Biologia I J Ś Ł

 0    67 fiche    Imwiecej
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
ichtiologia
commencer à apprendre
Nauka o rybach
Ichtiostega
commencer à apprendre
Przedstawiciel wymarłych płazów, który wykazywał cechy charakterystyczne zarówno płazów (obecność kończyn, brak wieczka skrzelowego) i ryb (promienie kostne płetwy ogonowej, łuski w skórze brzucha, linia boczna. Bezpośredni dowód ewolucji
Idioadaptacja
commencer à apprendre
niewielkie zmiany ewolucyjne, dzięki czemu organizmy lepiej przystosowują się do życia.np. zróżnicowane aparaty gębowe
idiotyp
commencer à apprendre
1. suma wszystkich determinat dziedzicznych (genów) w obrębie chromosomów na terenie jądra komórkowego lub poza nim. 2. charakterystyczna cecha strukturalna, np. przeciwciała o tej samej determinacji antygenowej.
Imago
commencer à apprendre
Dorosłe stadium owada zdolne do rozrodu. powstaje w wyniku przeobrażenia hemimetabolii i homometabolii
immunoglobulina
commencer à apprendre
makrocząsteczka glikoproteinowa produkowana rzez kom. odpor. posiada zdolność do swoistego rozpoznawania i wiązania się z antygenem
implantacja
commencer à apprendre
1. etap transplanatacji polegający na wszczepieniu materiału 2. Zagnieżedżenie blastocysty ssaków w błonie śluzowej macicy lub poza nią ciąża ekotopowa pozamaciczna(ok 5-7 dnia po zapłodnieniu)
inaktywacja
commencer à apprendre
obniżenie aktywiści głównie białek, poprzez uszkodzenie ich struktur. Jeśli zostaną rozerwane wiązania peptydowe, zmiana jest niodwracalna
informacja genetyczna
commencer à apprendre
Odcinek DNA w genomie ulegający ekspresji w wyniku której powstaje białko lub RNA
Inhibitor
commencer à apprendre
Hamuje działanie enz. w sposób odwracalny lub nieodwracalny. Nieodwracalne powodują trwałe kowalencyjne przyłączenie się inh Odwracalne dzieli się na kompetencyjne i niekompetencyjne
KOMPETENCYJNE podobne strukturą do substratu (zapobieganie podwyższenie poziomu substratu) i NIEKOMPETENCYJNE zmiana
Interfaza
commencer à apprendre
W cyklu życia komórki okres międzypodziałowy. Można wyróżnić trzy etapy G1 (produkcja białek i lipidów, wzrost komórki S (replikacja DNA podwojenie jego ilości G2 (wytwarza białka potrzebne do mejozy bądź białka specjalistyczne)
Interferony (skrót INF)
commencer à apprendre
glikoproteiny produkowane przez kom. w odpowiedzi na infekcje wirusowe i bakteryjne. hamują transkrypcje kw. nukleinowych, białek wirusa, angiogenezę,
Introdukcja
commencer à apprendre
Wprowadzenie obcego gatunku na dany teren jako nowego gatunku biocenozy. Na ogół prowadzi do wyginięcia rodzimych gatunków.
Izogamia
commencer à apprendre
typ rozmnażania płciowego w którym obie gamety (komórki rozrodcze) są do siebie podobne pod względem morfologicznym oraz ruchliwości jednak są zróżnicowane pod względem fizjologicznym. Pierwotny sposób rozmnażania.
glony i grzyby
Jajeczkowanie (owulacja)
commencer à apprendre
uwolnienie k. jajowej z pęcherzyka Graffa. sygnałem hormonalnym jest pik owulacyjny LH (luteotropiny)
OBJAWY: spadek a następnie wzrost temperaturowy, ból owulacyjny, plamienie okołoowulacyjne, obrzęk piersi i wypryski.
Jajnik
commencer à apprendre
parzysty gruczoł płciowy żeński. Zawieszony na więzadłach w obrębie miednicy mniejszej. Odpowiedzialny za wytwarzanie i magazynowanie komórek jajowych oraz wytwarzanie żeńskich hor. płciowych (estrogeny i progesteron)
komórka Jajowa
commencer à apprendre
żeńska kom. rozrodcza. u roślin w obrębie woreczków zalążkowych, rodni lub lęgni. U zwierząt Powstaje w wyniku procesu oogenezy. Jajo ludzkie otoczone jest otoczką przejrzystą oraz wieńcem promienistym
Jajowód
commencer à apprendre
Parzysty przewód transportujący jaja. Składa się z: macicznego, cieśni, bańki, lejka zakończonego strzępkami.
zbudowany z tkanki łączno-nabłonkowej: od zew. Błona surowicza, warstwa kom.tk. łącznej, trójwarstwowa mięśniowa, pofałdowana błona śluzowa pokryta nabłonkiem rzęskowym.
jama gębowa
commencer à apprendre
pierwszy odcinek przewodu pokarmowego rozpoczynający się otworem gębowym, a uchodzący do gardzieli. znajdują się tam narządy służące do rozdrobnienia, wstępnego trawienia i przesuwania pokarmu. U kręgowców występuje język.
