Słownik wyrazów obcych

 0    102 fiche    grzegorzsierocki
Imprimer jouer consultez
 
question réponse
sztuka świadomego ubóstwa; działanie artystyczne polegające na eksponowaniu przedmiotów surowych, ubogich lub niepoddanych obróbce
commencer à apprendre
arte povera
sztuki wyzwolone; siedem przedmiotów świeckich - gramatyka, retoryka, dialektyka, arytmetyka, geometria, astronomia i muzyka - wykładanych w szkołach starożytnego Rzymu i średniowiecznej Europy
commencer à apprendre
artes liberales
francuska odmiana secesji
commencer à apprendre
art nouveau
działa anatomii - nauka o stawowych połączenia kości
commencer à apprendre
artrologia
przekonanie występujące u dzieci w wieku przedszkolnym, że niektóre przedmioty i zjawiska przyrody są przez kogoś w jakimś celu zrobione
commencer à apprendre
artyficjalizm
rodzaj domowej katarynki odtwarzającej dźwięk z dziurkowanych płyt, popularny w XIX w.
commencer à apprendre
aryston
karierowicz; człowiek dla którego celem w życiu jest zdobycie stanowiska, władzy lub pieniędzy
commencer à apprendre
arywista
czarcie łajno, smrodzieniec; żółta przyprawa lub gumożywica w postaci żółtobrązowej masy o nieprzyjemnym zapachu otrzymywana z korzeni i kłączy rośliny o tej samej nazwie, wykorzystywana gł. na plastry lecznicze
commencer à apprendre
asafetyda
trójwymiarowa kompozycja utworzona często z gotowych przedmiotów lub dzieł plastycznych, wywodząca się z kolażu
commencer à apprendre
asamblaż
pozycja ciała podczas ćwiczeń jogi, także mata do tych ćwiczeń
commencer à apprendre
asana
skrajne ugrupowanie religijne muzułmanów z XI-XIII w. stosujące terror wobec przeciwników religijnych i politycznych
commencer à apprendre
asasyni, nizaryci
w informatyce podstawowy kod 7-bitowy przypisujący znakom liczby z zakresu 0-127 lub w wersji rozszerzonej 0-255
commencer à apprendre
ASCII
urządzenie hydrolokacyjne wykrywające zanurzone okręty podwodne
commencer à apprendre
asdic, azdyk
jałowość; stan braku żywych drobnoustrojów w pomieszczeniach i na przedmiotach, pożądany zwłaszcza podczas operacji chirurgicznych
commencer à apprendre
aseptyka
złotowłos, złotogłów; roślina z liliowatych znana w starożytności jako kwiat cmentarny
commencer à apprendre
asfodel
glista; pasożyt człowieka
commencer à apprendre
askaryda
1. w XIX i XX w. żołnierz włoskich lub niemiecki ch wojsk kolonialnych; 2. uzbrojony autochton ochraniający karawany
commencer à apprendre
askarys
demon występujący w apokryfach i legendach Talmudu jako król demonów; także postać średniow. legend żydowskich
commencer à apprendre
Asmodeusz
rym niedokładny, polegający na identyczności samych samogłosek: woda - droga
commencer à apprendre
asonans
słodzik ok. 200 razy słodszy od sacharozy
commencer à apprendre
aspartam
w sztuce egipskiej: sposób przedstawieńtrójwymiaru poprzez ujęcia z przodu, z boku i od góry
commencer à apprendre
aspektywa
grzyb tworzący pleśnie na owocach, chlebie, konfiturach
commencer à apprendre
aspergillus, kropidlak
pokropienie wodą święconą
commencer à apprendre
aspersja
zniknięcie osoby lub przedmiotu i pojaiwenie się ich w innym miejscu
commencer à apprendre
asport
wg typologii Kretschmera: człowiek o smukłej, wątłej budowie ciała, nieśmiały i drażliwy
commencer à apprendre
astenik, leptosomatyk
kryptogram złożony z gwiazdek mogący pełnić rolę podpisu w publikowanym tekście
