|
question |
réponse |
|
2. Accessio cedit principali commencer à apprendre
|
|
przyrost przypada rzeczy głównej
|
|
|
|
3. Actor sequitur forum rei commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
4. Actori incumbit probatio commencer à apprendre
|
|
na powodzie spoczywa ciężar dowodu
|
|
|
|
5. Actus simulatus nullius est momenti commencer à apprendre
|
|
czynność pozorna jestnieważna
|
|
|
|
6. Adoptio naturam imitatur commencer à apprendre
|
|
przysposobienie naśladuje naturę
|
|
|
|
7. Agere non valenti non currit praescriptio commencer à apprendre
|
|
przedawnienie nie bieg nie względem tego kto jest niezdolny dochodzić swoich praw przed
|
|
|
|
sądem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
8. Ambulatoria est voluntas testatoris usque ad mortem commencer à apprendre
|
|
wola spad kodawcy może być zmieniona aż do śmierci
|
|
|
|
9. Audiatur et altera pars commencer à apprendre
|
|
niech będzie wysłuchana i druga strona
|
|
|
|
10. Bis de eadem re agere non licet commencer à apprendre
|
|
nie wolno procesować się dwarazy w tej samej sprawie
|
|
|
|
11. Cogitationis poenam nemo patitur commencer à apprendre
|
|
nikt nie ponosi kary za myśle nie
|
|
|
|
12. Consensus facit nuptias commencer à apprendre
|
|
o zawarciu małżeństwa decydują zgodneoświadczenia woli
|
|
|
|
13. Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis commencer à apprendre
|
|
za warcie kontraktu jest dobrowolne, ale wykonanie przymusowe
|
|
|
|
14. Da mihi factum, dabo tibi ius commencer à apprendre
|
|
daj mi okoliczności faktyczne awskażę ci prawo
|
|
|
|
15. Debet quis iuri subiacere, ubi deliquit commencer à apprendre
|
|
podlega się prawu miejscapopełnienia przestępstwa
|
|
|
|
16. Dies interpellat pro homine commencer à apprendre
|
|
termin wzywa za człowieka
|
|
|
|
17. Dura lex, sed lex commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
18. Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat commencer à apprendre
|
|
ciężar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi a nie na tym kto zaprzecza
|
|
|
|
19. Et non facere, facere est commencer à apprendre
|
|
zaniechanie działania, też jest działaniem
|
|
|
|
20. Factum executoris, factum partis commencer à apprendre
|
|
czynność przedstawiciela jest czynnością strony
|
|
|
|
21. Furiosi voluntas nulla est commencer à apprendre
|
|
chory umysłowo nie ma woli; nie jest zdolny do wyrażenie woli
|
|
|
|
22. Genus perire non censetur commencer à apprendre
|
|
uważa się że gatunek nie ginie
|
|
|
|
23. Hereditas nihil aliud est quam successio in universum ius, quod defuntus habuerit commencer à apprendre
|
|
spadek jest wejściem w ogół praw zmarłego
|
|
|
|
24. Ignorantia iuris nocet, ingnorantia facti non nocet commencer à apprendre
|
|
nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi
|
|
|
|
25. Impossibilium nulla obligatio est commencer à apprendre
|
|
zobowiązanie do świadczenia niemożliwego nie istnieje
|
|
|
|
26. In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt przy commencer à apprendre
|
|
zawieraniu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż słowa
|
|
|
|
27. In dubio pro reo commencer à apprendre
|
|
w razie wątpliwości na korzyść pozwanego
|
|
|
|
28. In poenam heres non succedit commencer à apprendre
|
|
kary spadkobierca nie dziedziczy
|
|
|
|
29. Iura novit curia commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
30. Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere commencer à apprendre
|
|
nakazy prawa są następujące: uczciwie żyć, nie szkodzić drugiemu, odd awać każdemu co mu się należy
|
|
|
|
31. Ius est ars boni et aequi commencer à apprendre
|
|
prawo jest sztuką tego co dobre i słuszne
|
|
|
|
32. Ius publicum privatorum pactis mutari non potest commencer à apprendre
|
|
prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych
|
|
|
|
33. Iusticia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi commencer à apprendre
|
|
sprawiedli wość jest niezmienną i trwałą wolą oddania każdemu, co musięnależy
|
|
|
|
34. Male nostro iure uti non debemus commencer à apprendre
|
|
nie powinniśmy źle korzystać z przysługu jącego nam prawa
|
|
|
|
35. Manifestum non eget probatione commencer à apprendre
|
|
to co oczywiste nie wymaga dowodu
|
|
|
|
. commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
36. Mater semper certa est, pater est quem nuptiae demonstrant commencer à apprendre
|
|
matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo
|
|
|
|
37. Mora trahit periculum commencer à apprendre
|
|
zwłoka pociąga za sobą ryzyko
|
|
|
|
38. Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur commencer à apprendre
|
|
dziecko poczęte uważa się za narodzone, ilekroć chodzi o jego korzyści
|
|
|
|
39. Nemo iudex in sua causa commencer à apprendre
|
|
nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
|
|
|
|
40. Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet commencer à apprendre
|
|
nikt nie może prze nieść na drugiego więcej prawa niż maZasada ta wywodzi się z prawa spadkowego.
