|
question |
réponse |
|
Absentem in criminibus damnari non oportet commencer à apprendre
|
|
Nie należy skazywać za przestępstwo nieobecnego
|
|
|
|
Accessio cedit principali commencer à apprendre
|
|
Rzecz przyłączona przypada głównej
|
|
|
|
Actor sequitur forum rei commencer à apprendre
|
|
Dla powoda właściwy jest sąd pozwanego
|
|
|
|
Actus simulatus nullius est momenti commencer à apprendre
|
|
Czynność pozorna jest nieważna
|
|
|
|
Adoptio naturam imitatur commencer à apprendre
|
|
Przysposobienie naśladuje naturę
|
|
|
|
Alterius contractu nemo obligatur commencer à apprendre
|
|
Umowa nie zobowiązuje osoby trzeciej
|
|
|
|
Argumenta non numeranda, sed ponderanda sunt commencer à apprendre
|
|
Dowody należy ważyć, a nie liczyć
|
|
|
|
Audiatur et altera pars commencer à apprendre
|
|
Należy wysłuchać także strony przeciwnej
|
|
|
|
Bis de eadem re agere non licet commencer à apprendre
|
|
Nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie
|
|
|
|
Clara non sunt interpretanda commencer à apprendre
|
|
To, co jasne nie wymaga dowodu
|
|
|
|
Corruptissima republica plurimae leges commencer à apprendre
|
|
Najwięcej ustaw w skorumpowanym państwie
|
|
|
|
Crimina morte extinguntur commencer à apprendre
|
|
Przestępstwa wygasają wraz ze śmiercią sprawcy
|
|
|
|
Cui ius est donandi, eidem et vendendi, et concedendi ius est commencer à apprendre
|
|
Kto ma prawo do darowania rzeczy, ten ma także prawo do jej sprzedania i przyznania
|
|
|
|
Cui licet quod est plus, licet utique quod est minus commencer à apprendre
|
|
Kto może więcej, tym bardziej może i mniej
|
|
|
|
Cum reus moram facit, et fideiussor tenetur commencer à apprendre
|
|
Gdy dłużnik popada w zwłokę, odpowiada także poręczyciel
|
|
|
|
Delicta parentum liberis non nocent commencer à apprendre
|
|
Przestępstwa rodziców nie szkodzą dzieciom
|
|
|
|
Dura lex, sed lex commencer à apprendre
|
|
Surowa ustawa lecz ustawa
|
|
|
|
Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat commencer à apprendre
|
|
Ciężar przeprowadzenia dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, nie tym kto przeczy
|
|
|
|
Errantis voluntas nulla est commencer à apprendre
|
|
Działający pod wpływem błędu nie ma woli
|
|
|
|
Et non facere facere est commencer à apprendre
|
|
I powstrzymanie się od działania jest działaniem
|
|
|
|
Facta non praesumuntur, sed probantur commencer à apprendre
|
|
Faktów się nie domniemywa, lecz dowodzi
|
|
|
|
Fiscus semper idoneus successor sit, et solvendo commencer à apprendre
|
|
Skarb państwa jest zawsze zdolny do dziedziczenia i wypłacalny
|
|
|
|
Furiosi voluntas nulla est commencer à apprendre
|
|
Chory umysłowo nie ma woli
|
|
|
|
Furtum sine affectu furandi non committitur commencer à apprendre
|
|
Kradzieży nie popełnia się bez zamiaru jej dokonania
|
|
|
|
Genus perire non censetur commencer à apprendre
|
|
Uważa się, że gatunek nie ginie
|
|
|
|
Hereditas viventis non datur commencer à apprendre
|
|
Nie dziedziczy się po osobie żyjącej
|
|
|
|
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet commencer à apprendre
|
|
Nieznajomość prawa szkodzi zaś faktu nie szkodzi
|
|
|
|
Impossibilis condicio pro non scripto habetur commencer à apprendre
|
|
Warunek niemożliwy do spełnienia uważa się za nie dodany
|
|
|
|
Impossibilium nulla obligatio est commencer à apprendre
|
|
Zobowiązanie do wykonania świadczenia niemożliwego jest nieważne
|
|
|
|
In dubio pro reo commencer à apprendre
|
|
W razie wątpliwości należy orzec na korzyść oskarżonego
|
|
|
|
In poenam heres non succedit commencer à apprendre
|
|
Spadkobierca nie dziedziczy kary
|
|
|
|
Inter arma silent leges commencer à apprendre
|
|
W czasie wojny milczą prawa
|
|
|
|
In toto et pars continetur commencer à apprendre
|
|
W całości mieści się także część
|
|
|
|
Is fecit, cui prodest commencer à apprendre
|
|
Ten uczynił komu przyniosło korzyść
|
|
|
|
Ius est ars boni et aequi commencer à apprendre
|
|
Prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne
|
|
|
|
Iustita est fundamentum regnorum commencer à apprendre
|
|
Sprawiedliwość jest podstawą państw
|
|
|
|
Legatum est donatio testamento relicta commencer à apprendre
|
|
Zapis jest pozostawioną przez testatora darowizną
|
|
|
|
Leges bonae ex malis moribus procreantur commencer à apprendre
|
|
Dobre ustawy pochodzą ze złych obyczajów
|
|
|
|
Lex, est quod populus iubet atque constiuit commencer à apprendre
|
|
Ustawą jest to, co lud stanowi i uchwala
|
|
|
|
Lex non obligat nisi promulgata commencer à apprendre
|
|
Ustawa nie obowiązuje jeśli nie zostanie ogłoszona
|
|
|
|
Lex posterior derogat priori commencer à apprendre
|
|
Ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
|
|
|
|
Lex posteriori generalis non derogat legi priori commencer à apprendre
|
|
Ustawa późniejsza o charakterze ogólnym nie uchyla wcześniejszej ustawy szczegółowej
|
|
|
|
Lex retro non agit commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Lex severior retro non agit commencer à apprendre
|
|
Ustawa surowsza nie działa wstecz
|
|
|
|
Lex specialis derogat legi generali commencer à apprendre
|
|
Ustawa szczególna uchyla ogólną
|
|
|
|
Lex superior derogat legi inferiori commencer à apprendre
|
|
Ustawa wyższej rangi uchyla ustawę rangi niższej
|
|
|
|
Mala fides superveniens non nocet commencer à apprendre
|
|
Późniejsza zła wiara nie szkodzi
|
|
|
|
Mora debitoris perpetuat obligationem commencer à apprendre
|
|
Zwłoka dłużnika przedłuża zobowiązanie
|
|
|
|
Mora trahit periculum commencer à apprendre
|
|
Zwłoka pociąga za sobą ryzyko
|
|
|
|
Mulier familiae suae et caput et finis est commencer à apprendre
|
|
Kobieta jest początkiem i końcem swojej rodziny
|
|
|
|
Necessitas non habet legem commencer à apprendre
|
|
Konieczność nie zna prawa
|
|
|
|
Nemo invitus compellitur ad communionem commencer à apprendre
|
|
Nikt nie może być zmuszony wbrew woli do pozostawania we współwłasności
|
|
|
|
Nemo iudex idoneus in propria causa commencer à apprendre
|
|
Nikt nie jest odpowiednim sędzia we własnej sprawie
|
|
|
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet commencer à apprendre
|
|
Nikt nie może przenieść więcej praw na drugiego niż sam ma
|
|
|
|
Nomina ipso iure divisa commencer à apprendre
|
|
Zobowiązania dzielą się z mocy prawa
|
|
|
|
Non omne quod licet honestum est commencer à apprendre
|
|
Nie wszystko, co jest dozwolone jest uczciwe
|
|
|
|
Nulla poena sine lege commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Nulli res sua servit commencer à apprendre
|
|
Nikomu rzecz własna nie jest służebną
|
|
|
|
Nullum crimen sine culpa commencer à apprendre
|
|
Nie ma przestępstwa bez winy
|
|
|
|
Nullum crimen sine lege commencer à apprendre
|
|
Nie ma przestępstwa bez ustawy
|
|
|
|
Pacta sunt servanda commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Prior tempore potior iure commencer à apprendre
|
|
Kto lepszy co do czasu, ten lepszy co do prawa
|
|
|
|
Quot generationes, tot gradus commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Semel heres semper heres commencer à apprendre
|
|
Kto raz zostanie dziedzicem pozostanie nim na zawsze
|
|
|
|
Servitus in faciendo consistere nequit commencer à apprendre
|
|
Służebność nie może podlegać na działaniu
|
|
|
|
Servitus servitus esse non potest commencer à apprendre
|
|
Nie może istnieć służebność na służebności
|
|
|
|
Servitustibus civiliter utendum est commencer à apprendre
|
|
Służebność należy wykonywać w sposób oględny
|
|
|
|
Si in ius vocat, ito commencer à apprendre
|
|
Jeśli ktoś pozywa ciebie do sądu, idź
|
|
|
|
Summum ius summa iniuria commencer à apprendre
|
|
Najwyższe prawo najwższym bezprawiem
|
|
|
|
Superficies solo cedit commencer à apprendre
|
|
To, co znajduje się na powierzchni przypada gruntowi
|
|
|
|
Tres faciunt collegium commencer à apprendre
|
|
Trzy osoby tworzą związek
|
|
|
|
Vim vi repellere licet commencer à apprendre
|
|
|
|
|
