matura polski

 0    93 fiche    guest3697595
Télécharger mP3 Imprimer jouer consultez
 
question język polski réponse język polski
styl biblijny
commencer à apprendre
podniosły, uroczysty ton wypowiedzi; metafory i porównania; symbole i alegorie; apostrofy i tryb rozkazujący
symbole w biblii
commencer à apprendre
baranek - jezus; niewiasta - kościół; 666 - zło; róg - moc, potęga
epikureizm
commencer à apprendre
filozofia wegłóg której celem człowieka jest osiągnięcie szczęścia, brak cierpienia to przyjemność, carpe diem
stoicyzm
commencer à apprendre
filozofia według której człowiek nie ma wpływu na bieg wydarzeń, należy wszystko przyjmować ze spokojem i kierować się rozumem, stoicki spokój - dystans wobec dobra i zła
sceptyzm
commencer à apprendre
filozofia która głosi że skoro nie wiemy jaka naprawdę jest rzeczywistość to powinniśmy powstrzymać się od sądów, należy postępować z rozsądkiem
mimesis
commencer à apprendre
naśladowanie rzeczywistości w dziełach artystycznych
katharsis
commencer à apprendre
pewien rodzaj oczyszczenia z trudnych emocji podczas oglądania sztuki w teatrze
sacrum
commencer à apprendre
strefa świętości, strefa bóstw
profanum
commencer à apprendre
strefa świecka, związana z człowiekiem
archetyp
commencer à apprendre
dawny wzór, wzorzec postępowania
topos
commencer à apprendre
stały motyw lub temat podejmowany przez artystów różnych epok
patos
commencer à apprendre
sposób mówienia podniosły, poważny, uroczysty
mit kosmogoniczny
commencer à apprendre
o powstaniu świata
mit teogeniczny
commencer à apprendre
o narodzinach bogów, Atena z czaszki Zeusa, Afrodyta z morskiej piany
mit genealogiczny
commencer à apprendre
o poszczególnych rodach
mit antropogeniczny
commencer à apprendre
o powstaniu człowieka
mit heroiczny
commencer à apprendre
o dziejach i czynach słynnych herosów
funkcje mitów
commencer à apprendre
poznawcza, światopoglądowa, sakralna
epos
commencer à apprendre
utwór o dziejach bohaterów narodowych
styl homerycki
commencer à apprendre
hiperbole, rozbudowane opisy, powtórzenia
zasada decorum
commencer à apprendre
jedność czasu miejsca i akcji
starożytność
commencer à apprendre
IV w.p.n.e. (wynalezienie pisma) - 476r. (upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego)
średniowiecze
commencer à apprendre
476r (upadek cesarstwa zachodniorzymskiego) - 1492r (odkrycie Ameryki przez Kolumba)
scholastyka
commencer à apprendre
rozumne uzasadnienie prawd wiary
augustynizm
commencer à apprendre
św. Augustyn, świat dzieli sie na strefę sacrum i profanum, rozdarcie człowieka między fizycznością a duchowością, szansą dla człowieka była asceza
tomizm
commencer à apprendre
św. Tomasz, bóg decyduje o miejscu człowieka na ziemi, postąpienie wbrew przykazaniom boga to grzech przeciwko prawom boskim
franciszkanizm
commencer à apprendre
św. Franciszek, człowiek jest dobry z natury bo został stworzony na podobieństwo boga, życie w zgodzie z przyrodą
teocentryzm
commencer à apprendre
bóg w centrum świata, bóg najważniejszy, wszystko do niego nawiązuje
dualizm
commencer à apprendre
średniowieczny pogląd, świat podzielony jest na dwie przeciwstawne sfery
umiwersalizm
commencer à apprendre
wszędzie gdzie docierało chrześcijaństwo kultura ulegała ujednoliceniu, w całej europie podobne świątynie, jednolity system szkolnictwa
styl gotycki
commencer à apprendre
wysokie budowle, strzeliste, lekka konstrukcja, sklepienia krzyżowo - żebrowe, duże okna wypełnione barwnymi witrażami, ostre łuki, budynki sakralne/obronne
styl romański
commencer à apprendre
masywna, surowa bryła budowli, sklepienie kolebkowe, małe okna, grube mury, półkoliste łuki w oknach i portalach, kościoły bazylikowe/reduty
cechy literatury średniowiecznej
commencer à apprendre
parenetyczna, anonimowa, uniwersalna, alegoryczna, religijna, dydaktyczna
dance macabre
commencer à apprendre
taniec śmierci, każdy jest równy wobec śmierci
memento mori
commencer à apprendre
pamiętaj o śmierci, śmierć jest nieunikniona
epos rycerski
commencer à apprendre
heroiczne czyny legendarnych bohaterów, akcja na tle przełomowych wydarzeń, etos rycerza, wartości, obyczaje, wzorce postępowania, utwór patenetyczny
ars moriendi
commencer à apprendre
sztuka umierania, sposób w jaki powinien umrzeć prawdziwy chrześcijanin
sabat mater dolorosa
commencer à apprendre
