Moja lekcja

 0    31 fiche    kacperm040
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
Pojęcie utworu
commencer à apprendre
Utwór to każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci (art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim). Nie musi mieć wartości ani być ukończony.
Rodzaje utworów
commencer à apprendre
Art. 1 ust. 2 zawiera przykładowy katalog utworów: literackie, muzyczne, fotograficzne, plastyczne, programy komputerowe. Katalog jest otwarty — każdy przejaw twórczości może być utworem.
Zbiory i utwory zbiorowe
commencer à apprendre
Chroniony jest twórczy dobór i układ elementów w zbiorach (np. antologie, bazy danych). Utwory zbiorowe to całość utworzona z odrębnych utworów (np. encyklopedia).
Opracowania i prawa zależne
commencer à apprendre
Opracowanie to np. tłumaczenie, adaptacja. Wymaga zgody twórcy oryginału (prawo zależne, art. 2). Opracowanie również podlega ochronie jako osobny utwór.
Utwory współautorskie i połączone
commencer à apprendre
Utwór współautorski tworzy kilku twórców wspólnie — prawa zależą od wkładu. Utwory połączone to połączenie odrębnych utworów (np. film + muzyka).
Utwory pracownicze
commencer à apprendre
Jeśli utwór powstał w ramach obowiązków służbowych, pracodawca nabywa autorskie prawa majątkowe z chwilą przyjęcia utworu (art. 12).
Wyłączenia spod ochrony
commencer à apprendre
Nie są chronione: akty normatywne, dokumenty urzędowe, proste informacje prasowe (art. 4). Nie mają cech twórczości.
Twórca i inne uprawnione podmioty
commencer à apprendre
Twórca to osoba fizyczna, która stworzyła utwór. Prawa pierwotne mogą przysługiwać również współtwórcom, pracodawcom, zamawiającym.
Producent lub wydawca
commencer à apprendre
Mogą nabyć prawa do utworu (np. fonogramu) w drodze umowy. Ustawa przewiduje ich prawa pokrewne do rozpowszechniania.
Pracodawca
commencer à apprendre
Nabywa prawa majątkowe do utworu pracowniczego (art. 12) i może nim rozporządzać, chyba że umowa stanowi inaczej.
Autorskie prawa osobiste
commencer à apprendre
Niezbywalne i nieograniczone w czasie: autorstwo, oznaczenie imieniem, nienaruszalność treści, decydowanie o udostępnieniu (art. 16).
Autorskie prawa majątkowe
commencer à apprendre
Prawo do korzystania z utworu i wynagrodzenia (art. 17). Trwają co do zasady 70 lat od śmierci twórcy (art. 36).
Prawo zezwalania na opracowania
commencer à apprendre
Tylko twórca ma prawo zezwalać na wykonywanie praw zależnych do swojego utworu (art. 2 ust. 2).
Dozwolony użytek
commencer à apprendre
Prywatny – dla własnych potrzeb osoby bliskiej (art. 23). Publiczny – np. cytat, edukacja, biblioteki (art. 27–34). Nie wolno naruszać normalnego korzystania z utworu.
Umowy prawa autorskiego
commencer à apprendre
Dotyczą przeniesienia praw lub licencji. Muszą określać pola eksploatacji i wymagać formy pisemnej pod rygorem nieważności (art. 41–68).
Pola eksploatacji
commencer à apprendre
Sposoby korzystania z utworu: np. drukowanie, rozpowszechnianie w sieci, wystawianie, nadawanie (art. 50).
Programy komputerowe
commencer à apprendre
Chronione jak utwory literackie. Dozwolona jest tylko dekompilacja w zakresie interoperacyjności (art. 74–77).
Ochrona praw osobistych
commencer à apprendre
Niezbywalna, trwa wiecznie. Można dochodzić ochrony w razie naruszenia, także po śmierci twórcy.
Ochrona praw majątkowych
commencer à apprendre
Można żądać m.in. zaniechania naruszeń, odszkodowania, wydania korzyści, ogłoszenia przeprosin (art. 79).
Wizerunek
commencer à apprendre
Rozpowszechnianie wymaga zgody osoby przedstawionej, chyba że dotyczy osób publicznych w sytuacjach służbowych (art. 81).
Plagiat
commencer à apprendre
Przywłaszczenie cudzego autorstwa – naruszenie praw osobistych i majątkowych. Może prowadzić do odpowiedzialności cywilnej i karnej.
Prawa pokrewne
commencer à apprendre
Przysługują wykonawcom, producentom fonogramów/wideogramów, nadawcom – ochrona zbliżona do autorskiej.
Prawa do wykonań artystycznych
commencer à apprendre
Wykonawca ma prawo do oznaczenia, integralności wykonania, nagradzania, rozpowszechniania (art. 85–89).
Organizacje zbiorowego zarządzania
commencer à apprendre
Zarządzają prawami twórców (np. ZAiKS): pobierają tantiemy, udzielają licencji, reprezentują twórców w sądach (art. 104–110).
Bazy danych
commencer à apprendre
Chronione ustawą o ochronie baz danych – zarówno jako utwór, jak i niezależnie, jeśli wymagają istotnego nakładu inwestycyjnego.
Wynalazek i patent
commencer à apprendre
Nowe, nieoczywiste i użyteczne rozwiązanie techniczne. Patent to wyłączne prawo do korzystania – maks. 20 lat (Prawo własności przemysłowej – PWP).
Wzór użytkowy
commencer à apprendre
Nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym. Ochrona przez 10 lat od daty zgłoszenia (PWP).
Wzór przemysłowy
commencer à apprendre
Nowa i indywidualna postać produktu – ochrona przez rejestrację do 25 lat (PWP).
Znak towarowy
commencer à apprendre
Służy odróżnieniu towarów/usług – ochrona po rejestracji w Urzędzie Patentowym, na 10 lat z możliwością przedłużania.
Umowy licencyjne i przenoszące (PWP)
commencer à apprendre
Przeniesienie prawa wymaga formy pisemnej; licencje mogą być wyłączne lub niewyłączne – muszą być zarejestrowane.
Ochrona cywilna (PWP)
commencer à apprendre
Uprawniony może żądać m.in. zakazu naruszeń, usunięcia skutków, odszkodowania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści.

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.