Podstawowe elementy maszyn i urządzeń

Maszyna

Urządzenie zmieniające formę lub inne parametry energii.

Maszyna robocza

Urządzenie mające wykonać określoną pracę, pobierając energię mechaniczną. W praktyce bardzo często są one konstrukcyjnie połączone z silnikami elektrycznymi.

Schemat maszyny

silnik -> sprzęgło -> przekładnia -> odbiornik

Maszyna elektryczna

Maszyna zmieniająca energię elektryczną w energię mechaniczną (silnik) lub odwrotnie (prądnica, alternator, generator elektryczny) albo zmieniającą parametry energii (transformator, przesuwnik fazowy).

Mechanizm

Najmniejszy, samodzielny zespół ruchowy, część maszyny lub innego urządzenia mechanicznego.

Do czego służą mechanizmy? Jakie parametry ulegają zmianie w czasie przeniesienia ruchu?

1. Przeniesienia określonego ruchu, zwykle mającego charakter okresowy. 2. Prędkość oraz siła lub moment siły.

Silnik

Maszyna zamieniająca doprowadzoną energię na pracę mechaniczną. Energia ta w większości przypadków odbierana jest od obracającego się wału, czyli wykorzystuje się moment obrotowy.

Silnik spalinowy tłokowy

Silnik cieplny o spalaniu wewnętrznym, w którym energia cieplna pochodząca ze spalanego wewnątrz silnika paliwa zamieniana jest w energię mechaniczną.

Silnik z tłokiem obrotowym

Jest silnikiem spalinowym, w którym tłok obraca się wewnątrz cylindra.

Przekładnia

Mechanizm lub układ maszyn służący do przeniesienia ruchu z elementu czynnego (napędowego) na bierny (napędzany) z jednoczesną zmianą parametrów ruchu, czyli prędkości i siły lub momentu siły.

Co może zmieniać przekładnia?

Przekładnia może zmieniać: • ruch obrotowy na ruch obrotowy - najczęstszy przypadek, • ruch obrotowy na liniowy lub odwrotnie, • ruch liniowy na ruch liniowy.

Podział przekładni

Ze względu na rodzaj wykorzystywanych zjawisk fizycznych, przekładnie dzielą się na: • przekładnie mechaniczne, • przekładnie elektryczne, • przekładnie hydrauliczne.

Reduktor

(przekładnia redukująca) - człon napędzany obraca lub porusza się z mniejszą prędkością niż człon napędzający.

Multiplikator

(przekładnia multiplikująca) - człon napędzany obraca lub porusza się z większą prędkością niż człon napędzający.

Wariator

Przekładnia o zmiennym przełożeniu.

Parametry przekładni

•nmax •Mmax •i = n1/n2 •η = Nu /No

Przekładnia zębata

Przekładnia mechaniczna, w której przeniesienie napędu odbywa się za pośrednictwem nawzajem zazębiających się kół zębatych.

Przekładnia stożkowa

Przekładnia zębata o osiach prostopadłych.

Przekładnia ślimakowa

Przekładnia zębata o osiach prostopadłych leżących w dwóch różnych płaszczyznach.

Przekładnia śrubowa

Jest przekładnią mechaniczną zamieniającą ruch obrotowy utwierdzonej nakrętki na ruch posuwisty śruby.

Sprzęgło

Urządzenie służące do przekazania momentu obrotowego z wału napędowego do wału napędzanego.

Podział sprzęgieł

Patrz zdjęcie.

Hamulec

Patrz zdjęcie.

Na czym polega działanie hamulca?

Działanie hamulców polega na przejęciu części, lub całości energii kinetycznej urządzenia i rozproszeniu jej.