commencer à apprendre
asteronim
znak drukarski w postaci gwiazdki (*) służący jako odsyłacz lub znak umowny
commencer à apprendre
asterysk
rodzaj pluszu z okrywą włosową z przędzy moherowej, używana na płaszcze damskie imitujące futro
commencer à apprendre
astrachan
ornament w formie pasma perełek ułożonych na przemian z pałeczkami i krążkami
commencer à apprendre
astragal
wróżenie za pomocą kostek, kamyków lub kawałków drewna
commencer à apprendre
astragalomancja
w mit.gr.: bogini sprawiedliwości; żyła na ziemi, ale zarażoną ludzką nieprawością powróciła do nieba, gdzie widnieje w gwiazdozbiorze Panny
commencer à apprendre
Astrea
umiejętność rozpoznawania gwiazd i gwiazdozbiorów na niebie
commencer à apprendre
astrognozja
kult gwiazd i planet uważanych za demony, bóstwa lub ich siedzibę
commencer à apprendre
astrolatria
wróżenie z gwiazd
commencer à apprendre
astromancja
reakcja ruchowa zwierząt na światło Słońca, Księżyca i gwiazd umożliwiająca im orientację przestrzenną i utrzymanie właściwego kierunku (np. lot ptaków)
commencer à apprendre
astrotaksja
w mit. ind. upersonifikowana siła zła, istota demoniczna walcząca z bogami o władzę nad światem
commencer à apprendre
Asura
prosta, której odległość od krzywej maleje wraz z przesuwaniem się po tej prostej
commencer à apprendre
asymptota
konstrukcja składniowa charakteryzująca się brakiem spójników między współrzędnymi członami np. Veni, vidi, vici.
commencer à apprendre
asyndeton
nauka zajmująca się badaniem zabytków pisma klinowego i kultury ludów starożytnej Mezopotamii: Asyryjczyków, Babilończyków, Akadów i Sumerów
commencer à apprendre
asyriologia, asyrologia
prąd w teologii muzułmańskiej X-XI w. w którym szczególne znaczenie miała koncepcja ograniczonej wolnej woli człowieka i w którym ustalono podstawowe kanony teologii islamu wrelacjacj woara-rozum i bóg-człowiek
commencer à apprendre
aszaryzm
żydzi zamieszkujący Europę środkowo-wschodnią, posługujący się na co dzień językiem jidysz
commencer à apprendre
Żydzi Askenazyjscy, Askenazyjczycy
semicka bogini płodności, wcielenie znanego na całym Bliskim Wschodzie kultu WIelkiej Matki - utożsamiana z babilońsko-asyryjską Isztar
commencer à apprendre
Asztarte
1. miejsce przeznaczone dla modlących się lub medytujących ascetów (klasztor, pustelnia, erem); 2. każde z czterech stadiów życia zalecanego członkom tzrech wyższych stanów społeczeństwa indyjskiego;
commencer à apprendre
aśrama, aszrama
w filozofii starożytnej: zupełny spokój ducha, obojętność wobec niezależnego od ludzi losu i cierpień, niepoddawanie się namiętnościom
commencer à apprendre
ataraksja
1. pierwsza wyższa uczelnia założona w Rzymie przez cesarza Hadriana; 2. szkoła średnia we Francji w okresie Rewolucji Francuskiej oraz szkoła średnia w Belgii i Szwajcarii
commencer à apprendre
ateneum
zamach na czyjeś życie na tle politycznym
commencer à apprendre
atentat
rozpylacz; przyrząd do rozpylania cieczy
commencer à apprendre
atomizer
wyraz nieakcentowany
commencer à apprendre
atonon
pot. ptasznik australijski; bardzo agresywny i jadowity pająk australijski, budujący rurkowate sieci w szczelinach skał i przy pniach drzew
commencer à apprendre
atraks, podkopnik
przypisanie dzieła sztuki o nieznanym autorstwie konkretnemu artyście lub w szkole.
