Moja lekcja

skupienie na rozwoju, Bóg odsunięty na dalszy plan, estetyka malowniczości (PITTORESQUE) np. Stourhead Garden, Poczdam – pawilon chiński, Wersal – młyn (asymetria, ma wyglądać naturalnie)

- architektura obdarta z detalu, kubiczna - Jak miał działać? W ciągu dnia do wewnątrz przedostaje się światło z zewnątrz, ale wnętrze jest ciemne - efekt, jakby gwiazdy świeciły, w nocy miała być lampa

- zmiana myślenia, architekci awangardowi chcieli znaleźć nowe pomysły na budowle, które pojawiały się w ówczesnym czasie - Obiekty miały wzbudzać emocje, “trafiać do duszy”, były monumentalne - projekt nekropolii - piramida, bez detalu

Projektował obiekty, “których się nie zapomina”: - dom strażnika rolnego, - dom nadzorcy rzeki Lou, - idealne miasto Chaux - o planie centralnym, miało być miastem miłości;.

bryła obdarta z dekoracji, pojawiają się jednak kolumny doryckie. jedyne elementy dekoracyjne to pasy, które pojawiają na elewacji. - Jest addytywność brył - walec, do niego dostawione portyki i kopuła

● Przedstawienia obiektów w formie ruiny na obrazach występowało dosyć często, często były ukazywane w otoczeniu parkowym - staje się to coraz bardziej popularne podczas romantyzmu.

- Rysunki Gandy’ego - rysunki ruin Johna, zaczyna się powoli romantyzm.

○ jeżeli ktoś wcześniej wystawiał kolekcje artystyczne, to właśnie w prywatnych domach○ Soane przechowywał w swoim domu spolia (fragmenty budowli antycznych)

Dualizm; klasycyzm + romantyzm

brama jest tak poprowadzona, że nie widać przestrzeni za tą bramą, ale widać ścianę budynku i to jest związane z romantyzmem – nieregularność asymetryczność. - Rydwan wojska francuskiego na szczycie,

Architekt który tworzy główne budynki użyteczności publicznej w warszawie to Włoch arch. Antonio Corazzi – przybywa w 1820, dostaje zlecenie od Staszica na gmach towarzystwa przyjaciół Nauk, tak się sprawdza, że dostaje inne zlecenia.

● powstaje nowoczesny obiekt → wiedza zebrana ● Stylem podobieństwo do Teatru Berlińskiego – Schinkel

,pojawiają się tam nowe elementy konstrukcyjne i materiały np. betonowe fundamenty, żeliwna konstrukcja kopuły, lepsze materiały = lepszy obiekt = nie trzeba o nie tak mocno dbać

· monumentalna fasada z kolumnadą w stylu jońskim · We wnętrzu monumentalne schody Przed wejściu do budynku pomieszczenie przypominające stoę w wypadku muzeum miejsce do przechadzki, na ścianach zawieszone pierwsze eksponaty o Schody na osi centralnej

· Najbardziej odczuwalny klimat gotyku, jednak jest wiele niezgodności

Tworzenie kostiumu stylowego· Lizeny połączone fryzem arkadkowym – typowe rozwiązanie z kościołów romańskich · Sławy (uskrzydlone kobiety trzymające wieńce laurowe) w nadłuczach(?), przy wejściu do kościoła

· Eklektyzm ornamentów → detal nawiązujący do architektury starożytnej · Połączenie architektury gotyckiej z grecką

Dzięki żeliwu - kopuły o dużym przekroju · Nawiązanie do arch. chińskiej i arabskiej, (bardziej pewna wariacja i naśladowanie niż odwzorowywanie), · Łuki podkowiaste z kultury arabskiej · Bogate wnętrza; o Kuchnia; żeliwne kolumny przypominające palmy

· Tarasy podparte zdwojonymi kolumnami jońskimi Konstrukcja wspornikowa · Picadilly Circus – przełamanie ulicy Regent Street · Carlton Terreca, ok. 1827 · Cumberland Terraces · Park Trescent

