Nowożytność

 0    193 fiche    xplaz
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
Mezomeryka
commencer à apprendre
obszar środkowego Meksyku do północnej Panamy
Bartolomeo Diaz
commencer à apprendre
Odkrył przylądek dobrej nadziei
Amerigo Vespucci
commencer à apprendre
Odkrył, że nowy kontynent to nie India a Ameryka
Ferdynand Magellan
commencer à apprendre
Opłynął jako pierwszy całą ziemię dookoła
Konkwistador
commencer à apprendre
przywódca konkwisty
Hernan Cortes
commencer à apprendre
Podbił ziemie Azteków
Francisca Pizarro
commencer à apprendre
podbił państwo Inków
Makiawelizm
commencer à apprendre
stworzona przez Nicollo Machiavelliego teoria króla - humanisty
John Locke
commencer à apprendre
podważył absolutyzm, mówił o niezbywalnych wolnościach ludzkich
Charles Louis Montesquieu
commencer à apprendre
Sformułował zasade trójpodziału władzy
Jean Rousseau
commencer à apprendre
autor Umowy Społecznej
Piotr I Wielki
commencer à apprendre
Car Rosyjski od 1682 , wprowadził zachodnioeuropejską kulturę, zbudował Petersburg
Monarchia parlamentarna
commencer à apprendre
monarchia konstytucyjna z przewagą parlamentu nad królem
Jan bez Ziemi
commencer à apprendre
Wprowadził Wielką kartę swobód w Anglii 1215 - król nie mógł wprowadzać podatków bez zgody baronów i biskupów
Habeas Corpus Act
commencer à apprendre
gwarantował nietykalność osobistą obywatelom (WB)
Torysi
commencer à apprendre
konserwatyści
Wigowie
commencer à apprendre
Liberałowie
Izba Lordów (Anglia)
commencer à apprendre
reprezentowała arystokracjię
Izba Gmin (Anglia)
commencer à apprendre
reprezentowała burżuazję i szlachtę średnią
Konstytucja USA
commencer à apprendre
1787
Henryk IV Burbon
commencer à apprendre
Hugenocki król Francji, wprowadził edykt nantejski w 1598 r
Edykt Nantejski
commencer à apprendre
1598 r.
Armand - jean du plessis de Richelieu
commencer à apprendre
mąż stanu Francji, za Henryka XIII doprowadził do absolutyzmu
1789
commencer à apprendre
Rewolucja Francuska
Maxymilian Robespierre
commencer à apprendre
Przywódca jakobinów w czasie rewolucji francuskiej
1804 r.
commencer à apprendre
Napoleon koronował się na cesarza
Henryk VIII
commencer à apprendre
wprowadził anglikanizm
Karol I (koronowany 1625)
commencer à apprendre
Król WB, miał konflikty z parlamentem, rządził 11 lat bez parlamentu a później zwołał długi parlament
Olivier Cromwell
commencer à apprendre
Pokonał Karola I i został Lordem Protektorem Anglii
Habeas Corpus Act
commencer à apprendre
dokument wydany w 1679 r. w Anglii o ochronie obywateli przed aresztowaniem bez wyroku sądu
Wilhelm III Oreański
commencer à apprendre
Przejął władz z rąk Karola II w Anglii dzięki chwalebnej rewolucji
Sułtan
commencer à apprendre
władca Turcji
Wezyr
commencer à apprendre
Najwyższy urzędnik Turecki
Janczarzy
commencer à apprendre
Piechota Osmańska
1787
commencer à apprendre
Uchwalenie konstytucji USA
Władysław Warneńczyk
commencer à apprendre
zosał zabity w 1444 r. pod Warną
Władysław Jagiellończyk
commencer à apprendre
Król Węgier i Czech
Układ Wiedeński
commencer à apprendre
1515 w przypadku bezpotomnej śmierci w kraju Habsburgów bądź Jagiellonów, drudzy przejmowali władzę
Zasada incompatibilias
commencer à apprendre
jedna osoba nie mogła pełnić dwóch urzędów w państwie
Ruch egzekucyjny
commencer à apprendre
miał na celu umocniebie szlachty średniej i osłabiebie Magnaterii
nihili novi 1505
commencer à apprendre
Od tego momenty monarcha w Rzeczypospolitej nie nógł wydawać ustawy bez zgody sejmu
Unia Lubelska 1569
commencer à apprendre
powstanie Rzeczpospolitej obojga narodów (unia realna)
Pacta Conventa
commencer à apprendre
Dokument, w którym zapisywano osobiste zobowiązania konkretnego króla wobec szlachty
Piechota wybraniecka
commencer à apprendre
Piechota Batorego utworzona z chłopów
Rokosz Lubomirskiego
commencer à apprendre
1665 r.
