|
question |
réponse |
|
A contrario commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
A posteriori commencer à apprendre
|
|
z następstwa (z następstwa o przyczynach
|
|
|
|
A priori commencer à apprendre
|
|
z wcześniejszego; to, co wcześniejsze
|
|
|
|
Ab initio commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad absurdum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad acta commencer à apprendre
|
|
do akt, sprawa odłożona jako załatwiona
|
|
|
|
Ad eventum commencer à apprendre
|
|
dla wywołania określonych skutków
|
|
|
|
Ad exemplum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad finem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad hoc commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad interim commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad oculos commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad personam commencer à apprendre
|
|
w odniesieniu do konkretnej osoby
|
|
|
|
Ad probationem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad rem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad solemnitatem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ad vocem commencer à apprendre
|
|
w nawiązaniu do poprzedniej wypowiedzi [dosłownie: „do głosu” poprzednika
|
|
|
|
Alieno nomine commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Altera pars commencer à apprendre
|
|
druga strona, przeciwnik w sporze
|
|
|
|
Analogia iuris commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Analogia legis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Argumentum a contrario – commencer à apprendre
|
|
uzasadnienie (twierdzenie, dowód) z przeciwieństwa
|
|
|
|
Argumentum a maiori ad minus commencer à apprendre
|
|
wnioskowanie z większego o mniejszym
|
|
|
|
Argumentum a minori ad maius commencer à apprendre
|
|
wnioskowanie z mniejszego o większym
|
|
|
|
Argumentum ad personam – commencer à apprendre
|
|
argument odnoszący sie do osoby (argument osobisty)
|
|
|
|
Argumentum ex (a) silentio commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Bona fides commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Casus fortuitus commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Causa cogníta commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Causa donandi commencer à apprendre
|
|
podstawa prawna przysporzeń niedopłatnych
|
|
|
|
Causa finita commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Causa obligandi commencer à apprendre
|
|
podstawa prawna zaciągnięcia zobowiązania
|
|
|
|
Communi consensu commencer à apprendre
|
|
za zgodą ogółu, przy powszechnej zgodzie
|
|
|
|
Communis opínio commencer à apprendre
|
|
powszechny pogląd, powszechne przekonani
|
|
|
|
Condicio sine qua non commencer à apprendre
|
|
runek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
|
|
|
|
Consensus commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Contra legem commencer à apprendre
|
|
wbrew ustawie, w sposób sprzeczny z prawem
|
|
|
|
Contra/adversus bonos mores commencer à apprendre
|
|
wbrew dobrym obyczajom, sprzecznie z dobrymi obyczajami
|
|
|
|
Corpus delicti commencer à apprendre
|
|
przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
|
|
|
|
Culpa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Culpa in contrahendo commencer à apprendre
|
|
niedbalstwo przy zawieraniu umowy
|
|
|
|
Culpa in custodiendo commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Culpa in eligendo commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Culpa lata commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
De commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
De facto commencer à apprendre
|
|
faktycznie, w istocie, w rzeczywistości
|
|
|
|
De iure commencer à apprendre
|
|
prawnie, formalnie; zgodnie z obowiązującym prawem
|
|
|
|
De lege ferenda commencer à apprendre
|
|
co do przyszłego unormowania, co do prawa postulowanego (o ustawie, która dopiero ma być w przyszłości/powinna być uchwalona)
|
|
|
|
De lege lata commencer à apprendre
|
|
z punktu widzenia prawa obowiązującego
|
|
|
|
Desuetudo commencer à apprendre
|
|
utrata mocy obowiązującej normy prawnej wskutek jej długotrwałego niestosowania
|
|
|
|
Diligentia quam suis rebus commencer à apprendre
|
|
staranność właściwa przy prowadzeniu własnych spraw
|
|
|
|
Ex commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ex aequo et bono commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ex ante commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ex contractu commencer à apprendre
|
|
zobowiązanie powstałe z kontraktu
|
|
|
|
Ex delicto commencer à apprendre
|
|
zobowiązanie powstałe z czynu niedozwolonego
|
|
|
|
Ex iure commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ex lege commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ex nunc commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ex officio commencer à apprendre
|
|
z urzędu, z urzędowego obowiązku
|
|
|
|
Ex post commencer à apprendre
|
|
po fakcie, ocena faktów już po ich zaistnieniu
|
|
|
|
Ex professo commencer à apprendre
|
|
z racji pełnionego zawodu, funkcji
|
|
|
|
Ex tunc commencer à apprendre
|
|
z mocą wsteczną, od tamtej chwili
|
|
|
|
Expressis verbis commencer à apprendre
|
|
dobitnymi słowami, wyraźnie, dokładnie, dobitnie
|
|
|
|
Facta concludentia commencer à apprendre
|
|
zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające dorozumiane oświadczenie woli
|
|
|
|
Facta notoria commencer à apprendre
|
|
fakty notoryjne, powszechnie znane
|
|
|
|
Falsa demonstratio commencer à apprendre
|
|
mylne oznaczenie (rzaczy albo osoby)
|
|
|
|
Falsus procurator commencer à apprendre
|
|
pełnomocnik działający bez umocowania
|
|
|
|
Favor debitoris commencer à apprendre
|
|
ochrona dłużnika, przychylność dla dłużnika
|
|
|
|
Favor testamenti commencer à apprendre
|
|
przychylna interpretacja testamentu
|
|
|
|
Fictio iuris commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ibidem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Idem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In absentia commencer à apprendre