stała matka boleściwa, motyw przedstawiający rozpaczającą pod krzyżem Matkę Boską, ukazanie rozpaczy matki i jej bezradności wobec cierpienia syna
renesans
commencer à apprendre
1492r (odkrycie Ameryki przez Kolumba) - 1548r (sobór trydencki)
antropocentryzm
commencer à apprendre
człowiek w centrum zainteresowania
humanizm
commencer à apprendre
prąd stanowiący człowieka i życie ziemskie w centrum zainteresowania, zaczerpnięte ze starożytności
reformacja
commencer à apprendre
ruch społeczno-religijny, odbudowa życia religijnego, rozbicie jedności kościoła i powstanie nowych odłamów religijnych
barok
commencer à apprendre
1584r (śmierć Jana Kochanowskiego) - 1764r (objęcie tronu przez Stanisława Augusta Poniatowskiego)
racjonalizm
commencer à apprendre
kartezjusz, odrzuca autorytet kościoła, otaczający nas świat może być tylko złudzeniem, rola umysłu w procesie poznawania rzeczywistości
sceptyzm
commencer à apprendre
pascal, wiara jest drogą do prawdy, umysł bywa ułomny
kontrreformacja
commencer à apprendre
odpowiedź kościoła katolickiego na renesansowy ruch reformacji, próba odzyskania wpływów kościoła
sarmatyzm
commencer à apprendre
polski barok, światopogląd szlachty która uważała że pochodzi od starożytnych sarmatów
teatralizacja życia
commencer à apprendre
życie zamożnych warstw było naśladowaniem form teatralnych (wstawne uczty, ozdobne stroje, portrety)
cechy stylu barokowego
commencer à apprendre
zaburzenie proporcji, deformacja, przepych, bogactwo, przerost formy nad treścią, ekspresja uczuć, niepokój, kontrast, asymetria
femme fatale
commencer à apprendre
kobieta fatalna, doprowadza mężczyznę do zguby wykorzystując go do własnych celów
theatrum mundi
commencer à apprendre
los ludzki jako teatr, człowiek ma w życiu rolę do odegrania, życie to przedstawienie pozbawione sensu
oświecenie
commencer à apprendre
ok. 1680r (teoria grawitacji Newtona) - 1789r (rewolucja francuska)
empiryzm
commencer à apprendre
nacisk na obserwację i eksperymenty, człowiek rodzi się jako czysta karta, fundamentem poznania jest doświadczenie, ludzie podlegają prawom naturalnym
liberalizm
commencer à apprendre
prawo naturalne jest podstawą moralności, nietolerancja religijna jest sprzeczna z wiarą chrześcijańską, celem życia powinno być naprawienie świata
sensualizm
commencer à apprendre
wszelka wiedza pochodzi z bezpośredniego kontaktu z otaczającym nas światem poprzez zmysły
rokoko
commencer à apprendre
motywy dworskie, jasna pastelowa kolorystyka, inspiracje Dalekim Wschodem, ozdobne detale, rozluźnienie obyczajów
klasycyzm
commencer à apprendre
symetria i harmonia, sceny mitologiczne lub historyczne, realizm i idealizm, w rzeźbie naśladowanie wzorów antycznych, delikatny światłocień
cechy literatury oświeceniowej
commencer à apprendre
nastawienie dydaktyczne, wskazywanie nowych idei/postaw godnych naśladowania, propagowanie reform
romantyzm
commencer à apprendre
1789/99r (Wielka Rewolucja Francuska) - 1848/49r (Wiosna Ludów)
cechy sztuki romantyzmu
commencer à apprendre
pochwała różnorodności/indywidualizmu, wyraża charakter narodu, ludowość i natura, wolność, elementy grozy i tajemniczości
irracjonalizm
commencer à apprendre
rzeczywistości nie da się poznać wyłącznie rozumowo bo ważniejsze są środki poznawcze
indywidualizm
commencer à apprendre
poczucie niezależności i odrębności, często jednostka była samotna i niezrozumiana przez otoczenie
bunt romantyczny
commencer à apprendre
sprzeciwianie się złu i obłudzie świata, niezgoda na sprawiedliwość społeczną i moralną, ważna była wolność w każdej dziedzinie życia
orientalizm
commencer à apprendre
fascynacja kulturą wschodu
martyrologia
commencer à apprendre
ukazywanie męczeństwa narodu lub grupy społecznej
mesjanizm
commencer à apprendre
cierpienie aby w przyszłości odrodzić się i zbawić innych
widzenie księdza piotra
commencer à apprendre
kibitki wiozące więźniów na północ, uwięziony naród polski, kraje europejskie żądające kary dla polaków, francja odwracająca się od polski, naród w cierniowej koronie
towarzystwo przy drzwiach
commencer à apprendre
młodzi studenci i kilki starszych ludzi, patrioci, dyskutują o sytuacji w kraju, używają języka polskiego
towarzystwo stolikowe
commencer à apprendre
elita, piękne damy, carscy urzędnicy, arystokraci, rozmawiają o balach Nowosiclowa, nie chcą poznać historii polski, mówią po francusku
pozytywizm
commencer à apprendre
1848/49r (Wiosna Ludów) - lata 90 XIXw.