vivente rege
commencer à apprendre
koronacja następnego króla, za życia obecnego króla
Sejm niemy
commencer à apprendre
1717 Przeprowadzenie reform za Augusta II, które były kontrolowane przez wojska Rosyjskie podczas posiedzenia sejmu i każdy szlachcic nie miał prawa się odezwać
Republikanci
commencer à apprendre
wrogowie reform za czasów sasów
Familia
commencer à apprendre
Czartoryscy i Poniatowscy jako stronnictwo popierające reformy za czasów sasów
I rozbiór Polski
commencer à apprendre
1772 r.
Sejm Wielki
commencer à apprendre
powołany w 1788 r. sejm dzięki zgodzie Katarzyny Carycy. zwiększono liczebność armii, ofiara dziesiątego grosza
Konstytucja 3 maja
commencer à apprendre
3 maja 1791 r.
II rozbiór Polski
commencer à apprendre
1793 r.
Insurekcja Kościuszkowska
commencer à apprendre
1794 r.
III rozbiór Polski
commencer à apprendre
1795 r.
Jan Henryk Dąbrowski
commencer à apprendre
dowodził legionami w armii Napoleona
Kodeks Napoleona
commencer à apprendre
wprowadzony na ziemiach Polski, kiedy to Napolon wraz z armią wyzwolił jej część
Merkantylizm
commencer à apprendre
Zakaz eksportu surowców, aby sprzedawać tylko zrobione z nich produkty
Adam Smith
commencer à apprendre
wymyślił neoliberalizm
Fizjokratyzm
commencer à apprendre
pogląd, że najważniejszym aspektem gospodarki jest rolnictwo
Rolnictwo intensywne
commencer à apprendre
inwestycjebw rolnictwo i jego technologie
rolnictwo ekstensywne
commencer à apprendre
zwiększenie wielkości upraw przy jak najmniejszych kosztach
Proces Grodzenia
commencer à apprendre
Anglia - zamiana ziemi rolnych na pastwiska dla owiec
Cuius regio, eius religio (czyja władza, tego religia)
commencer à apprendre
Pokój w Augsburgu 1555 r. kończył wojny religijne
Cud domu Brandenburgskiego
commencer à apprendre
1762 Piotr I po obęciu tronu wycofał wojska Rosyjskie z Prus.
1763 Traktat Paryski
commencer à apprendre
traktat kończący wojnę siedmioletnią
Wojna trzydziestoletnia
commencer à apprendre
1618 - 1648 Wojna Ligi katolickiej z unią protestancką
1618 r
commencer à apprendre
druga defenestracja praska
Pokój kończący wojne trzydziestoletnią
commencer à apprendre
pokój westfalski 1648
1605
commencer à apprendre
Jan Karol Chodkiewicz wygrywa pod Kircholmem z buntem Karola Sudermańskiego
Zdrajca RP na rzecz Karola X Gustawa
commencer à apprendre
Hieronim Radziejowski
Stefan Batory
commencer à apprendre
Odebrał wiele ziem Rosji oraz zyskał nowe ziemie - rozejm w Jamie Zapolskim 1582
Wielka Smuta
commencer à apprendre
okres anarchii, buntów i problemów wewnętrznych Rosji 1598 - 1613
Dymitriady
commencer à apprendre
Czasy dwóch Dymitrów Samozwańców, po czym tron obejmuje Michał 1 Romanow
Ugoda w Perejesławiu
commencer à apprendre
1654 Chmielnicki oddaje pod opiekę Rosji kozaczyznę
Pokój w Karłowicach
commencer à apprendre
1699 r.
1792
commencer à apprendre
Konfederacja Targowicka
Uniwersał Połaniecki
commencer à apprendre
dokument wydany przez Kościuszkę dający przywileje chłopom, odrzucony przez szlachtę
Insurekcja Kościuszkowska
commencer à apprendre
1794 r.
Bitwa pod Austerlitz
commencer à apprendre
1805
Pokój w Tylży
commencer à apprendre
Po 4 Koalicji antyfrancuskiej, pozwolił utworzyć Księstwo Warszawski z Kodeksem Cywilnym Napoleona
Bitwa Narodów pod Lipskiem
commencer à apprendre
1813 r.
