romantyzm

historycyzm

postawa filozoficzna, mówiaca zeby wszystkie zjawiska byly poznawane i zapisywane jako procesy historyczne, centrum wolnosc rewolucja sens historii

gotycyzm

nurt artystyczny fascynacja sredniowieczem ukazanie swiata zla i szalenstwa, elementy cudownosci

irracjonalizm

kryzys wiary w nauke i rozum, docenianie tajemniczosci i budzenia strachu, widzieli prawdy w wizjach basniavh itp

indywidualizm

wybitna osoba rownie wartosciowa jak zbiorowosc, w tym co pojedyncze subiektywne zaczeto dostrzegac uniwersalnie, poeci mysliciele-odkrywcy sekretow

bunt

misja mlodych odrodzenia swiata, mlodziez bardziej swiadoma swojej pozycji historycznej, przedstawiaja progtamy idealistyczne i estetyczne, bunt przeciwko skostnialym struktura spolecznym

ludowosc

przesycone fantastyka opowiesci zawierajace wiedze o ukrytych ponadnaturalnych silach dzialajacych na swiat widzialny, wierzyli w piesni i legendy ludowe bo wzbogacaly wiedze i wyzwalaly wyobraznie

orientalizm

fascynacja dorobkiem wschodu, popularne staja sie podroze, przywozono dziela wschodnich mistrzow i przekladano utwory literackie

natura

fascynacja dzwiekami natury, natura absolutnie czysta, dostrzeganie w niej boskiego ducha i traktowanie jej w ksiazce z tajemnym pismem, mozna ja odczytac tylko wtedy gdy czlowiek zjednoczy sie z zywiolem

metafizyka

poznanie natury bytu, celu do jakieho daza i przyczyny jego istnienia

idealizm

pierwotne zrodlo idee a wtorne swiat materialny

mesjanizm

idea polegajaca na poddaniu sie biernej walce i cierpieniu, wiara w powszechne zbawienie za pomoca boga, wiara w nadejscie mesjasza i wyzeokenie

neogotyk

inspirowanie budowy starozytnoscia

narod

nie tylko zbiorowosc, lacza ich trafycja i wierzenia. odrzucaja literature uniwersalna i wierza tylko w ta narodowa

winkleriedyzm

wezwanie do czynnej walki mimo wszystko

prometeizm

indywidualny bunt sprzeciw wobec boga i konwenansom spoleczenstwa ktorej efektem staje sie poswiecenie dla dobra pgolu