Jamochłony (dwuwarstwowce)
commencer à apprendre
wielokomórkowce zamieszkujące śr. wodne. Posiadają ciało zbudowane z dwóch warstw komórek ZEW. ochrania WEW. Odpowiedzialna za odżywia. Pomiędzy nimi jest MEZOGLEA warstwa podporowa.
Wewnątrz ciała znajduje się jama chłonąco-trawiąca. Ciało symetryczne promieniście np. ukwiał, meduza
Jamy ciała
commencer à apprendre
przestrzenie ograniczone listkami zarodkowymi. Powstają w okresie rozwoju zarodkowego. Wewnątrz nich zawieszone są poszczególne narządy
ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB POWSTAWANIA WYRÓŻNIA SIĘ: blastocel, schizocel, hemocel, miksocel.
Jaryzacja (wernalizacja, jarowizacja)
commencer à apprendre
oddziaływanie niskimi temperaturami w celu pobudzenia roślin do kwitnienia.
ważna dla zbóż ozimych oraz roślin dwuletnich
Jąderko
commencer à apprendre
uorganizowana, nieobłoniona struktura występująca na ternie jądra komórkowego. Odpowiedzialna za syntezę tRNA. i białek rybosomalnych. W trakcie podziału kom. zanika. Ich ilość jest uwarunkowana gatunkowo jednak stała dla wszystkich kom. organizmu
Jądra
commencer à apprendre
męskie gruczoły rozrodcze produkujące gamety męskie a u kręgowców również hormony (androgeny). U zwierząt są parzyste i mają budowę cewkowatą. w ścianach kanalików występują kom. rozrodcze, odżywcze, wytwarzające hormony.
Jądro komórkowe
commencer à apprendre
...
Jadro wtórne
commencer à apprendre
występuje w woreczku zalążkowym gametofitu żeńskiego okrytonasiennych. powstaje ze zlania dwóch jąder i tworzy kom. centralną. Po zapłodnieniu powstaje triploidalna kom. 3n
Jednokomórkowce
commencer à apprendre
Organizmy zbudowane z jednej komórki. W obrębie jedne komórki organizmu zachodzą wszystkie procesy fizjologiczne organizmu.
pierwotniaki, niektóre glony (euglena, okrzemki) prawie wszystkie prokarioty
Jednoliścienne
commencer à apprendre
Rodzaj okrytonasiennych. posiadają jeden liścień w zarodku;
posiadają system korzeniowy wiązkowy; liście są bezogonkowe o równoległej nerwacji. Wiązki przewodzące rozmieszczone w łodydze nierównoległe w bez kambium (nie przyrastają na grubość), kwiaty trzykrotne
Jednopienność
commencer à apprendre
występuje u większości roślin okrytonasiennych i nagonasiennych. Jest to obecność męskich i żeńskich organów płciowych na jednej roślinie, ale o innym typie kwiatów.
dąb, orzech włoski, jabłoń, kukurydza. Dotyczy także glonów paprotników i mszaków.
Jelito
commencer à apprendre
Odcinek przewodu pok. rozpoczynający się od odźwiernika żołądka, a zakończony odbytem. Wyróżnia się jelito cienki i jelito grube.
Wyróżnia się jelito cienki (podzielona na dwunastnice, jelito czcze i kręte) zachodzi tu trawienie i wchłanianie i grube(jelito ślepe okrężnica i odbytnica) formuje kał wchłania wodę i sole min.
Jeżowce
commencer à apprendre
typ szkarłupni, kszt. spłaszczonej kuli o pięcioramiennej symetrii. Na powierzchni ciała znajdują się kolce służące do obrony i poruszania.
Posiadają charakterystyczne: LATARNIA ARYSTOTELESA 5 wapiennych ząbków otaczających otwór gębowy, UKŁAD WODNY system wodnych kanalików pełniących rol. transportującą i wymiany gazowej, PEDICELARIE parzydełka w kształcie szczypczyków
Jezyk
commencer à apprendre
umięśniony narząd występujący w jamie gębowej kręgowców. Służy do formowania pokarmu, jest siedliskiem zmysłu smaku, u niektórych zwierząt wykorzystywany do łowienia pokarmu. U człowieka uczestniczy w artykułowaniu dźwięków.