Świętopietrze
commencer à apprendre
danina na rzecz papieża nałożona na kraje katolickie
Noc św. Bartłomieja
commencer à apprendre
1572 r
Związek Szmalkaldzki
commencer à apprendre
związek protestanckich księstw Cesarstwa
Zakon Jezuitów
commencer à apprendre
Stworzony przez Ignacego Loyole, pokojowo walczył z reformacją
Święta Inkwizycja
commencer à apprendre
instytucja sądowniczo - śledcza walcząca z heretyzmem
Konfederacja Warszawska
commencer à apprendre
1573 - dokoment dający gwarancję swobody religijnej
1515
commencer à apprendre
Układy dynastyczne z Habsburgami
1525
commencer à apprendre
hołd Pruski - Albrecht Hohenzollern
1529
commencer à apprendre
Koronacja vivente rege Zygmunta Augusta za życia Zygmunta Starego
Akt o Supremacji Henryk VIII
commencer à apprendre
1534
1573
commencer à apprendre
Pierwsza wolna elekcja, konfederacja warszawska
1588
commencer à apprendre
Bitwa pod Byczyną o władzę pomiędzy stronnictwem Zygmunta III Wazy - Janem Zamoyskim a Maksymilianem III Habsburgiem
1606
commencer à apprendre
Rokosz Zebrzydowskiego przeciwko Zygmuntowi III Wazie, po śmierci Jana Zamoyskiego
1610
commencer à apprendre
Bitwa pod Kłuszynem
1620
commencer à apprendre
Bitwa pod Cecorą, ginie Stanisław Żółkiewski
1621
commencer à apprendre
Bitwa pod Chocimiem, ginie Jan Karol Chodkiewicz
Rozejm ze Szwecją w Sztumskiej Wsi Został zawarty na 26 lat
commencer à apprendre
1635
traktat rozbiorowy w Radnot
commencer à apprendre
1656
1688
commencer à apprendre
Chwalebna Rewolucja - Wilhelm III Oreański
sejm niemy
commencer à apprendre
1717
1791
commencer à apprendre
Uchwalenie konstytucji 3 maja
1604-1606
commencer à apprendre
Pierwsza Dymitriada
1607 - 1608
commencer à apprendre
druga dymitriada
Ugoda Perejesławska
commencer à apprendre
1654
Bitwa pod Mątwami
commencer à apprendre
1666 r - pokonanie wojsk Jana Kazimierza przez wojska rokoszu Lubomirskiego
Pokój Grzymutowskiego
commencer à apprendre
1686 - pokój po wojnie z Rosją
Wojna Północna
commencer à apprendre
1700 - 1721
Konfederacja w Dzikowie
commencer à apprendre
1734 w obronie praw do tronu wybranego przez szlachtę Stanisława Leszczyńskiego przeciwko Augustowi III Sasowi
konfederacja warszawska
commencer à apprendre
1704 popierała prawa do tronu Stanisława Leszczyńskiego, detronizując Augusta II
Konfederacja Sandomierska
commencer à apprendre
1704, była opozyjcją do konfederacji warszawskiej, wspierała pretensje do tronu Augusta II Mocnego
Konfederacja barska
commencer à apprendre
1768 zawiązana przeciwko układom Stanisława Augusta Poniatowskiego z Rosjanami, oraz w obronie wiary katolickiej
Odkrył przylądek dobrej nadziei
commencer à apprendre
Bartolomeu Diaz 1487
Odkrył drogę morską do Indii
commencer à apprendre
Vasco Da Gama
Jako pierwszy opłynął ziemię do okoła
commencer à apprendre
Ferdynand Magellan
Podbił Meksyk (Konkwistador)
commencer à apprendre
Hernan Cortes
Podbił państwo Inków
commencer à apprendre
Francisca Pizarro
Największe europejskie miasto XVI wieku
commencer à apprendre
Atwerpia
Najbogatsza rodzina XVI wieku
commencer à apprendre
fuggerowie
Przybicie 95 tez na drzwiach kościoła w Wittenberdze przez Marcina Lutra
commencer à apprendre
1517
Związek Szmalkaldzki
commencer à apprendre
związek państw protestanckich Rzeszy
Pokój w Augsburgu - cuius regio eius religio
commencer à apprendre
1555
Wprowadził Anglikanizm i podpisał akt o supremacji w 1534
commencer à apprendre
Henryk VIII
Sobór wprowadzający kontrreformację
commencer à apprendre
Sobór Trydencki 1545
Towarzystwo Jezusowe
commencer à apprendre
Ignacy Loyola