· Flankowanie – zaburzone proporcje, brak pełnienia funkcji · Zworniki stalaktytowe · Wnętrze: lustra we wnękach, organiczne dekoracje · Nadawanie kostiumu stylowego · Nie pełnił funkcji obronnej

● Ośmioboczne wieżyczki w elewacjach, całość ozdobiono kamiennymi ornamentami ● Budowla w założeniu jest dwuosiowa i symetryczna, jedynie na zewnątrz traci symetrię ze względu na rozmieszczenie wież. Zaprojektował ok. 8 tys. detali projektując parlament

· Zaprojektował ok. 8 tys. detali projektując parlament 1841 – porównanie sakralnej architektury greckiej i chrześcijańskiej

· Dogłębnie bada architekturę gotycką · Fascynacja gotykiem ze względu na rzetelność, forma wynika z konstrukcji materiałowych · Usuwanie elementów wcz niż XIX w. · Badawcze podejście do architektury ·uważa, że nie należy ukrywać współczesnych konstrukcji

· Krytyka Viollet-le-Duca odnośnie braku czytelnej ekspozycji współczesnych elementów

Projektowany nowy budynek szkoły nie nawiązuje już do antyku, jest wznoszony w stylu neorenesansowym włoskim (zachowane elementy renesansu, nawiązuje do antyku), staje się przodujący nad klasycyzmem (proj. Felix Duban)

• raz do roku organizowany konkurs, gdzie głównym tematem jest np. muzeum, nagrodą był roczny wyjazd na staż do Rzymu, gdzie można było pobierać nauki z zakresu architektury antycznej • wykładowcy byli zwolennikami klasycyzmu tradycyjnego akademickiego

• część czytelni połączona z częścią magazynową (niedługo to się zmieni -> niewystarczający sposób magazynowania biblioteki) • forma neorenesansowa Henri uważał, że architektura ma być ramą dla funkcji wprowadzonej w środku; nazwiska autorów ksiażek

część magazynowa przypomina maszynownie czy kotłownie ->funkcjonalność, przegrody na książki ażurowe-dobra wentylacja zbiorów, światło z góry• zasłona na końcu magazynu (Henri się wstydził wyglądu magazynu) • wzorzec magazynu dla nowych bibliotek w XIX w.

powstały szerokie bulwary z zielenią łączące ze sobą stare i nowe obiekty: „skończyło się to tak, jakbyśmy wypchali garderobę (to, co w środku), a na zewnątrz (drzwi) to ta ładna osłona z kamienic, które widzimy przy bulwarach” • układ geometryczny

parlament jako świątynia grecka- rządy w starożytnej Grecji były tymi właściwymi)• teatr wiedeński wzorem teatru dla Europy Środkowej i Wschodniej

te same skale obiektów, większa jest jednak cz wejściowa i cz ze sceną w operze klatka schodowa wprowadzająca b podobna; pojsię również loże teatr miał elektrownię- pierwszy taki przykład budynku użyteczności publicznej, stylu willi renesansowej włoskiej

• Bryła w stylu neogotyckim • styl neobiznatyjski, wnętrza kształtowane na wzór scenografii dla oper, neogotycki

Żelazo było stosowane już w czasach prehistorycznych, w XVIII i XIX w. różni się tym, że znalazło swoje zastosowanie w konstrukcji, wcześniej tylko elementy wzmacniające. Żeliwo to nowość (XVIII w.)

Wykonana z żelaza kutego, NIE STALI(taniej, tymczas). Są też elementy czysto dla ozdoby nie tylko sama konstrukcja.● A.D. pierwsza „wystawa światowa”miała miejsce w Londynie w połowie 18 wieku natomiast pierwsze prawdziwe EXPO to rok 1851, też w Londynie.

NOWOŚĆ Elish Otis, dźwig osobowyDźwig osobowy - winda - Amerykanin Elish Otis zaprezentowano na wystawie światowej w Nowym Jorku w 1853, a 4 lata później już była użytkowana w NY w domu towarowym. Potem też wprowadzono winde Otisa w wieży Eiffla

● Opracował pierwszy katalog wysyłkowy, który dostarczał do klientów pocztą. ● Organizował wyprzedaże sezonowe np. “biała wyprzedaż” pościeli w zimie, kiedy to spadał popyt na te towary ● Insp. renesansem Franciszka I. ● Reprezentacyjna klatka schodowa.