Pompy Jonowe
commencer à apprendre
transportowe kompleksy jonowe przy użyciu energii wbrew gradientowi stężeń.
pompa sodowo-potasowa, pompa wapienna, pompy protonowe
Insulina
commencer à apprendre
Hor. Obniżający poziom glukozy. Reguluje metabolizm wraz z glukagonem. Białko sygnalizujące stan nasycenia organizmu sub. energ. Wydzielanie in. stymulowane jest wys. poz. glukozy lub cz. parasympatyczną uk. autonomicznego
Ściana komórkowa
commencer à apprendre
Zewnętrzna nieożywiona struktura otaczająca komórki roślin (celuloza), grzybów (chityna) oraz prokariotów (mureina).
Ścięgno
commencer à apprendre
element budowy mięśnia szkieletowego, głównym elementem budowy ścięgna są włókna kolagenowe łączą się z tkanką łączną brzuśca mięśnia i łączy go ze szkieletem
ściółka leśna
commencer à apprendre
warstwa martwych szczątek roślin zalegająca na dnie lasu z których tworzy się próchnica. w ś. l zachodzi cały cykl biochemiczny ekosystemu
śledziona
commencer à apprendre
obwodowy narząd krwio-limfatyczny wyższych kręgowców i czło. pełni funk. filtrowania i magazynowania krwi tam następuje niszczenie starych krwinek i tworzenie nowych krwinek limfocytów i monocytów
ślepiec
commencer à apprendre
stadium larwalne minoga (bezżuchwowca) cechą charak. są duże oczy przykryte skórą, otwory skrzelowe umieszczone po obu stronach ciała, endostyl (urzęsiona rynienka) w gardzieli
ślepota na barwy (daltonizm)
commencer à apprendre
choroba genetyczna sprzężona z chromosomem X ujawnia się recesywnie, polega na nieodróżnianiu barwy czerwonej zielonej jak i fioletowej.
ślimak
commencer à apprendre
przednia cześć błędnika, utworzona przez trzy spiralnie skręcone kanały (ślimakowy, przedsionkowy, bębenkowy) Kanał jest wypełniony endolimfą i zawiera właściwy narząd słuchu
ślina
commencer à apprendre
wydzielina gruczołów ślinowych u człowieka, który zwilża pokarm, zawiera enzymy (amylazę, lizozym), ułatwiające wstępne trawienie węglowodanów działa bakteriobójczo.
ślinianki
commencer à apprendre
wielokomórkowe gruczoły uchodzące do j. gębowej, produkują ślinę lub śluz. u człowieka występują 3 pary ślinianek (przyuszne, podżuchwowe, podjęzykowe)
ślizgowa teoria surczu
commencer à apprendre
podczas skurczu mięśnia nie zmienia się długość miofilamentów, ani szerokość, gdyż następuje wzajemne ślizganie się miofilamentów cienkich i grubych. ruch jest możliwy dzięki odpowiedniej budowie tych elementów.
śluz
commencer à apprendre
bezbarwna substancja, której głównym składnikiem jest mucyna, produkowana przez g. ślinowe. pokrywa ciało bezkręgowców, a także ułatwia oddychanie, pokrywa błony śluzowe
śluzówka
commencer à apprendre
wyściela wewnętrzne przewody organizmu, stale zwilżana przez wydzielinę związanych z nią gruczołów lub przez płynną zawartość przewodu. zbudowana jest z dwóch warstw, nabłonka i blaszki właściwej.
śluzy roślinne
commencer à apprendre
substancje organiczne zbudowane głównie z polisacharydów, pełniące w roślinach f. materiału zapasowego, rezerwy wody i funkcje ochronne.
