|
question |
réponse |
|
ius quod ad personas pertinet commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
coniux commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
maritus commencer à apprendre
|
 |
|
|
|
|
vir + coniux commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
marita / uxor commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi commencer à apprendre
|
|
Sprawiedliwość jest stałą i trwałą wolą oddania każdemu tego co mu się należy
|
|
|
|
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribue commencer à apprendre
|
|
Nakazy prawa są takie: żyć uczciwie, nie wyrządzać szkody innym, oddać każdemu to co się jemu należy.
|
|
|
|
ius particulare commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ignorantia iuris nocet commencer à apprendre
|
|
Nieznajomość prawa szkodzi
|
|
|
|
Iura vigilantibus non, dormientibus prosunt commencer à apprendre
|
|
Prawa są dla czuwających nie dla śpiących (Prawo służy osobom starannym a nie zaniedbującym swoje sprawy.
|
|
|
|
Nemo auditur propriam turpitudinem allegans. commencer à apprendre
|
|
Powołujący się na własny występek nie będzie wysłuchany.
|
|
|
|
Ius privatorum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Publicum ius est, quod ad statum rei Romanae spectat privatum, quod ad singulorum utilitatem. commencer à apprendre
|
|
Prawem publicznym jest to które odnosi się do organizacji państwa, a prawem prywatnym jest to które dotyczy prywatnych interesów (odnosi się do prywatnej korzyści)
|
|
|
|
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest commencer à apprendre
|
|
Prawo publiczne nie może zostać zmienione przez prywatną umowę
|
|
|
|
Privatorum conventio iuri publico non derogat commencer à apprendre
|
|
Porozumienie prywatne nie uchyla prawa publicznego
|
|
|
|
ius cogens commencer à apprendre
|
|
norma prawna bezwzględnie obowiązująca
|
|
|
|
ius dispositivum commencer à apprendre
|
|
norma prawna względnie obowiązująca
|
|
|
|
ius generale commencer à apprendre
|
|
uprawnienie o charakterze ogólnym
|
|
|
|
ius speciale commencer à apprendre
|
|
uprawnienie o charakterze szczególnym (do określonych podmiotów)
|
|
|
|
ius cavendi commencer à apprendre
|
|
uprawnienie do strzeżenia się (bronienia się)
|
|
|
|
Cessante ratione legis, cessat ipsa lex commencer à apprendre
|
|
Jeżeli odpada uzasadnienie ustawy, odpada cała ustawa.
|
|
|
|
Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali commencer à apprendre
|
|
Późniejsza ustawa ogólna nie uchyla wcześniejszej ustawy szczegółowej
|
|
|
|
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem commencer à apprendre
|
|
Znać ustawy, to nie znaczy trzymać się ich słów, lecz rozumieć ich sens i znaczenie.
|
|
|
|
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet. commencer à apprendre
|
|
W ustawach bardziej podoba się prostota niż trudność.
|
|
|
|
Regula est, quae rem quae est breviter enarrat commencer à apprendre
|
|
Regułą jest to co opowiada w sposób skrócony o jakieś rzeczy (reguła to treściwe rozwiązania odnoszące się do danego problemu)
|
|
|
|
Non ex regula ius sumatur, sed ex iure quod est regula fiat commencer à apprendre
|
|
Prawo nie pochodzi z reguły ale reguła powstaje z prawa, które istnieje.
|
|
|
|
Per regulam igitur brevis rerum narratio traditur commencer à apprendre
|
|
Przy pomocy reguł, w sposób skrócony prezentujemy jakieś zagadnienie (za pomocą reguł w sposób krótki przekazywany jest opis stanu rzeczy)
|
|
|
|
In testamentis plenius voluntates testantium interpretamur commencer à apprendre
|
|
Testamenty interpretujemy w ten sposób aby w pełni uwzględnić wolę testatora (spadkodawcy).
|
|
|
|
Delicta parentum liberis non nocent. commencer à apprendre
|
|
Przestępstwa rodziców nie szkodzą dzieciom
|
|
|
|
Res iudicata (ne bis in dem) commencer à apprendre
|
|
Stan rzeczy osadzonych (prawomocne orzeczenie w konkretnej sprawie) - (nie dwa razy o to samo)
|
|
|
|
Non debet actori licere quod reo non permittitur commencer à apprendre
|
|
Nie powinno być dopuszczone powodowi to na co nie pozwalamy pozwanemu.
|
|
|
|
Iudicis est ius dicere, non dare commencer à apprendre
|
|
Powinnością sędziego jest głosić prawa a nie dawać prawo
|
|
|
|
Reus excipiendo fit actor = Reus in exceptione actor est commencer à apprendre
|
|
Pozwany w zakresie zarzutu procesowego staje się powodem = Pozwany, podnosząc zarzut występuje w charakterze powoda
|
|
|
|
Reformatio in peius iudici appellato non licet commencer à apprendre
|
|
Nie jest dozwolonym sędziom apelacyjnym zmienić na niekorzyść.
|
|
|
|
culpa neglegentia commencer à apprendre
|
|
leceważenie (lekceważenie jest winą) - ktoś nie dołożył należytej staranności (można zarzucić mu niestaranność)
|
|
|
|
culpa levis commencer à apprendre
|
|
lżejsze niedbalstwo (niedopełnienie staranności wg. jakiegoś wzorca)
|
|
|
|
culpa in custodiendo commencer à apprendre
|
|
wina w nadzorze (np. mój pies kogoś pogryzł to ja za to odpowiadam)
|
|
|
|
culpa in eligendo commencer à apprendre
|
|
wina w wyborze (domniemanie że to ja źle wybrałem wykonawcę)
|
|
|
|
casus fortuitus commencer à apprendre
|
|
przypadek/ zdarzenie niezawinione, przypadek całkowicie losowy
|
|
|
|
Casum sentit dominus commencer à apprendre
|
|
następstwa zdarzenia losowego ponosi właściciel
|
|
|
|
casus a nullo praestatur commencer à apprendre
|
|
jeżeli świadczenie stało się niemożliwe w skutek przyczyn losowych to dłużnik nie jest zobowiązany do jego realizowania
|
|
|
