polska turcja

 0    43 fiche    nikluuagsnt
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
Kozacy
commencer à apprendre
Zbiegli z dóbr magnackich chłopi Polscy, Litewscy, Ruscy, etc. zamieszkujący ziemie nad Dnieprem (Zaporoże). Czasem też należeli do nich kupcy, rybacy, myśliwi, szlachta gołota, jtp. Z czasem społeczność ta przekształciła się w wojskową.
Wódz Kozaków
commencer à apprendre
Ataman, podczas wypraw był jeszcze wybierany hetman (władza absolutna, którą tracił po zakończeniu walk).
Wieki wróg Kozaków
commencer à apprendre
Książę Jeremi Wiśniowiecki
Rejestry
commencer à apprendre
Każdy rejestrowany Kozak stawał się żołnierzem RP i dostawał pieniądze od rządu. Król uznawał ich za obywateli RP i uznawano także atamana i zapewniano im autonomię. Kozacy uznali władzę króla polskiego, podporządkowali się mu i przysięgli walczyć dla PL
Dlaczego Kozacy wszczęli bunt?
commencer à apprendre
Bo nastąpiły kolejne nieporozumienia – z czasem wojny Polscy królowie powiększali rejestry, a gdy wojny nie było – zmniejszali je.
Pierwsze powstanie kozackie
commencer à apprendre
1591-1593 r., na czele powstania stanął polski szlachcic, kozacki hetman Krzysztof Kosiński
Heroiczna doba Kozaczyzny
commencer à apprendre
XVII wiek, okres największych sukcesów Kozaków
Kozak (z tureckiego)
commencer à apprendre
żołnierz, wartownik
Przyczyny wojen z Turcją
commencer à apprendre
Najazdy Kozaków na Turcję i Tatarów na Polskę, najazdy polskich magnatów na Mołdawię, polityka przyjaźni Wazów i Habsburgów, pierwsza Odsiecz Wiedeńska 1619 r.
Jan Zamoyski zorganizował prywatną wyprawę do Mołdawii
commencer à apprendre
1595 r., wojska Zamoyskiego osadziły na mołdawskim tronie Jeremiego Mohyłę i zajęły zamki w Jassach i Chocimiu. Doprowadziło to do starcia z Turkami pod Cecorą, zakończonego porozumieniem. 1598 r. – układ w Stambule (Mołdawia polsko-tureckie kondominium)
Wojna polsko-turecka nad Dniestrem
commencer à apprendre
1620
Lisowczycy
commencer à apprendre
Lekka kawaleria wojenna dowodzona przez generała Lisowskiego
Stanisław Żółkiewski (co postanowił zrobić w czasie wojny)
commencer à apprendre
Przeszedł na terytorium wroga, aby Polskę dotknęło jak najmniej szkód. Powstrzymywał Turków tak długo, aż twierdza pod Chocimiem była w stanie się obronić.
Bitwa pod Cecorą
commencer à apprendre
1620 r. Żółkiewski umiera przy odwrocie po obronie Cecory. Bitwa zostaje przegrana.
Kto dowodził obroną Chocimia w 1621 r.?
commencer à apprendre
JanKarol Chodkiewicz na łożu śmierci, Turkom nie udało się zdobyć Chocimia, Chodkiewicz umiera w twierdzy.
Kto dostał się do niewoli?
commencer à apprendre
Hetman Stanisław Koniecpolski, jednakże wykupiono go
Koniec wojny polsko-tureckiej nad Dniestrem
commencer à apprendre
1621, zawarcie pokoju w Chocimiu, potwierdzenie przebiegu granicy przez Dniestr
Posstanie Chmielnickiego przyczyny
commencer à apprendre
Zła sytuacja społeczno-ekonomiczna Kozaków, różnice wyznaniowe, dążenie Kozaków do zwiększenia rejestrów, porzucone orzez króla Władysława IV plany wojny z Turcją.
Wybuch Powstania Chmielnickiego
commencer à apprendre
1648 r. Chmielnicki był wielkim przeciwnikiem Polaków, był w stanie dogadać się z największym oponentem przeciw Polsce. Chmielnicki przybył na Sicz i stanął na czele rozgoryczonych Kozaków. Doprowadził do sojuszu z chanem krymskim Islamem Girejem.
W 1648 roku Polska poniosła trzy porażki
commencer à apprendre
1. Nad Żółtymi Wodami (Stefan Potocki) 2. Pod Korsuniem (Mikołaj Potocki i Marcin Kalinowski) 3. Pod Piławicami (pospolite ruszenie uciekło z powodu plotki o nadchodzącej wielkiej armii tatarskiej)
Śmierć Władysława IV Wazy (którego Kozacy uznawali za swojego protektora) i na króla zostaje wybrany jego brat Jan Kazimjerz.
commencer à apprendre
1648 r.
Obrona twierdzy Zbaraż
commencer à apprendre
1649 r. dowództwo księcia Wiśniowieckiego. Twierdza obrania się przed Kozakami. Sytuacja robi się niekorzystna dla Kozaków. Podpisana zostaje ugoda zborowska, która przywracała kozackie przywileje; zwiększała rejestr i uznawała Chmielnickiego za hetmana
Zwycięstwo wojsk polskich pod Beresteczkiem
commencer à apprendre
1651 r.