commencer à apprendre
atrybucja
poza baletowa: tancerz staje na jednej nodze, drugą ma uniesioną do tyłu i ugiętą w kolanie, tułów wyprostowany.
commencer à apprendre
attitude [atitid]
jedna trylionowa 10(-18)
commencer à apprendre
atto
uroczysta pieśń poranna, wykonywana w XVII-XVIII wieku na dworach magnackich, w czasie porannych przyjęci lub audiencji.
commencer à apprendre
aubade [obad]
1. o potrawie z mięsa: podawany w stanie półsurowym; 2. o potrawie z ryb: gotowany do nabrania niebieskiej barwy.
commencer à apprendre
au bleu [o ble]
Audaces fortuna iuvat
commencer à apprendre
śmiałym szczęście sprzyja.
zgrubienie (o wyrazie)
commencer à apprendre
augmentatyw
o potrawie: zapiekany, zwłaszcza w sosie beszamelowym.
commencer à apprendre
au gratin
zbiór 28 artykułów wiary ułożonych przez luterańskiego teologa Melanchtona i przedłożone do zatwierdzenia Karolowi V w 1530 roku
commencer à apprendre
Augsburskie wyznanie wiary, konfesja Augsburska
w starożytnym Rzymie: kapłan przepowiadający przyszłość i odgadujący wolę bogów ze zjawisk przyrody
commencer à apprendre
augur
złota moneta polska Augusta III bita w latach 1753-1758.
commencer à apprendre
augustdor
wzrostomierz; aparat do pomiaru wzrostu roślin.
commencer à apprendre
auksanometr
hormon wzrostowy roślin.
commencer à apprendre
auksyna
ospielica; roślina azjatycka
commencer à apprendre
aukuba
osada górali kaukaskich oraz niektórych plemion koczowniczych Azji Środkowej
commencer à apprendre
auł
potrawy przyrządzane bez przypraw i sosów.
commencer à apprendre
au naturel [o natirel]
w starożytnym Rzymie: woźnica, kierujący wozem zawodach podczas igrzysk.
commencer à apprendre
auriga
nakłuwanie lub stymulowanie prądem określonych punktów na uchu w celach leczniczych.
commencer à apprendre
aurikuloterapia
badanie wewnętrznych narządów przez osłuchanie uchem lub słuchawką.
commencer à apprendre
auskultacja
w starożytnym Rzymie: przepowiadanie przyszłości i odgadywanie woli bogów, głównie z lotu ptaków.
commencer à apprendre
auspicje
program przebudowy monarchii austriackiej w federację równouprawnionych narodów pod berłem Habsburgów, wysunięty na początku XIX wieku przez działaczy czeskich.
commencer à apprendre
austroslawizm
w czasie okupacji niemieckiej zaświadczenia o zatrudnieniu.
commencer à apprendre
ausweis
1. tymbalik; potrawa z mięsa lub ryby w galarecie; 2. galareta z żelatyny lub wywaru z nóżek cielęcych i wieprzowych lub z rybich głów.
commencer à apprendre
auszpik
samowystarczalność gospodarcza państwa; według stoików i cyników samowystarczalność jednostki w dążeniu do szczęścia.
commencer à apprendre
autarkia
dział ekologii badający zależności organizmu od jego środowiska oraz wpływ czynników środowiska na jego życie.
commencer à apprendre
autekologia
publiczne wyznanie lub zaparcie się wiary przez oskarżonego o herezję - etap procesu inkwizycyjnego; także: publiczne wykonanie wyroku na skazanym w takim procesie, gł. spalenie na stosie; przen.: publ. napiętnowanie kogoś, pokajanie się lub przyznanie
commencer à apprendre
autodafe, auto da fe
sprzeczna z konstytucją forma przejęcia całkowitej władzy w państwie przez legalnego szefa władzy wykonawczej (np. prezydenta) praktykowana gł. w Ameryce Południowej
commencer à apprendre
autogolpe
samodzielność i odrębność krajowych kościołów prawosławnych w zakresie organizacji, hierarchii, zwyczajów i liturgii.
