|
question |
réponse |
Jasne wyrażenie nie wymaga interpretacji commencer à apprendre
|
|
Absoluta sententia expositore non indiget
|
|
|
Dobro nie pochodzi ze zła commencer à apprendre
|
|
Bonum ex malo non fit
|
|
|
Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie commencer à apprendre
|
|
Nemo potest esse iudex in causa sua suo
|
|
|
Zwyczaj powinien być trwały commencer à apprendre
|
|
Consuetudo certa esse debet
|
|
|
Przeciw ustawie postępuje ten, kto czyni to, co ustawa zabarnia commencer à apprendre
|
|
Contra legem facit, qui id facit quod lex prohibet
|
|
|
Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi commencer à apprendre
|
|
Ignorantia iuris nocet, ignorantia est de eo nocivis
|
|
|
w podobnych sprawach orzeka się tak samo commencer à apprendre
|
|
De similibus idem est iudicium
|
|
|
Ustawy niekiedy drzemią, ale nigdy nie umierają. commencer à apprendre
|
|
Dormiunt aliguando leges, numquam moriuntur
|
|
|
Dowód spoczywa na tym, który potwierdza, a nie na tym, kto temu zaprzecza commencer à apprendre
|
|
Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
|
|
|
Nieznajomość prawa szkodzi commencer à apprendre
|
|
Ignorantia iuris nocet
|
|
|
Prawo nie zajmuje się drobnostakami commencer à apprendre
|
|
De minimis non curat lex
|
|
|
W ustawach lepsza jest prostota niż zawiłość commencer à apprendre
|
|
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Lex, non retrotrahitur
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Difficile legi, sed lex
|
|
|
Ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą commencer à apprendre
|
|
Et post unum actum ante antiquae obrogat noua
|
|
|
Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich commencer à apprendre
|
|
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
|
|
|
Nakazy prawa są następujące: uczciwie żyć, nie szkodzić drugiemu, oddawać każdemu to, co mu się należy commencer à apprendre
|
|
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere
|
|
|
Ustawa powinna być zwięzła commencer à apprendre
|
|
Breve sit legis
|
|
|
Prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne commencer à apprendre
|
|
Ius est ars boni et aequi
|
|
|
W prawach leży fundament państwa commencer à apprendre
|
|
In legibus fundamentum rei publicae
|
|
|
Sprawiedliwość nie powinna kuleć commencer à apprendre
|
|
Iustitia non debet claudicare
|
|
|
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich commencer à apprendre
|
|
Leges omnes intellegant
|
|
|
Ustawa powinna być zwięzła commencer à apprendre
|
|
Legem brevem esse oportet
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Et Act non retrotrahitur
|
|
|
Ustawa nie obowiązuje, jeżeli nie została ogłoszona commencer à apprendre
|
|
Lex non obligat nisi promulgata
|
|
|
Ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą commencer à apprendre
|
|
Lex posterior derogat legi priori
|
|
|
Ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną commencer à apprendre
|
|
Lex specialis derogat legi generali
|
|
|
Ustawa późniejsza ogólna nie uchyla ustawy wcześniejszej szczególnej commencer à apprendre
|
|
Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Lex retro non agit
|
|
|
Marne jest życie tam, gdzie prawo jest chwijne i niepewne commencer à apprendre
|
|
Misera est vita, ubi ius est vagum et incertum
|
|
|
Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie commencer à apprendre
|
|
Nemo est iudex in propria causa
|
|
|
Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe commencer à apprendre
|
|
Non omne quod licet honestum est
|
|
|
Czym jest bowiem państwo, jeśli nie opartym na prawie związkiem obywateli commencer à apprendre
|
|
Quid est enim civitas nisi iuris societas civium
|
|
|
Cóż warte puste prawa bez obyczajów? commencer à apprendre
|
|
Quid leges sine moribus vanae proficiunt?
|
|
|
Wszyscy ludzie są równi wobec prawa naturalnego commencer à apprendre
|
|
Quod ad ius naturale attinet, omnes homines aequales sunt
|
|
|
W czasie wojny ustawy milczą commencer à apprendre
|
|
Silent leges inter arma
|
|
|
Prostota jest przyjaciółką ustaw commencer à apprendre
|
|
Simplicitas legibus amica
|
|
|
Jesteśmy sługami prawa, abyśmy mogli być wolni commencer à apprendre
|
|
Servi legum sumus, ut liberi esse possimus
|
|
|
Jesli chcesz pokoju, pielęgnuj sprawiedliwość commencer à apprendre
|
|
Si vis pacem, cole iustitiam
|
|
|
Gdzie ten sam sens (cel) ustawy, tam takie samo rozstrzygnięcie commencer à apprendre
|
|
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
|
|
|
Gdzie społeczeństwo, tam państwo, tam prawo commencer à apprendre
|
|
Ubi societas, ibi civitas ibi ius
|
|
|
To, co jest od początku nieważne, jest zawsze nieważne commencer à apprendre
|
|
Ab initio nullum semper nullum
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Actor sequitur forum rei
|
|
|
Dług obciąża cały majątek, a nie określone rzeczy commencer à apprendre
|
|
Aes alienum est onus universi patrimonii non certarum rerum
|
|
|
Nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie commencer à apprendre
|
|
Bis de eadem re agere non licet
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Dies interpellat de homine
|
|
|
Powstrzymanie się od działania jest również działaniem commencer à apprendre
|
|
Et non facere facere est
|
|
|
Matka jest zawsze znana, ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo commencer à apprendre
|
|
Mater semper certa est: pater est, quem nuptiae demonstrant
|
|
|
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada commencer à apprendre
|
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
|
|
|
|
commencer à apprendre
|
|
Periculum est emptoris
|
|
|
Podstawa zastawu jest niepodzielna commencer à apprendre
|
|
Pignoris causa est indivisa
|
|
|
Większe znaczenie ma czynność dokonana faktycznie niż symulowana commencer à apprendre
|
|
Plus valet quod actum quam quod simmulatum
|
|
|
Udział przyrasta do udziału commencer à apprendre
|
|
Portio portioni accrescit
|
|
|
Kto zostaje dziedzicem, pozostaje nim na zawsze commencer à apprendre
|
|
Semel heres semper heres
|
|
|
to co na gruncie, przypada gruntowi commencer à apprendre
|
|
Superficies solo cedit
|
|
|
Trzech tworzy stowarzyszenie commencer à apprendre
|
|
Tres faciunt collegium
|
|
|
Wszystkie ustawy i prawa pozwalają bronić się siłą przed siłą commencer à apprendre
|
|
Vim enim vi defendere omnes leges omniaque iura permittunt
|
|
|
Przyznanie się do winy jest królową dowodów commencer à apprendre
|
|
Confessio est regina probationum
|
|
|
Kto się przyznał, traktowany jest jak osądzony commencer à apprendre
|
|
Confessus pro indicato est
|
|
|
Sprawy ze sobą powiązane należy sądzić tak samo commencer à apprendre
|
|
Connexorum idem est iudicium
|
|
|
Kto nie wstydzi się swego czynu, podwaja swą winę commencer à apprendre
|
|
Geminat peccatum, quem delicti non pudet
|
|
|
W sprawach karnych dowody muszą być jaśniejsze niż światło commencer à apprendre
|
|
In criminalibus probationes debent esse luce clariores
|
|
|
W razie wątpliwości należy orzekać łagodniej commencer à apprendre
|
|
In dubiis benigniora
|
|
|
Nikogo nie będziemy więzić, chyba że skazanego pełnomocnym wyrokiem commencer à apprendre
|
|
Neminem captivabimus nisi iure victum
|
|
|
