|
question |
réponse |
jasne wyrażenie nie wymaga interpretacji commencer à apprendre
|
|
absoluta sententia expositore non indiget
|
|
|
dobro nie rodzi się ze zła commencer à apprendre
|
|
bonum ex malo non fit
|
|
|
zwyczaj powinien być trwały commencer à apprendre
|
|
consuetudo certa esse debet
|
|
|
wbrew ustawie postępuje ten, kto czyni to czego ustawa zabrania commencer à apprendre
|
|
contra legem facit qui id facit quod lex prohibet
|
|
|
w podobnych sprawach powinno zapadać podobne rozstrzygnięcie commencer à apprendre
|
|
de similibus idem est iudicum
|
|
|
ciężar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, nie na tym kto przeczy commencer à apprendre
|
|
El incumbit probatio qui dicit non qui negat
|
|
|
nieznajomosc prawa szkodzi commencer à apprendre
|
|
ignorantia iuris nocet
|
|
|
ustawa nie troszczy sie o drobiazgi commencer à apprendre
|
|
de minimis non curat lex
|
|
|
w ustawach lepsza jest prostota niż zawiłość commencer à apprendre
|
|
in legibus magis simplicitas quam dificultas placet
|
|
|
prawa nie są stanowione dla pojedynczych osob ale dla wszystkich commencer à apprendre
|
|
leges non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
|
|
|
nakazy prawa to: żyć uczciwie, nie wyrządzać szkody innemu, oddać każdemu co jeg commencer à apprendre
|
|
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere.
|
|
|
prawo jest sztuką stosowania tego, co dobre i słuszne commencer à apprendre
|
|
ius est ars boni et aqui
|
|
|
fundament republiki tkwi w ustawach commencer à apprendre
|
|
In legibus fundamentum rei publicae.
|
|
|
sprawiedliwość nie powinna kuleć commencer à apprendre
|
|
justitia non debet claudicare
|
|
|
ustawa powinna być zwięzła commencer à apprendre
|
|
legem brevem esse oportet
|
|
|
prawo nie obowiązuje, jeśli nie zostało ogłoszone commencer à apprendre
|
|
lex non obligat nisi promulgata
|
|
|
prawo późniejsze uchyla wcześniejsze commencer à apprendre
|
|
lex posterior derogat legi priori
|
|
|
prawo szczegółowe uchyla prawo ogólne commencer à apprendre
|
|
lex specialis derogat lex generali
|
|
|
późniejsza norma ogólna nie uchyla wcześniejszej normy szczególnej commencer à apprendre
|
|
lex posterior generalis non derogat legi priori speciali
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
lex retro non agit
|
|
|
marne jest życie tam gdzie prawo jest chwiejne albo niepewne commencer à apprendre
|
|
misera est vita ubi ius est vagum et incertum
|
|
|
nikt nie moze byc sedzia we wlasnej sprawie commencer à apprendre
|
|
nemo est iudex in proportia causa
|
|
|
nie wszystko co dozwolone jest uczciwe commencer à apprendre
|
|
Non omne quid licet honestum est
|
|
|
czym jest państwo jak nie społeczeństwem opartym na prawie commencer à apprendre
|
|
Quid estenim civitas nisi iuris societas civium
|
|
|
cóż warte puste prawa bez obyczajów? commencer à apprendre
|
|
Quid leges sine moribus vanae proficiunt
|
|
|
Z punktu widzenia prawa naturalnego wszyscy ludzie są równi. commencer à apprendre
|
|
Quod ad ius naturale attinet, omnes homines aequales sun
|
|
|
w czasie wojny prawa milczą commencer à apprendre
|
|
Silent leges inter arma.