ewolucjonizm
commencer à apprendre
terioria Darwina, wszystkie byty podlegają ewolucji
praca organiczna
commencer à apprendre
społeczeństwo to jeden organizm, aby całe społeczeństwo działało sprawnie każdy musi pracować na wspólne dobro
praca u podstaw
commencer à apprendre
starania o podniesienie jakości życia warstwa najniższych aby udoskonalić społeczny organizm, tworzenie miejsc pracy
emancypacja kobiet
commencer à apprendre
uniezależnienie kobiet, dążenie do równouprawnienia
asymilacja żydów
commencer à apprendre
dążenie do równości w prawach mniejszości żydowskiej
cechy sztuki pozytywizmu
commencer à apprendre
odrzucenie racjonalności i subiektywności, realizm i naturalizm, sceny obyczajowe, pejzaże, martwa natura, ukazywanie brzydoty
realizm
commencer à apprendre
wierne oddawanie obrazu rzeczywistego w dziele literackim, przedstawianie świata realnego
naturalizm
commencer à apprendre
wierne naśladowanie rzeczywistości bez zbędnej oceny
modernizm
commencer à apprendre
okres w którym młodzi artyści manifestowali swoją odrębność, nowoczesność i krytycyzm wobec pozytywizmu
neoromantyzm
commencer à apprendre
powiązanie młodej polski z romantyzmem
młoda polska
commencer à apprendre
lata 90 XIXw. - 1918 (zakończenie I wojny światowej)
dekadent
commencer à apprendre
osoba o poczuciu bezsensu istnienia i niemocy, nie umie odnaleźć szczęścia
sztuka dla sztuki
commencer à apprendre
sztuka nie miała pełnić formy dydaktycznej tylko estetyczną
cyganeria
commencer à apprendre
grupa społeczna buntująca się wobec norm społecznych
chłopomania
commencer à apprendre
fascynacja kulturą chłopów
dekandentyzm
commencer à apprendre
pesymistyczny charakter sztuki i literatury, schyłek wieku, chylenie się ku upadkowi
impresjonizm
commencer à apprendre
pastelowe, świetliste kolory, zacieranie konturów
ekspresjonizm
commencer à apprendre
kontrasty barw, deformacja i przerysowanie
cechy literatury modernistycznej
commencer à apprendre
dekadentyzm, pesymizm, sztuka dla sztuki, oddziaływanie na różne zmysły, krytyka mieszczaństwa
wesele - bohaterowie
commencer à apprendre
pan młody - lucjan rydel, gospodarz - włodzimierz tetmajer, dziennikarz - rudolf starzewski, poeta - kazimierz przerwa-tetmajer, panna młoda - jadwiga mikołajczykówna
symbole w weselu
commencer à apprendre
złoty róg(symbol walki), złota podkowa(szczęście), czapka z piórami(prywata), sznur(brak nadzieji), kosy(gotowość do walki), chocholi taniec(brak działania), bronowicka chata(polska)
20lecie międzywojenne
commencer à apprendre
I wojna światowa - II wojna światowa
grupy literackie w 20leciu międzywojennym
commencer à apprendre
skamandryci, awangarda krakowska, futuryści, druga awangarda

Vous devez vous connecter pour poster un commentaire.