rzym osobowe i rzeczowe

servitutes, intineris

służebność przechodu uprawnienie do przechodzenia lub przejazdu przez cudzy grunt (wiejskie)

s, actus

służebność przepędu trzody prawo pędzenia bydła przez cudzy grunt (wiejskie)

s, viae

służebność drogi korzystanie z drogi lub ulicy (wiejskie)

s, aquaeductus

służebność wodociągu przeprowadzania rur wodociągowych przez cudzy grunt (wiejskie)

s, aquae haustus

służebność czerpania wody na cudzym gruncie (wiejskie)

s, tigni immittendi

prawo wpuszczania belki do otworu w ścianie sąsiedniego budynku (miejskie)

s, oneris ferendi

służebność prawo oparcia budowy (miejskie)

s, altius non tollendi

służebność widoku - zakaz wznoszenia budynku ponad oznaczoną wysokość, by ten nie zasłaniał widoku sąsiadowi(miejskie)

s, stillicidii

służebność ścieku prawo kierowania wody deszczowej na grunt sąsiada (miejskie)

s, fumi immittendi

prawo przepływu dymu (miejskie)

s, praediorum rusticorum

służebności gruntowe wiejskie

s, praediorum urbanorum

służebność gruntowe miejskie

servitutes personarum

służebność osobiste

usufructus

użytkowanie prawo do używania i pobierania pożytków z cudzej rzeczy niezużywalnej (osobiste)

usus

używanie - czysto osobiste, max. dożywotnie prawo do korzystania z cudzej rzeczy bez pobierania z niej pożytków (osobiste)

habitatio

zamieszkanie (osobiste)

operae servorum et animalium

używanie sił cudzych niewolników lub zwierząt (osobiste)

Servitus in facendo consistere nequit

służebność nie może polegać na działaniu

Servitus servitis esse non potest

nie może istnieć służebność na służebności

Nulli res sua servit

nie można mieć służebności na własnej rzeczy

Servitutibus civiliter utendum est

służebność należy wykonywać oględnie

Actio negatoria

właściciel występował przeciwko temu, kto twierdził, że ma służebność

Actio confessoria

podmiot, któremu przysługiwała służebność, występował przeciwko każdemu, kto zaprzeczał istnieniu służebności lub uniemożliwiał jej wykonywanie, żądając: • Uznania prawa służebności

Emfiteuza

Dzierżawa wieczysta a, dziedziczne i zbywalne prawo rzeczowe do użytkowania cudzego gruntu.

• Fiducia

dłużnik (zastawca) przenosił na wierzyciela (zastawnika) własność rzeczy

Pignus

dłużnik przenosił na wierzyciela (zastawnika) dzierżenie rzeczy zastawionej

Hypotheca

dłużnik (zastawca) nie przenosił na wierzyciela (zastawnika) ani własności, ani dzierżenia rzeczy zastawionej

Ius in agro vectigali

dzierżawa gruntów stanowiących własność gmin lub państwa rzymskiego, które oddano w dzierżawę celem ich zagospodarowania, a dzierżawca miał obowiązek płacić roczną opłatę zwaną vectigjl

ingenui

urodzony wolny człowiek

libertii

wyzwyolony

osoba in mancipo

pół wolny

servi

niewolnik

ius postliminii

prawo powrotu z niewoli innego państwa

alieni iuris

podlegała pod kims nie mogła samodzilnie podejmowac czynnosci prawnych

infantes

dzieci do 7 lat

impuberes

nie dojrzali K 12 M 14

puberes minores

dorośli ponizej 25

puberes maiores

dorosli powyzej 25

prodigi

marnotrawstwo

facta iuridica

zdarzenia prawne

facta voluntaria

działania człowieka bez zamiaru wywołania skutku prawnego

negotia iurdica

czynności prawne

quod initio vitiosum est non potest tractu temporis convalescere

to co od poczatku jest wadliwe nie może zosatc uzdrowione z duchem czasu zostać

per iocum

oswiadczenie woli nie na serio

dolus

oszustwo, podstęp

metus

zastraszenie

nuntius

Posłaniec

actio

pozew

manumissio

wyzwolenie

rei

próba powrotu do tego jak było

possesio

posiadaniez zamiarem posiadania

usus

posługiwanie sie czyjas rzeczą

communio

współwłasność