śmiertelność
commencer à apprendre
wielkość określająca zmniejszanie się osobników w populacji, wyrażona na wskaźnik śmiertelności: liczna osobników umarłych w jednostce czasu n 10 lub 100 narodzeń. śmiertelność i rozrodczość odpowiadają za dynamikę rozwoju populacji
śpiączka
commencer à apprendre
stan długotrwałej utraty przytomności w której występuje brak odruchów warunkowych i postępujący brak odruchów bezwarunkowych tj. odruchów rogówkowych czy reakcji na bodźce bólowe, ś. towarzyszy zaburzenia uk. oddechowego i krążenia
śpiączka afrykańska
commencer à apprendre
choroba pasożytnicza wywołana przez świdrowce, przenoszone przez muchę tse-tse. Ś. A. objawia się w 3 stadiach:
1 gorączka b. głowy i kończyn 2 gorączka i powiększenie węzłów chłonnych i śledziony 3 zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, bezsenność, krwotoki, zaburzeniem czucia widzenia i rytmu seca
środowisko ekologiczne
commencer à apprendre
ogół warunków życia organizmu, populacji, biocenozy, na który składają się czynniki abiotyczne - siedlisko (klimat, skład gleby itp) oraz czynniki biotyczne(wzajemne oddziaływanie na siebie organizmów żyjących na wspólnym terenie)
śródbłonek
commencer à apprendre
nabłonek jednowarstwowy płaski, wyścielający wewnętrzna powierzchnię naczyń krwionośnych, limfatycznych oraz przedsionków i komór serca. Budują go komórki wywodzące się z mezochymy
śrómózgowie
commencer à apprendre
część mózgu kręgowców rozwijająca się z środkowego pęcherzyka pierwotnego. od przodu graniczy z międzymózgowiem a od tyłu z rdzeniem przedłużonym. Reguluje odbiór wrażeń wzrokowych ma wpływ na postawę i równowagę ciała
śródskórnia (endoderma)
commencer à apprendre
wewnętrzna warstwa kory pierwotnej łodygi i korzenia roślin, zbudowana z jednej warstwy żywych ściśle przylegających do siebie komórek. w łodydze tworzą ją k. miękiszu jest b. dobrze wykształcona w korzeniach i podziemnych cz. rośliny
heliofity
commencer à apprendre
roś. światłolubne. występują w siedliskach o pełnym oświetleniu. blaszki liściowe są grube, pokryte skórą o silnie zgrubiałych ścianach zewnętrznych, często pokrytych woskiem przez co odbijają światło. miękisz palisadowy silnie rozwinięty
świdrowce
commencer à apprendre
wiciowce zwierzęce należące do pierwotniaków pasożyty. mają ciało wydłużone z 1 wicią. rozmnażają się przez podział podłużny. są pasożytami żyjącymi w jelitach krwi, komórkach i płynie mózgowo-rdzeniowym, wywołują śpiączkę afrykańską
świerzb
commencer à apprendre
choroba pasożytnicza człowieka i zwierząt wywołana przez świdrowce, powoduje silne swędzenie skóry i stan zapalny. do zakażenie dochodzi przez kontakt bezpośredni lub pośredni (pościel, bielizna)
świerzbowiec
commencer à apprendre
gatunek pajęczaka, pasożyt człowieka, drąży długie kanały w skórze, żywi się k. naskórka i limfa, kosmopolityczny (gatunek który zasięg obejmuje cały świat)
Łagiewka pyłkowa
commencer à apprendre
długa wypustka cytoplazmatyczna rozwijająca się z ziarna pyłku w czasie jego kiełkowania. Jest odpowiedzialna za przeniesienie k. plemnikowych do k. jajowej. Utworzony z k. wegetatywnej
u r. OKRYTONASIENNYCH łagiewka wrasta do szyjki słupka i przenosi 2 k. plemnikowe, następuje podwójne zapłodnienie. U r. NAGONASIENNYCH ł. p. wrasta przez otwór (okienko zalążni) do zalążka,
Łańcuch detrytusowy
commencer à apprendre
łańcuch pokarmowy, w którym pierwszym ogniwem są destruenci
Łańcuch oddechowy
commencer à apprendre
...
Łańcuch pokarmowy
commencer à apprendre
Łańcuch troficzny, uszeregowanie organizmów w których każdy zjada poprzednie a sam jest pożywieniem dla następnego
Tkanka Łączna
commencer à apprendre
najbardziej zróżnicowana i rozprzestrzeniona tkanka w organizmie zwierzęcym. Można w niej wyróżnić substancję międzykomórkową, rozmieszczone w niej włókna białkowe i elementy komórkowe.
tkankę łączną dzieli się na: ZARODKOWĄ (mezenchyma, WŁAŚCIWĄ (wiotka, zbita, tłuszczowa, siateczkowa) mechaniczną/oporową (chrzęstna i kostna) i płynną (chrzęstną i kostną)
Łęgi (las Łęgowy)
commencer à apprendre
zbiorowisko leśne lub zarośla porastające doliny rzek i strumieni. charakterystyczną roślinnością są wierzby topole i olchy. Runo bogate i wielowarstwowe
Łodyga
commencer à apprendre
...
Gruczoły łojowe
commencer à apprendre
gruczoły skórne u ssaków. Występują przy pochewkach włosów. Łój powleka powierzchnię włosa, a także natłuszcza powierzchnię skóry. W okresie dojrzewania może dochodzić do powiększenia gruczołów łojowych i do łojotoku (trądzik)
Łożysko
commencer à apprendre
Powstaje z błony śluzowej macicy i kosmówki płodu u ssaków żyworodnych Ł. PRAWDZIWE część zarodkowa i matczyna zrastają się (u drapieżników i naczelnych) RZEKOME kosmówka przylega jedynie do kosmówki macicy i w czasie porodu odkleja się (np. u kopytnych).
funkcją łożyska jest przekazywanie sub. Łożysko prawdziwe i rzekome określa się mianem łożyska omoczniowego. U torbaczy, niektórych gadów i ryb spodoustych występuje łożysko żółtkowe, które jest tworzone przy udziale woreczka żółciowego

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.