|
|
|
prostota przyjaciółką ustaw commencer à apprendre
|
|
Simplicitas legibus amica
|
|
|
jesteśmy niewolnikami prawa, aby móc być wolnymi commencer à apprendre
|
|
Servi legum sumus, ut liberi esse possimus
|
|
|
Jeśli chcesz pokoju, pielęgnuj sprawiedliwość commencer à apprendre
|
|
Si vis pacem, cole iustitiam
|
|
|
w takich samych okolicznościach należy stosować takie same rozwiązania prawne commencer à apprendre
|
|
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
|
|
|
Gdzie społeczeństwo, tam państwo, tam prawo commencer à apprendre
|
|
Ubi societas, ibi civitas ibi ius
|
|
|
to co od początku jest nieważne, zawsze jest nieważne commencer à apprendre
|
|
Ab initio nullum semper nullum
|
|
|
powód idzie za miejscem sądu pozwanego commencer à apprendre
|
|
Actor sequitur forum rei
|
|
|
długi obciążają cały majątek a nie jedynie określone rzeczy commencer à apprendre
|
|
Aes alienum est onus universi patrimonii non certarum rerum
|
|
|
nie wolno dwukrotnie wszczynać postępowania w tej samej sprawie commencer à apprendre
|
|
Bis de eadem re agere non licet
|
|
|
Dzień pozywa za człowieka commencer à apprendre
|
|
Dies interpellat pro homine
|
|
|
nie-działanie jest działaniem commencer à apprendre
|
|
et non facere facere est
|
|
|
Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, kogo wskazuje małżeństwo. commencer à apprendre
|
|
Mater semper certa est: pater est, quem nuptiae demonstrant.
|
|
|
Nikt nie moze przenieść na drugiego więcej prawa niż sam posiada commencer à apprendre
|
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Periculum est emptoris
|
|
|
podstawa zastawu jest niepodzielna commencer à apprendre
|
|
Pignoris causa est indivisa.
|
|
|
rzeczywiste działanie ma większą wartość niż pozorne commencer à apprendre
|
|
Plus valet quod actum quam quod simmulatum
|
|
|
udział przyrasta do udziału commencer à apprendre
|
|
Portio portioni accrescit
|
|
|
kto raz został spadkobiercą jest nim na zawsze commencer à apprendre
|
|
Semel heres semper heres
|
|
|
to co na powierzchni przypada gruntowi commencer à apprendre
|
|
Superficies solo cedit
|
|
|
Trzech tworzy zgromadzenie commencer à apprendre
|
|
Tres faciunt collegium
|
|
|
wszystkie ustawy i wszystkie prawa pozwalaja bronic sie przed sila przy pomocy siły commencer à apprendre
|
|
Vim enim vi defendere omnes leges omniaque iura permittunt
|
|
|
przyznanie się jest królową dowodów commencer à apprendre
|
|
Confessio est regina probationum
|
|
|
Ten, kto przyznał się do winy jest jak osądzony. commencer à apprendre
|
|
Confessus pro indicato est
|
|
|
Połączone sprawy rozpatruje tan sam sąd commencer à apprendre
|
|
Connexorum idem est iudicium
|
|
|
kto nie wstydzi się swojego czynu podwaja swoja wine commencer à apprendre
|
|
Geminat peccatum, quem delicti non pudet
|
|
|
W sprawach karnych dowody powinny być wyraźniejsze niż światło. commencer à apprendre
|
|
In criminalibus probationes debent esse luce clariores.
|
|
|
W sytuacjach dwuznacznych należy przyjąć pogląd bardziej korzystny commencer à apprendre
|
|
in dubiis benigniora
|
|
|
nikogo nie uwięzimy bez wyroku sądowego commencer à apprendre
|
|
Neminem captivabimus nisi iure victum
|
|
|
nikt nie może być sędzią we własnej sprawie commencer à apprendre
|
|
Nemo iudex in sua causa
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Nulla poena sine culpa
|
|
|
nie ma przestępstwa bez ustawy commencer à apprendre
|
|
Nullum crimen sine lege
|
|
|
To, czego nie ma w dokumentach, nie istnieje. commencer à apprendre
|
|
Quod non est in actis, non est in mundo.
|
|
|
Ustawy czasem drzemią, nigdy nie umierają. commencer à apprendre
|
|
Dormiunt aliguando leges, numquam moriuntur
|
|
|