commencer à apprendre
autokefalia
hermetycznie zamykany zbiornik do ogrzewania pod wysokim ciśnieniem używany m.in. do sterylizacji materiałów opatrunkowych i narzędzi chirurgicznych.
commencer à apprendre
autoklaw
każdy z chromosomów, poza chromosomami płci (alosomami).
commencer à apprendre
autosom
zdolność niektórych zwierząt do odrzucania części swojego ciała np. ogona przez jaszczurkę.
commencer à apprendre
autotomia
samożywność; zdolność wytwarzania związków organicznych z nieorganicznych w procesie fotosyntezy i chemosyntezy.
commencer à apprendre
autotrofizm
szczepionka sporządzona z drobnoustrojów pochodzących z organizmu chorego i tylko dla niego przeznaczona.
commencer à apprendre
autowakcyna
wiatrakowiec; wiropłat w którym pionowy wirnik nośny obraca się samoczynnie, a ciąg wytwarza napędzane silnikiem poziome śmigło
commencer à apprendre
autożyro
Aut vincera, aut mori
commencer à apprendre
„Albo zwyciężyć, albo umrzeć” (napis na pieczęci konfederacji barskiej).
w mitologii celtyckiej: raj lub kraina umarłych – opływająca w rozkosze wyspa na Morzu Zachodnim.
commencer à apprendre
Avalon
rosół drobiowy z jajkami i cytryną lub sos z jajek i cytryny.
commencer à apprendre
avgolemono
płynne rezerwy finansowe, które mogą być natychmiast uruchomione, będące w dyspozycji banków lub państw.
commencer à apprendre
avoiry [awuary]
poręczenie na wekslu lub czeku.
commencer à apprendre
awal
przedporcie; zewnętrzna część portu, obszar między falochronami a wewnętrznymi basenami portowymi.
commencer à apprendre
awanport
wysunięta ku nieprzyjacielowi placówka ubezpieczająca.
commencer à apprendre
awanpost
w mitologii indyjskiej wcielenie boga, zwłaszcza Wisznu, który zstępuje do świata ludzi pod postacią człowieka lub zwierzęcia, by przywrócić zachwiany ład świata.
commencer à apprendre
Awatara
studnia krasowa; pionowy kanał w skałach wapiennych wiodący w głąb ziemi lub łączący korytarze jaskiniowe na różnych poziomach.
commencer à apprendre
awen
zbiór tekstów religijnych zaratusztrianizmu z XVI-XII wieku p.n.e. – jedyny zabytek języka staroperskiego.
commencer à apprendre
Awesta
rozcięża; krzew lub drzewo odporne na duże stężenia soli, o charakterystycznych korzeniach powietrznych; rośnie w lasach mangrowych.
commencer à apprendre
awicenia
1309-1377 okres rezydowania papieży w Awinionie i uzależnienia kościoła od władzy królów Francji.
commencer à apprendre
Awiniońska niewola
funkcjonariusz węgierskiej służby bezpieczeństwa w czasach stalinowskich.
commencer à apprendre
awosz
opieka wuja nad siostrzeńcami, którzy dziedziczą po nim majątek i pozycję społeczną.
commencer à apprendre
awunkulat
symboliczne wyobrażenie kosmosu w kształcie pionowej osi, wokół której ułożone są jego elementy (światy, krainy), przedstawiony jako drabina, słup, góra, krzyż lub drzewo kosmiczne.
commencer à apprendre
Axis Mundi
różanecznik
commencer à apprendre
azalia
przeciwzapalny wyciąg spirytusowy z kwiatów rumianku.
commencer à apprendre
azulan
mająca działanie przeciwzapalne substancja w olejkach eterycznych np. rumianku.
commencer à apprendre
azulen
nadwyżka kursu dewiz lub papierów wartościowych ponad ich wartość nominalną.
commencer à apprendre
ażio

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.