leki układu nerwowego

układy dopaminy

nigrostriatalny, mezolimbiczny, mezokortykalny mezohipotalamiczny podwzgorzowo- przysadkowy

GABA

pełni rolę neuromediatora hamującego i rolę neuromodulatora, wpływając hamująco na uwalnianie innych neuromediatorów OUN - dopaminy i NA.

acetylocholina - obniżenie stezenia

uspokojenie, spadek aktywności ruchowej

acetylocholina

wzrost stężenia- agresja, pobudzenie ruchowe

histamina

zablokowanie jej receptorów prowadzi do działania uspokajającego

glutamina

neuromediatir pobudzający - agresja, impulsywność

leki psycholeptyczne dzielimy na

leki przeciwpsychotyczne - neuroleptyki, anksjolityki - przeciwlękowe, nasenne i uspokajające

leki psycholeptyczne stosujemy

do zmniejszenia pobudliwości, reakcji na bodzce zewnętrzne, ruchliwości, do premedykacji a niektóre przy neuroleptoanalgezji

leki przeciwpsychotyczne dzielimy na

pochodne fenotiazyny z łańcuchem alifatycznym pochodne fenotiazyny z grupą piperazynową pochodne fenotiazyny z grupą piperydynową pochodne butyrofenonu pochodne tioksantenu

neuroleptyki - czyli leki przeciwpsychotyczne - działanie

działają silnie neurodepresyjnie ale nie wywołują narkozy hamują ośrodki układu pozapiramidowego, czyli podstawne i lokomocyjne. Duże dawki lekow - hamują odruchy warunkowe i ruchliwość spontaniczną prowadzą do katalepsji.

neurolepsja

stan charakteryzujący się zobojętnieniem, zniesieniem napięcia nerwowego, lęku, agresji, aktywności ruchowej. Zwierzęta stają się psychicznie niewrażliwe na bodzce i z otoczenia i osowiałe.

katalepsja

brak reakcji na bodzce zewnętrzne, bezruch, niemożność inicjowania ruchow dowolnych, hamowanie odruchow warunkowych, sztywność mięśni, drżenia mięśniowe.

neuroleptyki - pochodne fenotiazyny z łańcuchem alifatycznym

chloropromazyna, promazyna, acepromazyna

neuroleptyki - pochodne fenotiazyny z grupą piperydynową

tiorydazyna

pochodne butyrofenonu

haloperidol droperidol fluanizon azaperon

pochodne tioksantenu

flupentiksol chlorprotiksen zuklopentiksol

dwa efekty działania neuroleptyków

1. swoisty efekt antypsychotyczny 2. nieswooste działanie uspokajające i antyemocjonalne W połączeniu z hamowaniem ruchu, koordynacji i napięcia mięśniowego, prowadzi do stanu neuro a w skraju katalepsji.

leki neuropleptyczne stosowane do uspokojenia

stosuje się te leki, które mają silniejsze nieswoiste działanie uspokajające niż anttpsychotyczne czy neuroleptyczne np. alifatyczne pochodne fenotiazyny lub pochodne butyrofenonu

leki o silnym działaniu neuroleptycznym

stosuje się do wywołania neuroleptoanalgezji

mechanizm działania neuroleptykow

hamuja transmisje dopaminergiczną, adrenergiczną, cholinergiczną, histaminergiczną, w mniejszym stopniu serotoninową w OUN (głównie w u.l. podwzg, tworze siatkowatym)

jakie receptory blokują neuroleptyki

receptory ośrodkowe: D2 (d4, d1) > a1> 5ht2>M1 blokują H1 osrodk i obwod obwodowo: m3, n1, a1 blokada 5ht2 nie ma znaczenia w weterynarii

mechanizm przeciwpsychotycznego i uspokajającego działania neuroleptyków

hamowanie przekaźnictwa dopaminergicznego (blokada rec D2) w u.l., podwzgorzu, tworze siatkowatym

zaburzenia ruchowe a neuroleptyki

mechanizm: blokowanie receptorów typu D2 (mniej d1 i d3) w układzie pozapiramidowym (głównie prążkowie)

działanie uspokajające neuroleptyków- receptory

blokowanie: d2, m1, h1, a1.

efekty działania neuroleptyków

1. osłabienie aktywności psychicznej 2. blokowanie odruchow warunkowych, bezwarunkowych nie 3. reakcja na bodzce obojętne ze środowiska jest zachowana, czyli narządy zmysłów funkcjonują 4. stopień uspokojenie niezalezny od dawki

dodatkowe efekty działania neuroleptyków

- działanie hipotermiczne - depresja ośrodka termoregulacji hipotensyjne- blokada obw. rec a1 przeciwarytmiczne - stabilizacja blon komórek układu btp wzrost łaknienia i hiperglikemia - uwolnienie E

dodatkowe efekty działania neuroleptyków

działanie przeciwhistaminowe, przeciwwymiotne (blokowanie rec d w strefie chemoreceptorowej pnia mózgu)

czego nie robią neuroleptyki?

Nie działają przeciwbólowo- wzmagaja efekt działania leków przeciwbólowych. Nie działają nasenne. Nie zmniejszają napięcia mięśni szkieletowych.

pochodne alifatyczne fenotiazyny

łatwo wchłaniają się z przewodu pokarmowego (zmienna biodostępność u mięsożernych- trudne dawkowanie) F=20-80% Bardzo duza objetosc dystrybucji - 6,6 l/kg - acepromazyna u konia. Efekt farma. iv po 15 m, im po 30, po po 20-40, czas działania 4-8 h

alifatyczne pochodne fenotiazyny- przykłady

chloropromazyna lewomepromazyna tiorydazyna