Moja lekcja

typowe psychotropy - pochodne fenotiazyny

chlorpromazyna piperydyna piperazyna

typowe psychotropy - pochodne tioksantenu

thiothixene

typowe psychotropy - pochodne butyrofenonu

haloperidol

atypowe psychotropy

klozapina olanzapina risperidon aripiprazol

trójcykliczne AD

amitryptylina desipramina imipramina

MAO-I

phenelzine tranylcypromine moclobemid

SSRI

fluoksetyna paroksetyna citalopram NIE STOSOWAĆ Z MAO-I! citalopram/paroksetyna + warfaryna = krwotok!!!

nowe AD (hamowanie wychwytu zwrotnego NA i S)

maprotylina mirtazapina bupropion venlafaxine trazodon nefazodon NIE STOSOWAĆ Z MAO-I!!!

noradrenalina

alfa1 >> beta1

adrenalina

beta2 >> beta1 >> alfa

dopamina

DA1 DA2 >> beta1 >> alfa1

dobutamina

agonista rec beta1 WSK: niewydolność serca

izoprenalina

agonista NIESELEKTYWNY beta WSK: astma

salbutamol

selektywny agonista beta2 działa krótko natychmiast rozszerzając oskrzela WSK: astma

fenoterol

działa krótko rozkurcza macicę WSK: przedwczesna akcja porodowa

salmeterol

długo działa WSK: POChP i astma

formoterol

długo działa natychmiastowy efekt terapeutyczny WSK: astma (napad)

działania niepożądane selektywnych agonistów beta2

tachykardia - zaburzenia rytmu - drżenia mięśniowe - obwodowy rozkurcz naczyń

fenylefryna

wybiórczy agonista alfa1 - skurcz naczyń - zwęża naczynia w oku i rozszerza źrenicę

oksymetazolina

wybiórczy agonista alfa1 - do nosa

klonidyna

wybiórczy agonista alfa2 - hamowanie uwalniania NA i spadek RR

alfa-metyloNA

alfa2 >> alfa1 - tworzy się z metyldopy - lek hipotensyjny tylko w ciąży

fenoksybenzamina

długo działa - nieselektywny nieodwracalny antagonista alfa1

fentolamina

działa krótko - nieselektywny ODWRACALNY antagonista alfa1

prazosyna

selektywny antagonista alfa1 - krótko działa

doksazosyna i terazosyna

selektywni antagoniści alfa1 - długo działają WSK: przerost prostaty+nadciśnienie

tamsulozyna

selektywny antagonista alfa1 WSK: łagodny przerost prostaty

johimbina

selektywny antagonista alfa2

beta-bloker kardioselektywny z ISA

acebutolol

beta-blokery niekardioselektywne z ISA

karteolol penbutolol pindolol

beta-blokery kardioselektywne bez ISA

atenolol betaksolol bisoprolol metoprolol

beta-blokery niekardioselektywne bez ISA

karwedilol labetalol nadolol propranolol sotalol timolol

karwedilol

antagonista beta1 beta2 alfa1 bez aktywności wewnętrznej

metoprolol

wybiórczy antagonista beta1 bez aktywności wewnętrznej

nebiwolol

selektywny antagonista beta1 - uwalnia NO ze śródbłonka naczyń (rozszerza)

działania niepożądane antagonistów beta

zaostrzenie niewydolności krążenia - bradykardia - skurcz oskrzeli - maskują objawy hipoglikemii - zimne kończyny - zmęczenie - koszmary nocne

rezerpina

hamuje transport amin katecholowych do pęcherzyka synaptycznego - aminy gromadzą się w cytoplazmie gdzie są rozkładane przez MAO i COMT

guanetydyna

blokuje neuron noradrenergiczny

karbidopa

hamuje dekarboksylazę DOPA wpływając na syntezę NA wsk: ch. Parkinsona

metyltyrozyna

hamuje hydroksylazę tyrozyny wpływając na syntezę NA WSK: pheochromocytoma

prokaina

ester miejscowo znieczulający - nie do powierzchniowych - działanie przeciwarytmiczne

tetrakaina

miejscowo znieczulający ester - 16x silniejsza od prokainy

benzokaina

nierozpuszczalny w wodze ester (nie może być podawana we wtrzyknięciach)

lidokaina

4x silniejsza od prokainy - działanie przeciwarytmiczne

bupiwakaina

w 84-96% wiąże się z białkami - działa 4x silniej od lidokainy

artykaina

ma pierście tiofenowy a nie benzenowy: rozkładana pod wpływem esterazy osoczowej

prylokaina

bardzo szybkie i dłuższe znieczulenie NP: methemoglobinemia ustępująca samoistnie

rec H1

mięśnie gładkie

rec H2

błona śluzowa żołądka

rec H3

komórki nerwowe

rec H4

komórki szpiku i eozynofile

blokery H1 I-generacji

klemastyna hydroksyzyna prometazyna difenhydramina ketotifen dimetynden (Fenistil) dimenhydrynat (Aviomarin)

blokery H1 II-generacji

cetyryzyna loratadyna feksofenadyna desloratadyna lewocetyryzyna

blokery H1 II-generacji miejscowe

azelastyna emedastyna lewokabastyna

blokery H2

cymetydyna ranitydyna famotydyna nizatydyna

leczenie astmy

agonisty beta2 (salbutamol, terbutalina, metaproterenol, pirbuterol, formoterol) theophylina cholinolityki gks antagonisty rec leukotrienowego i inhibitory syntezy leukotrienów omalizumab

GKS wziewne w astmie

budezonid flutikazon beklometazon flunizolid mometazon triamcynolon

inhibitory leukotrienów

zafirlukast(interakcja z warfaryną) montelukast zileuton

leki hamujące odruch kaszlowy

okseladyna pentoksyweryna

leki hamujące ośrodek kaszlu w CUN

kodeina deksometorfan

obwodowe leki przeciwkaszlowe

benzonatat śluzy roślinne

wykrztuśne

bromheksydyna ambroksol acetylocysteina (pw: ch wrzodowa) mesna (pw: astma)