawem
|
|
|
|
contra/adversus bonos mores commencer à apprendre
|
|
wbrew dobrym obyczajom, sprzecznie z dobrymi obyczajami
|
|
|
|
corpus delicti commencer à apprendre
|
|
przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
|
|
|
|
culpa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
culpa in contrahendo commencer à apprendre
|
|
niedbalstwo przy zawieraniu umowy
|
|
|
|
culpa in custodiendo commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
culpa in eligendo commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
culpa lata commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
de commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
de facto commencer à apprendre
|
|
faktycznie, w istocie, w rzeczywistości
|
|
|
|
de iure commencer à apprendre
|
|
prawnie, formalnie; zgodnie z obowiązującym prawem
|
|
|
|
de lege ferenda commencer à apprendre
|
|
co do przyszłego unormowania, co do prawa postulowanego (o ustawie, która dopiero ma być w przyszłości/powinna być uchwalona)
|
|
|
|
de lege lata commencer à apprendre
|
|
z punktu widzenia prawa obowiązującego
|
|
|
|
desuetudo commencer à apprendre
|
|
utrata mocy obowiązującej normy prawnej w skutek jej długotrwałego niestosowania
|
|
|
|
diligentia quam suis rebus commencer à apprendre
|
|
staranność właściwa przy prowadzeniu własnych spraw
|
|
|
|
ex commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ex aequo et bono commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ex ante commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ex contractu commencer à apprendre
|
|
zobowiązanie powstałe z kontraktu
|
|
|
|
ex delicto commencer à apprendre
|
|
zobowiązanie powstałe z czynu niedozwolonego
|
|
|
|
ex iure commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ex lege commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ex nunc commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ex officio commencer à apprendre
|
|
z urzędu, z urzędowego obowiązku
|
|
|
|
ex post commencer à apprendre
|
|
po fakcie, ocena faktów już po ich zaistnieniu
|
|
|
|
ex professo commencer à apprendre
|
|
z racji pełnionego zawodu, funkcji
|
|
|
|
ex tunc commencer à apprendre
|
|
z mocą wsteczną, od tamtej chwili
|
|
|
|
expressis verbis commencer à apprendre
|
|
dobitnymi słowami, wyraźnie, dokładnie, dobitnie
|
|
|
|
facta concludentia commencer à apprendre
|
|
zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające dorozumiane oświadczenie woli
|
|
|
|
facta notoria commencer à apprendre
|
|
fakty notoryjne, powszechnie znane
|
|
|
|
falsa demonstratio commencer à apprendre
|
|
mylne oznaczenie (rzeczy albo osoby)
|
|
|
|
falsus procurator commencer à apprendre
|
|
pełnomocnik działający bez umocowania
|
|
|
|
favor debitoris commencer à apprendre
|
|
ochrona dłużnika, przychylność dla dłużnika
|
|
|
|
favor testamenti commencer à apprendre
|
|
przychylna interpretacja testamentu
|
|
|
|
fictio iuris commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ibidem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
idem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in absentia commencer à apprendre
|
|
pod nieobecność, podczas nieobecności
|
|
|
|
in abstracto commencer à apprendre
|
|
w oderwaniu (od konkretnej sytuacji)
|
|
|
|
in concreto commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in continuo commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in corpore commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in dubio commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in extenso commencer à apprendre
|
|
w całości, dokładnie, w pełnym brzmieniu, w całej rozciągłości
|
|
|
|
in fine commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in flagranti commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in fraudem legis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in nomine commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in solidum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in spe commencer à apprendre
|
|
być może w przyszłości (dosłownie: "w nadziei")
|
|
|
|
in suspenso commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in toto commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
incompatibilitas commencer à apprendre
|
|
zakaz równoczesnego piastowania określonych stanowisk publicznych
|
|
|
|
inter absentes commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
inter partes commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
inter praesentes commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ipso facto commencer à apprendre
|
|
tym samym, z samego faktu
|
|
|
