pokarmowy

Omeprazol, pantoprazol, ezomeprazol, rabeprazol...

Inhibitory pomp protonowych. Zastosowanie: wrzody, zespół Zollingera-Ellisona, GERD. Przeciwwskazania: choroby wątroby, ciąża, karmienie piersią, dzieci

Sukralfat

Tworzy barierę ochronną (hamuje hydrolizę białek śluzówki, stymuluje syntezę ochronnych PGE2, wiązanie naskórkowego czynnika wzrostu. Zastosowanie: wrzody i nawroty, zarzucanie żółci do żołądka. Przeciwwskazania: niewydolność nerek

Mizoprostol

Cytoprotekcyjnie na śluzówkę żołądka (zwiększa wydz. śluzu i dwuwęglanów, przepływ krwi przez śluzówkę, hamuje uwalnianie HCl). Zapobiega wrzodom przy długotrwałym przyjmowaniu NLPZ (przy wysokim ryzyku). NIE STOSOWAĆ W CIĄŻY (stymuluje skurcze macicy)

Eradykacja H. pylori

IPP + amoksycylina/metronidazol + klarytromycyna

Metoklopramid

Zwiększa napięcie, nasila motorykę pp (antag. rec. dop. D2 i rec. ser. 5-HT3, agonizowanie trans. chol.). Nie wpływa na wydz. soków trawiennych. W: gastropareza cukrzyca, GERD, przeciwwymiotnie.

Choroba refluksowa przełyku (GERD)

Zmniejszanie kwaśności w żołądku - famotydyna, IPP. Zwiększanie napięcia dolnego zwieracza przełyku - metoklopramid, cizaprid

Choroby zapalne jelit

Glikokortykosteroidy (hydrokortyzon), aminosalicylany (sulfasalazyna), infliksimab, azatiopryna, cyklosporyna

Wodorotlenki glinu i magnezu, węglan wapnia

Chemicznie neutralizują HCl i podwyższają pH. Wskazania: niestrawność i dyspepsja. Działania nieporządane: zaparcia (w. glinu), biegunka (w. magnezu), zaparcia i efekt z odbicia (węglan wapnia)

Cymetydyna, famotydyna, ranitydyna, nizatydyna

H2-blokery. Kompetycyjna inhibicja wydzielania HCl, spadek wytwarzania pepsyny i czynnika wewnętrznego IF. Wskazania: dyspepsja, GERD, wrzody.

Lubiproston

Aktywuje kanał chlorkowy Cl-C2=> nasila skurcze jelita. Wskazanie: IDIOPATYCZNE PRZEWLEKŁE ZAPARCIE.

Bisakodyl, olej rycynowy, wyciąg z senesu

Kontaktowe (drażniące) środki przeczyszczające

Laktuloza, tlenek magnezu, fosforan sodu

Osmotyczne środki przeczyszczające, ściągają wodę do światła jelita. Działanie nieporządane: nadmierna utrata płynów i elektrolitów. Nie stosować przy niewydolności nerek.

Dokuzan sodowy i wapniowy

Powierzchniowo czynne środki przeczyszczające, zmiękczają kał. Po operacjach w jamie brzusznej i miednicy, przy suchych i twardych stolcach

Loperamid, difenoksylat

Opioidowe leki przeciwbiegunkowe. Nie stosować u dzieci do 4 roku życia.

Alosetron

Antagonizuje rec. serotoninowe 5-HT3. Stosowany w ZESPOLE JELITA DRAŻLIWEGO.

Ondansetron, granisetron, dolasteron, palonosetron

Antagoniści rec. serotoninowych 5-HT3, hamuje n. błędny i ośrodek wymiotny w rdzeniu przedłużonym. Wskazania: wczesne i późne wymioty wywołane lekami przeciwnowotworowymi i radioterapią, wymioty pooperacyjne.

Aprepitant

Antagonizuje receptory neurokininowe NK1. Wczesne i późne wymioty w chemioterapii (z antagonistami 5-HT3 i deksametazonem), późne wymioty (stosowany solo)

Dimenhydrinat, meklizyna

Antagonizują rec. H1 w jądrze pasma samotnego. Leczenie choroby lokomocyjnej. Działania nieporządane: senność.

Prometazyna

Leczenie wymiotów wywołanych przez leki, środki znieczulające i inne czynniki, leczenie porannych nudności w ciąży. Działanie nieporządane: senność.

Skopolamina (Hioscyna)

Antagonizuje rec. muskarynowe M1. Leczenie choroby lokomocyjnej. Działania nieporządane: suchość w ustach, niewyraźne widzenie.

Dronabinol, nabilon

Działają bezpośrednio na ośrodek wymiotny w rdzeniu przedłużonym. Zapobieganie wymiotom w chemioterapii, pobudzanie łaknienia w anoreksji. Działania nieporządane: suchość w ustach, senność, zmiany nastroju, halucynacje.

Deksametazon

Glikokortykosteroid. Leczenie późnych nudności i wymiotów w chemioterapii.