|
|
|
|
41. Non omne, quod licet, honestum est commencer à apprendre
|
|
nie wszystko co dozwolone jest uczciwe
|
|
|
|
42. Omnis definitio in iure civili periculosa est, parum est enim, ut non subverti potest commencer à apprendre
|
|
wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna, ponieważ rzadko sięz darza, by nie można było jej podważyć
|
|
|
|
43. Pacta sunt servanda commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
44. Prior tempore, potior iure commencer à apprendre
|
|
pierwszy w czasie, lepszy prawem
|
|
|
|
45. Quot generationes tot gradus commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
46. Qui iure suo utitur, neminem laedit commencer à apprendre
|
|
kto nie przekracza przysługującemu mu prawa, nie narusza praw drugiego
|
|
|
|
47. Reformationis in peius iudici appellato non licet commencer à apprendre
|
|
sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku na niekorzyść zasądzonego
|
|
|
|
48. Sententia facit ius(inter partes) commencer à apprendre
|
|
wyrok tworzy prawo(między stronami)
|
|
|
|
49. Separata esse debet possesssio a proprietate commencer à apprendre
|
|
powinno się oddzielać posiadanie od własności
|
|
|
|
50. Species perit ei cui debetur commencer à apprendre
|
|
rzecz indywidualnie oznaczona ginie na szkodę wierzyciela
|
|
|
|
51. Summum ius summa iniuria commencer à apprendre
|
|
najwyższe prawo, najwyższym bezprawiem
|
|
|
|
52. Superficies solo cedit commencer à apprendre
|
|
to co znajduje się na gruncie przypada gruntowi
|
|
|
|
53. Testis unus, testis nullus commencer à apprendre
|
|
jeden świadek, żaden świadek
|
|
|
|
54. Vim vi repellere licet commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
55. Volenti non fit iniuria commencer à apprendre
|
|
chcącemu nie dzieje się krzywda
|
|
|
|
56. Appellatione extinguitur iudicatum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
57. Clara non sunt interpretanda commencer à apprendre
|
|
jasne wyrażenie nie podlega interpretacji
|
|
|
|
58. Confessio est regina probationum commencer à apprendre
|
|
przyznanie się do winy jest królową dowodów
|
|
|
|
59. Crimina morte extinguuntur commencer à apprendre
|
|
przestępstwa wygasają z chwilą śmierci
|
|
|
|
60. Lege non distinguente nec nostrum est distinguere commencer à apprendre
|
|
tam gdzie ustawa nie rozróż nia, nie naszą rzeczą jest wprowadzać rozróżnienie
|
|
|
|
61. Legem brevem esse oportet commencer à apprendre
|
|
ustawa powinna być zwięzła
|
|
|
|
62. Leges ab omnibus intellegi debent commencer à apprendre
|
|
ustawy powinny być zrozumiałe dla wszyst kich
|
|
|
|
63. Lex non obligat, nisi promulgata commencer à apprendre
|
|
ustawa nie obowiązuje, jeżeli nie została ogłos zona
|
|
|
|
64. Lex posterior derogat legi priori commencer à apprendre
|
|
ustawa późniejsza uchyla(znosi) wcześniejszą
|
|
|
|
65. Lex prospicit, non respicit commencer à apprendre
|
|
ustawa patrzy naprzód, a nie wstecz
|
|
|
|
66. Lex retro non agit commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
67. Lex specialis derogat legi generali commencer à apprendre
|
|
ustawa szczególna uchyla(znosi) ustawę ogólną
|
|
|
|
68. Lex superior derogat legi inferiori commencer à apprendre
|
|
ustawa wyższego rzędu uchyla ustawę niższego rzędu
|
|
|
|
69. Nulla poena sine culpa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
70. Nulla poena sine lege commencer à apprendre
|
|
kara za czyn musi być określona w ustawie