|
ipso iure commencer à apprendre
|
|
mocy prawa, z mocy samego prawa
|
|
|
|
iurisdictio commencer à apprendre
|
|
orzekanie, prawo do orzekania
|
|
|
|
ius cogens commencer à apprendre
|
|
normy prawne obowiązujące bezwzględnie
|
|
|
|
ius dispositívum commencer à apprendre
|
|
normy prawne obowiązujące względnie
|
|
|
|
ius privatum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ius publicum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ius sanguinis commencer à apprendre
|
|
prawo krwi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius soli commencer à apprendre
|
|
prawo ziemi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius, iuris commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
iusta causa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
iustitia, -ae commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
lege artis commencer à apprendre
|
|
prawidłowo, według reguł sztuki
|
|
|
|
lege non distinguente commencer à apprendre
|
|
ustawa nie czyni różnicowania
|
|
|
|
lex generalis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
lex imperfecta commencer à apprendre
|
|
norma prawna pozbawiona jakiejkolwiek sankcji
|
|
|
|
lex minus quam perfecta commencer à apprendre
|
|
norma prawna opatrzona tylko sankcją represyjną (karną)
|
|
|
|
lex perfecta commencer à apprendre
|
|
norma prawna opatrzona sankcją nieważności
|
|
|
|
lex plus quam perfecta commencer à apprendre
|
|
to norma prawna opatrzona sankcją represyjną (karną) oraz sankcją nieważności
|
|
|
|
lex specialis commencer à apprendre
|
|
ustawa specjalna, przepis szczególny
|
|
|
|
lex, legis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
modus operandi commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
mortis causa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
mutatis mutandis commencer à apprendre
|
|
po zmianie tego, co powinno być zmienione
|
|
|
|
numerus clausus commencer à apprendre
|
|
określona liczba, liczba zamknięta, ograniczona, wyliczanie enumeratywne
|
|
|
|
per analogiam commencer à apprendre
|
|
przez podobieństwo, analogię
|
|
|
|
per facta concludentia commencer à apprendre
|
|
przez zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające wyrażenie woli przez czynności prawne dorozumiane
|
|
|
|
per procura commencer à apprendre
|
|
w zastępstwie, na podstawie pełnomocnictwa
|
|
|
|
persona non grata commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
pleno titulo (P.T.) commencer à apprendre
|
|
z zachowaniem pełnego tytułu (jaki się komu należy)
|
|
|
|
post factum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
post mortem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
praesumptio iuris ac de iure commencer à apprendre
|
|
domniemanie niedopuszczające przeciwdowodu
|
|
|
|
praesumptio iuris tantum commencer à apprendre
|
|
domniemanie możliwe do obalenia
|
|
|
|
prima facie commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
pro futuro commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
pro publico bono commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
quorum commencer à apprendre
|
|
liczba członków podmiotu zbiorowego, których obecność podczas głosowania jest konieczna, aby decyzje w nim podjęte były ważne
|
|
|
|
ratio legis commencer à apprendre
|
|
podstawa (przyczyna, motyw, cel, sens) uchwalenia danej ustawy
|
|
|
|
rebus sic stantibus commencer à apprendre
|
|
przy zachowaniu istniejących okoliczności
|
|
|
|
reformatio in peius commencer à apprendre
|
|
zmiana na gorsze, zmiana orzeczenia na mniej korzystne dla jednej ze stron
|
|
|
|
sensu largo commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
sensu stricto [ale samo: „stricte” – ściśle] commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
status quo commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
suo nomine commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
tertium non datur commencer à apprendre
|
|
nie ma trzeciej możliwości
|
|
|
|
ut infra commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
ut supra commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
utilitas publica commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
vacatio legis commencer à apprendre
|
|
okres pomiędzy ogłoszeniem aktu prawnego a jego wejściem w życie
|
|
|
|
verba legis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
vice versa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
vis absoluta commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
vis compulsíva commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
vis maior commencer à apprendre
|
|
|
|
|