Wojna Trzech Henryków (jakich)
commencer à apprendre
Walezjusza, Burbona, Gwizjusza
Pacyfikacja Gandawska
commencer à apprendre
podczas reformacji Katolicy połączyli siły z protestantami w walce o niepodległość Niderlandów
Wojny włoskie, Habsburgowie kontra Fancja
commencer à apprendre
1494 - 1559
Wojny włoskie, Habsburgowie kontra Fancja
commencer à apprendre
1494 - 1559
Bitwa pod Pawią
commencer à apprendre
1525 podczas wojen włoskich, Francja przegrała, po bitwie Anglia staje po stronie Francji
Wielka Armada
commencer à apprendre
W XVI w. Flota Hiszpańska, którą rozgromili Anglicy
Najsłynniejszy władca Osmański
commencer à apprendre
Kalif II Wspaniały
Koronował się na cara Wszechrusi
commencer à apprendre
Ivan IV Groźny
Unia Kalmarska jednocząca królestwa Dani Norwegii i Szwecji
commencer à apprendre
1397
Neimnem caphtivabimus
commencer à apprendre
1430 Władysław Jagiełło, dokument zabraniający królowi karania szlachty bez wyroku sądu
Rokosz Lwowski
commencer à apprendre
1537 - wojna kokosza - rokosz przeciwko Zygmuntowi I Staremu za dokonanie elekcji vivente rege na Zygmuncie Auguście
Ruch egzekucyjny
commencer à apprendre
ruch szlachty średniej walczący o zwrot królewszczyzn królowi, zagarniętych przez magnaterię
Hołd Zakonu Kawalerów Mieczowych
commencer à apprendre
Gothard Kettler 1561
Arianie
commencer à apprendre
Inaczej bracia polscy - odrzucali dogmat świętej trójcy i Jezusa, chrzcili się jako dorośli
Utworzenie przez Batorego Akademi wieleńskiej
commencer à apprendre
1579
Unia krakowsko - wieleńska
commencer à apprendre
1499 za Jana Olbrachta - ustalono wspólną politykę wojenną Polski i Litwy
elekcja viritim
commencer à apprendre
elekcja, w której brała udział cała szlachta
Interrex w 1572
commencer à apprendre
Jakub Uchański
Odmiana kalwinizmu w Anglii
commencer à apprendre
Purytanizm
Karol I (koronowany 1625)
commencer à apprendre
1629 doprowadził do jedenastoletniej tyranii, następnie zwołał krótki parlament a potem długi
Olivier Cromwell
commencer à apprendre
ogłosił Wielką Remonstrację czyli listę zarzutów wobec Karola I, pokonał go i ogłosił się Lordem Protektorem
Armia Nowego Wzoru
commencer à apprendre
utworzona z mieszczan i chłopów przez Cromwella
Parlament Kadłubkowy
commencer à apprendre
Cromvell po ścięciu Karola I, utworzył parlament kadłubkowy, nazwał się Lordem Protektorem
Ustawa o prawach
commencer à apprendre
Wilhelm III Oreański w 1689 w Anglii, odbierała dużo kompetencji królowi na rzecz króla, dało to podstawy Monarchii parlamentarnej
Unia Protestancka i Liga Katolicka
commencer à apprendre
powstałe przed wojną 30letnią obozy w Cesarstwie
Druga defenestracja praska
commencer à apprendre
1618
Okresy wojny 30letniej
commencer à apprendre
czesko - palatynacki, duński, szwecki, francuski
Albreht von Wallenstein
commencer à apprendre
Pokonał duńczyków w wojnie 30letniej
Złupienie Magdeburga
commencer à apprendre
1631
Pokój Westfalski (kończył wojnę 30-letnią)
commencer à apprendre
1648
Arman Jean du Plessis de Richelieu
commencer à apprendre
Za Ludwika XIII dał podstawy absolutyzmu, zwalczał opozycję królewską
Doradca Ludwika XIV
commencer à apprendre
Jules Mazarin - podwyższył podatki, doprowadził do buntów,
Zniesienie edyktu nantejskiego
commencer à apprendre
Ludwik XIV 1685
Złota Klatka
commencer à apprendre
Zamek Ludwika XIV w Wersalu, zrzeszał cały rząd
Bitwa pod Beresteczkiem
commencer à apprendre
1651 - najważniejsza bitwa z kozakami, wygrana przez Polaków
Jeremi Mohyła
commencer à apprendre
Został hospodarem Mołdawii kiedy Jan Zamoyski prywatnie ją zdobył
Unia w Hadziczu