● Wew cegły, ze względów higienicznych, pokryte są gipsowym tynkiem, na zewnątrz maja ciekawą mozaikę. Na elewacji motywy geometryczne - żółte i różowe. ● Środki ogromnych dysków z terakoty, przyozdobione są roślinami kakaowca, albo literą M (od Menier)

- plusem jest ciągłość procesu wytwarzania energii w ten sposób – minus spaliny; Poddasze było nieużytkowe do tej pory przez drewnianą więźbe dachową, kratownice umożliwią nam wprowadzenie tam maszyn.

i i 2 wieżami ciśnień jest wyjątkowym rozwiązaniem architektury industrialnej.● Wieża kurzowa - łatwopalny kurz od bawełny był odprowadzany, funkcja wentylacyjna ● Wieża wodna - zbiornik z wodą na wypadek np. pożaru, działa też jako wieża ciśnień

rezydencje właścicieli, bocznica kolejowa. Wszystko to rozmieszczone wzdłuż brukowanych uliczek i spójne arch. ● Magazyny znajdowały się w znacznej odległości od hali produkcyjnej - jak wybuchnie pożar to nie spłonie wszystko.

○ pierwsze wrażenie ○ przypominały dworce, katedrę, wille albo pałac ● Pierwsza hala dworcowa była w Liverpoolu 1850 a lata 30 xix wieku to pierwszy dach nad torami? chociaż ze slajdu może wynikać ze to jednak był Londyn Euston station 1837 rok

● I poł XIX w powstają pierwsze budowle żydowskie, początek zacieśniania więzów z Prusami, podobne zjawiska architektoniczne jak w Berlinie ● Harmonijna, regularna zabudowa ● Planty w miejscu fortyfikacji z XIV wieku

- Nowa giełda – Carl Ludecke 1864-67- podobieństwo i inspiracja z hali Gurzenich- kolonia- neogotyk formy dogmatycznej - nowy ratusz F. A Stuler – neogotyk faza II dogmatyczna

Budynek neoromański który wyprzedził główny nurt neoromanizmu o czterdziestolecie, triforia biforia arkadowe fryzy lizeny char. kopuła Z cegły, wpisuje się w działalność szkoły hanowerskiej (cegła i dekoracja terakotowa char. dla niżu nadbałtyckiego)

Przykład neorenesansu XVI (cinquecento) o formach palladiańskich (ćwierćkolista galeria, formy palladiańskie na zakończeniu balustrady na zwieńczeniu

Bryła zakończona prostym gzymsem, podzielona na kondygnacje rozdzielone gzymsami, okna oprawione w formę edikuli elementy dostojne i ciężkie arch. XVI są widoczne.

Widać architekturę zredukowana do elementów niezbędnych, robi wrażanie prostotą ani oczu nie razi ani widza nie zostawi obojętnym Inne budynki w tym stylu (schinkla): Gmach dworca nadodrze

w dolnej części kondygnacji były pomieszczenia bankowe dlatego okna są tam mniejsze, z elewacji można wczytać funkcje, bryła jest asymetryczna w związku z czym uważano że funkcjonalna (wyrażenie funkcji na zewnątrz) zasady szkoły hanowerskiej

zewnętrze odzwierciedla wew. funkcje

nowoczesne podejście) wtedy były to hale o bardzo dużej rozpiętości (20m wtedy to dużo). Od zew widać architekturę neogotycką, jest modernizowanie stylów historycznych.

budynkach domów towarowych chodzi przede wszystkim o reklamę, pozyskanie klienta, Stad elementy kamienne, duże przeszklenia.

Nie bardzo wiedziano jak postępować z niejednolity kolorem żelbetu dlatego został pokryty cienka powłoką pigmentu

nie trzeba wtedy przypór, ponieważ usunięto siły poziome