|
|
|
|
71. Nullum crimen sine lege commencer à apprendre
|
|
nie ma przestępstwa bez ustawy
|
|
|
|
72. Nullum crimen sine poena commencer à apprendre
|
|
nie ma przestępstwa bez kary
|
|
|
|
73. Omnia sunt interpretanda commencer à apprendre
|
|
wszystko podlega interpretacji
|
|
|
|
74. Abrogata lege abrogante non resvivicit lex abrogata commencer à apprendre
|
|
uchylenie ustawy uchyla jącej ustawy nie przywraca obowiązywalności uchylonej ustawy
|
|
|
|
75. Acta publica probant se ipsa commencer à apprendre
|
|
dokumenty urzędowe świadczą same za siebie
|
|
|
|
76. Affines sunt viri et uxoris cognati commencer à apprendre
|
|
powinowatymi są krewni męża i żony
|
|
|
|
77. Compenstatio est debiti et crediti inter se contributio commencer à apprendre
|
|
potrącenie jest wzajemnym zaliczeniem długu wierzytelności
|
|
|
|
78. Eius est tollere legem, cuius est condere commencer à apprendre
|
|
ten może uchylić ustawę, kto może ją uchwalić
|
|
|
|
79. Errantis nulla voluntas est commencer à apprendre
|
|
działający pod wpływem błędu nie wyraża woli
|
|
|
|
80. Fraus est fraudem celare commencer à apprendre
|
|
oszustwem jest ukrywać oszustwo
|
|
|
|
81. Graviore culpa gravior poena commencer à apprendre
|
|
im większa wina, tym surowsza kara
|
|
|
|
82. In testamentis plenium testatoris intentionem scrutamur commencer à apprendre
|
|
w testamencie należybadać zamiar spadkodawcy
|
|
|
|
83. Neminem captivabimus nisi iure victum commencer à apprendre
|
|
nikogo nie będziemy więzili, chyba że skazanego prawomocnym wyrokiem
|
|
|
|
84. Obligatio est iuris vinculum quo neccessitate adstringimur alicuius solvendae reisecundum nostrae civitatis iura commencer à apprendre
|
|
zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia pewnej rzeczy według prawa naszego państwa
|
|
|
|
85. Possessionem adquirimus et animo et corpore commencer à apprendre
|
|
posiadanie nabywamy przez fizy czne objęcie rzeczy i zamiar zatrzymania jej dla siebie
|
|
|
|
86. Publicum ius est, quod ad statum rei Romanae spectat; privatum quod ad singu lorum utilitatem commencer à apprendre
|
|
prawem publicznym jest to, które ma na względzie dobro państwa rzymskiego, prywatnym, które ma na względzie dobro jednostek
|
|
|
|
87. Qui curat non curatur commencer à apprendre
|
|
kto sam podlega kurateli, nie może jej sprawować nad innąosobą
|
|
|
|
88. Qui testamento heres instituitur, in eodem testamento testis esse non podest commencer à apprendre
|
|
ktow testamencie jest dziedzicem nie może w tym samym testamencie występować jako świadek
|
|
|
|
89. Res nullius cedit primo occupanti commencer à apprendre
|
|
rzecz niczyja przypada temu, kto pierwszy ją
|
|
|
|
zawłaszczył commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
90. Tempus regit actum commencer à apprendre
|
|
czas rządzi czynnością prawną
|
|
|
|
91. Tres faciunt collegium commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
92. Ubi eadem ratio, ibi eadem legis dispositio commencer à apprendre
|
|
w takich samych okolicznościach należy stosować takie same rozwiązania prawne
|
|
|
|
93. Usucapio est adiectio dominii per continuationem possessioni temporis lege definiti commencer à apprendre
|
|
zasiedzenie jest nabyciem własności na skutek ciągłego posiadania przez oznaczony prawem czas
|
|
|
|
94. Iniuria non excusat iniuriam commencer à apprendre
|
|
bezprawie nie usprawiedliwia bezprawia
|
|
|