commencer à apprendre
Unia trzech narodów, nie doszła do skutku
Zdradził RP i wsparł Karola X Gustawa
commencer à apprendre
Hieronim Radziejowski
Użył veto jako pierwszy w historii
commencer à apprendre
Władysław Siciński
Jan Kazimierz Waza chciał doprowadzić do elekcji vivente rege arystokrate francuskiego, którym był:
commencer à apprendre
Henryk Juliusz d'Enghein
Malkontenci
commencer à apprendre
stronnictwo Jana Sobieskiego przeciwko królowi Korybutowi Wiśniowieckiemu
Traktat w buczaczu
commencer à apprendre
1672
Dowodził Osmanami podczas bitwy pod Wiedniem, po przegranych został skazany na karę śmierci
commencer à apprendre
Kara Mustafa
podatek podymny
commencer à apprendre
podatek wprowadzony w XVII w. na miasta od kominów
Przymus propacyjny
commencer à apprendre
obowiązek kupowania alkoholu od szlachty
podatek pogłówny
commencer à apprendre
wprowadzony w XVII w. od każdej osoby powyżej 10 roku życia
Maria Antonina
commencer à apprendre
żona Ludwika XIV przeznaczała 15% dochodów państwa na utrzymanie dworu
Początek Rewolucji Francuskiej, zdobycie Bastylii; Deklaracja Praw Człowieka
commencer à apprendre
Znosiła poddaństwo i przywileje stanowe
Hymn rewolucji francuskiej
commencer à apprendre
Marsylianka
Stronnictwa na Sejmie wielkim
commencer à apprendre
Dworskie: Poniatowski, zwolennicy reform @@ Rosyjskie: wspierało Rosję @@ Magnackie: Potoccy, dbali o Magnaterię @@ Patryiotyczne: zwolennicy wzmocnienia niezależności państwa
Hugo Kołłątaj
commencer à apprendre
zrzeszał polityków na Sejmie wielkim, współtwórca konstytucji 3 maja, doradzał Poniatowskiemu
Czarna Procesja
commencer à apprendre
Zorganizowana przez Hugo Kołłątaja zrzeszała przedstawicieli miast domagających się praw
Reformy Sejmu wielkiego
commencer à apprendre
zwiększenie armii do 100 tys, odebranie praw politycznych gołocie, ofiara 10 grosza, nadanie praw chłopom, wycofanie wojsk rosyjskich, ustanowienie konstytucji 3 maja
Postanowienia konstytucji 3 maja
commencer à apprendre
zniesienie liberum veto, wprowadzenie trójpodziału władzy, wprowadzenie monarchii dziedzicznej sasów, reforma skarbu
Utworzył konfederację Targowicką
commencer à apprendre
Szczęsny Potocki
Stanisław Staszic
commencer à apprendre
założył Towarzystwo przyjaciół nauk, aby podtrzymać polskość pod zaborami
Przegrana Napoleona po powrocie z Elby
commencer à apprendre
1815 bitwa pod Waterloo
Konstytucja Księstwa Warszawskiego
commencer à apprendre
Wprowadzała trójpodział władzy, dawała wolność chłopom
Bitwa pod Raszynem
commencer à apprendre
1809 Józef Poniatowski
król Prus, doprowadził do rozbiorów RP
commencer à apprendre
Fryderyk II
Sejm Walny składał się z 3 stanów sejmujących
commencer à apprendre
Senat, Izba poselska, król. Decydowano na nim o najważniejszych sprawach państwa
Thomas Munzer
commencer à apprendre
zwolennik Lutra, wydaje 12 artykułów chłopskich. Mówi w nich o republice chłopskiej bez absolutyzmu
Unia Brzeska
commencer à apprendre
1596 unia pomiędzy kościołem katolickim a prawosławnym. Prawosławni podlegali stolicy apostolskiej, zachowując swoje prawa.
Elżbieta I, królowa Anglii i Irlandii w latach 1558-1603
commencer à apprendre
Rozpoczęła kolonizację angielską
konfederacja tarnogrodzka przeciwko Augustowi II, który chciał zwiększyć władzę
commencer à apprendre
1515
Stał na czele konfederacji barskiej
commencer à apprendre
Kazimierz Pułaski
Bitwa pod Zieleńcami
commencer à apprendre
1792 Poniatowski walczy w obronie konstytucji ze stronnictwem hetmańskim, ustanawia Virtutti Militari

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.