Przegrana Polaków w bitwie pod Batohem
commencer à apprendre
1652 r. wymordowano 3,5 tysięcy jeńców w zemście za moedy popełnione przez Polaków pod Beresteczkiem. Chmielnicki zajął Mołdawię, jednakże jego syn Tymofiej musiał odpierać ataki zbuntowanych Mołdawian i wspomagających ich Polaków
Bitwa pod Żwańcem
commencer à apprendre
1653 r. Polakom groziła klęska, więc król porozumiał się z chanem, rozbijając sojusz Kozaków z Tatarami. Sytuacja ta wymusiła na Kozakach zawarcie ugody, która powtarzała warunki spod Zborowa (zaprzepaszczenie zwycięstwa spod Beresteczka)
Ugoda w Perejesławiu
commencer à apprendre
1654 r. sojusz Rosja+Kozacy. Kozaczyzna wchodzi w skład państwa moskiewskiego.
Koniec wojny polsko-rosyjskiej
commencer à apprendre
1655 (~1654-1656) r. Rosja nie chciała wchodzić w konflijty ze Szwecją
Śmierć Chmielnickiego
commencer à apprendre
1657 r. prawdopodobnie dostał udaru, nowym atamanem został Jan Wyhowski, który w przeciwieństwie do Chmielnickiego, preferował Polskę od Rosji
Ugoda w Hadziaczu
commencer à apprendre
1658 r. powrót kozaczyzny do Polski (na tych samych warunkach co wcześniej - król dał dużo przywilejów Kozakom). W tym samym eoju wybuchła wojna z Rosją.
Polacy pokonują Rosjan w dwóch bitwach, kiedy i gdzie?
commencer à apprendre
1660 r. bitwy pod Połonką i Cudnowem. Polska i Rosja były już bardzo zmęczone wojną
Jerzy Lubomirski
commencer à apprendre
hetman, wielki bohater, ale zbuntował się przeciwko królowi
Rokosz Lubomirskiego
commencer à apprendre
1665-1666 r. bunt szlachty (przez który nie udał się plan Jana Kazimierza odnośnie przeforsowania elekcji za jego życia), który zakończył się wygraną z królem w bitwie pod Mątwami (1666 r.) i jego abdykacją dwa lata później
Pokój w Andruszowie
commencer à apprendre
1667 r. koniec wojny
Skutki Powstania Chmielnickiego
commencer à apprendre
1. Podział kozaczyzny "na pół" przez Dniepr, pomiędzy Polskę i Rosję (niby sprawiedliwie, ale jednak utrata ziem Polaków) 2. Wewnętrzne i międzynarodowe osłabienie RP 3. Wojny z sąsiednimi państwami, wzrost potęgi Rosji i Turcji
Kolejna wojna polsko-turecka
commencer à apprendre
1672 r. wielka armia turecka najeżdża na Polskę. Tym razem Polska podkładała nadzieje w Kamieńcu Podolskim (twierdza), który nazywany jest Orlim Gniazdem RP
Oblężenie zamku w Podolcu przez Turków
commencer à apprendre
Polacy bardzo wierzyli w swoją potęgę, jednak po dwóch tygodniach twierdza padła, a Polska przegrała. Turcy wchodzą e głąb Polski, dlatego decydujemy się na rozejm w Buczaczu w 1672 r. Był to haniebny i nierozsądny rozejm. Tracimy Podole i część Ukrainy.
Złamanie rozejmu w Buczaczu
commencer à apprendre
1673 r., wznowienie działań wojennych. W walkach zasłynął obdarzony strategicznym i wojennym talentem hetman Jan Sobieski (później król Jan III Sobieski)
Bitwa pod Chocimiem, Jan Sobieski
commencer à apprendre
11 XI 1673 r. Polacy ukrylj się w wodzie i roznieśli wojska Tureckie.
Wolna elekcja
commencer à apprendre
IV 1674 r., a 21 V 1674 r. Sobieski zostaje wybrany królem Polski, koronacja 1676 r.
Rozejm w Żurawnie
commencer à apprendre
1676 r., korzyść dla Polski. Turcy zwracają nam ok. ⅓ utraconych ziem
Oblężenie Wiednia
commencer à apprendre
VII 1683 r. Turcy rozpoczęli bardzo poważny atak na Habsburgów. Państwa zachodnie apelowały do Polski o pomoc dla Austrii. Jan III Sobieski (już jako król) postanowił wspomóc Habsburgów, gdyż uznał, że istnieje możliwość pokonania Turków
Odsiecz Wiedeńska
commencer à apprendre
12 IX 1683 r. Wielkie zwycięstwo Jana III Sobieskiego (husaria pod jego dowództwem vs janczarzy, fanatyczni wysłannicy sułtana, pod dowództwem wezyra Kary Mustafy)
Papież Innocenty
commencer à apprendre
Przyjął Sobieskiego i dostał od niego zieloną chorągiew sułtana. Sobieski sparafrazował wtedy słowa Juliusza Cezara – przybyłem, zobaczyłem, a Bóg zwyciężył

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.