|
|
pod nieobecność, podczas nieobecności
|
|
|
|
In abstracto commencer à apprendre
|
|
w oderwaniu (od konkretnej sytuacji)
|
|
|
|
In concreto commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In continuo commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In corpore commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
in dubio commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In extenso commencer à apprendre
|
|
w całości, dokładnie, w pełnym brzmieniu, w całej rozciągłości
|
|
|
|
In fine commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In flagranti commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In fraudem legis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In nomine commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In solidum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In spe commencer à apprendre
|
|
być może w przyszłości (dosłownie: „w nadziei”)
|
|
|
|
In suspenso commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
In toto commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Incompatibilitas commencer à apprendre
|
|
zakaz równoczesnego piastowania określonych stanowisk publicznych
|
|
|
|
Inter absentes commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Inter partes commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Inter praesentes commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ipso facto commencer à apprendre
|
|
tym samym, z samego faktu
|
|
|
|
Ipso iure commencer à apprendre
|
|
mocy prawa, z mocy samego prawa
|
|
|
|
Iurisdictio commencer à apprendre
|
|
orzekanie, prawo do orzekania
|
|
|
|
Ius cogens commencer à apprendre
|
|
normy prawne obowiązujące bezwzględnie
|
|
|
|
Ius dispositívum commencer à apprendre
|
|
normy prawne obowiązujące względnie
|
|
|
|
Ius privatum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ius publicum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ius sanguinis commencer à apprendre
|
|
prawo krwi (zasada nabycia obywatelstwa
|
|
|
|
Ius soli commencer à apprendre
|
|
prawo ziemi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
Ius, iuris commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Iusta causa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Iustitia, -ae commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Lege artis commencer à apprendre
|
|
prawidłowo, według reguł sztuk
|
|
|
|
Lege non distinguente commencer à apprendre
|
|
ustawa nie czyni różnicowania
|
|
|
|
Lex generalis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Lex imperfecta commencer à apprendre
|
|
norma prawna pozbawiona jakiejkolwiek sankcji
|
|
|
|
Lex minus quam perfecta commencer à apprendre
|
|
norma prawna opatrzona tylko sankcją represyjną (karną)
|
|
|
|
Lex perfecta commencer à apprendre
|
|
norma prawna opatrzona sankcją nieważności
|
|
|
|
Lex plus quam perfecta commencer à apprendre
|
|
to norma prawna opatrzona sankcją represyjną (karną) oraz sankcją nieważności
|
|
|
|
Lex specialis commencer à apprendre
|
|
ustawa specjalna, przepis szczególny
|
|
|
|
Lex, legis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Modus operandi commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Mortis causa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Mutatis mutandis commencer à apprendre
|
|
po zmianie tego, co powinno być zmienione
|
|
|
|
Numerus clausus – commencer à apprendre
|
|
określona liczba, liczba zamknięta, ograniczona, wyliczenie enumeratywne
|
|
|
|
Per analogiam commencer à apprendre
|
|
przez podobieństwo, analogię
|
|
|
|
Per facta concludentia commencer à apprendre
|
|
przez zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające wyrażenie woli przez czynności prawne dorozumiane
|
|
|
|
Per procura commencer à apprendre
|
|
w zastępstwie, na podstawie pełnomocnictwa
|
|
|
|
Persona non grata commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Pleno titulo (P.T.) commencer à apprendre
|
|
z zachowaniem pełnego tytułu (jaki się komu należy
|
|
|
|
Post factum commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Post mortem commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Praesumptio iuris ac de iure commencer à apprendre
|
|
domniemanie niedopuszczające przeciwdowodu
|
|
|
|
Praesumptio iuris tantum commencer à apprendre
|
|
domniemanie możliwe do obalenia
|
|
|
|
Prima facie commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Pro futuro commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Pro publico bono commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Quorum commencer à apprendre
|
|
liczba członków podmiotu zbiorowego, których obecność podczas głosowania jest konieczna, aby decyzje w nim podjęte były ważne
|
|
|
|
Ratio legis commencer à apprendre
|
|
podstawa (przyczyna, motyw, cel, sens) uchwalenia danej ustawy
|
|
|
|
Rebus sic stantibus commencer à apprendre
|
|
przy zachowaniu istniejących okoliczności
|
|
|
|
Reformatio in peius commencer à apprendre
|
|
zmiana na gorsze, zmiana orzeczenia na mniej korzystne dla jednej ze stron
|
|
|
|
Sensu largo commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Sensu stricto [ale samo: „stricte” – ściśle commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Status quo commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Suo nomine commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Tertium non datur commencer à apprendre
|
|
nie ma trzeciej możliwości
|
|
|
|
Ut infra commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Ut supra commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Utilitas publica commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Vacatio legis commencer à apprendre
|
|
okres pomiędzy ogłoszeniem aktu prawnego a jego wejściem w życie
|
|
|
|
Verba legis commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Vice versa commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Vis absoluta commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Vis compulsíva commencer à apprendre
|
|
|
|
|
|
Vis maior commencer à apprendre
|
|
|
|
|
